براساس آمارها حدود 75درصد از زنان باردار طي 9ماه بارداري خود از بيماري صبحگاهي رنج ميبرند. اين حالت آزاردهنده و محدودكننده است اما با چند توصيه ساده و كاربردي ميتوانيد با آن كنار بياييد.
هيچكس حالت سرگيجه و تهوع و استفراغ را دوست ندارد. حالا اين حالت چه پس از سوار شدن بر يك چرخوفلك در شهربازي باشد يا پس از يك مسموميت غذايي شديد يا خفيف، اما براي زنان باردار حالت تهوع و استفراغ يك حالت بسيار آشنا و تقريبا دائمي است كه به آن «بيماري يا مشكل صبحگاهي» ميگويند (اما اين واژه درست نيست چراكه اين حالت در خانمهاي باردار در تمام ساعتهاي روز ممكن است اتفاق بيفتد). تحمل اين حالت براي زنان باردار بسيار سخت است. زنان باردار به خاطر اين حالت تنها دچار مشكلات جسماني نميشوند بلكه حالت روحي آنها هم تحتتاثير قرار ميگيرد. ترس از استفراغ، سخت بودن حضور در مكانهاي عمومي و اجتماعي و حتي ترس از اينكه شايد تهوع و استفراغهاي پياپي باعث شود موادغذايي و مواد موردنياز به جنين نرسد، همگي باعث ميشود روح و روان زنان باردار تحتفشار قرار گيرد.
نگران جنينتان نباشيد
درمورد مسئله ترس از نرسيدن موادغذايي لازم و موادمغذي به جنين بايد گفت كه بسياري از زنان باردار حتي آنهايي كه دچار بيماري صبحگاهي شديد هستند نبايد از لحاظ رسيدن غذا و مواد مقوي به جنين خود نگراني داشته باشند، اما به هرحال رهايي از شر اين حالت آزاردهنده براي تمام زنان باردار يك نعمت محسوب شده و باعث ميشود جسم و روح آنها آسودهتر باشد و آنها بتوانند زندگي فعالتري در دوران بارداري داشته باشند.
در سه ماهه دوم حل ميشود
خبر خوب ميخواهيد؟ در اكثريت موارد حالت تهوع و استفراغ و بيماري صبحگاهي پس از هفته چهاردهم بارداري بدون هيچ درماني برطرف ميشود. علت چيست؟ در اين موارد ميتوان به علت رخ دادن اين حالت اشاره كرد. يك تئوري قديمي ميگويد بيماري صبحگاهي زنان باردار درواقع نوعي حالت تطابق فيزيولوژيك و مربوط به دوران قبل از زندگي مدرن است. طبق اين نظريه اين حالت مربوط به زماني است كه انسانها بيشتر غذاها را بهصورت خام ميخوردند و درنتيجه احتمال ورود باكتري به بدن بسيار بالا بود و اين استفراغها در واقع مكانيسم دفاعي بدن زنان باردار براي جلوگيري از ورود باكتريها و ميكروارگانيسمها به بدن جنين بهخصوص در هفتههاي اول كه سيستم دفاعي جنين اصلا شكل نگرفته، بود اما بسياري از پزشكان چنين فرضيهاي را قبول ندارند و آن را رد ميكنند.
شايد مقصر بوي غذاست
از لحاظ فيزيولوژيك هنوز دليل واضح و مشخصي براي بروز بيماري صبحگاهي پيدا نشده است. دركل بهنظر ميرسد كه مركز بروز تهوع و استفراغ در مغز طي بارداري و بهخصوص در هفتههاي اول آن تحريك شود و اين حالت رخ بدهد. اين امر شايد ناشي از اين باشد كه در دوران بارداري، ميزان برخي هورمونها (مثلا استروژن) در خون مادر بالا برود و اين هورمونها روي مركز استفراغ مغز تاثير ميگذارد و آن را تحريك ميكند. البته از لحاظ فيزيولوژي ميتوان 2علت ديگر را هم براي اين حالت درنظر گرفت؛ يكي افزايش حس بويايي كه ميتواند باعث افزايش حساسيت و رفلكس واكنشي تهوع شود و ديگري هم شل شدن عضلات صاف گوارشي كه باعث ميشود دريچه فوقاني معده شل شود و ميزاني از اسيد معده به داخل مري برگردد و اينگونه واكنش تهوع و استفراغ در خانم باردار فعالتر از افراد عادي ميشود.
اين توصيهها را جدي بگيريد
اما چگونه ميتوان با اين حالت ناخوشايند و حتي آزاردهنده كنار آمد؟ اينجا ما راههاي مختلفي را به شما پيشنهاد ميكنيم كه به كار بستن همه آنها با هم ميتواند بسيار به شما كمك كند
تنقلات دم دست خود بگذارید
1- سريع چيزي بخوريد: يك خانم باردار بهتر است يك ظرف كنار تختخواب خود داشته باشد كه پر از غلات كاملا سالم باشد و بلافاصله پس از بيدار شدن از اين ظرف چندتايي بخورد. اينكه بلافاصله پس از بيدار شدن مقدار كمي ماده غذايي وارد معده خود كنيد، ميتواند حالت تهوع صبحگاهي را تاحدود زيادي برطرف كند.
اين رژيم غذايي به نفع شماست
2- رژيم غذايي متعادل: شما بهتر است در اوايل دوره بارداري يك رژيم غذايي هدفمند داشته باشيد. رژيم غذايي پر از پروتئين (مثلا گوشت مرغ) و كربوهيدراتهاي كمپلكسي، پيچيده، (مانند غلات كامل و سبزيجات) بهترين انتخاب براي اين گروه است. اضافه كردن غذاهاي چرب ممكن است حالت تهوع و استفراغ را تشديد كند.
سوپ مرغ بهترين انتخاب
3- پركالريها بهنفع شما نيستند: درست است كه بايد موادغذايي لازم و كافي را به جنينتان برسانيد، اما اين به آن معنا نيست كه غذاهاي چرب و بسيار شيرين و بسيار پركالري گزينههاي خيلي خوبي براي شما باشند. اينگونه غذاها بيشتر حالت بيماري صبحگاهي را تشديد ميكنند. اگر ميخواهيد غذايي مناسب هم براي خودتان هم براي جنين بخوريد به سوپ مرغ فكر كنيد كه هم مايعات كافي، هم پروتئين و هم ويتامينها را به مادر و فرزند ميرساند. درضمن خوردن غذاهاي سرد بهتر از غذاهاي گرم است چون برخي از غذاها درحالت گرم بيشتر رفلكس تهوع را باعث ميشوند.