خوش آمدید

درجنگهای شهری، به دلیل عدم توانایی فعالیت جنگنده ها در شهر، هلیکوپترها وظایف مشابه آنها را بر عهده دارند.
هلیکوپتر به عنوان وسیله ای که برای برخاستن و نشستن به فضای وسیعی نیاز ندارد و می توان از آن در حمل و نقل سربازان و اسلحه به خطوط مقدم جبهه بخصوص در زمین های ناهموار استفاده کرد، در جنگ های زمینی نقش تعیین کننده ای دارد تا جایی که امروزه نیروی زمینی ارتش های کشورهای بزرگ دنیا دارای لشکر هوایی هلیکوپتر نیز هستند.

اصولا بالگردها به 3دسته، ترابری، تهاجمی و پشتیبانی تقسیم میشوند. معمولا درجنگها، بیشترین و مؤثرترین نقش در بین هلیکوپترها را بالگردهای تهاجمی برعهده دارند.

بقیه در ادامه مطلب...

هلیکوپترهای تهاجمی وظایف بسیار مهمی از جمله حمایت از نیروهای زمینی، ماموریت های درگیری مستقیم، اسکورت افراد مهم و... را برعهده دارند.

 

بدون شک یکی از منحصر بفردترین و مدرن ترین هلیکوپترهای تهاجمی، بالگرد کاموف 52 (kamov-52) مشهور به تمساح (aligator) میباشد؛ هلیکوپتری که شکل ظاهری و عملکرد غیر متعارفش، استانداردهای جدیدی در زمینه کارایی بالگردهای نظامی مطرح کرده است، هلیکوپتری که سریعترین شتاب را در بین بالگردهای تهاجمی داشته و از پروانه دم بی نیاز بوده و به همراه سلفش کاموف-50، تنها هلیکوپترهای مجهز به سامانه اجکت سرنشین (ejection seat) میباشند.

 

ساخت نخستین فروند کاموف-52 ازسال 1996 آغازشد و تولید انبوه آن از سال 2008 رسما کلید خورد.

کاموف-52 یک هلیکوپتر رزمی بسیار پیشرفته و دقیق، با امکان انجام عملیات در روز و شب و در تمام شرایط مختلف جوی میباشد.

قابلیت مانورپذیری این پرنده بدلیل استفاده ازفناوری contra-rotating (دو یا چند ملخ که درخلاف جهت یکدیگر بر روی محورمشترکی می چرخند و بدین ترتیب مانع ایجاد گشتاور منفی میشوند) فوق العاده بوده و آن را در زمره مانور پذیرترین هلیکوپترهای دنیا قرار داده است.

 

 

تقریبا تمامی هلیکوپترها برای خنثی سازی گشتاور ناشی ازچرخش روتور اصلی، به "چرخانه دم" نیازمندند.

اگرچرخانه دم نباشد، روتور اصلی، بدنه هلیکوپتر را در جهت عکس گردش خود میچرخاند، ولی با افزودن چرخانه دم، از گردش بدنه هلیکوپتر ممانعت میشود.

در هلیکوپتر کاموف-52 بدلیل استفاده ازسیستم "contra-rotating" روتورها در خلاف جهت یکدیگر می چرخند و گشتاور منفی حاصل ازگردش هرکدام از روتورها توسط روتوردیگر خنثی می شود و بدین ترتیب نیاز به چرخانه دم در این بالگرد، مرتفع شده است. این ابداع یکی از ضعف های اساسی بالگردهای تهاجمی را ازمیان برداشته است، زیرا اگر هلیکوپتر تحت هرشرایطی ازناحیه آسیب پذیر چرخانه دم دچارمشکلی می شد، قطعاباعث سقوط هلیکوپتر میشد.
استفاده ازدو روتور هم محور باعث میشودکه کاموف-52 درارتفاع "4000" متری پرواز "ایستا" انجام دهد و شتابگیری اش 1.5 الی 2 برابر نسبت به همتایان خودش سریعتر است.

تجربه استفاده از هلیکوپتر کاموف-50 (که الگوی طراحی کاموف-52 بوده است) درجنگ چچن مشخص کرد که عملا هلیکوپترهای تک سرنشینه رزمی به خوبی هلیکوپترهای دو سرنشینه، ازپس مأموریت ها بر نمی آیند، زیرا در میدان جنگ که ازهرطرف به سمت هلیکوپتر شلیک میشود، یک خلبان به تنهایی نمیتواند درحالی که در ارتفاع بسیارپایین در حال پرواز است و یا در حال پرواز ایستایی است ، بالگرد را هدایت کرده، هدف ها را پیدا کند و اولویت بندی کرده، سامانه های آتش را قفل کرده وشلیک کند و همزمان دنبال هدف بعدی بگردد.

