مطلب در ادامه
در اين مقاله پرسش از دستاوردهاي علمي انقلاب ايران يك سؤال مهم و بنيادي است. در اين مقاله سعي ميشود رابطه ميان دستاوردهاي علمي انقلاب ايران و هراس غرب ايجاد شود. مفروض ما در اين نوشتار اين است كه ظهور اسلامگرايي در دهههاي اخير هراسي بنيادين براي غرب ايجاد كرده و موجب تخريب اروپامداري گرديده است. "بابي سعيد " در كتاب "هراس بنيادين "، ظهور اسلامگرايي را موجب ترس و اضطراب غرب ميداند نگارنده در پي اثبات اين مطلب است كه دستاوردهاي علمي انقلاب اسلامي ايران و توسعه فنآوري در اين كشور به گستردهتر كردن ابعاد هراس غرب منجر شده است. (منظور نگارنده از غرب، آمريكا و اروپا ميباشد.)
در دهههاي اخير پژوهشهاي بسياري از سوي غربيان در مورد اسلامگرايي و انقلاب اسلامي ايران و ظهور ساير جنبشهاي اسلامي صورت گرفته است و حجم گسترده تأليفات متفكران غرب، نمايانگر اهميت مسأله ظهور اسلامگرايي در اواخر قرن 20 بهعنوان بحران و چالش در برابر غرب ميباشد. نگارنده معتقد است نظام جمهوري اسلامي ايران بهعنوان يك كشور مستقل اسلامي در منطقه خاورميانه، غرب را با بحران و چالش روبهرو كرده است. غربي كه اروپا را مركز و محور عالم ميدانست، غربي كه ايدئولوژي ليبرال دموكراسي را ايدئولوژي پيروز دنيا و آخرين ايدئولوژي تلقي ميكرد. غرب، نظام سرمايهدار را بهعنوان تنها راه نجات و پيشرفت براي بشريت ميدانست. اما انقلاب اسلامي، سؤالات گوناگوني را پيش روي متفكران غرب مطرح كرد. بهعنوان نمونه "ارنست گلنر " در تحقيقات خود نظريه آينده اسلام را مورد پرسش قرار ميدهد: آيا اسلام ميتواند بهعنوان يك ايدئولوژي جهاني در فضاي سياسي بعد از فروپاشي كمونيسم، بديلي اصلي در برابر ليبرال دموكراسي غربي باشد.
همچنين بابي سعيد، استاد جامعهشناسي دانشگاه منچستر انگلستان، اين سؤال را مطرح ميكند كه اسلام چگونه توانسته است در طول سيسال اخير، بهطور روزافزون جايگاه مهمي در بينش مسلمانان اشغال كند؟ چگونه اسلامگرايي توانسته است در قالب جنبشهاي احياگري اسلامي، نظم موجود در جهان را برهم زند؟ چرا اسلامگرايي، و صدها سؤال ديگر كه انديشمندان بهدنبال پاسخ آن هستند. بابي سعيد در كتاب هراس بنيادين، ظهور اسلامگرايي را نشانه تخريب اروپامداري ميداند. وي معتقد است كه تفكر سياسي امام خميني، منسجمترين منطق اصولگرايي است و در واقع بهواسطه ايشان است كه اسلامگرايي از يك مخالفت ساده و طرح سياسي بهكنار افتاده و به يك جنبش ضدنظم حاكم تبديل ميشود. وي خمينيسم را الگوي موفقي در اسلامگرايي معرفي ميكند. بابي سعيد در مقدمه كتابش، ظهور اسلامگرايي و تجديد حيات اسلامي را با عبارت "بازگشت سركوبشدگان " توصيف ميكند. وي معتقد است: "ظهور اسلامگرايي بر تخريب و فرسايش اروپامداري و غربمركزي استوار است. از اينرو گسترش اسلامگرايي، هراسي بنيادي و مانعي اساسي در برابر افزون خواهي غرب در عالم است.
