چهارمحال و بختياري كه گردشگران سرزمين چهار فصل ايران زمين، سرزمين كوه و
چشمه و آبشار و سوئيس خاورميانه را براي آن برگزيده‌اند از جاذبه‌هاي
گردشگري ناب و بكر فراواني برخوردار است كه كمتر در ارتباط با آنها
اطلاع‌رساني شده است.
شكل طبيعي چهارمحال و بختياري بر مبناي ارتفاعات مياني رشته‌كوه زاگرس استوار گشته است.
انباشت برف در ارتفاعات اين استان سبب شده تا معروف‌ترين رودخانه‌هاي دائمي جنوب غربي و مركزي ايران يعني كارون، زاينده‌رود و دز از ارتفاعات اين استان سرچشمه بگيرند.
فرونشست‌هاي به وجود آمده هم‌زمان با حركات زمين ساختي زاگرس و آب حاصل از ذوب برف كوههاي بلند، تالاب‌هاي متعددي را در استان تشكيل داده است كه زيستگاه انواع پوشش گياهي و گونه‌هاي جانوري است.
جنگل‌هاي بلوط، زالزالك و برخي ديگر از گياهان پهن برگ و نيز آبشار ها، غارها، چشمه سارهايي با دبي آب فراوان، مناطق حفاظت شده، گردشگاه‌ها و گرداب‌ها از ديگر عوامل طبيعي و اكوتوريسم استان محسوب مي‌شوند.
در مجموع استان در حال حاضر داراي بيش از 250 جاذبه شناخته شده طبعيي، تاريخي و مذهبي
است.
* موقعيت جغرافيايي
استان چهارمحال و بختياري با 16 هزار و 533 كيلومتر مربع وسعت داراي يك درصد از وسعت كشور بوده و از جمله مناطق كوهستاني جنوب غربي ايران محسوب مي‌شود.
اين استان داراي هفت شهرستان، 18 بخش، 39 دهستان، 27 شهر و 841 روستا بوده كه مهم‌ترين شهرهاي استان شامل شهركرد، بروجن، لردگان، فارسان، چلگرد، شلمزار و اردل است.
مركز استان (شهركرد) با 2 هزار و 150متر ارتفاع در ميان مراكز استان‌ها در بلندترين ارتفاع است به همين سبب به بام ايران اشتهار يافته است و در فاصله 520 كيلومتري تهران مركز ايران و 100 كيلومتري اصفهان قرار دارد.
*مهم‌ترين جاذبه‌هاي طبيعي
چهارمحال و بختياري از لحاظ ساختاري با دارا بودن چشماندازهاي بسيار زيباي كوهستاني، تالابي، دشتي، جنگلي و رودخانهاي از محيط زيست طبيعي بسيار سحرانگيزي برخوردار است.
*منطقه حفاظت شده تنگ صياد
تنگ صياد به واسطه دارا بودن تپه ماهور‌هاي متعدد زيستگاه مناسبي براي گونه قوچ و ميش است اين در حالي است كه كوهستانهاي جنوبي منطقه داراي صخرههاي صعبالعبور بوده كه زيستگاه پلنگ، كل و بز با جمعيت قابل توجهي است.
از ديگر جانوران منطقه مي‌توان گرگ، روباه، شغال، كفتار و پرندگاني همچون كبك دري، كبك چيل، تيهور و عقاب را نام برد.
در اين منطقه امكان شكار با كسب مجوز لازم از سازمان حفاظت محيط زيست وجود دارد.
* منطقه حفاظت شده سبزكوه
اين منطقه زيبا در سه شهرستان بروجن، لردگان و عمدتا اردل گستردگي دارد و داراي اكوسيستمهاي ويژه و چشماندازهاي طبيعي، مرتعي، جنگلي و كوهستاني است.
آبشارهاي پرآب و ديدني مثل تنگ زندان و معدن زيبايي منطقه را دوچندان كرده است.
اين منطقه داراي سه نوع آب و هوا است و به تبع آن جانوراني چون پلنگ، خرس قهوه‌اي، سنجاب بلوط‌هاي غرب ايران، كل، بز و كيك دري در اين منطقه زندگي ميكنند.