بنابراین طراحان دست به طراحی یک هلیکوپتر دو نفره زدند، اما به جای طرح های معمول که در آن خلبان در پشت سر افسر تسلیحات قرارمیگرفت، این بارعرض کابین را بزرگتر کرده و جایگاه خدمه را در کنارهم قراردادند.

 

 

بدنبال پهن تر شدن کابین، قطردماغه (NOISE) نیز افزایش پیدا کرده و فضای لازم برای قراردادن 2 رادار درآن، که یکی برای جستجوی اهداف زمینی و دیگری برای اسکن اهداف هوایی طراحی شده است را، فراهم نموده است.

طراحی صندلی های کنارهم و همچنین تجهیز خدمه به سیستم صندلی پرتاب کننده (EJECTION SEAT) دراین بالگرد، باعث علاقمندی کارشناسان نظامی به این هلیکوپتر جهت آموزش نیروهایشان شده است.

 

 

باتوجه به این که هر دو خلبان توانایی و امکانات کنترل کامل پرنده را دارا می باشند، مأموریت های دشوار و پیچیده با خیال راحت تر و دقت و تمرکز بیشتری انجام میشود.

در زیر دماغه این هلیکوپتر، یک ماجول گوی شکل، متشکل ازچندین حسگر اپتیک و فاصله یاب لیزری، قرارگرفته است.

 

 

 

 

یکی از رادارهای نصب شده در دماغه از نوع "میلی موجی FH-01" بابردکشف 25 کیلومتر و توانایی کشف یک تانک در 12 کیلومتری و توان درگیری همزمان با 20 هدف می باشد.

 

 

این رادار، توانایی رزم شبانه را نیز به هلیکوپتر می دهد.

کابین این بالگردبسیارپیشرفته بوده وازیک (HUD (HEAD UP DISPLAY یعنی نمایشگرسربالا جدید و شش نمایشگر رنگی چند کاره هماهنگ با دوربین دید در شب در آن استفاده شده و مجهز به سیستم نمایش اطلاعات بر روی کلاه خلبان بوده و از سامانه های ناوبری جی پی اس و گلوناس نیز بهره می برد.

پیشرانه آن، دوموتوره بوده و ازنوع VK-2500 میباشد. این موتور در واقع نسخه اصلاح شده موتور قدرتمند TV3-117VMA توربوشفت (توربین گازی برای دادن قدرت به شفت) به کار رفته در کاموف 50 می باشد که برای تحمل شرایط آب و هوایی گرم طراحی شده است و بدلیل وجود دو پیشرانه مجزا، در صورت از کار افتادن یکی از آنها، هلیکوپتر میتواند با یک موتور هم، به مأموریت ادامه دهد.

 

 

یک نکته بسیار مثبت و مهم درمورد این هلیکوپتر این است که، تقریبا 85 درصد تجهیزات و سازه این مدل قابل تعویض و جابجایی با مدل کاموف-50 می باشد و این مسأله از جهت مالی برای مشتریانی که از کاموف-50 نیز استفاده میکنند، بسیار باصرفه است.

جهت کاهش وزن این هلیکوپتر، از زره برخی قسمت های بدنه و همچنین ازظرفیت مخزن گلوله های توپ، کاسته شد.
با اینکه زره کاموف-52 نسبت به سلفش (کاموف-50) سبکتر است، اما سطح بقاپذیری بیشتری دارد.
قطر شیشه ضدگلوله کابین، 5/5 سانتی متر است .

تیغه های روتورها ازپلیمری بسیارقوی ساخته شده است که تا حد زیادی در برابر آتش بارهای زمینی مقاوم است.
35 درصد از وزن این بالگرد را کامپوزیت تشکیل میدهد که حتی در صورت مورد اصابت قرارگرفتن، نیز ترکش های ثانویه تولید نکرده و آسیب بیشتری ایجاد نمیکند.

مخازن سوخت در این بالگرد، یکی از مستحکمترین مخازن، دربین بالگردهای تهاجمی است.

کابین خلبان با صفحات زره فولادی محافظت شده و در برابر اصابت مستقیم گلوله های زره شکاف 7/12 میلیمتری و ترکش های انفجار گلوله های 23 میلیمتری مقاوم است.

ارابه های فرود جمع شونده این هلیکوپتر، بسیار ضربه گیرند و درهنگام سقوط، ضربه ناشی از برخورد با سطح زمین را تا حدود زیادی جذب میکنند.

