خوش آمدید

از دوران قدیم مشهور بود که بادخورک‌ها بخش اعظم زندگی خود را در آسمان می‌گذرانند، اما هیچ کس آن را ثابت نکرده بود. اکنون، نتیجه مطالعه جدیدی نشان می‌دهد که حداقل بخشی از این گفته حقیقت دارد: بادخورک‌های آلپ بیش از شش ماه را به طور مداوم در هوا سپری می‌کنند. این پرندگان حتی پس از مهاجرت طولانی خود به شمال آفریقا که به دنبال پایان فصل جوجه‌گذاری در اروپا انجام می‌شود، برای استراحت کردن فرود نمی‌آیند. فلیکس لیچتی از موسسه پرنده‌شناسی سوئیس می‌گوید: «تا کنون، فعالیت تحرکی که این قدر طول بکشد تنها برای حیواناتی که در آب زندگی می‌کنند گزارش شده بود.»
 

به گزارش نیوساینتیست، لیچتی و گروهش در محل تخم‌گذاری بادخورک‌های آلپی در سوئیس، واقعه‌نگارهایی (Logger) ۱.۵ گرمی را به سه قطعه از این پرندگان متصل کردند. این وقایع‌نگارها شتاب و موقعیت جغرافیایی بادخورک‌ها را ثبت می‌کرد. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد که برای حدود ۲۰۰ روز، هر سه این پرندگان طی مهاجرت به آفریقا و گذراندن زمستان در این قاره در هوا باقی مانده‌اند.

به گفته لیچتی، پیش از این محققان اظهار داشته بودند که بادخورک‌های معمولی تازه متولد شده پیش از آنکه برای تخم‌گذاری روی زمین فرود آیند، سه سال را در آسمان می‌گذرانند؛ اما هیچ کس تا کنون این مساله را ثابت نکرده بود.

«شگفت‌آور است، واقعا شگفت‌آور است.» این جمله‌ای است که کارستن اگوانگ از موسسه منابع طبیعی گرینلند، در واکنش به یافته لیچتی و گروهش می‌گوید. وی ادامه می‌دهد: «ما می‌دانستیم که بادخورک‌ها زمان زیادی را در هوا شناور می‌مانند، اما ۲۰۰ روز واقعا تکان دهنده است.»
 

به عقیده لیچتی، این پرندگان برای زنده ماندن از پلانکتون‌های موجود در هوا تغذیه می‌کنند و به احتمال فراوان در همان حال پرواز می‌خوابند. وی می‌گوید: «فرض بر این است که این پرندگان تنها برای چند ثانیه می‌خوابند؛ و یا تنها از نیمی از مغز خود استفاده می‌کنند، در حالی‌که نیمه دیگر در حال استراحت است.»

اما گروهی از محققان نیز عقیده دارند که بادخورک‌ها اصلا نمی‌خوابند. جری سیگل از دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس می‌گوید: «گروه ما نشان داده است که دلفین‌ها و نهنگ‌های قاتل می‌توانند ۹۰ روز بدون خوابیدن فعال بمانند؛ و در ۱۵۰ روز ابتدای پس از تولد نیز خواب بسیار اندکی دارند.» وی همچنین به مطالعاتی استناد می‌کند که نشان می‌دهد آبچلیک‌ها طی دوره تخم‌گذاری و جوجه‌کشی برای هفته‌های متوالی بیدار می‌مانند؛ و یا اینکه دلفین ها می‌توانند بدون افت عملکرد خود به مدت ۱۵ روز بی‌خوابی بکشند.

سیگل می‌گوید: «همه این مطالعات به ما می‌گوید زمانی‌که حیوانات مجبور باشند برای بیدار ماندن سازش پیدا کنند، فرگشت این اجازه را به آنها می‌دهد. بنابراین، این ایده که بادخورک‌ها به خواب نیاز دارند و بنابراین حیواناتی «خواب‌پر» هستند، به نظر من نادرست است.»