* آبشار آتشگاه لردگان
اين آبشار در روستاي آتشگاه شهرستان لردگان و در 190 كيلومتري شهركرد در دره‌اي روح‌افزا به طول دو كيلومتر قرار گرفته است.
مسير اين آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را فضاي سرسبز و بي‌نظيري از انواع درختان و گياهان جنگلي فراگرفته است.
شيب زياد و پستي و بلندي‌هاي دره، آبشارهاي كوچك متعددي را ايجاد كرده است.
پيوند عناصر زيباي طبيعي مانند دره، سبز زار و اقليم مناسب فضاي بسيار فرح بخشي را براي تفرج در اين مكان فراهم مي‌آورد.
* تالاب چغاخور
تالاب بين‌المللي و زيباي چغاخور در دامنه ارتفاعات برآفتاب و كلار در نزديكي شهر بلداجي واقع شده است.
همچنين تالاب‌هاي گندمان و سولقان ديگر تالاب‌هاي دائمي‌اين استان است كه در نزديكي اين تالاب واقعند.
فضاي وسيع و هواي لطيف و چشماندازهاي بديع همراه با آواز و پرواز پرندگان مهاجر و بومي‌اين تالاب را در رديف يكي از كانون‌هاي مهم جذب گردشگري در استان قرار داده است.
ويژگي منحصر به فرد تالاب، زيست نوعي ماهي از خانواده گامبوزيا "ماهي گورخري " در اين مكان است و بهترين فصول بازديد از اين تالاب بهار و تابستان است.
*چشمه برم
چشمه مصفاي برم در مركز شهر لردگان علاوه بر تامين آب كشاورزي، يكي از سرشاخه‌هاي كارون به حساب آمده و چشم انداز زيبايي را براي شهر لردگان بوجود آورده است.
اطراف اين چشمه به صورت پاركي براي تفرج و گذراندن اوقات فراغت اهالي شهر لردگان و گردشگران فضاسازي شده است.
*چشمه ديمه
چشمه ديمه به عنوان سرچشمه اصلي زاينده‌رود در 10 كيلومتري چلگرد و در مجاورت روستاي ديمه واقع شده است.
آب اين چشمه از گواراترين آب‌هاي جهان بوده كه خواص درماني جلوگيري از پوسيدگي دندان و درمان سنگ كليه است.
مناظر زيبا، چشمگير و فضاسازي‌هاي اطراف چشمه اين مكان را در رديف زيباترين گردشگاه‌هاي شهرستان كوهرنگ قرار داده است.
* آبشار دره عشق
اين آبشار با سرعت زياد از دل كوه بيرون مي‌جهد و بيش از 100 متر ارتفاع دارد.
در كنار اين آبشار رود كارون به آرامي‌جاري است و در تركيب با انارستان‌ها و شاليزارهاي روستاهاي دره عشق و دورك شاهپوري، فضاي شگفت‌انگيزي را به وجودآورده است.
* گردشگاه سياسرد
چشمه سياسرد با برخورداري از هواي خنك، مطبوع، درختان زيبا و كهنسال اطراف اين چشمه مكاني بسيار زيبا را براي تفرج و استراحت ساكنيان شهر بروجن و ساير گردشگران بوجود آورده است.
فضاسازي‌هاي مناسب و سهل‌الوصول بودن ميل به بازديد از اين گردشگاه را دوچندان كرده است.
* آبشار تونل كوهرنگ
آبشار اين تونل و فضاهاي بسيار زيباي اطراف آن مناظر بسيار زيبايي را براي هر ببننده‌اي ايجاد كرده است.
در تمام فصول سال، حتي زمستان به سبب نزديكي با پيست اسكي چلگرد اين مكان مورد بازديد گردشگران قرار مي‌گيرد.
* غار يخي چما
در نزديكي روستاي شيخ عليخان يكي از نادرترين و اعجاب‌انگيزترين غارهاي منطقه به نام غار يخي چما با قنديل‌هاي فراوان يخي واقع شده است.
