خوش آمدید

"جيمز جوينر " سردبير انديشكده شوراي آتلانتيك در تحليلي مي‌نويسد: هنگامي كه در اوايل دهه 1990 در حال تحصيل در دانشگاه بودم و همگي تلاش داشتيم مفاهيم دوران پس از جنگ سرد را دريابيم، روابط بين الملل به سوي آنچه "تاثير شبكه سي‌ان‌ان " ناميده مي‌شد، حركت مي‌كرد. ايده اصلي اين بود كه ظهور برنامه‌هاي خبري تلويزيوني بيست و چهار ساعته كه حوادثي مانند جنگ داخلي در سومالي و يا يوگوسلاوي سابق را پوشش مي‌داد، فشار زيادي را بر رهبران جهان، خصوصا رئيس جمهور آمريكا، براي انجام اقدام فوري وارد مي‌كند.

در آن زمان يكي از اساتيد من به نام "دان اسنو " به فرضيه‌اي دست يافت كه نام آن را "سندرم اقدام فوري " نهاد. در بيشتر بحران‌هاي لاينحل هيچ گزينه يا فرد مناسبي براي حل آن وجود نداشت اما به طور گيج كننده‌اي، رئيس جمهوري آمريكا بايد كاري را انجام مي‌داد.

اما متاسفانه آن دوران، روزهاي خوبي بودند كه گذشتند و در واقع در آن دوران روساي جمهور فرصت تفكر در آرامش را داشتند زيرا آنها مي‌توانستند هفته‌ها براي تصميم‌گيري درباره يك مسئله زمان صرف كنند.

اكنون ما در عصر استانداردهاي توييتر زندگي مي‌كنيم كه در آن كل اطلاعات عصر سي‌ان‌ان ممكن است سه يا چهار بار در روز بررسي شود تا از رخدادهاي جهان اطلاع يابيم و ما اكنون به رايانه‌هايمان و به صفحات تلفن‌هاي همراه هوشمندمان خيره شده‌ايم وبه صدها منابع خبري در عرض چند ثانيه دسترسي داريم. حوادثي كه تنها چند روز پيش رخ داده‌اند به نظر حوادثي متعلق به چند ماه پيش مي‌آيند.

در حالي كه در عصر تاثير سي‌ان‌ان، از روساي جمهورپيشين آمريكا بوش پدر و كلينتون انتظار مي‌رفت كه در عرض چند روز اظهارات خود درباره يك بحران لاينحل در نقطه‌اي دوردست بيان كنند اكنون اوباما براي آماده كردن سخنراني‌اش در عرض چند ساعت تحت فشار است. همچنين در حالي كه بوش هفته‌ها براي متقاعد كردن متحدينش در اقدام عليه صدام در سالهاي 1990 تا 1991 زمان داشت، اما زمان براي اوباما براي انجام اقدام درباره معضل لاينحل در خاورميانه به سرعت در حال گذشتن است.

اكنون ما افرادي مانند "جان مك‌كين "، "جو ليبرمن " و "جان كري " داريم كه از وي مي‌خواهند زمان اقدام عليه ليبي را تا اعمال منطقه پرواز ممنوع در اين كشور از دست ندهد. عليرغم فقدان اجماع بين‌المللي و عدم تفاهم در شوراي امنيت سازمان ملل و همچنين اشتباهات جبران ناپذيري كه در بكارگيري قدرت ارتش آمريكا در برخورد با حوادث مختلف رخ داد، رئيس جمهور آمريكا زماني براي تعلل در يافتن گزينه‌هاي بهتر ندارد.

البته اين بدان معنا نيست كه وي بايد گزينه بدي را انتخاب كند اما اوباما بايد به آمريكايي‌ها بگويد كه چه تصميمي دارد و چه اقدامي انجام خواهد داد حتي اگر پاسخ وي به اين پرسش اين باشد كه "كار زيادي نمي‌توان انجام داد ".

