روح الله رشیدی از منتقدان فرهنگی و تهیه کننده مستند «راز مزار» در گفت‌وگو با خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌ پرس با اشاره به طرح اجرای یکسان‌سازی گلزار شهدا در وادی رحمت تبریز، اظهار کرد: تبریز یک مزار متمرکز که حدود 2هزار شهید و چند مزار محلی که در هر کدام از آنها 150 تا 400 شهید، آرمیده‌اند، دارد.

وی در ادامه افزود: یکسان‌سازی مزار شهدا در تبریز با طراحی بنیاد شهید و مجری‌گری شهرداری از سال 86 آغاز و در سال 87 از آن رونمایی شد. حجله، سنگ نوشته و پرچم حذف شد و جای آن را سنگ‌های تیره با نوشته‌های کلیشه‌ای گرفت. با نارضایتی‌های پیش آمده کمی سنگ‌های مزار را از سطح زمین بالاتر بردند.

رشیدی گفت: تمام سنگ‌های مزار شهدای وادی رحمت یکسان است. طبق پاسخ مسئولین بنیاد شهید و کسانی که متولی این امر هستند، فرقی میان یک سرباز و فرمانده وجود ندارد. در ظاهر این امر درست است ولی در باطن اشتباه است زیرا آنها اسطوره بودند. مزار شهیدان شفیع زاده و تهرانی مقدم سنگ سیاهی است بدون اینکه نمادی داشته باشد.

این منتقد فرهنگی با بیان اینکه در ابتدا، این طرح خوشبینانه بود و برآورد می‌شد که قرار است کاستی‌های دوران جنگ جبران شود، گفت: زمانی که از طرح این پروژه سوال می‌کردیم، پاسخ می‌دادند که منتظر باشید تا رونمایی شود. زمانی که رونمایی شد اعتراضات آغاز شد.

رشیدی تصریح کرد: در پی اعتراضات صورت گرفته، پروژه در فاز دوم متوقف شد اما از سال 90 اجرای فاز دوم آغاز شد. در گلزار شهدا پارچه‌ای خطاب به خانواده‌های شهدا نصب شد تا حجله را تخلیه کنند. در غیر این صورت به موزه بنیاد شهید تحویل داده می‌شود.

وی افزود: اعتراض‌هایمان رسانه‌ای شد و در پی آن مسعود زریبافان رئیس سابق بنیاد شهید پیگیر شد و منجر به بخش‌نامه‌ای از طرف بنیاد شهید در آبان سال 91 مبنی بر باید و نبایدهای این طرح، لحاظ شد و فاز دوم تا امسال متوقف شد.

این منتقد فرهنگی به ساخت مستند 30 دقیقه‌ای «راز مزار» اشاره کرد و گفت: در این مستند کارشناسان جامعه‌شناسی، هنر، معماری، تاریخ و عکاس به اهمیت و مزایای مزارهای قدیمی پرداختند. همچنین نشانه‌شناسی اعم از محتوا، پرچم و سنگ نوشته‌ها را بررسی کردند و در یکسان‌سازی مزار ایرادات و خسارت‌ها را بیان کردند.

رشیدی ادامه داد: در پی انتشار این مستند شکایاتی از ما مبنی بر اهانت به خانواده‌های شهدا صورت گرفت. این در حالی است که ما معتقدیم نباید پای خانواده‌های شهدا را بر این بحث باز کنیم زیرا باعث دودستگی میان خانواده‌ها می‌شود. حق خانواده‌های شهدا بر مزار شهید حقی فردی است اما زمانی که کارعمومی است که مربوط به کلیت کار است که فراتر از خانواده یک شهید است و به آن مزار به عنوان یک میراث فرهنگی نگاه می‌شود.

وی اظهار کرد: خانواده شهید به مرمت رضایت می‌دهند ولی مرمت به زبان مدیریت عمران می‌شود حذف حجله، پرچم و نمادها به همین جهت نمی‌خواهیم خانواده شهدا را در این امر دخالت دهیم.

رشیدی با طرح این سوال که آیا در گلزار شهدای وادی رحمت تبریز هیچ خانواده شهیدی نسبت به این طرح ناراضی نبود، گفت: با توجه بر اینکه اعلام کردند با رضایت خانواده‌های شهدا این طرح اجرا شد، آیا هیچ یک از خانواده‌ها ناراضی نبودند؟! و یا اگر نارضایتی هم بودند، آیا اجازه می‌دادند که سنگ مزار متفاوت باشد؟!. مادری شهیدی بر مزار فرزندش گریه می‌کرد و می‌گفت «هدیه فرزندم را هر ساله بر حجله‌اش می‌گذارم. اینجا اتاق پسرم است.»

این منتقد فرهنگی به دعوت جمعی از منتقدان برای مناظره با متولیان این امر اشاره کرد و گفت: یک ماه گذشته از طرف بنیاد شهید این مناظره رد شد.

وی تناقضات در سخنان مسئولین برای اجرا این طرح و خسارت فرهنگی وارد شده اشاره و بیان کرد: حجله‌ها را به دلیل این که لباس‌ها بر آن گیر می‌کند و پاره می‌شود، حذف کردند. آیا این استدلال منطقی است؟!

رشیدی در پایان گفت: در اجرای هر پروژه‌ای لازم است ماکت آن طرح را نشان دهند. عدم ارائه ماکت در اجرای طرح یکسان سازی قبور شهدا نشان از ناپختگی این طرح دارد.

انتهای پیام/ 131