از زيريخ‌هاي اين غار چشمه‌اي با آب سرد در جريان است كه نهايتا به سد كوهرنگ مي‌ريزد.
قرار گرفتن در دره‌هاي عميق و انباشت حجم برف‌هاي چند ساله در اين مكان سبب شده قنديل‌هاي يخ و توده‌هاي عظيم برف به صورت دائمي و در تمام فصول سال باقي بمانند.
*پارك جنگلي پروز
گردشگاه زيباي پروز با طبيعت بهشتي خود در امتداد دره‌اي سبز در لردگان قرار گرفته است.
فضاي دنج و خلوت، سايه‌سار درختان بلند و قد كشيده اين پارك، چشمه‌هاي زلال متعدد به علاوه شاليزارهاي پراكنده و درختان جنگلي اطراف، تصويري زيبا از طبيعت خداوندي را جلو چشم هر بيننده‌اي به نمايش مي‌گذارد.
* غار سراب
اين غار شگفت‌انگيز دو دهانه دارد و به دليل وجود موانع طبيعي بيش از 600 متر از آن قابل دسترسي نيست از يكي از دهانه‌هاي غار، آبي خروشان و خنك بيرون مي‌آيد ارتفاع سقف غار در بعضي از نقاط به 15 متر مي‌رسد.
در دالان طويل غار قنديل‌هاي آهكي زيبا به وفور وجود دارد و فرآيند تشكيل اين قنديل‌ها ادامه دارد.
* دشت لاله‌هاي واژگون
اين دشت در 12 كيلومتري چلگرد همراه با وسعت زياد و پوشش گياهي بسيار زيبا و ارزشمند، لاله‌هاي واژگون "اشك مريم " در دو نوع قرمز، زرد و نيز نزديكي به ديگر جاذبه‌هاي قطب سياحتي كوهرنگ از اين منطقه تفرجگاه بسيار مناسبي ساخته است.
* چشمه‌هاي مولا و سرداب
اين دو چشمه با فاصله نسبتا نزديك به هم به ترتيب در مجاورت روستاي آليكوه و رستم آباد از توابع شهرستان اردل، از چشماندازها و مناظر بسيار زيبايي برخوردارند و هر روز به ويژه روزهاي تعطيل پذيراي صدها گردشگر و مسافر از نقاط مختلف است.
* حاشيه رود كارون
سرشاخه‌هاي متعدد رود كارون در قلمروهاي غربي و جنوب غربي استان داراي چند عنصر ارزشمند تفريحگاهي و گردشگري از جمله آب و هواي مناسب و دلپذير در اكثر فصول سال، نزديكي و دسترسي مناسب به خوزستان از طريق جاده‌هاي آسفالته و وجود جنگل‌هاي نسبتا متراكم بلوط در حواشي مسيرهاي اصلي است.
اين رودخانه از دره‌هاي شگفت‌انگيزي عبور مي‌كند و در تركيب جريان رود، جنگل‌هاي بلوط و كوه مناظر بديعي را عرضه مي‌كند.
* كمربند سبز حاشيه زاينده رود
تمام مسير حاشيه زاينده رود از سامان تا قراقوش نزديك سد زاينده رود داراي مناظر زيبا و چشم نواز است كه از تركيب رودخانه، باغهاي سرسبز دو طرف جاده و هواي پاك به وجود آمده است.
اين مسير به دليل وجود مجموعه‌هاي تفريحي در محل پل زمانخان شرايط اقليمي‌مساعد در حدود 9 ماه از سال و دسترسي نزديك به مركز استان با توجه به اينكه در اين مسير زاينده رود هنوز از مناطق صنعتي عبور نكرده و رنگ آبي و تميز آب همراه با هواي مطبوع و باغات سرسبز اطراف آن بسيار دلپذير است، هميشه مورد توجه گردشگران بوده است.