شبكه دريم مصر اعلام كرد كه قاهره يك شبكه جاسوسي صهيونيستي را كه اولين شبكه اعلام شده به اين صورت بعد از سقوط رژيم سابق اين كشور است، شناسايي و منهدم كرده است.

يك منبع مسئول در اين زمينه اعلام كرد كه دادستاني بحرين تحقيقاتي را در زمينه اين شبكه جاسوسي انجام داده و از چند روز پيش اعضاي آن را بازداشت كرده است، روزنامه‌هاي مصري نيز نوشتند كه برخي از اعضاي اين شبكه شامل يك مصري و دو اسرائيلي فرار كرده‌اند.

اين شبكه مي‌افزايد كه در ميان متهمان اين شبكه يك فرد خارجي نيز وجود دارد، وي به تابعيت اين فرد اشاره‌اي نكرده و در عين حال گفت كه اين جاسوس سعي داشت تا اطلاعاتي را از تحركات ارتش در زمان تظاهرات مردمي در ژانويه و فوريه گذشته به دست آورد.

خبرگزاري آلمان پيش از اين گزارش داده بود كه دادستان امنيتي مصر روز چهارشنبه گذشته يك اردني را به اتهام جاسوسي براي اسرائيل به مدت 15 روز مورد تحقيق و بازجويي قرار داده است.

مصر سال گذشته نيز يك شبكه جاسوسي صهيونيستي را در اين كشور شناسايي كرد كه در زمينه عضو گيري براي موساد در زمينه نفوذ به بخش ارتباطات اين كشور و جمع‌آوري اطلاعات از برخي افرادي كه امكان فعاليت آنها براي موساد وجود داشته، فعاليت داشته‌اند.

وقتی توفان کاترینا به نیواورلئان رسید و سدها شکست، مردم آمریکا آن آمریکای دیگر را کشف کردند. آمریکایی که هالیوود درباره اش فیلمی نمی سازد و به تمییزی بورلی هیلز نیست. مردم دیدند که آدمهایی که مامور حفظ نظم و قانون هستند خودشان در حال بار زدن اجناس فروشگاهها هستند. پلیس نمی توانست جلوی غارت را بگیرد چون کم نبودند ماموران پلیسی که به غارت مشغول بودند.  واقعیت آمریکا ربطی به تصویری که از خودش داشت نداشت. یادم است همکار تگزاسیم بعد از دیدن مردمی که روی سقف خانه هایشان گیر افتاده بودند گفت:  We look like developing world! کشف جالبی بود.

حالا یک زلزله نه ریشتری ژاپن را لرزانده است.  شدت و قدرت زلزله آنقدر زیاد بوده است که باعث شده است سرعت گردش زمین به دور خودش تغییر کند و سونامی آن تا آنور اقیانوس آرام و ساحل کالیفرنیا برود. راکتورهای اتمی فوکوشیما می توانند چرنوبیل و هیروشیمای دیگری خلق کنند. و مردم ژاپن در حال …. در حال زندگی کردن هستند.  گزارشگر رادیوی ان پی آر با زن میانسالی صحبت کرد که با آرامش در حال جدا کردن کاغذ و پلاستیک  در میان زباله های پناهگاهش بود تا برای بازیافت بفرستند. معلمی به خبرنگار گفت که عمری به تدریس در شهر مشغول بوده است و حالا نگران دانش آموزان سابقش هست که در میان گمشدگان هستند. دنیا در حال تحسین آرامش و متانت مردم ژاپن است.  و همه دارند می پرسند چرا ژاپنیها مغازه ها را غارت نمی کنند. . جک کافتری در وبلاگش این سوال را پرسیده است.  و جوابها جالب هستند! گرگ از آرکانزاس، ناتاشا از ونکور، کن از نیوجرسی و بیز از پنسلوانیا و خیلیهای دیگر فقط یک جواب دارند: حس غرور ملی و شرافت فردی. خوب است ملتی بتواند به مردم جهان نشان دهد که چیزهایی دارد که در هیچ زلزله ای نمی لرزند حتی اگر زلزله نه ریشتر باشد.