در عصر پستمدرن اسلامگرايي يك هسته، در دنياي چند هستهاي است و اين تصور كه اروپامدار حركت عالم است به تزلزل ميگرايد. " وي معتقد است مسلمانان با استفاده از "واژگان نهايي "، هويتهاي شخصي و سرنوشت اجتماعات خويش را با رجوع به ميراث اسلامي ميخواهند روايت كنند. "سازمانهاي سياسي خواستار آن بودند كه جوامعشان را كاملاً حول مفاهيم اسلامي موجود سازماندهي كنند. گروهي ديگر از تأسيس يك نظام اسلامي حمايت كردند. در كنار فعاليتهاي اين گروههاي سياسي، در بيستسال اخير ما شاهد رشد سريع نوشتهها و آثاري هستيم كه هدفشان تقويت پديده اسلام است. نوشتههاي افرادي مانند امام خميني، مودودي، سيد قطب، ملكم ايكس، علي شريعتي و سايرين از تيراژهاي بالايي برخوردار بودهاند. همچنين شواهدي وجود دارد كه حكايت از حضور روزافزون مردم در مساجد و تأكيد بيشتر زنان و مردان بر آنچه كه آنرا پوشش اسلامي ميخوانند، ميكند. اسلام، بهرغم اينكه امتي متفرق بهنظر ميآيد، اما بهطور فزاينده، روز به روز مرئيتر و تجليتر ميشود. اين تجلي ذهنيت اسلامي در سطح جهاني در ميان بسياري از مردم مايه اضطراب و نگراني شديد شده است. "
تجديد حيات اسلامي در سطحي گستردهتر، اضطراب فرهنگي در غرب را نشان ميدهد. غرب، تصور گذشته تحريف شده خود را در اسلام ميبيند. تجديد حيات اسلامي نمايانگر تولد مجدد خدايي است كه غربيان آنرا كشته بودند تا بشر بتواند زندگي كند. احياء اسلام به معناي انتقام خداوند است و به بازگشت ايمان اشاره دارد. بازگشت به تمام چيزهايي كه ايده آزادي روزافزون بشريت را زير سؤال ميبرد. ايدهها، همگي بر اين پندار تأكيد ميكنند كه انسانها تنها در غرب واقعاً آزاد و انسان هستند. طبيعي است كه طرحبندي يك ذهنيت اسلامي در سطح جهاني با كوشش براي پرده ساختن جهان در برابر خداوند، آزادي بشري را تهديد ميكند. بنيادگرايي به چنين اضطرابي دامن ميزند؛ زيرا اين نهضت، مفروضاتي را كه به ما اجازه ميدهند غرب را مدل توسعه سياسي، اقتصادي، فرهنگي و فكري ببينيم زير سؤال ميبرد... ارجاعات بنيادگران اسلام نه به حقوق بشر يا ماركسيسم در اشكال مختلفش، بلكه به قرآن و تاريخ سازنده اولين امپراتوري اسلامي (630-661) است... پيدايش و ظهور آن (اسلامگرايي) عامليت غرب را به مبارزه ميطلبد و بر كاستههايش انگشت ميگذارد.
وي در پايان مينويسد: "بدون ترديد اسلامگرايان، نااميديهايي را متحمل خواهند شد؛ پيشرفت و عقبنشيني خواهند داشت. اما ماداميكه مسلمانان وجود دارند وعده اسلامگرايي و ترس از آن هم چنان باقي خواهد ماند ". بنابراين بابي سعيد معتقد است ظهور اسلاميگرايي عبور كرده و اكنون در موج دوم هراس دچار اضطراب شده است. اگر ظهور اسلامگرايي را موج اول هراس غرب تلقي كنيم بايد به اين نكته اذعان كنيم كه اكنون غرب از موج اول هراس عبور كرده گرفتار موج دوم هراس شده است. به عقيده نگارنده، موج دوم هراس را بايد ناشي از دستاوردهاي علمي انقلاب اسلامي ايران بدانيم. انقلاب اسلامي ايران، براي غرب، بسيار تكاندهنده ميباشد. ميشل فوكو كه در روزهاي انقلاب از تهران ديدن كرده ميگويد: شايد اين نخستين قيام بزرگ بر ضد نظامهاي جهاني باشد، مدرنترين و ديوانهترين صورت شورش ". نگارنده با اين چارچوب معتقد است آنچه كه خواب آرام را از چشمان دولتمردان نظام سرمايهداري ميربايد و هراس در دل آنها ميافكند را بايد در دستاوردهاي علمي انقلاب اسلامي و توسعه فنآوري و توليد علم توسط جوانان ايران جستوجو كنيم. لذا در اين نوشتار برآنيم كه بر دستاوردهاي مهم علمي انقلاب اسلامي ايران متمركز شويم.
