مراقب باش دچار غفلت نشوی! این غفلت است که موجب می شود که انسان تلاش خود را برای همین دنیایی که رفتنی است صرف کند. این کار را نکن؛ نیرویت را برای اینجا صرف نکن .نیرویت را برای آن نشئه باقی و دائمی خرج کن.
رُوِیَ عَنْ عَلیٍّ عَلَیهِ السَّلَامُ قَالَ: رَحِمَ اللهُ اِمْرَأً اَخَذَ مِنْ حَیَاةٍ لِمَوْتٍ وَ مِنْ فَنَاءٍ لِبَقَاءٍ وَ مِنْ ذَاهِبٍ لِدَائِمٍ.[1] ترجمه حدیث: امیرالمؤمنین(صلوات الله علیه) فرمودند: رحمت خدا بر کسی باد که بهرهگیری کند از زندگی برای مرگش و بهرهگیری کند از فانی برای باقی و از دنیای گذرا برای آنچه که پابرجا است. شرح حدیث: تمام این جملات یک سیاق دارد و در واقع توجه دادن به انسان است. امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام) می¬فرماید: «رَحِمَ اللهُ اِمْرَأً اَخَذَ مِنْ حَیَاةٍ لِمَوْتٍ»؛ رحمت خدا بر کسی باد که از زندگی برای مرگش بهرهگیری کند. مگر انسان همواره برای زنده بودن تلاش نمی¬کند؟ پس اینکه حضرت میفرماید بهرهگیری از زندگی برای مُردن به چه معنا است؟ مرگ، نیستی و نابودی نیست؛ مرگ انتقال است از نشئه¬ای به نشئه دیگر. حضرت می¬خواهد بفرماید از این نشئه برای انتقال به نشئه دیگر بهرهگیری کن. چون مرگ انتقال است. مثل اینکه از این خانه بخواهی بیایی بیرون و وارد خانهای دیگر شوی. اسم این رفتن تو از این خانه به آن خانه را گذاشته اند مرگ، موت! «وَ مِنْ فَنَاءٍ لِبَقَاءٍ»؛ رحمت خدا بر کسی که بهرهگیری کند از فانی برای باقی. حضرت این نشئه دنیا را برای تو توصیف کرده است. اینجا نشئه¬ای فانی است، نشئه¬ای رفتنی است. «وَ مِنْ ذَاهِبٍ لِدَائِمٍ»؛ و رحمت خدا بر کسی که بهرهگیری کند از دنیای رفتنی و گذرا برای آن چیزی که پابرجا و دائمی است. چون به آنجا که منتقل شدی، جای دیگر نمی¬خواهی بروی و همیشه هستی و انتقالی در کار نیست. تمام این جملات اشاره به این است که انسان در نشئه دنیا توجه به این نکته داشته باشد که این نشئه، نشئهای نیست که در آن بماند. از اینجا رفتنی است و به نشئه دیگر خواهد رفت. این نشئه دنیا فانی است، این نشئه گذرا است. با مرگ از این نشئه به نشئه دیگر منتقل خواهد شد. حال که اینطور است، از این نشئه دنیا بهرهگیری کن برای آن نشئهای که باقی و دائمی است؛ چرا که به آنجا منتقل خواهی شد. انسان عاقل بهرهگیری میکند برای آنجایی که قرار است در آن بماند. لذا حضرت تعبیر کرده «رَحِمَ اللهُ»؛ یعنی رحمت خدا باد بر آن کسی که توجه به این مطلب داشته باشد. مراقب باش دچار غفلت نشوی! این غفلت است که موجب می¬شود که انسان تلاش خود را برای همین دنیایی که رفتنی است صرف کند. این کار را نکن؛ نیرویت را برای اینجا صرف نکن و برای این نشئه گذارا خرج نکن. نیرویت را برای آن نشئه باقی و دائمی خرج کن.[2] پی نوشت: [1]. غرر الحکم و درر الکلم، صفحه150، روایت 2735 [2]. یکشنبه 8 اسفند 1389 – 23 ربیع الاول 1432. مسجد جامع بازار تهران منبع : پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیه الله تهرانی