ترکيبات: تخم مرغ غني از کولين، پروتئين و کاراتيـنوئيدهاي لوتين و زاکسانتين است.
خواص غذايي: کولين موجود در تخم مرغ در حفظ حافظه در دوران پيري موثر ميباشد. از آن گذشته کاراتينوئيدهاي موجود در تخم مرغ از ايجاد آب مرواريد که ميتـواند منجر به کوري گردد جلوگيري بعمل مي آورد.
بهترين روش مصرف: بصورت آب پـز، سفت پز، نيمرو و املت تفاوتي نمي کند تـنها از آغشته کردن زياد تخم مرغ به روغن و کره اجتناب ورزيد.
کلسترول:
پيش از هر چيز بايد بدانيد که کلسترول لزوما چيز بدي نيست. بدن انسان براي حفظ ديواره سلولي، تجزيه بافت اعصاب و توليد ويتامين D به کلسترول نياز دارد. ضمنا دو نوع کلسترول وجود دارد: کلسترولي که در غذاها وجود دارد و ديگري کلسترول خون. که هر دو از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشند.
کلسترول غذايي را مي توانيد در غذاهايي نظير: گوشت قرمز، گوشت سفيد، غذاهاي دريايي، تخم مرغ و لبنيات پيدا کنيد. کلسترول نوع دوم ( کلسترول خون) در کبد توليد مي شود و با جريان خون به تمام نقاط بدن مي رسد. کلسترول خون خود به دو زير مجموعه تقسيم بندي مي شود: ليپو پروتيين هاي متراکم (HDL) و ليپو پروتيين هاي کم تراکم (LDL). LDL به اين دليل که به ديواره شريان هاي خوني مي چسبد به عنوان کلسترول بد شناخته مي شود.
چيزي که واقعا بد است ميزان ليپو پروتيين هاي کم تراکمي است که در خون وجود دارد. مقدار بيش از اندازه آن باعث ايجاد ناراحتي هاي قلبي مي شود. دانشمندان اخيرا به اين نتيجه رسيده اند که مصرف غذاهايي که داراي کلسترول هستند ميزان کلسترول خون را افزايش نمي دهند. حداقل مي توان گفت که تعدادي از کارشناسان با اين نظر موافقند ( مثل هميشه عده اي مخالف وجود دارد.)
بر اساس يکي از تحقيقاتي که دکتر وندا هاول به همراه همکارانش در دانشگاه آريزونا انجام داده است، در طي يک مطالعه آماري که در طول 25 سال به پايان رسيد به اين نتيجه رسيده اند که مصرف کلسترولي که در لبنيات وجود دارد به هيچ وجه کلسترول خون را بالا نمي برد. اين تحقيق همچنين حاکي از آن است که افرادي که داراي رژيم غذايي کم چربي بوده و حتي روزي 2 تخم مرغ مصرف مي کردند هيچ نشانه اي از افزايش کلسترول در خون آنها مشاهده نشده است.
بنابراين چه چيزي باعث افزايش کلسترول خون مي شود؟ يکي از تئوري ها بر اين اصل استوار است که چربي هاي اشباع شده عامل افزايش کلسترول مي باشند. از سه نوع چربي که وجود دارد ( اشباع شده، اشباع حلقه اي و اشباع نشده) تنها نوع اشباع شده آن باعث افزايش کلسترول و در نتيجه ميزان LDL مي باشند. تخم مرغ داراي چربي هاي اشباع نشده مي باشد که مي تواند ميزان کلسترول بد خون را کاهش دهد، به شرط اينکه مصرف آنرا جايگزين غذاهايي با چربي هاي اشباع شده نماييد.
ويتامين ها
A: مناسب براي پوست و رشد
D: با توليد کلسيم مقاومت استخوان ها را افزايش مي دهد
E: از سلول ها در برابر فرايند اکسايش جلوگيري مي کند
B1: باعث آزاد شدن انرژي موجود در کربوهيدرات ها مي شود
B2: انرژي موجود در چربي ها و پروتئين ها را آزاد مي کند
B6: سوخت و ساز پروتئين در بدن را بهبود مي بخشد
B12: در ساختار بافت هاي عصبي و سلول هاي خوني نقش مهمي دارد
مواد معدني
آهن: در ساخت گلبول هاي قرمز خون بسيار موثر است
روي: به تعادل آنزيم ها کمک کرده و فرايند بلوغ را تسريع مي بخشد
کلسيم: مهمترين ماده معدني در تقويت استخوان و دندان
يد: ترشح هورمون ها تيروئيد را کنترل مي کند
سلنيوم: مانند ويتامين E از سلول ها در برابر فرايند اکسايش محافظت مي کند.
تخم مرغ فراتر از غذا
1- مصرف يک تخم مرغ درروزبه حفظ سلامت چشم هاکمک مي کندواگرتخم مرغ باماده "لوتئين "غني شده باشدمي تواندازبروزنابينايي نيزپيشگيري کند. . لوتئين يک رنگدانه زردرنگ است که بطورطبيعي درزرده تخم مرغ ,ذرت و هويج يافت مي شودوازبروزاستحاله ماکولاچشم پيشگيري مي کند محققان به منظورافزايش مقدارلوتئين تخم مرغ ,به مرغهاخوراک ذرت ياسويادادندکه بالوتئين جامداستخراج شده ازگل هميشه بهارو سايرگياهان غني شده بود.