1) دستاوردهاي علمي انقلاب ايران
در بررسي دستاوردهاي علمي انقلاب ايران به پنج حوزه مهم و كليدي كه زمينهساز توسعه و فنآوري ميباشند اشاره ميكنيم: فنآوري هستهاي، صنايع نظامي، صنايع موشكي- مخابراتي، فنآوري نانو تكنولوژي و فنآوري سلولهاي بنيادي.
1-1) فنآوري هسته اي
شاه، سازمان انرژي اتمي ايران را در سال 1974 تأسيس كرده و به سرعت مذاكرات براي ساخت نيروگاههاي هستهاي را آغاز كرد. به عقيده برخي منابع غربي، وي، طرحي جاهطلبانه را براي ساخت شبكهاي متشكل از 23 راكتور هستهاي در سراسر ايران ايجاد كرد كه قرار بود تا اواسط دهه 90 عملياتي شود و در عين حال سعي داشت تا نيروگاههاي انرژي هستهاي ديگري را از آلمان و فرانسه نيز خريداري كند. فعاليتهاي هستهاي ايران پس از سرنگوني رژيم شاه متوقف ماند. اما در سال 1984 دولت ايران برنامه هستهاي را دوباره احيا كرد. جورج بوش -رئيسجمهوري امريكا- در سخنراني (29 ژانويه 2002)، جمهوري اسلامي ايران را متهم به دستيابي به تسليحات هستهاي نمود. بهدنبال اين مسأله بحث اتمي ايران شديدتر شد. ايران متهم به دستيابي به تسليحات كشتار جمعي شد. علت مخالفت آمريكا با هستهاي شدن ايران را ميتوان در تبليغات نهادهاي رسمي ايالات متحده، در يك گزينه خلاصه كرد: "احتمال هدف قرارگرفتن خاك ايالات متحده توسط موشك هاي دوربرد ايران كه مجهز به كلاهك اتمي شدهاند يا احتمال دستيابي گروهها و هستههاي تروريستي به جنگافزارهاي اتمي ساخت ايران و بهرهبري از آنان جهت بهمخاطره افكندن منابع آمريكا در داخل يا خارج خاك اين كشور مقامات ايالات براي اثبات اين فرضيه، فرضيه ديگري هم مطرح كردند: "حضور ايران بر روي دريايي از نفت و گاز براي نسلهاي آتي ايرانيان نيز سوخت فراهم نموده، به همين دليل نياز به دستيابي به تكنولوژي اتمي براي تأمين انرژي نخواهد بود ".
زبيگنيو برژنسكي، مشاور ملي كارتر، در مورد ايران معتقد است كه، ايران با توانايي بومي خود به تسليحات هستهاي دست پيدا خواهد كرد. ايران، سلاحهاي هستهاي را به دو دليل مورد توجه قرار ميدهد: 1. اهرم فشار 2.كسب پرستيژ؛ اما مقامات ايراني بارها اعلام كردند كه هدفشان دستيابي به انرژي هستهاي است نه تسليحات هستهاي. كاربردهاي انرژي هستهاي به كاربردهاي صلح آميز و غيرصلحآميز تقسيم ميشود، كاربردهاي صلحآميز عبارتند از:
- كاربرد انرژي هستهاي در پزشكي و امور بهداشتي؛
- كاربرد انرژي هستهاي در توليد برق؛
- كاربرد انرژي اتمي در بخش دامپزشكي و دامپروري؛
- كاربرد انرژي هستهاي در دسترسي به منابع آب؛
- كاربرد انرژي هستهاي در بخش صنايع غذايي و كشاورزي؛
- كاربرد انرژي هستهاي در بخش صنعتها؛
- كاربرد انرژي هستهاي در شناسايي مينهاي ضدنفر.
