خوش آمدید

این ایده از کجا آب می‌خورد؟
اخیرا داروهایی به بازار آمده است که نیروی عقلانی را تقویت می‌کنند. این داروها با دستکاری کردن سیستم عصبی و هورمونی مغز، حافظه، فصاحت کلامی و تمرکز را در فرد تقویت می‌کنند.

  تا کجا پیشرفت داشته‌ایم؟
در بررسی‌ها داروهای تجویزی مثل آدِرال و مودافینیل، تأثیرات مثبتی روی قدرت تفکر و تمرکز از خود نشان داده‌اند. این داروها به راحتی از طریق اینترنت خرید و فروش می‌شوند. پروفسور باربارا ساهاکیان که خود روی داروها در دانشگاه کمبریج مطالعات وسیعی انجام داده است دراین‌باره می‌گوید: «من به شخصه دانشجویان و محصلانی را می‌شناسم که از این قرص‌ها برای رفع خستگی ناشی از درس‌خواندن و تقویت حافظه استفاده می‌کنند. همچنین مطالعه‌ غیررسمی در انگلستان نشان داد که حداقل 10 درصد از دانشجویان و دانش‌آموزان این کشور از داروهای افزایش حواس و تمرکز استفاده می‌کنند.»

به شکل عجیبی برخورد مردم با چنین پدیده‌ای تا بدین‌جا بسیار آرام و به دور از هرگونه نگرانی‌ بوده است. در حالی که هیچ راه مشخصی برای اینکه بفهمیم دقیقا چه نوع داروهایی به صورت آنلاین خرید و فروش می‌شوند در دست نیست، شرکت‌های داروسازی موظفند اثرات سوءمصرف این داروها را در درازمدت مشخص کرده و پیش از خرید و فروش آنها خریداران را از آن مطلع کنند.
در حال حاضر هیچ مطالعه طولانی‌مدتی درباره اثرات داروهای موسوم به قرص‌های تقویت هوش در دست نیست. چندان مشخص نیست که اگر کسی این داروها را مرتب مصرف کند ممکن است با چه مضراتی مواجه شود. در عین حال بزرگ‌ترین موضوعی که هم‌اکنون مورد توجه است، ورای اثرات دارویی این قرص‌ها، بیشتر حول محور مسائل اخلاقی می‌چرخد.

ساهاکیان دراین‌باره می‌گوید: «یک مطالعه علمی موسوم به «مطالعه طبیعت 2008» در نهایت به این موضوع رسید که بیشتر مردم معتقدند که شما نباید چنین قرص‌هایی را به کودکان بدهید که با وجود این عقیده رایج، 30 درصد از جمعیت مورد مطالعه اظهار داشتند که اگر مطمئن شوند که درصد زیادی از همکلاسی‌های بچه‌هایشان از این قرص‌ها استفاده کرده و از آن راضی هستند، خیالشان بابت درس و مشق فرزندانشان راحت‌تر شده و به همین جهت خودشان قرص‌ها را برای آنها تهیه خواهند کرد.»
ساهاکیان معتقد است که حتی در سال‌های پیش‌رو بایستی منتظر قفسه‌های تازه‌ای در داروخانه‌ها باشیم که در آنها، داروهای مخصوص تقویت ریاضیات، خلاقیت و حتی توجه و تمرکز بیشتر روی مطالب درسی توجه هر کسی را به خود جلب خواهند کرد.
او می‌گوید: «ما با جمعیتی مواجهیم که درصد بالایی از آنها رو به جاده میانسالی و سالخوردگی در حرکتند. این گروه از مردم سعی دارند تا با کار بیشتر درآمد بیشتری کسب کنند، زیرا حقوق بازنشستگی و مزایای آن برای افرادی که در جوامع امروز زند‌گی می‌کنند کافی نیست. در نتیجه آنها هم به داروهایی از این دست روی خواهند آورد تا قوای از دست رفته‌شان را بازیابند.» حال بایست منتظر ماند و دید آیا واقعا چنین معجزاتی از عهده چنین قرص‌هایی برمی‌آید یا نه؟