دفاع مقدس

دفاع همچنان باقی است

ماجراي عجيب حفر كانال‌ 350 متري زير خطوط دفاعي دشمن

 

ماجراي عجيب حفر كانال‌ 350 متري زير خطوط دفاعي دشمن

 

يك گروهان از لشكر 21 نيز عمليات‌هاي محدودي را براي بازپس‌گيري در اين منطقه انجام داد و براي مدت كوتاهي نيز موفق به اين كار شده بود اما به لحاظ اهميت داشتن پل كرخه براي دشمن مجدداً اين منطقه به دست متجاوزين افتاد.

يكي از يگان‌هاي موفق نيروي زميني ارتش در سال‌هاي دفاع مقدس لشكر 21 حمزه سيد الشهداء بود كه كارنامه درخشاني از حضور خود در منطقه غرب درگيري با گروهك‌ها و سركوب آنها گرفته تا جبهه‌هاي جنوب از خود برجاي گذاشته است كه گواه اين مدعا تقديم شهداي بسياري از اين يگان نام‌آشنا در دوران دفاع مقدس است. اما تيپ اين لشكر در اين بين سهم بسزايي را به خود اختصاص داده است. اين تيپ كه در جبهه غرب مشغول دفاع از خاك كشور بود برابر تدبير فرماندهي وقت به منطقه جنوب اعزام و در منطقه «پل كرخه» به كار گرفته مي‌شود. در آن زمان در اين منطقه يگان‌هاي ديگري نيز حضور داشتند كه به لحاظ حساسيت منطقه و حضور دشمن بعثي در آنجا، تيپ1 لشكر 21 بايد جهت سروسامان دادن به منطقه در آن قسمت حضور پيدا مي‌كرد.

بنابر اين تيپ 1 در سمت چپ محل مأموريت گروهان قبلي كه در فاصله 2 تا 3 كيلومتري جلوتر از پل كرخه و در حاشيه رودخانه كرخه بود مستقر مي‌شود. در اين قسمت از رودخانه كانال آب به شكل هندلي قرار داشت كه از روزهاي نخست جنگ تحميلي تحت اشغال نيرو‌هاي بعثي قرار گرفته بود و دشمن از اين فرصت استفاده مي‌كرد تا مواضع پدافندي خود را در پشت اين كانال احداث كند و به نيروهاي ما مسلط باشد. لذا بازپس‌گيري آن منطقه براي رزمندگان اسلام و خارج كردن دشمن از اين منطقه براي ما كار بسيار دشواري بود.

البته ناگفته نماند يك گروهان از لشكر 21 نيز عمليات‌هاي محدودي را براي بازپس‌گيري در اين منطقه انجام داد و براي مدت كوتاهي نيز موفق به اين كار شده بود اما به لحاظ اهميت داشتن پل كرخه براي دشمن مجدداً اين منطقه به دست متجاوزين افتاد.

به هرحال تيپ يكم لشكر 21 حمزه سيد‌الشهداء به عنوان گروهان احتياط وارد عمل شد تا دشمن با پاتك‌هاي خود موفق به بازپس‌گيري منطقه مذكور نشود اما دشمن كه نمي‌خواست به راحتي اين منطقه را از دست دهد با افزايش دادن نيروها و تجهيزات خود و همچنين آتش‌هاي شديد دوربرد موفق شد دوباره منطقه را اشغال كند. رزمندگان تلفات زيادي داده بودند تا اينكه فرمانده نيروي زميني وقت سرلشكر شهيد فلاحي به منطقه آمده و دستور عقب‌نشيني را صادر كرد. حدود 400 متر عقب‌تر از كانال هندلي در حاشيه رودخانه كرخه در محلي به نام ده حسين آباد كه با دشمن بعثي 300 تا 400 متر بيشتر فاصله نداشت، مواضع پدافندي تشكيل مي‌شود تا تدبيري اتخاذ شود و رزمندگان بتوانند با تجديد قوا و طرحي جديد و با كمترين تلفات مجدداً به دشمن حمله برند و مناطق اشغالي را آزاد كنند.

تونل 350 متري زير پاي دشمن

حساسيت منطقه از نظر سوق الجيشي، مسلط بودن دشمن به رزمندگان اسلام از نظر ديد كافي، شرايط سخت استقرار در كانال هندلي و. . . از جمله دلايلي بود كه دشمن از آنها بهره مي‌برد تا بتواند رزمندگان را براي باز پس‌گيري منطقه كرخه ناكام گذارد، دشمن در هر بار موانع عظيمي جهت سد كردن راه نيروهاي ما قرار مي‌داد تا اينكه در آخرين مرحله از عمليات بازپس‌گيري، فرماندهان وقت طرح كندن كانالي زيرزميني را پيشنهاد كردند. اين طرح ابتكاري پس از بررسي مورد تأييد قرار گرفت و براي انجام آن از امام جمعه يزد شهيد آيت الله صدوقي كمك گرفته شد. ايشان نيز با فرستادن حاج غلامحسين حجتي كه فردي متخصص در حفر كانال و قنات بود، در پيشبرد طرح مؤثر واقع شد و در نهايت حفر كانال با تجربه استاد حجتي و همت كاركنان لشكر 21 حمزه آغاز شد.