يكي ديگر از كاربردهاي انرژي هستهاي، كاربرد غيرصلحآميز يعني كاربرد نظامي است. در حال حاضر رايجترين نوع استفاده از فنآوري هستهاي، توليد بمبهاي اتمي توسط آمريكا و اسرائيل است. هر روز بر دامنه استفاده از انرژي هستهاي افزوده ميگردد. كاربرد انرژي در بخشهاي مختلف بهگونهاي است كه اگر كشوري فنآوري هستهاي را بومي و نهادينه نمايد، در بسياري از حوزههاي علمي و صنعتي ارتقاي جايگاه پيدا ميكند و مسير توسعه را با سرعت طي ميكند.
*فن آوري هسته اي
اكنون ايران در حوزه توليد انرژي هستهاي، بهعنوان هشتمين كشور داراي چرخه كامل سوخت هستهاي در جهان مطرح ميباشد و از اين دانش در راستاي اهداف صلحآميز، طبق قوانين و مقررات آژانس بينالمللي انرژي اتمي بهره ميبرد. متخصصان ايراني در سال 1383 موفق به توليد گاز هگزا فلورايد اورانيوم گرديدند و ايران بهعنوان هشتمين كشور توليدكننده اين محصول استراتژيك دست يافت. همچنين متخصصان ايران توانستند در 2 فروردين 1385 به اورانيوم غنيشده 6/3 درصدي به صورت آزمايشگاهي دست پيدا كنند. بههمين مناسبت روز 20 فروردين هر سال "روز ملي فنآوري هستهاي " نام گرفت. اين موفقيت، ايران را به باشگاه هستهاي جهان وارد نمود. ناگفته نماند كه پژوهشگاه علوم و فنون هستهاي در كشور شكلگرفته كه به تربيت نيروهاي متخصص دانشگاهي در زمينه علوم و فنون مربوط به گداخت، ليزر، اپتيك، كشاورزي و دامپزشكي، چرخه سوخت و... ميپردازد. توني بلر در مصاحبه خود با شبكه بيبيسي در سال 1382، مكنونات قلبي آمريكا و اسرائيل را در ماجراي فعاليتهاي مربوط به انرژي هستهاي ايران بيان كرد، وي با صراحت گفت: "ايران چون مخالف سياستهاي اسرائيل در منطقه است، ما نميخواهيم به فنآوري هستهاي مجهز شود. ما روند برنامهريزي شدهاي را براي تحت فشارقراردادن ايران در نظر گرفتهايم و آنرا تا رسيدن به نتيجه ادامه خواهيم داد ".
انرژي هستهاي يكي از مهمترين و جنجاليترين موضوعات بين ايران و دنياي غرب ميباشد. در چند سال اخير شاهد تقابلها و برخوردها در زمينه فنآوري هستهاي ايران بودهايم. فنآوري هستهاي ايران، هراس غرب را مضاعف كرده و به آن دامن ميزند. مقام معظم رهبري در مورد دستيابي به فنآوري هستهاي ميفرمايند: ملت ايران نيز مانند كشورهاي مختلف، درصدد است انرژي مورد نياز خود را از نيروگاه هستهاي تأمين نمايد؛ چرا كه در غير اين صورت، از قافله علم باز هم عقب خواهد ماند. بنابراين تلاش براي دستيابي به فناوري هستهاي و ديگر فناوريهايي كه ايران را به اوج قله علم نزديك كند، امري واجب و وظيفه ملي است و ملت و دولت ايران برخلاف خواست خائنيني كه اهداف آمريكا را دنبال ميكنند، با پايداري در برابر فشارهاي مراكز سلطه جهاني، اين هدف اساسي را دنبال خواهد كرد ". "آمريكاييها ميدانند كه اگر ايران اسلامي و ملت ايران بر قله رفيع اين فنآوري بايستد، سخن حق او كه دعوت به استقلال و عزت و سرافرازي است، در افكار عمومي جهان -بهويژه مسلمانان نفوذ بيشتري خواهد يافت. "
2-1) صنايع نظامي
ايران كه قبل از انقلاب تقريباً تمام تسليحات نظامي خود را از خارج وارد ميكرده، امروزه در زمره يكي از كشورهاي توليدكننده تسليحات پيشرفته نظامي در جهان قرار گرفته و در كنار كشورهايي مانند هند، برزيل و يوگسلاوي مطرح شده است و توليدات خود از جمله توليد محصولات الكترونيك و راداري را به بيش از 30 كشور جهان صادر ميكند. اكنون ايران در زمينه صنايع زرهي و ساخت انواع نفربر در بين ده كشور برتر دنيا قرار گرفته است. تلاشهاي ايران براي ساخت موشكهاي بالستيك با برد زياد و توپخانههايي با برد بالا را ميتوان به سه دوره زماني تقسيم كرد. دوره اول بين سالهاي 1979-1977. دوره دوم در خلال جنگ با عراق حوالي سالهاي 88-1980 و دوره سوم بعد از جنگ در سال 1988 به بعد؛ از مرحله دوم به بعد ساخت موشك وارد فاز جديد شد و ساخت و طراحي موشكها به تعداد بالا و همزمان با شرايط خاص انجام گرفت. بعد از پايان جنگ، ايران كوشيد كه با كمكگرفتن از مهندسان بزرگ خارجي كه از كشور خود رانده شده و يا بيكار بودند، به توسعه فنآوري موشكي خويش بپردازند. برنامه موشكي ايران به سرعت پيش رفت و باعث حيرت جهانيان گشت.