* جاذبه‌هاي اكوتوريستي و تاريخي چهارمحال و بختياري
چهارمحال و بختياري همچنين از جاذبه‌هاي اكوتوريستي و تاريخي بي‌شماري برخوردار است كه شرح آنها در بخش دوم اين گزارش تقديم مي‌شود.
ادامه مطلب
شكل طبيعي چهارمحال و بختياري بر مبناي ارتفاعات مياني رشته‌كوه زاگرس استوار گشته است.
انباشت برف در ارتفاعات اين استان سبب شده تا معروف‌ترين رودخانه‌هاي دائمي جنوب غربي و مركزي ايران يعني كارون، زاينده‌رود و دز از ارتفاعات اين استان سرچشمه بگيرند.
فرونشست‌هاي به وجود آمده هم‌زمان با حركات زمين ساختي زاگرس و آب حاصل از ذوب برف كوههاي بلند، تالاب‌هاي متعددي را در استان تشكيل داده است كه زيستگاه انواع پوشش گياهي و گونه‌هاي جانوري است.
جنگل‌هاي بلوط، زالزالك و برخي ديگر از گياهان پهن برگ و نيز آبشار ها، غارها، چشمه سارهايي با دبي آب فراوان، مناطق حفاظت شده، گردشگاه‌ها و گرداب‌ها از ديگر عوامل طبيعي و اكوتوريسم استان محسوب مي‌شوند.
در مجموع استان در حال حاضر داراي بيش از 250 جاذبه شناخته شده طبعيي، تاريخي و مذهبي
است.
* موقعيت جغرافيايي
استان چهارمحال و بختياري با 16 هزار و 533 كيلومتر مربع وسعت داراي يك درصد از وسعت كشور بوده و از جمله مناطق كوهستاني جنوب غربي ايران محسوب مي‌شود.
اين استان داراي هفت شهرستان، 18 بخش، 39 دهستان، 27 شهر و 841 روستا بوده كه مهم‌ترين شهرهاي استان شامل شهركرد، بروجن، لردگان، فارسان، چلگرد، شلمزار و اردل است.
مركز استان (شهركرد) با 2 هزار و 150متر ارتفاع در ميان مراكز استان‌ها در بلندترين ارتفاع است به همين سبب به بام ايران اشتهار يافته است و در فاصله 520 كيلومتري تهران مركز ايران و 100 كيلومتري اصفهان قرار دارد.
*مهم‌ترين جاذبه‌هاي طبيعي
چهارمحال و بختياري از لحاظ ساختاري با دارا بودن چشماندازهاي بسيار زيباي كوهستاني، تالابي، دشتي، جنگلي و رودخانهاي از محيط زيست طبيعي بسيار سحرانگيزي برخوردار است.
*منطقه حفاظت شده تنگ صياد
تنگ صياد به واسطه دارا بودن تپه ماهور‌هاي متعدد زيستگاه مناسبي براي گونه قوچ و ميش است اين در حالي است كه كوهستانهاي جنوبي منطقه داراي صخرههاي صعبالعبور بوده كه زيستگاه پلنگ، كل و بز با جمعيت قابل توجهي است.
از ديگر جانوران منطقه مي‌توان گرگ، روباه، شغال، كفتار و پرندگاني همچون كبك دري، كبك چيل، تيهور و عقاب را نام برد.
در اين منطقه امكان شكار با كسب مجوز لازم از سازمان حفاظت محيط زيست وجود دارد.
* منطقه حفاظت شده سبزكوه
اين منطقه زيبا در سه شهرستان بروجن، لردگان و عمدتا اردل گستردگي دارد و داراي اكوسيستمهاي ويژه و چشماندازهاي طبيعي، مرتعي، جنگلي و كوهستاني است.
آبشارهاي پرآب و ديدني مثل تنگ زندان و معدن زيبايي منطقه را دوچندان كرده است.
اين منطقه داراي سه نوع آب و هوا است و به تبع آن جانوراني چون پلنگ، خرس قهوه‌اي، سنجاب بلوط‌هاي غرب ايران، كل، بز و كيك دري در اين منطقه زندگي ميكنند.
