خوش آمدید

انسداد مجاري ريوي و كاهش حجم اكسيژن ورودي به ريه‌ها موجب ايجاد اختناق و احساس خفگي مي‌شود و اگر چه در اين حالت فرد در آب غوطه‌ور نمي‌شود اما احساسي شبيه خفگي در زيرآب را تجربه مي‌‌كند. از اين‌رو اغلب افراد در اثر صعود به ارتفاعات با مشكلات تنفسي ناشي از تورم بافت مجاري ريوي مواجه مي‌شوند. در سال 1960 ميلادي گروه امداد و نجات كوهستان با جوان كوهنوردي مواجه شدند كه در ارتفاعات Aspen در ايالت كلورادو به سختي بيمار شده بود و در همين زمان چارلز هوستون از پزشكان آمريكايي موفق شد با بررسي وضعيت جسماني اين كوهنورد جوان به شواهدي مبني بر افزايش حجم مايعات ميان بافتي ريه‌ها در كوهنوردان دست يابد. در حقيقت تغيير بافت ريه در نتيجه صعود به ارتفاعات از جمله عوامل مهمي است كه موجب مي‌شود كوهنوردان در ارتفاعات با مشكلات ريوي و تنگي نفس مواجه شوند. هوستون ابتدا و پس از انجام معاينات پزشكي روي فرد بيمار تصور كرد او به بيماري ذات‌الريه مبتلا شده است. اما در اين كوهنورد علائمي ديده مي‌شد كه با عوارض و نشانه‌هاي بيماري ذات‌الريه متفاوت بود. برخلاف بيماران مبتلا به ذات‌الريه در افرادي كه در ارتفاعات با مشكل ريوي مواجه مي شوند، جريان گردش خون در ريه‌ها به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌يابد كه موجب ورود خون به داخل كيسه‌هاي هوايي مجاري تنفسي و بافت‌هاي مجاور مي‌شود.

به گفته هوستون، پس از گذشت يك يا 3 روز اقامت در ارتفاعات مقادير قابل توجهي از مايعات بدن به بافت بين مجاري هوايي در ريه‌ها و مويرگ‌هاي خوني نفوذ مي‌كند. اگرچه اين مايع اغلب به سرعت جذب مي‌شود تا مانعي را در مسير عبور جريان هوا ايجاد نكند اما افزايش اين مايع در مجاري ريوي به حدي است كه تجمع يافته و سدي را در برابر عبور اكسيژن ايجاد مي‌‌كند. در نتيجه ميزان جذب اكسيژن كاهش يافته و در مقابل مايعات بيشتري وارد مجاري تنفسي مي‌شود. به طور قطع نمي‌توان پيش‌بيني كرد چه افرادي بيشتر در معرض ابتلا به اين وضعيت هستند. بعضي از كوهنوردان در اولين صعودشان به ارتفاعات با هيچ مشكلي مواجه نمي‌شوند و اين در حالي است كه در دومين صعودشان با مشكلات تنفسي شديدي دست و پنجه نرم مي‌كنند.

البته حتي كوهنورداني كه هنگام صعود دچار مشكل تنفسي مي‌شوند نيز در صورتي كه بلافاصله اقدام به بازگشت نكنند، پس از گذشت مدت زماني در نتيجه سازگاري به محيط به حالت طبيعي بازمي‌گردند و چنين شرايطي تنها مي‌تواند تهديدي جدي عليه سلامت كودكان باشد.

سهيل اميري