به برخي از اقدامات انجام شده در صنايع نظامي اشاره ميكنيم: "ساخت هواپيماي جنگنده آذرخش، طراحي و ساخت لانچر چهار موشكي با قابليت شليك همزمان و تك تك، ساخت چرخبال آموزشي و چرخبال دو موتوره، طراحي و ساخت تانك پيشرفته ذوالفقار و راهاندازي خط توليد انبوه آن. ساخت تانك مدرن 72T، طراحي و ساخت خودرو تانك بر، ساخت انواع شناورها و يدككشها، ساخت زيردريايي و اسكله شناور ساخت موشك فاتح 110 (از موفقترين موشكهاي زمين به زمين در جهان) و موشكهاي دوربرد شهاب (با سرعت سه برابر موشك اسرائيلي)، راهاندازي خطوط تعميرات اساسي و بازسازي هواپيماي نظامي و خودكفايي در زمينههاي ساخت و يا تعمير بسياري از تجهيزات و قطعات نظامي كه در جنگ الكترونيكي كاربرد دارد.
*صنايع نظامي
توسعه نظامي ايران نشان دهنده آن است كه به رغم گستردگي تحريمهاي آمريكا اين كشور نتوانسته به اهداف خود مبني بر ضعيف نمودن و منزوي كردن تهران دست يابد و اقدامات دولتمردان غربي نتيجه عكس داده است. آنها نه تنها نتوانستند بر هراس بنيادين خود فائق آيند، بلكه اقدامات آنها از سويي و دست آوردهاي علمي ايران از سويي ديگر بر هراس و وحشت آنها افزوده است. تحميل جنگ هشت ساله و حمايت گسترده غرب از عراق نه تنها به شكست جمهوري اسلامي نينجاميد، بلكه وقوع جنگ به توسعه فنآوري نظامي ايران منجر شد. به گزارش عصر ايران(در شهريور 86)، اگر ايران مورد حمله نظامي آمريكا يا اسرائيل قرار گيرد اولين پاسخ فوري تهران شليك 600 موشك به سمت اهدافي دراسرائيل از جمله نيروگاه اتمي ديمونا است. ايرانيها بارها اعلام كردهاند برخلاف حكومت صدام، در برابر هرگونه حملهاي به كشورشان واكنش سريع و قاطعانه خواهند داشت و منتظر راههاي بيهودهاي مانند مداخله سازمانهاي بينالمللي نخواهند بود.