* آبشار آتشگاه لردگان
اين آبشار در روستاي آتشگاه شهرستان لردگان و در 190 كيلومتري شهركرد در دره‌اي روح‌افزا به طول دو كيلومتر قرار گرفته است.
مسير اين آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را فضاي سرسبز و بي‌نظيري از انواع درختان و گياهان جنگلي فراگرفته است.
شيب زياد و پستي و بلندي‌هاي دره، آبشارهاي كوچك متعددي را ايجاد كرده است.
پيوند عناصر زيباي طبيعي مانند دره، سبز زار و اقليم مناسب فضاي بسيار فرح بخشي را براي تفرج در اين مكان فراهم مي‌آورد.
* تالاب چغاخور
تالاب بين‌المللي و زيباي چغاخور در دامنه ارتفاعات برآفتاب و كلار در نزديكي شهر بلداجي واقع شده است.
همچنين تالاب‌هاي گندمان و سولقان ديگر تالاب‌هاي دائمي‌اين استان است كه در نزديكي اين تالاب واقعند.
فضاي وسيع و هواي لطيف و چشماندازهاي بديع همراه با آواز و پرواز پرندگان مهاجر و بومي‌اين تالاب را در رديف يكي از كانون‌هاي مهم جذب گردشگري در استان قرار داده است.
ويژگي منحصر به فرد تالاب، زيست نوعي ماهي از خانواده گامبوزيا "ماهي گورخري " در اين مكان است و بهترين فصول بازديد از اين تالاب بهار و تابستان است.
*چشمه برم
چشمه مصفاي برم در مركز شهر لردگان علاوه بر تامين آب كشاورزي، يكي از سرشاخه‌هاي كارون به حساب آمده و چشم انداز زيبايي را براي شهر لردگان بوجود آورده است.
اطراف اين چشمه به صورت پاركي براي تفرج و گذراندن اوقات فراغت اهالي شهر لردگان و گردشگران فضاسازي شده است.
*چشمه ديمه
چشمه ديمه به عنوان سرچشمه اصلي زاينده‌رود در 10 كيلومتري چلگرد و در مجاورت روستاي ديمه واقع شده است.
آب اين چشمه از گواراترين آب‌هاي جهان بوده كه خواص درماني جلوگيري از پوسيدگي دندان و درمان سنگ كليه است.
مناظر زيبا، چشمگير و فضاسازي‌هاي اطراف چشمه اين مكان را در رديف زيباترين گردشگاه‌هاي شهرستان كوهرنگ قرار داده است.
* آبشار دره عشق
اين آبشار با سرعت زياد از دل كوه بيرون مي‌جهد و بيش از 100 متر ارتفاع دارد.
در كنار اين آبشار رود كارون به آرامي‌جاري است و در تركيب با انارستان‌ها و شاليزارهاي روستاهاي دره عشق و دورك شاهپوري، فضاي شگفت‌انگيزي را به وجودآورده است.
* گردشگاه سياسرد
چشمه سياسرد با برخورداري از هواي خنك، مطبوع، درختان زيبا و كهنسال اطراف اين چشمه مكاني بسيار زيبا را براي تفرج و استراحت ساكنيان شهر بروجن و ساير گردشگران بوجود آورده است.
فضاسازي‌هاي مناسب و سهل‌الوصول بودن ميل به بازديد از اين گردشگاه را دوچندان كرده است.
* آبشار تونل كوهرنگ
آبشار اين تونل و فضاهاي بسيار زيباي اطراف آن مناظر بسيار زيبايي را براي هر ببننده‌اي ايجاد كرده است.
در تمام فصول سال، حتي زمستان به سبب نزديكي با پيست اسكي چلگرد اين مكان مورد بازديد گردشگران قرار مي‌گيرد.
* غار يخي چما
در نزديكي روستاي شيخ عليخان يكي از نادرترين و اعجاب‌انگيزترين غارهاي منطقه به نام غار يخي چما با قنديل‌هاي فراوان يخي واقع شده است.
از زيريخ‌هاي اين غار چشمه‌اي با آب سرد در جريان است كه نهايتا به سد كوهرنگ مي‌ريزد.
