بقيه در ادامه
برنامه‌نويسي را ابتدا براي قابل فهم کردن و سادگي کار با ماشين ابداع کردند كه هنوز هم همان وظيفه را برعهده دارد. البته هميشه اين وظيفه را خوب انجام نداده و گاهي کارها را دشوار کرده است. برنامه‌نويسي تا پيش از ظهور وب تنها به برنامه‌هاي کاربردي محدود بود و براي خود سير تحول زيادي داشت. سپس، همه‌گيري وب و مستقر شدن يک مرورگر وب روي تمام سيستم‌عامل‌ها و از آن مهم‌تر استاندارد شدن زبان‌ها و پروتکل‌هاي برنامه‌نويسي و تبادلي در اين مرورگرها رخ داد. پس از آن با بلوغ HTML و ايجاد اپلت‌هاي جاوا براي برنامه‌نويسي تحت وب تقريبا تمام زبان‌ها يا به‌کلي تغيير کردند يا با اين محيط‌ها سازگارشدند. برنامه‌نويسي با سرعت و تنوع زيادي در حال تغيير بود و مدل‌هاي شيءگرايي (object-oriented) و کلاس‌بندي کدها سرعت برنامه‌نويسي را صدها برابر بالا برد و محصولات نرم‌افزاري را متحول کرد. کار از اين مراحل نيز گذشت و از شيءگرايي به ديدگاه‌گرايي (aspect-oriented) رسيد و کافي بود برنامه‌نويس بداند کي بايد از کدام ابزار استفاده کند.
در کل مرتب شدن نگارش کدها و علاقه روزافزون به کدنويسي و توليد محصول نرم‌افزاري باعث شد دوره‌ها و مدارک برنامه‌نويسي نيز پيدا شوند. براي شناخت بيشتر اين نوع مدارک نگاهي داريم به انواع آنها.
هفت مدرک
تکنولوژي‌ها و زبان‌هاي برنامه‌نويسي گسترده‌اي مانند جاوا، ويژوال استوديو، بانک‌هاي اطلاعاتي مانند اوراکل وSQL Server ، زيرساخت‌هاي نرم‌افزاري.Net و J
2EE همگي از ابزارهاي توليد سيستم‌هاي اطلاعاتي شناخته مي‌شوند که هر کدام به فراخور موضوع داراي مدارک آموزشي هستند.اول: مدرک MCSD براي آموزش و کار با مجموعه برنامه‌ها و زبان‌هاي برنامه‌نويسي ويژوال استوديو و زيرساخت پلتفرم برنامه‌نويسي Net. که فناوري انحصاري مايکروسافت است ارائه مي‌شود.
دوم: گواهي MCDBAاز سوي مايکروسافت براي طراحي، ساخت، پيکربندي و مديريت بانک اطلاعاتي مبتني بر زيرساخت SQL Server ارائه مي‌شود.
سوم: گواهيSCJ برنامه‌نويسي به زبان جاوا و آشنايي با پلتفرم برنامه‌نويسي توسط مراکزي غير از شرکت سان تدوين شده است.
چهارم: J
2EEمدرک تخصصي جاوا مربوط به شرکت سان‌ميكروسيستمز است که بيشترين اعتبار و کاربرد اين حوزه را دارد.پنجم:CIW يکي از معتبرترين مدارک حوزه برنامه‌نويسي است که توسط پروسافت ارائه مي‌شود. اين مجموعه آموزشي شامل تعاملات سخت/نرم‌افزاري و توليدات محصول بر مبناي فناوري تحت‌وب است که مي‌تواند در تمام زمينه‌هاي مديريت، طراحي و توسعه نرم‌افزارها راهگشا باشد.
ششم: گواهي OCP از سوي غول پايگاه داده يعني اوراكل ارائه مي‌شود که براي طراحي، پياده‌سازي و مديريت سيستم‌هاي مبنتي بر پايگاه داده و ابزارهاي توسعه مجموعه نرم‌افزارهاي اوراکل طراحي شده است.
