محمدرضا شفيعي كدكني در سال 1318 در بخش كدكن شهرستان تربت حيدريه در استان خراسان رضوي چشم به جهان گشود.
شفيعي كدكني دورههاي دبستان و دبيرستان را در مشهد گذراند و چندي نيز به فراگيري زبان و ادبيات عرب، فقه، كلام و اصول سپري كرد.
مدرك كارشناسي خود را در رشته زبان و ادبيات پارسي از دانشگاه فردوسي و مدرك دكتري را نيز در همين رشته از دانشگاه تهران گرفت.
او از جمله دوستان نزديك مهدي اخوان ثالث شاعر خراساني به شمار ميرود و دلبستگي خود را به اشعار وي پنهان نميكرد؛ محمدرضا شفيعي كدكني، پنجشنبه 5 شهريور 1388 تهران را به مقصد آمريكا ترك كرد. او براي استفاده از يك فرصت مطالعاتي به دانشگاه پرينستون رفت.
* كتابها و اشعار
وي سرودن شعر را از جواني به شيوه كلاسيك آغاز كرد، ولي پس از چندي به سوي سبك نو مشهور به نيمايي روي آورد.
كدكني با نوشتن در كوچه باغهاي نيشابور به نامآوري رسيد. آثار شفيعي را ميتوان به دو گروه انتقادي و مجموعه اشعار خود وي تقسيم كرد.
آثار انتقادي اين نويسنده، شامل تصحيح آثار كلاسيك فارسي و نگارش مقالاتي در حوزه نظريه ادبي ميشود.
در ميان آثار نظري شفيعي كدكني كتاب موسيقي شعر جايگاهي ويژه دارد و در ميان مجموعه اشعار در كوچه باغهاي نيشابور آوازه بيشتري دارد.
از آثار اين استاد برجسته ميتوان به مجموعه اشعار "زمزمهها "، "شبخواني "، "از زبان برگ "، "در كوچه باغهاي نشابور "، "بوي جوي موليان "، "از بودن و سرودن "، "مثل درخت در شب باران " و "هزاره دوم آهوي كوهي " اشاره كرد.
آثار نظري و انتقادي و تصحيح و ترجمه نيز بدين شرح است: صور خيال در شعر فارسي، موسيقي شعر، تصحيح اسرارالتوحيد نوشته محمد بن منور، تصحيح تاريخ نيشابور نوشته حاكم نيشابوري، تصحيح آثار عطار نيشابوري، تصحيح مختارنامه و تصحيح مصيبتنامه، تصحيح منطقالطير، تصحيح اسرارنامه، تصحيح ديوان عطار، تصحيح تذكرةالاولياء (هنوز به چاپ نرسيده است)، تصحيح آفرينش و تاريخ در دو جلد، مفلس كيميا فروش درباره شعر انوري، زبور پارسي نگاهي به زندگي و غزل هاي عطار، تازيانههاي سلوك در باره قصايد سنايي، در اقليم روشنايي تفسير چند غزل حكيم سنايي، شاعر آيينهها بررسي سبك هندي و شعر بيدل دهلوي و ...
اشعار محمدرضا شفيعي كدكني با قلم و طبعي شاعرانه بسيار زيبا سروده شده كه يكي از آنها كه درباره امام حسين (ع) است در ذيل آورده شده:
باز در خاطرهها ياد تو، اي رهروِ عشق
شعله سركش آزادگي افروخته است
يك جهان بر تو و بر همت و مردانگيات
از سر شوق و طلب، ديده جان دوخته است
نقش پيكار تو در صفحه تاريخ جهان
ميدرخشد، چو فروغ سحر از ساحل شب
پرتوش بر همه كس تابد و ميآموزد
پايداري و وفاداري در راه طلب
چهر رنگين شفق، ميدهد از خون تو ياد
كه ز جان بر سر پيمان ازل ريخته شد
راست، چون منظره تابلوِي آزادي
كه فروزنده به تالار شب آويخته شد
رسم آزادي و پيكار حقيقتجويي
همهجا صفحه تابنده آيين تو بود
آنچه بر ملت اسلام، حياتي بخشيد
جنبش عاطفه و نهضت خونين تو بود
تا ز خون تو جهاني شود از بند آزاد
بر سرِ ايده انسانيِ خود جان دادي
در ره كعبه حقجويي و مردي و شرف
آفرين بر تو كه هفتاد و دو قربان دادي
آنكه از مكتب آزادگيات درس آموخت
پيش آمال ستمگر ز چه تسليم شود؟
زور و سرمايه دشمن نفريبد او را
كه اسير ستم مردم دژخيم شود
رهرو كعبه عشقي و در آفاق وجود
با پر شوق، سوي دوست برآري پرواز
يكه تاز ملكوتي، كه به صحراي ازل
روي از خواسته عشق نتابيدي باز
جان به قربان تو اي رهبر آزادي و عشق
كه روانت سر تسليم نياورد فرود
زان فداكاري مردانه و جانبازي پاك
جاودان بر تو و بر عشق و وفاي تو درود
ادامه مطلب
شفيعي كدكني دورههاي دبستان و دبيرستان را در مشهد گذراند و چندي نيز به فراگيري زبان و ادبيات عرب، فقه، كلام و اصول سپري كرد.
