هوش مصنوعی یک فناوری انقلابی محسوب می شود و می تواند در زندگی بشر کاربردهای مثبت زیادی در زمینه های گوناگون داشته باشد که شامل محافظت از حیات وحش، تشخیص بیماری ها، امداد و نجات، امنیت سایبری، کمک به افراد ناتوان و سایر موارد می شود.
کلیک – هوش مصنوعی در سال های اخیر کاربردهای زیادی داشته است. در سال های اخیر سعی شده است به جای سوء استفاده از هوش مصنوعی برای از بین بردن مردم به صورت خشونت آمیز، از این فناوری انقلابی در زمینه های مثبت استفاده شود؛ برای مثال پزشکان برای تشخیص بافت های عفونی بیماران از هوش مصنوعی استفاده می کنند و برخی از محققان نیز برای کنترل گونه های جانوری در حال انقراض حیات وحش و نظارت بر آن ها، از هوش مصنوعی کمک می گیرند.
پیشرفت های صورت گرفته در زمینه هوش مصنوعی همیشه مورد استقبال افراد قرار نگرفته است. استیون هاوکینگ چندین بار در موقعیت های مختلف هشدار داده است که توسعه گسترده هوش مصنوعی می تواند بشر را نابود کند. در فیلم های علمی و تخیلی نیز به دفعات شاهد صحنه هایی هستیم که در آن ها ربات ها برای به دست گرفتن قدرت و کنترل امور با انسان مبارزه می کنند؛ اما از سویی دیگر هوش مصنوعی کاربردهای مثبت زیادی هم می تواند داشته باشد. در کنفرانسی که به تازگی با حضور محققان، دانشمندان، کار آفرینان و دانشجویان برجسته برخی از کشورها در آمریکا برگزار شد، برخی از دانشمندان به بیان این مطلب پرداختند که پیشرفت هایی که اخیرا در زمینه هوش مصنوعی صورت گرفته است، موجب تسریع روند تحقیقات و ارتقای زندگی بشر شده است. در ادامه به معرفی چند مورد از کاربردهای مثبت هوش مصنوعی می پردازیم. با ما همراه باشید.
محافظت از حیات وحش
بسیاری از دانشمندان تمایل زیادی برای دانستن تعداد گونه های مختلف جانوری و مکان زندگی آن ها دارند؛ اما انجام چنین تحقیقاتی در چنین مقیاس گسترده ای دشوار است و امکانات ماهواره ای و قلاده های مجهز به سیستم GPS برای انجام چنین تحقیقات گسترده ای به اندازه کافی در اختیار دانشمندان قرار ندارند.
یک متخصص علوم کامپیوتری به نام برگر ولف و همکارانش سایتی را با آدرس wildbook.org راه اندازی کرده اند که از سیستم و الگوریتم های هوش مصنوعی استفاده می کند. طبق گفته برگر ولف، این سایت تصاویر بارگزاری شده از حیات وحش توسط متخصصان و عموم مردم را بررسی می کند و می تواند با استفاده از هوش مصنوعی نشانه گذاری های منحصر به فرد هر یک از حیوانات را تشخیص دهد و با استفاده از مختصات GPS هر یک از تصاویر بارگزاری شده، محل زندگی جانوران مختلف را تشخیص دهد. این سایت می تواند سن و نر و ماده بودن حیوانات را نیز تشخیص دهد.
وی در ادامه افزود: “در سال ۲۰۱۵ پس از اینکه تصاویر بسیار زیادی در این سایت بارگزاری شد، مشخص شد که شیرها در کشور کنیا تعدادی زیادی از بچه های گورخر گروی را که نسل آن ها در حال انقراض است، کشته اند. پس از مشخص شدن این موضوع سریعا به مسئولان محلی اطلاع داده شد تا برنامه مدیریت شیرها را تغییر دهند؛ بنابراین با استفاده از هوش مصنوعی می توان حیات وحش را فوق العاده بهتر کنترل کرد و از انقراض گونه های مختلف نیز جلوگیری کرد.
تشخیص بیماری گند خونی
بیماری گند خونی نوعی التهاب است که به تدریج بدن را فرا می گیرد و می تواند منجر به قطع عضو و در برخی از موارد منجر به مرگ شود؛ اما در صورت پیش بینی به موقع می توان آن را درمان کرد. در حال حاضر پزشکان از یک الگوریتم هوش مصنوعی استفاده می کنند که اطلاعات را در یک دستگاه ثبت کننده اطلاعات پزشکی ثبت می کند و پزشکان به وسیله آن می توانند بیماری گند خونی را به طور متوسط ۲۴ ساعت زودتر از یک اینکه بدن بیمار را فرا بگیرد، تشخیص دهند.
سوچی هاپکین، یکی از استادیاران دانشگاه جانز هابکین اذعان کرد: “روزی زنی ۵۲ ساله به دلیل درد پایش که کمی هم عفونت داشت، به بیمارستان مراجعه کرد و پس از گذشت مدت زمانی از بستری شدن وی، بیماری گند خونی سراسر بدن او را فرا گرفت (در این بیماری یک ماده شیمیایی در خون برای مقابله با زخم های ملتهب ترشح می شود). به گفته سوچی هاپکین التهاب ناشی از بیماری گند خونی می تواند کل بدن بیمار را فرا گیرد و منجر به قطع عضو عفونی و حتی در برخی از موارد به مرگ منجر شود.
متاسفانه آن زن فوت کرد؛ اما پزشکان با سیستمی تحت عنوان TREWScore که با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی ایجاد شده است، می توانستند بیماری او را ۱۲ ساعت قبل از اینکه بدن او را فرا گیرد، تشخیص دهند و احتمالا با این روش می توانستند از مرگ او نیز جلوگیری کنند.