*صنايع موشكي و مخابراتي
امروز ايران به توان ساخت ماهواره دست يافته و وارد باشگاه چند كشور معدود پرتاب كننده ماهواره گرديده است. اين موفقيت در حالي به دست آمده كه جمهوري اسلامي در زمينه محصولاتي كه قابليت استفاده در صنايع موشكي و الكترونيك نظامي دارند در تحريم به سر ميبرد تا جايي كه گاه از فروختن يك ic يا چيپ ساده الكترونيكي به كشورمان جلوگيري ميشود. ماهواره اميد نخستين ماهواره ساخت كشور ايران است كه تمام تجهيزاتش در سازمان فضايي ايران طراحي و توليد شده است. اين ماهواره بامداد 15 بهمن 1387 و در سيامين سالگرد پيروزي انقلاب در مدار فضا قرار گرفت. ماهواره اميد كه كاركرد مخابراتي دارد، به همراه ايستگاههاي زير زميني و پرتاب فضايي، نخستين سامانه فضاي بومي ايران را تشكيل ميدهند. ناسا تأكيد كرد اين پرتاب موفقيت آميز بوده است. اين ماهواره در اولين اقدام پيام صلح و دوستي رئيس جمهور را با صداي وي به زمين مخابره كرد. رهبر معظم انقلاب اين موفقيت را نشانه درستي اميدهايي خواندند كه انقلاب شكوهمند اسلامي در دلها پديد آورده است.
نيويورك تايمز به نقل از جفري فوردن از مؤسسه فنآوري ماساچوست نوشت: ايران با وجود رويارويي مخالف تجهاني و تحريمهاي متعدد، به اين مجمع منحصر به فرد(كشورهاي داراي فنآوري ماهواره) پيوست. وي حركت ايران را يك شاهكار تكنولوژيكي توصيف كرد. دولتهاي غربي اعلام داشتند؛ ايران گام هراسانگيزي برداشته است. همچنين سخنگوي كاخ سفيد رابرت گيتس اظهار داشت: عمل پرتاب ماهواره ما را متقاعد نميكند كه ايران بهطور مسؤوليت پذيرانهاي در حال پيشبرد ثبات و امنيت منطقه است. وزير امور خارجه بريتانيا در پي اين پرتاب، نگرانيهاي جدي خود را اعلام كرد. پرتاب آزمايشي موفقيت آميز ماهواره بر سفير اميد ايران كه راه را براي نشاندن ماهواره ايراني در مدار كره زمين هموار كرد، بازتابهاي گستردهاي را در پي داشت. كاخ سفيد در واكنش به پرتاب راكت ماهواره بر سفير اميد ايران، آن را دردسرساز خواند و افزود كه اين فنآوري ميتواند براي پرتاب موشكهاي بالستيك به كار گرفته شود، به گزارش ايسنا، رسانههاي خبري غربي در انتشار اين خبر تلاش كردند اين دستآورد بزرگ علمي را تحتالشعاع مسايل سياسي قرار داده، آن را مرتبط با برنامههاي نظامي جلوه دهند؛ اما نشريه معتبر علمي نيوسانيتيست اعلام كرد: تواناييهاي ايران در زمينه علوم فضايي بسيار بيشتر از سطح توقع جهاني است. بهرغم جنگ تحميلي و تحريمهاي 30 ساله ايران راه توسعه و پيشرفت در صنايع موشكي و مخابراتي را در پيش گرفته است. به گزارش خبر گزاري فارس، رئيس سازمان فضايي ايران در 12 اسفند 1387 از طراحي و ساخت ماهوارههاي جديد سنجش از دور در مراكز علمي و صنعتي كشور خبر داد. ماهوارههاي سنجش از دور براي كاربردهاي مديريت منابع طبيعي، هواشناسي و زمينشناسي است. وي اظهار داشت: حضور در فضا در برنامه جامع 10 ساله فضايي كشور ديده شده و مطالعات لازم براي اعزام فضانوردان ايران به فضا آغاز شده است. او با اشاره به دست آوردهاي 30 ساله كشور در حوزه فضايي تصريح كرد: طراحي و ساخت ماهوارههاي دانشجويي، تحقيقاتي همچنين ماهواره با مأموريتهاي ارتباطي و سنجش از راه دور، از جمله دستآوردهاي به دست آمده به واسطه تلاش جوانان كشور است.