اگر بخواهيم نگاهي به ريشه‌هاي انقلاب‌ و اعتراضات جاري در بحرين داشته باشيم بايد به تاريخ اعتراضات و انقلاب‌هاي اين كشور در دهه‌هاي پيش نگاهي بياندازيم كه اساسا با موقعيت جغرافيايي و ساختار جمعيتي‌‌-‌طايفه‌اي بحرين ارتباط پيدا مي‌كند و در هر دوره از تاريخ شاهد تغيير و تحولاتي در نحوه بيان اعتراضات و درخواست‌ها و نحوه رويارويي يا پاسخگويي حكومت با آن بود.

* اعتراضات سال 1922 به قانون ماليات

اما اگر بخواهيم به تاريخ جنبش‌هاي اعتراض آميز نوين بحرين نگاهي داشته باشيم، بايد به سال 1922 بازگرديم كه اين كشور شاهد اعتراضات مردمي براي لغو قانوني بود كه در آن زمان به "قانون ماليات " معروف بود و بر اساس آن حاكم وقت كشور بحرين بر تمام افراد بالاي 16 سال ساكن بحرين ماليات فرض كرده بود. اين اعتراضات با دخالت انگليس و پاسخ به درخواست مردم پايان داده شد.

* اعتراضات دهه 30 و درخواست تشكيل پارلمان

پس از آن و در دهه 30 قرن بيست تحركات مردمي گسترده‌اي در بحرين آغاز شد كه عموما خواستار تشكيل پارلمان و شوارهاي منتخب محلي و بومي و سنديكاهاي كارگري جهت گفتگو و مذاكره با شركت‌هاي نفت براي بالا بردن سطح دستمزد كارگران بومي شاغل در اين شركت‌ها بود.

* پس از استقلال و اعتراضات سال 1971

پس از استقلال بحرين در سال 1971 اين كشور وارد مرحله جديدي شد و اولين دوره انتخابات پارلمان و شوراهاي شهرها در سال 1973 در اين كشور برگزار شد، اما پارلمان به سرعت و پس از بروز اختلافاتي با حكومت منحل گرديد و اين سرآغاز بروز اعتراضاتي مردمي براي كاستن از نفوذ پادشاه در پارلمان گرديد.

* تداوم اعتراضات در دهه 80

در طول دهه هشتاد درخواست‌ اصلاحات كه زماني با سركوب و زماني با مذاكره و گفتگو توسط حكومت وقت پاسخ داده مي‌شد،‌ بدون دستيابي به نتيجه‌اي ادامه يافت و سرانجام حكومت راه غلبه بر اين اعتراضات را در ايجاد تفرقه ميان شيعيان و سني‌ها يافت و اقدام به نزديك ساختن سني‌ها به مراكز قدرت و دور نمودن شيعيان از آنها نمود.

* اعتراضات دهه 90 و درخواست مشاركت سياسي

در آغاز دهه نود و مشخصا در سال 1992 روند اعتراضات و درخواست‌ها جهت حضور در عرصه سياسي و پارلماني كشور توسط نيروهاي معارض تشديد شد و معارضان خواستار تشكيل سازمان‌ها و سنديكاهايي در بحرين شدند و درخواستي به اين مضمون براي دولت حاكم وقت ارسال نمودند كه با سركوب معارضان و بازداشت امضا كنندگان درخواست مواجه شد.
اعتراضات مشابهي به سبك و سياق اعتراضات و درخواست‌هاي سال 1992 در سال 1994 نيز صورت گرفت كه آن نيز به فرجامي مشابه فرجام اعتراضات پيشين دچار شد.

* سركوب خشونت آميز اعتراضات دهه 90

اعتراضات دهه 90 كه تا سال 1999 ادامه داشت، به شدت توسط رژيم بحرين سركوب شد و اين سركوب را بايد جزو خشونت آميزترين سركوب‌هاي صورت گرفته توسط رژيم بحرين تلقي كرد،‌ بگونه‌اي كه اكثر رهبران جريان معارض بحرين بازداشت و تظاهرات مردم اين كشور كه يك هفته كامل ادامه داشت، به خاك و خون كشيده شد و در اثر آن ده‌ها تن كشته و مجروح و ده‌ها منزل تخريب و به آتش كشيده شد.