سیستم TREWScoreمی تواند برای تشخیص دیگر بیماری ها و اختلالات بدنی مانند دیابت و فشار خون بالا نیز مورد استفاده قرار بگیرد. سوچی هاپکین متذکر شد که می توان بیماری ها را با استفاده از اطلاعات ثبت شده توسط الگوریتم های هوش مصنوعی تشخیص داد و پزشکان تنها باید اطلاعات را رمزگشایی کنند.
جستجو و نجات قربانیان بلایای طبیعی
پس از وقوع سیل، زلزله و دیگر بلایای طبیعی، ممکن است قربانیان در هر جایی گرفتار شوند؛ اما افراد امداد رسان می توانند با کمک هوش مصنوعی قربانیان را قبل اینکه تلف شوند، شناسایی کنند.
در حال حاضر افراد امداد رسان برای شناسایی قربانیان و نجات آن ها از تصاویر هوایی مناطق آسیب زده استفاده می کنند؛ اما بررسی دقیق تصاویر هوایی گرفته شده توسط پهپادها، زمان زیادی می طلبد و احتمال تلف شدن افراد قبل از نجات آن ها بسیار زیاد است.
هوش مصنوعی این امکان را برای برنامه نویسان فراهم می کند تا با نوشتن الگوریتم های پایه، تعداد زیادی از تصاویر را در مدت کوتاهی بررسی کنند و به این صورت قربانیان در مدت زمانی کمتر از ۲ ساعت شناسایی می شوند. هوش مصنوعی حتی می تواند انبوهی از الوارهای روی هم انباشته شده را در مناطق سیل زده که ممکن است قربانیان زیادی در بین آن ها حبس شده باشند، پیدا کند.
علاوه بر این هوش مصنوعی می تواند شبکه های اجتماعی مانند توییتر را برای اطلاع یافتن از مناطق آسیب دیده توسط بلایای طبیعی و قربانیان گرفتار در این مناطق، بررسی کند.
امنیت سایبری
یافتن خطاهای امنیتی در نرم افزارها و حمله سایبری از طریق آن ها فرایند پیچیده ای است که توسط بشر و بدون هیچ گونه نرم افزاری انجام می شود.
ممکن است هکرها برای یافتن خطاهای امنیتی و راه های نفوذ به کامپیوترها، ماه ها تلاش کنند؛ اما در مقابل افراد می توانند این حملات سایبری را به موقع تشخیص دهند و در عرض چند دقیقه با آن ها مقابله کنند.
مدتی پیش در یک مسابقه برنامه نویسی از هوش مصنوعی برای مقابله با حملات سایبری استفاده شد. مدتی پیش سازمان پروژه های تحقیقاتی دفاعی پیشرفته (DARPA) مسابقه ای تحت عنوان چالش بزرگ سایبری (Cyber Grand challenge) برگزار کرد و اعضای یکی از گروه های شرکت کننده در این مسابقه موفق شدند حمله سایبری و نفوذ به یک کد دوگانه را شناسایی کنند و روش کار آن را تشخیص دهند. هکرهایی که در این حمله سایبری دست داشتند، توانسته بودند از طریق یک شبکه به سیستم دفاعی یک سیستم نفوذ کنند؛ اما اعضای این گروه برنامه نویس برنامه ای را ایجاد کردند که سیستمی که مورد حمله قرار گرفته بود، توانست با استفاده از آن یک پچ امنیتی ایجاد کند و با استفاده از این پچ به نفوذ هکرها پایان دهد.
کل این فرایند ۱۵ دقیقه طول کشید و قبل از اینکه انسانی متوجه وجود این خطای امنیتی شود، یک پچ امنیتی توسط هوش مصنوعی برای مقابله با آن ایجاد شد. اگر چه این حمله سایبری در شبکه کوچکی صورت گرفت، اما با اطمینان می توان گفت که در آینده می توان از هوش مصنوعی برای برطرف کردن خطاهای امنیتی و مقابله با حملات گسترده سایبری نیز استفاده کرد.
احیا کردن حس لامسه
گروهی از محققان در مراسم بزرگداشتی که چندی پیش برگزار شد، اعلام کردند که موفق شده اند با استفاده از یک بازوی مکانیکی که توسط ذهن انسان کنترل می شود و کاشت تراشه ای در مغز یک فرد معلول فاقد حس لامسه به او کمک کنند تا حس لامسه خود را به دست آورد.
این فرد در اثر تصادفی به شدت آسیب دیده بود و دچار معلولیت چهار اندام شده بود که بر اثر آن نمی توانست دست و پای خود را حرکت دهد و آن ها را حس کند؛ اما محققان توانستند با استفاده از فناوری های مبتکرانه، حس لامسه را در دستان او احیا کنند.
پزشکان دو تراشه در مغز این فرد کاشتند که یکی از آن ها در قشر حسی مغز که حس لامسه را کنترل می کند، قرار گرفت و دیگری در قشر حرکتی مغز که حرکات اندام ها را کنترل می کند، قرار گرفت. این فرد معلول در طول آزمایشاتی که صورت گرفت، قادر بود با ذهن خود بازوی مکانیکی را کنترل کند. موضوع جالب تر برای محققان این بود که وقتی آن ها بازوی مکانیکی را لمس می کردند، فرد معلول لمس آن ها را احساس می کرد.
یکی از محققان اذعان کرد: “چالش های زیادی در رابطه با این موضوع پیش روی محققان قرار دارد که یکی از آن ها ایجاد سیستمی است که باتری آن عمر بالایی داشته باشد و قادر باشد حس کامل لامسه و حرکت را برای معلولین ایجاد کند”. وی در ادامه افزود: “تمام این چالش ها نیازمند استفاده از فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی است”.