2- يک گروه از محققان آمريکايي موفق شدند يک ژن خارجي را وارد دي ان اي(DNA) جنين مرغ کنند. هنگامي که اين جنين مرغ به سن بلوغ برسد مي تواند تخمهاي بگذارد که داراي پروتئيني است که همان ژن خارجي آن را کدگذاري کرده است. دانشمندان پروتئينهاي دارويي رااز سفيده اين تخم مرغها جدا مي کنند و به صورت دارو در اختيار بيماران قرار مي دهند. هر کدام از اين تخم مرغها مي تواند حاوي 17 ميلي گرم يا بيشتر از پروتئين با خواص دارويي مورد نظر باشد که براي چند نوبت مصرف يک بيمار کافي است.
3- غني سازي تخم مرغ با اسيدهاي چرب غير اشباع n-3موجب افزايش مقادير اين مواد در رژيم غذايي روزانه افراد مي گردد و بدليل اينکه متابوليت هاي عوامل مذکور در بدن انسان آثاري همانند کاهش ويسکوزيته و فشار خون ، کاهش تجمع پلاکتها و بي نظمي هاي قلبي دارند و نيز موجب پايين نگاه داشتن سطح تري گلسيريد خون مي شود, بنا براين افزايش مصرف اسيدهاي چرب غير اشباع n-3 از طريق تخم مرغ هاي غني شده موجب بهبود وضعيت سيستم ايمني و پيشگيري از بيماريهاي قلبي مي گردد.
4- تجويز زرده تخم مرغ داراي عوامل ايمني زاي ضد کانديديا در بيماراني که دچار اگزما و آلزايمر بودند در بهبود آنها تاثيرات مثبت داشته است. اين مطالعه در آمريکا صورت گرفته است.
5- طي آزمايشي مرغها را جهت توليد تخم مرغهاي حاوي پادتن ضد ايدز در معرض ويروس HIV قرار دارند. استحصال پادتن از اين تخم مرغها جهت درمان افراد آلوده بعنوان يک طرح مطرح است.
6- دانشمندان هندي بزودي خواهند توانست از تخممرغ براي درمان مارگزيدگي استفاده کنند. سوبا رائو مدير علمي بنياد تحقيقات علمي ويتال ماليا در بنگلور گفت شيوه جديد، شامل گرفتن پادتن از تخمکهاي مرغ براي ساختن پادزهر است. تخمکهاي مرغ در زرده تخممرغ متمرکز شده است.
7- ليزوزيم، آويدين و فسفوتين و ساير مواد شيميايي راکه سودمندي آنها جهت بهبود زندگي انسان شناخته شده استرا مي توان از تخم مرغ استخراج نمود. اسيد سياليک و سيال اوليگو ساکاريد ها که از اجزا مهم شير مادر در انسان بوده و اولين خط دفاعي بر عليه اجرام بيماريزا، ويروسها و سموم را ايجاد مي نمايند را ژاپنيها در مقياس تجاري از تخم مرغ جدا نموده اند. کاربرد سيال اوليگوساکاريدهاي استخراج شده از زرده تخم مرغ، جهت ممانعت از عفونت روتاويروس ، که يکي از عوامل اصلي گاستروآنتريت نوزادان مي باشد، گزارش شده است.
8- محققين جهت کنترل بيماري تورم پستان در گاو از زرده تخم مرغ خشک شده استفاده نموده اند که بوسيله مرغهاي ايمن در برابر استافيلوکوکسي ها و استرپتوکوکسي ها توليد گشته است.
9- طبق يافته هاي جديد محققان، زناني که در طول دوران نوجواني خود تخم مرغ بيشتري نسبت به همسالان خود مصرف کرده باشند در خطر کمتري از نظر ابتلا به سرطان سينه هستند .طبق نظر پژوهشگران دانشگاه هاروارد تخم مرغ به علت سطح بالاي آمينو اسيدهاي ضروري ويتامينها و مواد معدني باعث محافظت فرد در برابر سرطان سينه ميشود. محققان عنوان کرده اند که دليل اين مساله ممکن است اين باشد که تخم مرغ با اتصال به هورمون جنسي استروژن در دستگاه گوارش باعث بروز چنين اثري در کاهش سرطان ميشود.
10- همچنين در کتب قديمي طب نيز از خواص درماني تخم مرغ صحبتهاي زيادي بعمل آمده است که بعضي از آنها به شرح زير است: مطابق آنچه در کتب طب سنتي آمده است ماليدن تخم مرغ پخته مخلوط با زعفران جهت تسکين درد و ورم بواسير و با عسل جهت بر طرف شدن کک مک و آثار سياهى جلد(پوست) نافع است و چون چهار تا پنج عدد زرده را با زيره کرمانى و گل بابونه پس از کوبيدن مخلوط کرده ، بر پارچه آب نديده بمالند و آنرا روى آتش ملايم گرم کرده ، بر کمر ببندند درد آن را تسکين مى دهد و چون زرده را گرم کرده روى دمل بگذارند و روى آن پارچه اى بچسبانند، باعث سرباز کردن آن شده و زخم آن را التيام مى دهد.