کاموف-52 به گیرنده اخطار راداری و لیزری، سامانه مادون قرمزهشدار تقرب موشک و سیستم های جنگال (مقابله باجنگ الکترونیک) مجهز شده است.

در انتهای هر بال نیز محفظه ای تعبیه شده است که هرکدام، دارای یک پرتابگر 32 تایی فِلِر ( flareمنحرف کننده موشکهای حرارتی) ویک پرتابگر32 تایی چَف (chaff منحرف کننده موشکهای راداری) هستند.

کاموف 52 دارای یک توپ 30 میلیمتری تقریبا ثابت و فاقد توان چرخش به طرفین است که در پهلوی چپ هلیکوپتر نصب شده است. این توپ فقط می تواند به مقدار بسیار مختصری (درحد10 درجه) به سمت بالا و پایین حرکت کند.

 

 

اما نکته مهم اینجاست که ثابت بودن لوله توپ، اگر چه از کارآیی آن می کاهد ولی امکان تعبیه یک لوله بلند را فراهم می کند که باعث، برد بیشتر و دقت بالاتر گلوله های این توپ می شود. به همین دلیل، توپ کاموف-52 دقیقترین سلاح آتشبار هوابردی است که تاکنون روی یک بالگرد نصب شده است.

کاموف-52 دارای دو بال بزرگ است که در زیر هرکدام سه جایگاه جهت نصب تسلیحات قرار گرفته است و در مجموع دارای 6 جایگاه نصب تسلیحات بوده (برخلاف تمامی بالگردها که دارای حداکثر 2نقطه حمل سلاح درزیرهربالشان هستند) و میتواند مهماتی تاسقف 2 تن را حمل کند. امکان حمل غلافهای جنگ الکترونیکی و مخازن سوخت خارجی هم در زیر این بالها فراهم شده است.

این بالها توانایی گردش 10 درجه ای به سمت زمین را نیز دارند تا هدفگیری را آسانتر کنند.

بسته به نوع مهمات مورد استفاده، این بالگرد میتواند از تمام ظرفیت جایگاههای تسلیحات خود استفاده کند.
به عنوان مثال، در یک حالت رایج، میتوان در زیر بالها، 12 موشک ضد تانک هدایت لیزری "ویخر" vikhr با برد 8 کیلومتر (این موشک توانایی نفوذ در 950 میلی متر زره تقویت شده را دارد) را لود کرد. به این صورت که زیر هر بال، شش موشک قرار میگیرد که در دو ردیف سه تایی بارگیری می شوند. و در کنار آن میتوان دو پرتابگر 8 یا 13 تایی راکت، یا دو موشک هوا به هوای گرمایاب "آرچر" حمل کرد. ناگفته پیداست که ظرفیت حمل مهمات آن از بهترین بالگردهای تهاجمی دنیا نظیر "آپاچی" نیز بیشتر است.

کاموف-52 به سیستم تبادل داده های دیجیتال نیز مجهز است که در هر شرایطی امکان تبادل اطلاعات بین هلیکوپتر و سربازان پیاده و هواپیماهای جنگی و سایر بالگردها را فراهم آورده و اطلاعات اهداف مورد نظر را به صورت آنلاین دریافت یا مخابره میکند. سیستم کنترل آتش این بالگرد نیز، به طور خودکار تمام تهدیدات میدان نبرد را ارزیابی و اولویت گذاری میکند.

نسخه ای از این بالگرد برای تفنگداران دریایی روسیه سفارش داده شده است (با نام کاموف -52 کا) که در دماغه بجای رادار میلی موجی، دارای رادار آرایه فازی فعال "ژوک ای" است که نمونه ای از رادار هواپیمای جنگنده میگ-35 است. این نمونه توانایی شلیک نسخه ضد کشتی موشک خا-31 و موشک ضدکشتی خا-35 را نیز دارد.

این هلیکوپترها را نیروی دریایی روسیه برای استفاده در دوفروند ناو هلیکوپتربر پیشرفته کلاس میسترال که از فرانسه خریداری کرده است سفارش داده است.

این بالگردهای دریایی همچنین به روتورها و بالهای تاشو برای اشغال جای کمتر درمحیط ناو، سیستم تامین امنیت خدمه درصورت سقوط و غوطه ور شدن در آب و همچنین به بدنه ای جدید و بسیار مقاوم در برابر محیط خورنده دریا مجهز شده اند.