مدرك كارشناسي خود را در رشته زبان و ادبيات پارسي از دانشگاه فردوسي و مدرك دكتري را نيز در همين رشته از دانشگاه تهران گرفت.
او از جمله دوستان نزديك مهدي اخوان ثالث شاعر خراساني به شمار ميرود و دلبستگي خود را به اشعار وي پنهان نميكرد؛ محمدرضا شفيعي كدكني، پنجشنبه 5 شهريور 1388 تهران را به مقصد آمريكا ترك كرد. او براي استفاده از يك فرصت مطالعاتي به دانشگاه پرينستون رفت.
* كتابها و اشعار
وي سرودن شعر را از جواني به شيوه كلاسيك آغاز كرد، ولي پس از چندي به سوي سبك نو مشهور به نيمايي روي آورد.
كدكني با نوشتن در كوچه باغهاي نيشابور به نامآوري رسيد. آثار شفيعي را ميتوان به دو گروه انتقادي و مجموعه اشعار خود وي تقسيم كرد.
آثار انتقادي اين نويسنده، شامل تصحيح آثار كلاسيك فارسي و نگارش مقالاتي در حوزه نظريه ادبي ميشود.
در ميان آثار نظري شفيعي كدكني كتاب موسيقي شعر جايگاهي ويژه دارد و در ميان مجموعه اشعار در كوچه باغهاي نيشابور آوازه بيشتري دارد.
از آثار اين استاد برجسته ميتوان به مجموعه اشعار "زمزمهها "، "شبخواني "، "از زبان برگ "، "در كوچه باغهاي نشابور "، "بوي جوي موليان "، "از بودن و سرودن "، "مثل درخت در شب باران " و "هزاره دوم آهوي كوهي " اشاره كرد.
آثار نظري و انتقادي و تصحيح و ترجمه نيز بدين شرح است: صور خيال در شعر فارسي، موسيقي شعر، تصحيح اسرارالتوحيد نوشته محمد بن منور، تصحيح تاريخ نيشابور نوشته حاكم نيشابوري، تصحيح آثار عطار نيشابوري، تصحيح مختارنامه و تصحيح مصيبتنامه، تصحيح منطقالطير، تصحيح اسرارنامه، تصحيح ديوان عطار، تصحيح تذكرةالاولياء (هنوز به چاپ نرسيده است)، تصحيح آفرينش و تاريخ در دو جلد، مفلس كيميا فروش درباره شعر انوري، زبور پارسي نگاهي به زندگي و غزل هاي عطار، تازيانههاي سلوك در باره قصايد سنايي، در اقليم روشنايي تفسير چند غزل حكيم سنايي، شاعر آيينهها بررسي سبك هندي و شعر بيدل دهلوي و ...
اشعار محمدرضا شفيعي كدكني با قلم و طبعي شاعرانه بسيار زيبا سروده شده كه يكي از آنها كه درباره امام حسين (ع) است در ذيل آورده شده:
باز در خاطرهها ياد تو، اي رهروِ عشق
شعله سركش آزادگي افروخته است
يك جهان بر تو و بر همت و مردانگيات
از سر شوق و طلب، ديده جان دوخته است
نقش پيكار تو در صفحه تاريخ جهان
ميدرخشد، چو فروغ سحر از ساحل شب
پرتوش بر همه كس تابد و ميآموزد
پايداري و وفاداري در راه طلب
چهر رنگين شفق، ميدهد از خون تو ياد
كه ز جان بر سر پيمان ازل ريخته شد
راست، چون منظره تابلوِي آزادي
كه فروزنده به تالار شب آويخته شد
رسم آزادي و پيكار حقيقتجويي
همهجا صفحه تابنده آيين تو بود
آنچه بر ملت اسلام، حياتي بخشيد
جنبش عاطفه و نهضت خونين تو بود
تا ز خون تو جهاني شود از بند آزاد
بر سرِ ايده انسانيِ خود جان دادي
در ره كعبه حقجويي و مردي و شرف
آفرين بر تو كه هفتاد و دو قربان دادي
آنكه از مكتب آزادگيات درس آموخت
پيش آمال ستمگر ز چه تسليم شود؟
زور و سرمايه دشمن نفريبد او را
كه اسير ستم مردم دژخيم شود
رهرو كعبه عشقي و در آفاق وجود
با پر شوق، سوي دوست برآري پرواز
يكه تاز ملكوتي، كه به صحراي ازل
روي از خواسته عشق نتابيدي باز
جان به قربان تو اي رهبر آزادي و عشق
كه روانت سر تسليم نياورد فرود
زان فداكاري مردانه و جانبازي پاك
جاودان بر تو و بر عشق و وفاي تو درود