*فناوري نانو تكنولوژي
فناوري نانو تكنولوژي يكي از آخرين دستاوردهاي علمي بشر است. فناوري در حال توسعه نانو در سال 2007 جهش چشمگيري داشته است. به طوري كه شكوفايي بسياري از ايدههاي ابتكاري دانشمندان در اين عرصه نوين را دانشبشري معرفي ميكنند. فناوري نانو رشتهاي از دانش كاربردي و فنآوري است كه جسارتهاي گستردهاي را پوشش ميدهد. موضوع اصلي آن نيز مهار ماده يا دستگاههاي در ابعاد كمتر از يك ميكرومترم معمولاً حدود 1 تا 100 نانو متر است. يك نانو متر يك ميليارد متر است(اين مقدار چهار برابر قطر يك اتم است.) در مورد كاربردهاي فناوري نانو ميتوان به كاربرد اين فنآوري در زمينه مواد، پزشكي، بهداشت، داروسازي، الكترونيك و كامپيوتر، مهندسي، محيط زيست، بيوفناوري، دفاع، انرژي، كشاورزي، و بسياري از صنايع مانند نساجي، فولاد، برق... اشاره كرد.
و اما در مورد اين فنآوري در كشورمان بايد گفت كه در اسفند387، شركتهاي ايراني در نمايشگاه بينالمللي "نانو فنآوري 2009 ژاپن در توكيو حضور يافتند. در ميان 21 كشور حاضر در اين نمايشگاه، جمهوري اسلامي ايران تنها كشور مسلمان است كه توانسته در اين نمايشگاه حضور يابد و دستآوردهاي خود را در اين عرصه كه قابل رقابت به مشابههاي خارجي است ارائه كند. دكتر عراقچي، سفير جمهوري اسلامي ايران در ژاپن در اين زمينه ميگويد موجب عزت افتخار و غرور ماست كه مشاهده ميكنيم در بزرگترين و مهمترين نمايشگاه بينالمللي مرتبط با فنآوري نانو در جهان كه با حضور 21 كشور كه 20 كشور از اين تعداد از جمله كشورهاي درجه يك صنعتي و پيشرفته جهان هستند، جمهوري اسلامي ايران به عنوان تنها كشور اسلامي شركت كننده در نمايشگاه و كشوري كه توانسته خودش را در سطح كشورهاي پيشرفته جهان از نظر علمي قرار دهد. حاضر شده است. دكتر سعيد سركار، دبير ستاد ويژه توسعه نانو فنآوري، در 5 اسفند 1387 در اين مورد ميگويد: ما در حوزه سياستگذاري نانو، دو هدف را مدنظر قرار داديم كه يكي ارتقاي كيفيت زندگي مردم و توليد ثروت و ديگري كسب جايگاهي در ميان 15 كشور اول دنيا در زمينه نانو است.
وي ميافزايد: شاخص توليد علم در جهان، انتشار مقالات معتبر بينالمللي است. در زمان شروع به كار ستاد نانو فنآوري در ايران، رتبه ايران در مقالات 51 و در بين كشورهاي اسلامي رتبه 6 را داشت. در سال گذشته (1386) بين كشورهاي اسلامي با پشت سرگذاشتن تركيه به رتبه اول دست يافتيم و رتبه جهاني ما هم به 19 ارتقاء يافت و حتي رژيم صهيونيستي را پشت سر گذاشتيم. در دوره پنج ساله اخير بيشترين نرخ رشد را در دنيا در حوزه انتشار مقالات نانو داشتهايم كه اين ناشي از سياستهاي درس ما بوده است.
*فن آوري سلول هاي بنيادي
در سال 1998 سلولهاي بنيادي جنيني انساني توليد شدند. و ايران بعد از آن در كمتر از چند سال توانست به اين فنآوري دست يابد. به گفته كارشناسان فنآوري سلولهاي بنيادي بهعنوان دومين انقلاب در زيستشناسي و پزشكي بعد از فنآوري زيستي ياد ميشود. اگر بتوان سلول را با ويژگي سلولهاي اوليه جنيني ساخت، آن سلول در بطن خود دستور ساخت آن اندام و سلولهايش را خواهد داشت. آقاي دكتر بهاروند - عضو هيأت علمي پژوهشكده رويان - قبلاً توانسته آن را در مورد سلولهاي حيواني به انجام برساند كه خوشبختانه اينك در مورد سلولهاي بنيادي جنيني انساني هم با موفقيت به انجام رسانيده است. خبرگزاري فارس در تاريخ 5/2/1385 اعلام كرد براي اولين بار در جهان توسط پژوهشگران ايراني پژوهشكده رويان، نقشه پروتئيني سلولهاي بنيادي جنين انساني تهيه شد. دكتر بهاروند مؤلف كتاب "سلولهاي بنيادي جنيني " در اين مورد ميگويد: سلولهاي بنيادي در توسعه طب پيوند و درمان احتمالي بيماريهاي لاعلاج مؤثرند. همچنين اين سلولها در توسعه داروسازي، ناهنجاريشناسي جنينها و مطالعه عملكرد آنها بسيار تأثير گذارند؛ زيرا اين سلولها امكان مطالعه تكوين قلب، سامانه عصبي و ... را در انسان و ساير پستانداران فراهم ميكنند.