 

 

کاموف-50 و کاموف-52 تنها بالگردهایی در دنیا هستند که به سیستم "صندلی پرتاب کننده خلبان" (EJECTION SEAT) مجهز شده اند.(دقیقه00:03:45 از ویدیوی شماره 1)

در واقع دلیل اینکه هلیکوپترهای تهاجمی هرگز نتوانستند پا به پای هواپیماهای جنگنده به سیستم پرتاب صندلی خلبان درشرایط اضطراری مجهز شوند، وجود چرخانه روتور اصلی برفراز کابین خلبان است.

در هواپیماهای جنگنده، مانعی بنام روتور برسر راه اجکت کردن خلبان وجود ندارد لذا هر زمانی که خلبان سقوط را حتمی بداند، با کشیدن یک دستگیره، مکانیزمی فعال می شود که ابتدا با انفجاری کوچک، حباب کاناپی جدا شده، سپس خلبان به وسیله سیستم پیشرانه ای که در زیر صندلی تعبیه شده است، به سمت بالا پرتاپ میشود و پس از خروج از هواپیما، چترنجات خلبان باز میشود.

اما اگر چنین عملی در یک هلیکوپتر انجام شود، خلبان به محض خروج از کابین به تیغه های روتور برخورد میکند و ازبین میرود. از طرفی دیگر اجکت کردن رو به پایین (به سمت زمین) نیز بسیار خطرناک است زیرا هلیکوپترها معمولا در ارتفاعات پایین حرکت میکنند و درصورت ایجکت کردن خلبان از پایین کابین، قبل از باز شدن چتر، خلبان با زمین برخورد میکند.

لذا طراحان کاموف برای غلبه بر این مشکل، از راهکاری بسیار ساده و مشابه همان کاری که درهواپیماهای جنگنده برای پرتاب کاناپی(درب شیشه ای کابین خلبان) استفاده میشود، بهره گرفتند.

 

 

وقتی خلبان کاموف-52 با کشیدن دستگیره اجکت زیرصندلی آن را فعال کند، ابتدا خرج انفجاری قدرتمندی که در محل اتصال روتورها به شفت اصلی قرارداده شده است، منفجر میشود و تیغه های روتور از شفت هلیکوپتر جدا میشود و در این حالت بالای کابین برای خروج، امن میشود، سپس انفجار دیگری باعث جدا شدن حباب کانوپی از کاکپیت شده و پس از آن خلبان به کمک پیشرانه های موشکی زیر صندلی خود، به سمت بالا پرتاب می شود. اما جالب اینجاست که طراحان کاموف در زمان ساخت این سیستم، یک مسأله اساسی را به کلی فراموش کرده بودند.

هلیکوپترهای تهاجمی، معمولا در ماموریت های پشتیبانی هوایی شرکت میکنند که طی آن باید بافاصله ای کم از نیروهای پیاده دربالای سر آنها حرکت کنند تا بتوانند پشتیبانی هوایی انجام دهند. حال اگر در چنین شرایطی خلبان هلیکوپتر اقدام به اجکت کند، تیغه های روتور بر روی نیروهای خودی فرود می آیند و باعث ایجاد خسارات و صدمات زیادی به نیروهای خودی میشوند.به همین علت شرکت کاموف اخیرا اعلام کرد که درصدد برچیدن این سیستم های ایجکتور هست و فعلا طرح مناسبی برای جایگزینی این سیستمها ندارد.

 

پرواز همزمان دونمونه از بهترین هلیکوپترهای تهاجمی دنیا یعنی Ka-52 و Mi-28 ,هر دوساخت روسیه .

 

مشخصات هلیکوپتر کاموف-52
سقف پرواز:5500متر

طول: 16 متر

ارتفاع: 5 متر

بیشترین وزن برخاست:12200 کیلوگرم

نوع موتور:دو موتورVK-2500توربوشفت

قدرت موتور:2700 اسب بخار

بیشینه سرعت:350 کیلومتردرساعت

سرعت کروز:260 کیلومتر درساعت

بردعملیاتی:460 کیلومتر

تسلیحات: یک توپ30 میلیمتری، چهارغلاف راکت بی8 با80 راکت ویا چهارراکت 122 میلی متری با20 راکت،ویادوراکت انداز ودوازده موشک هدایت لیزری "ویخر"ویا دوموشک لیزری "خا-25"ودرنسخه کاموف-52کا، موشک ضدکشتی خا-31 ویا خا-35 ودرهردومدل موشک هوا به هوای آر73

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع
1-http://iriaf-airforce.blogfa.com/ta
2- http://www.military.ir/forums/topic
3- https://fa.wikipedia.org/wiki

4-http://jangaavaran.ir

ادامه مطلب