خوش آمدید

بسیار پیش می‌آید که سؤالاتی در ذهنمان شکل بگیرند، اما خود به دنبال یافتن پاسخش برنیاییم، اما دم دست‌ترین و سطحی‌ترین پاسخ را برای توجیهش قبول کنیم.

یکی از سؤالات رایج که هنگام دیدن کارتون‌ها و فیلم‌های با موضوع دزدهای دریایی در ذهن هر کودک یا بزرگسالی ممکن است شکل بگیرد، این است که چرا تعداد زیادی از دزدان دریایی چشم‌بند می‌زدند؟! چرا اصولا میزان استفاده از چشم‌بند در دزدان دریایی آنقدر زیادی بود که این پوشش، یک پوشش روتین در آنها بود؟!

پاسخ سطحی این بود که آنها چشم‌بند می‌زدند تا چشمی را که در طی جنگ و دعواها از دست داده بودند و از شکل افتاده بود یا تخلیه شده بود، در زیر پوششی پنهان کنند.

اما سؤالی که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا این دزدان دریایی این همه دچار آسیب چشم می‌شدند؟

باز هم پاسخ ظاهری این بود که ما در حال دیدن یک سری کارتون و فیلم تخیلی هستیم، و طبیعی است که در اینها ممکن است غلو صورت بگیرد و از چشم‌بند برای افزایش جذابیت به میزان زیاد استفاده کنند.

اما باید دانست که در داستان‌ها و افسانه‌ها، هر چیزی ریشه در واقعیتی دارد، ممکن است غلو، نوع خاصی برداشت از واقعیت یا تعبیرهای شاعرانه از واقعیت صورت بگیرد، اما با بررسی همین روایت‌ها می‌شود پی به واقعیت‌هایی برد.

به تازگی «چیم شیلی» که در زمینه مسائل دیداری دکترا دارد در بخشی از گفتگویش به وال استریت ژورنال، توجیهی برای این قضیه آورده است:

دزدان دریایی برای پوشاندن چشم‌های معیوب‌شان چشم‌بند نمی‌زدند، از آنجا که آنها مجبور بودند به دفعات زیاد بالا و زیر عرشه کشتی بروند و به سرعت هر دو گروه افراد بالا و زیر عرشه  را رهبری کنند، مجبور بودند، دید خوبی داشته باشند.

روی عرشه، صحنه در زیر درخشش نور آفتاب بسیار روشن بود و در زیر عرشه، تاریکی شدیدی حکمفرما بود. وقتی ما از محیط تاریکی وارد محیط روشن می‌شویم، چشم‌هایمان به سرعت با نور زیاد تطابق پیدا می‌کنند، اما وقتی عکس قضیه اتفاق می‌افتد، مدت زیادی طول می‌کشد تا چشم‌های ما به تاریکی عادت کنند.

در سلول های استوانه‌ای شبکیه، رنگدانه‌ای به نام رودوپسین وجود دارد. وقتی یک ملکول رودوپسین یک فوتون جذب می‌کند ، به ملکول اپسین و رتینال می‌شکند. این ملکول ها بعدا بطور طبیعی با هم ترکیب می‌شوند و بصورت رودوپسین در می آیند، این عمل ترکیب مجدد نسبتا کند است. بنابراین وقتی چشمان شما در برابر شرایط نور زیاد قرار می‌گیرند همه رودوپسین سلول‌ها شکسته می‌شود.
حال اگر چراغ را خاموش کنید و سعی کنید در تاریکی ببینید، نمی‌توانید. سلول‌های مخروطی به نور زیادی نیاز دارند بنابراین در شرایط خاموشی غیر قابل استفاده‌اند و هیچ رودوپسینی هم دراین حالت موجود نیست، پس سلول های استوانه‌ای نیز غیرفعالند، اما درعرض چند دقیقه رتینال و اوپسین مجددا ترکیب شده به صورت رودوپسین در می آیند و باز قادر به دیدن خواهید بود.

این چند دقیقه زمان لازم برای تطابق برای تاریکی برای دزدان دریایی گاهی در حکم مرگ و زندگی بود، اما بستن یک چشم باعث باعث می‌شد، آنها به مجرد زفتن به محیط تاریکی با برداشتن چشم‌بند بتوانند، خیلی زودتر در تاریکی ببینند.

چند سال پیش، لین مسئله به صورت عملی آزمایش شد و مشاهده شد که واقعا استفاده از چشم‌بند، زمان لازم برای تطابق چشم با تاریکی را بسیار کم می‌کند.

این مسئله توجیه منطقی‌ای برای این سؤال قدیمی ما است، اما مشکل اینجاست که هیچ سند تاریخی در این مورد وجود ندارد. شاید بقیه دریانوردان به اندازه دزدان دریایی نیاز به سرعت عمل نداشتند، شاید دریانوردان نظامی یا تجاری، سیستم‌های مدون دیگری برای رهبری کارکنان و فرماندهی داشتند و نیازی به استفاده از چیزی که چهره را زشت می‌کرد نداشتند و باز «شاید» دزدان دریایی فوت و فن کار خود را لو نمی‌دادند.