دستشویی، توالت، سرویس بهداشتی یا هر نام دیگری که برای این تاسیسات می گذارید هرچند به ظاهر یکی از پیش‌پا افتاده‌ترین موضوعات زندگی انسان به نظر می‌آیند اما نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه جهانی ایفا می‌کند.
در گزارش اخیر بانک جهانی و یونیسف به مناسب روز جهانی توالت منتشر شد در حالی که بیش از یک سوم جمعیت جهان از دسترسی به سرویس بهداشتی محروم هستند این احتمال وجود دارد که شرایط فوق از این هم وخیم‌تر شود.
به گزارش لایوساینس، در تحلیل‌های آماری اخیر پیش‌بینی شده است که جمعیت جهان در سال 2100 میلادی به 11 میلیارد نفر می‌رسد و به این ترتیب دسترسی به سرویس‌های بهداشتی مناسب و نقش آنها در حفظ سلامت بشر اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
در این گزارش تاکید شده است که امکان دسترسی به سرویس بهداشتی برای تمام مردم دنیا از جنبه‌های مختلف شامل مقابله با بیماری‌ها و تقویت آموزش‌های بهداشتی و اجتماعی، زندگی و وضعیت سلامت مردم جهان را به شیوه‌های مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد که مهمترین آنها عبارتند از:
- حفظ سلامت بشر: عدم دفع مناسب فضولات انسانی عامل بروز بیماری‌های کشنده در انسان‌ها است. عدم دسترسی به سرویس بهداشتی موجب می‌شود مردم برای رفع نیاز خود از فضاهای باز اطراف محل زندگی‌شان و یا فضاهای نزدیک منابع آبی همچون رودخانه‌ها استفاده کنند. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در هر دقیقه حدود 1.1 میلیون لیتر از این فاضلاب وارد رود «گنگ» در هند می‌شود.
مصرف آب آلوده موجب بروز بیماری‌های اسهالی همچون وبا می‌شود که افراد بسیاری به آن مبتلا می‌شوند. در سال 2012 میلادی بارندگی شدید در «گینه» و «سیرالئون» موجب جاری شدن سیل و شیوع گسترده بیماری وبا شد که بیش از 392 قربانی گرفت و دست‌کم 25 هزار نفر را بیمار کرد.
در عین حال بیماری‌های ناشی از عفونت‌های مدفوعی می‌توانند موجب بروز مشکلاتی همچون سوء تغذیه، تولد نوزادان با وزن پایین، مشکلات شناختی و اختلالات ذهنی و کندی رشد شوند.
- پیشگیری از نابینایی: بیماری تراخم که عامل اصلی نابینایی‌های قابل پیشگیری به حساب می‌آید از طریق حشرات تغذیه‌کننده از فضولات انسانی منتقل می‌شود. تماس با حشرات و ترشحات چشم فرد آلوده می‌تواند به گسترش این بیماری کمک کند. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت حدود 21.4 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند که از میان آنان 2.2 میلیون به ضعف بینایی مبتلا و 1.2 میلیون نفر نابینا شده‌اند.
- حفظ سلامت و امنیت زنان: در بسیاری از مناطق روستایی و دورافتاده جهان عدم دسترسی زنان به سرویس بهداشتی خانگی آنها را وادار می‌کند که برای رفع نیاز خود به مناطق دورافتاده بروند اما در این شرایط اغلب در معرض آزار و خشونت‌های جنسی قرار می‌گیرند. بنابراین اکثر این زنان برای پیشگیری از خطرات این چنینی در خانه‌های خود از کیسه‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند اما این کیسه‌های پلاستیکی محلی برای تجمع و رشد میکروب‌ها خواهند شد و خطر شیوع تراخم را افزایش می‌دهد.
- ضرورت ارائه آموزش‌های لازم در مدارس: در بسیاری از نقاط جهان صبحت کردن درباره موضوع توالت به خصوص در بین زنان قدغن است. همچنین در برخی از مناطق جهان عدم وجود سرویس‌های بهداشتی در مدارس مانع از حضور دانش‌آموزان دختر در مدارس می‌شود.
- ذخیره انرژی: فاضلاب سرویس‌های بهداشتی حدود 10 درصد انرژی را به شکل ترکیبات زیست‌شیمی دربرمی‌گیرد به همین دلیل محققان و مهندسان در تلاش برای یافتن شیوه‌هایی هستند تا فاضلاب را به منظور حفظ انرژی فرآوری کنند.