اما مختصات كانال به اين ترتيب بود:

ارتفاع حدود 170 سانتيمتر كه عرض آن به يك متر مي‌رسيد و همچنين ضخامت سقف حدود 2 الي 5/2 متر بود. اين اعداد و ارقام برابر بررسي عبور و مرور نيروها و حمل تجهيزات و همچنين نوع خاك منطقه به جهت ريزش انجام گرفته بود.

عملياتي محرمانه

حفر كانال به صورت خيلي محرمانه آغاز شد. در ابتدا فقط عده‌اي كه مستقيما درگير كار بودند، از آن اطلاع داشتند، ولي به مرور زمان ساير يگان‌هاي همجوار و حتي عده‌اي از مردم منطقه در سطح شهر‌هاي دزفول و انديمشك از احداث تونل باخبر شدند، اما كسي از محل دقيق آن اطلاعي نداشت. مسئولان تيپ جهت انحراف افكار عمومي و عدم افشاي محل دقيق به تمامي يگان‌هايي كه در منطقه حضور داشتند دستور حفر كانالي را داده بودند تا دشمن از كانال مورد نظر كه در مهم‌ترين قسمت منطقه احداث مي‌شد باخبر نشود.

به همين جهت تمامي واحد‌ها در سرتاسر منطقه كانالي را حفر كردند كه اين كانال‌ها در عمليات فتح‌المبين بسيار مورد استفاده رزمندگان نيز قرار گرفتند. با وجود تمامي مشكلات كندن تونل هندلي ادامه يافت، اگرچه در بعضي موارد به علت سستي خاك، سقف تونل ريزش مي‌كرد، اما مكان ريزش به سرعت تعمير مي‌شد و عمليات حفر به پيش مي‌رفت.

بالاخره با تمام سختي‌ها و كاستي‌ها حفر تونل به عمق 300 تا 350 متر ادامه يافت. فرماندهان تيپ 1 وقتي مسافت آن را روي زمين و نقشه مقايسه كردند به نظرشان رسيده بود كه يا از خاكريز دشمن گذشته است يا اينكه به خاكريز (كانال هندلي كه دشمن پشت آن استقرار داشت) رسيده است.

اتاقي‌هايي درون كانال

با تدبير فرماندهان تيپ 1، اتاق‌هايي به مساحت 5 الي 6 متر با ابعاد مختلف جهت انبار كردن مهمات و اقدامات اوليه مجروحين و شهدا احداث شده بود، البته ناگفته نماند هرچه تونل بيشتر حفر مي‌شد تاريكي و كمي هوا براي تنفس مشكل‌ساز مي‌شد ولي با حمايت تيم پشتيباني يك دستگاه موتور برق و يك دستگاه تهويه تهيه و اين مشكل رفع شد. ضمن اينكه در انتهاي تونل به منظور تسهيل در خارج شدن گروهان به هنگام حمله به صورت سه شاخه تهيه شده بود تا هنگام صدور رمز عمليات بتوانند همزمان با تمامي گروهان و بدون ايجاد هيچگونه ترافيكي خارج شده و به دشمن هجوم ببرند.

گشودن در تونل با شروع عمليات بزرگ و پرافتخار دوران دفاع مقدس همراه بود. در تاريخ 2/1/61 كه اكثر مردم كشور عزيزمان در ديد و بازديد از روز اول و دوم عيد نوروز خود بودند و شادي در كانون خانواده‌ها موج مي‌زد، به لشكر 21 اطلاع داده شد كه استاد غلامحسين يزدي را براي باز كردن در تونل فرا خواندند و اين يعني آغاز عملياتي ماندگار. حدود ساعت 7 بعد ازظهر حاج غلامحسين خود را به منطقه رساند و از ساعت 8 بعدازظهر شروع به كندن راه‌هاي خروجي تونل كرد. وقتي كه در اول گشوده شد اشك رزمندگان به جهت گشودن و نابود كردن دشمن جاري مي‌شد. اين تونل بنا به تدبير فرماندهان بايد از سه خروجي تشكيل مي‌شد كه در دوم را وقتي باز كردند متوجه شدند كه در مقابل 10 متري خاكريز دشمن قرار گرفته‌اند و ميدان مين دشمن نيز در مقابل چشمانشان ظاهر شده بود و به همين جهت منتظر نماندند تا در سوم گشوده شود.

آغاز عمليات فتح المبين

با حفر كانال، گشودن در‌ها و صدها مشكل ديگر بالاخره روز موعود فرا رسيد و با اعلام رمز مبارك «يا زهرا (س)» و ابلاغ آن به فرماندهان تيپ، عمليات بزرگ در روز دوم فروردين سال 61 آغاز شد و رزمندگان اسلام با عبور از كانال معروف به هندلي بر دشمن بعثي هجوم آوردند و توانستند علاوه بر بيرون راندن دشمن و پيروزي در عمليات تاريخ‌ساز فتح‌المبين، دل امام و ملت خود را شاد كنند.

منبع : روزنامه جوان

 



[ شنبه 26 اردیبهشت 1394  ] [ 10:40 PM ] [ مهدی گلشنی ]

[ نظرات0 ]