قرار گرفتن در دره‌هاي عميق و انباشت حجم برف‌هاي چند ساله در اين مكان سبب شده قنديل‌هاي يخ و توده‌هاي عظيم برف به صورت دائمي و در تمام فصول سال باقي بمانند.
*پارك جنگلي پروز
گردشگاه زيباي پروز با طبيعت بهشتي خود در امتداد دره‌اي سبز در لردگان قرار گرفته است.
فضاي دنج و خلوت، سايه‌سار درختان بلند و قد كشيده اين پارك، چشمه‌هاي زلال متعدد به علاوه شاليزارهاي پراكنده و درختان جنگلي اطراف، تصويري زيبا از طبيعت خداوندي را جلو چشم هر بيننده‌اي به نمايش مي‌گذارد.
* غار سراب
اين غار شگفت‌انگيز دو دهانه دارد و به دليل وجود موانع طبيعي بيش از 600 متر از آن قابل دسترسي نيست از يكي از دهانه‌هاي غار، آبي خروشان و خنك بيرون مي‌آيد ارتفاع سقف غار در بعضي از نقاط به 15 متر مي‌رسد.
در دالان طويل غار قنديل‌هاي آهكي زيبا به وفور وجود دارد و فرآيند تشكيل اين قنديل‌ها ادامه دارد.
* دشت لاله‌هاي واژگون
اين دشت در 12 كيلومتري چلگرد همراه با وسعت زياد و پوشش گياهي بسيار زيبا و ارزشمند، لاله‌هاي واژگون "اشك مريم " در دو نوع قرمز، زرد و نيز نزديكي به ديگر جاذبه‌هاي قطب سياحتي كوهرنگ از اين منطقه تفرجگاه بسيار مناسبي ساخته است.
* چشمه‌هاي مولا و سرداب
اين دو چشمه با فاصله نسبتا نزديك به هم به ترتيب در مجاورت روستاي آليكوه و رستم آباد از توابع شهرستان اردل، از چشماندازها و مناظر بسيار زيبايي برخوردارند و هر روز به ويژه روزهاي تعطيل پذيراي صدها گردشگر و مسافر از نقاط مختلف است.
* حاشيه رود كارون
سرشاخه‌هاي متعدد رود كارون در قلمروهاي غربي و جنوب غربي استان داراي چند عنصر ارزشمند تفريحگاهي و گردشگري از جمله آب و هواي مناسب و دلپذير در اكثر فصول سال، نزديكي و دسترسي مناسب به خوزستان از طريق جاده‌هاي آسفالته و وجود جنگل‌هاي نسبتا متراكم بلوط در حواشي مسيرهاي اصلي است.
اين رودخانه از دره‌هاي شگفت‌انگيزي عبور مي‌كند و در تركيب جريان رود، جنگل‌هاي بلوط و كوه مناظر بديعي را عرضه مي‌كند.
* كمربند سبز حاشيه زاينده رود
تمام مسير حاشيه زاينده رود از سامان تا قراقوش نزديك سد زاينده رود داراي مناظر زيبا و چشم نواز است كه از تركيب رودخانه، باغهاي سرسبز دو طرف جاده و هواي پاك به وجود آمده است.
اين مسير به دليل وجود مجموعه‌هاي تفريحي در محل پل زمانخان شرايط اقليمي‌مساعد در حدود 9 ماه از سال و دسترسي نزديك به مركز استان با توجه به اينكه در اين مسير زاينده رود هنوز از مناطق صنعتي عبور نكرده و رنگ آبي و تميز آب همراه با هواي مطبوع و باغات سرسبز اطراف آن بسيار دلپذير است، هميشه مورد توجه گردشگران بوده است.
* جاذبه‌هاي اكوتوريستي و تاريخي چهارمحال و بختياري
چهارمحال و بختياري همچنين از جاذبه‌هاي اكوتوريستي و تاريخي بي‌شماري برخوردار است كه شرح آنها در بخش دوم اين گزارش تقديم مي‌شود.