بهتر است در اين بخش به دستآوردهاي پزشكي انقلاب ايران نيز اشارهاي كنيم: ساخت نايچه مصنوعي، ساخت نخستين چسب بافتي هوشمند در دنيا، توليد رگ مصنوعي از نانو الياف، توليد نانو كريستالهاي جديد براي ترميم بافتهاي آسيب ديده داخل بدن، ايجاد نانو فنجانهايي براي داروسازي و درمان سل به كمك نانو كريستال، خودكفايي در توليد پروتئين فاكتور رشد فيبر و بلاستي ا نساني، دستيابي ايران به دانش بومي پيوند اتولوگ سلولهاي ملانوسيت، تزريق سلولهاي رشد آن براي ترميم آسيبهاي نخاعي پيوند مغز استخوان و توليد رده سلولهاي بنيادي جنيني در ايران و قرارگرفتن ايران در ميان 10 كشور برتر دنيا. بررسي دستاوردهاي علمي انقلاب ايران ما را اميدوار ميسازد كه جوانان مسلمان ايراني ميتوانند قلههاي علم و دانش را يكي پس از ديگري فتح كنند.
بهرغم همه آشوبها و تشتتهاي داخلي، تحريمهاي اقتصادي، حمله نظامي، تهاجم فرهنگي و امواج تروريست و رشد سريع جمعيت، ايران توانست در عرصه علمي جهاني خودنمايي كند. دهه اول انقلاب به جنگ و ترور گذشت و برنامه اول توسعه اقتصادي اجتماعي و فرهنگي كشور در سال 1368 به اجرا در آمد. نگارنده معتقد است دستآوردهاي علمي انقلاب را بايد 20 ساله بدانيم. توسعه فنآوريهاي مختلف در ايران در طي بيست سال اخير، مايه شگفتي ميباشد. توسعه در حوزههاي مذكور و حوزههاي ديگر مانند صنعت پتروشيمي، صنعت نفت و گاز و... هيچگاه خوشآيند غرب نخواهد بود. دستآوردهاي علمي ايران هراس غرب را مضاعف نموده است.
*نتيجه
مفروض اين مقاله آن بود كه ظهور اسلامگرايي در دهههاي اخير هراس بنياديني براي غرب ايجاد كرده است. ما در مقدمه مقاله از نظر بابي سعيد استفاده نموديم. وي معتقد است ظهور اسلامگرايي موجب ترس و اضطراب براي غرب شده است. در اين مقاله پرسش از دستآوردهاي علمي انقلاب ايران يك سؤال بنيادي است. نگارنده در اين مقاله سعي نمود كه نخست بر دستآوردهاي علمي انقلاب ايران معطوف شود و سپس به بيان رابطه اين دستآورد با هراس غرب بپردازد. وي به اين نتيجه رسيد كه دستآوردهاي علمي انقلاب ايران و توسعه فنآوري در اين كشور به گستردهتر كردن ابعاد هراس منجر شده است. همچنين همه اقدامات غرب براي منزوي كردن و براندازي نظام جمهوري اسلامي نتيجه معكوس داده است. دستآوردهاي علمي ايران در حوزه فنآوري هستهاي، صنايع نظامي، صنايع موشكي و مخابراتي، فنآوري نانو تكنولوژي و فنآوري سلولهاي بنيادي، غرب را با ابعاد گستردهاي از هراس مواجه كرده است.
نويسنده: فاطمه عطارد
منبع:نشريه نامه دولت اسلامي- شماره54