* به قدرت رسيدن "حمد بن عيسي " و دادن وعده‌هاي دروغين

پس از اين كه "حمد بن عيسي آل خليفه " در پي مرگ پدرش در سال 1999 در بحرين به قدرت رسيد، بحرين شاهد دوره‌اي گذرا و موقت از آرامش بود، چون حمد قول انجام برخي اصلاحات از جمله آزادي زندانيان سياسي را داده بود.
اما وقتي مردم بحرين دريافتند، اين وعده‌ها وعده‌هاي دروغيني بيش نيستند، اوضاع كشور دوباره ملتهب گرديد و بر اين اساس معارضان بحريني انتخابات سال 2002 را تحريم كردند.
تحريم انتخابات توسط برخي از گروه‌هاي معارض در دوره‌هاي بعدي يعني 2006 و 2010 نيز ادامه يافت.

* اعتراضات اخير بحرين

درپي تغيير و تحولات جاري در جهان عرب كه با سقوط رژيم "مبارك " و "بن علي " در مصر و تونس همراه بود، كشور بحرين نيز از 14 فوريه سالجاري شاهد بروز دور جديدي از اعتراضات بود كه طي آن ملت معترض بحرين خواستار سرنگوني رژيم "آل خليفه " و انحلال پارلمان و دولت در اين كشور هستند.

* شكل گيري انقلاب 14 فوريه

انقلاب 14 فوريه بحرين با برگزاري تظاهراتي در ميدان اللؤلؤة در منامه پايتخت اين كشور به دعوت جنبش "جوانان 14 فوريه " آغاز شد و به سرعت موج اعتراضات سراسر كشور ا فراگرفت.

* كشتار 17 فوريه و به خاك و خون كشيده شدن معترضان

سپيده دم روز 17 فوريه نظاميان بحريني جهت سركوب تظاهر كنندگان و به اصطلاح پايان دادن به اعتراضات مردمي به اعتصاب كنندگان ميدان اللؤلؤة يورش بردند كه درپي آن سه شهروند بحريني كشته و ده‌ها تن زخمي شدند و موجب گرديد در اعتراض به اين تجاوز ارتش فرداي آن روز در شهرهاي مختلف بحرين تظاهرات اعتراض آميز برگزار شود كه با برخورد خشونت بار نيروهاي امنيتي بار ديگر ده‌ها معترض كشته و زخمي شوند.

* برگزاري بزرگترين راهپيمايي اعتراض آميز تاريخ بحرين

در 22 فوريه بزرگترين راهپيمايي‌ اعتراض آميز تاريخ بحرين كه خواستار اصلاحات سياسي در اين كشور بود، برگزار شد كه رهآورد آن تن دادن پادشاه بحرين به آزاد سازي زندانيان سياسي بود.

* تلاش جهت فرونشاندن خشم مردم

در 25 فوريه پادشاه بحرين در اقدامي براي فرونشاندن خشم مردم 4 وزير دولت را بركنار و برخي از زندانيان سياسي را آزاد كرد و 25 درصد از بدهي‌هاي مسكن شهروندان را بخشيد و شوراي همكاري خليج فارس نيز قول دادن كمك ميلياردها دلاري به پادشاه بحرين را داد، اما تمام اين اقدامات نتوانست خشم مردم بحرين را فرو بنشاند.

* اشغال بحرين بواسطه نيروهاي نظامي عربستان و سپر جزيره

در 14 مارس نيروهاي سپر جزيره به درخواست پادشاه بحرين براي حفظ منافع استراتژيك اين كشور وارد بحرين شدند كه به شدت توسط معارضان بحريني محكوم شد. اين نيروها به محض ورود به كشور به معترضان بحريني حمله برده و ده‌ها تن از شهروندان بحريني را كشته و مجروح كردند.