هفتم: iNet مدرکي است مانند CIW اما گستردگي و عمق مطالب فني آن کمتر است و توسط موسسه آموزشي CompTIA ارائه مي‌شود.
نکته: از بين مدارک فوق به‌دليل حجم و تنوع زياد مطالب تنها دو مدرک را به‌صورت اجمال بررسي مي‌كنيم.
وب‌نويسان به صف
CIW امروزه به‌عنوان يکي از اصلي‌ترين مدارک حوزه برنامه‌نويسي وب مطرح است که با سابقه‌اي حدود 20سال توانسته جايگاه خاصي براي خود ايجاد کند. اين موسسه که نامش مخففCertified Internet Web است متشکل از يك گروه طراح وب است که در سال 1990 يعني وقتي که وب اصولا شکل و مباني ديگري داشت تاسيس شد. در آغاز مبناي کار آن تنها فناوري بود و نه برنامه خاصي براي وب‌نويسي، اما امروزه دوره‌هاي آموزشي نرم‌افزارهاي برنامه‌نويسي و مديريت سرورهاي خاص نيز به آن دوره‌ها افزوده شده است.
امروزه شرکت‌هاي نام آشنايي مانند آي‌بي‌ام، ناول، اچ‌پي و اينتل، بر اساس مدارک اين موسسه نيروهاي برنامه‌نويس استخدام مي‌کنند و البته اين به‌دليل تعامل فني اين موسسه با اين شرکت‌هاست که برنامه‌هاي خود را با آنها هماهنگ و به‌عنوان واحد آموزش آنها عمل کرده و هزينه نهايي آنها را کاهش داده است.
در دوره‌هاي اين موسسه فرد ابتدا بايد يک دوره عمومي شبکه و مديريت وب را بگذراند و سپس گرايش خود را برگزينند. در دوره مقدماتي که به آن «دوره مباني» مي‌گويند فرد مدرک CIW Associate مي‌گيرد و سپس با انتخاب گرايش مي‌تواند CIW Master را دريافت کند.
اين دوره 4 گرايش اصلي دارد:
يكم: Designer
در اين شاخه فرد طراحي سايت با استفاده از ابزار فلش و دريم‌ويور را مي‌آموزد و سپس اصول و مباني زبان اسکريپت‌نويسي را آموزش مي‌بيند.
دوم: Administrator
اين شاخه نيز همان‌طور که از نامش پيداست بر مبناي مديريت امور مرتبط با سايت بنا شده است. در اين دوره ابتدا فرد مديريت سرورها و سپس بهينه‌سازي کارکردهاي آن‌را آموزش مي‌بيند و در آخر درباره امنيت سرورها اطلاعاتي کسب مي‌کند.
سوم: Website Manager
اين دوره يکي از دوره‌هايي است که فرد مي‌تواند به‌طور مستقل طي کند. در اين دوره آموزش‌ها جامع‌تر هستند و فرد هم طراحي سايت مي‌آموزد و هم مديريت سرور و علاوه‌بر اينها با زبان‌ها و روش‌هاي طراحي وب با زبان‌هاي مختلف آشنا مي‌شود. اين دوره به‌تنهايي 4آزمون تخصصي دارد.
چهارم: Enterprise Developer
موسسه سي‌آي‌دبليو اين مدرک را کامل‌ترين مدرک خود ناميده است.
در اين دوره فرد ابتدا با مباني زبان‌هاي برنامه‌نويسي تحت‌وب آشنا شده و پس از آن يک دوره کامل توليد نرم‌افزار تحت‌وب را مي‌گذراند. اين دوره با آموزش دوره‌اي زبان جاوا ادامه يافته و فرد را در مراحل بعد با پايگاه داده و شبکه‌هاي بزرگ آشنا مي‌کند. اين دوره در مجموع داراي 6 آزمون است.
نکته: آزمون اين دوره‌ها آنلاين و غيرحضوري است و براي اين کار بايد در يکي از مراکز اصلي دوره يا مراکز واسط آزمون مانند VUE يا Prometric ثبت‌نام کنيد.
جاوا کاخي بر فراز يک ويرانه
زبان برنامه‌نويسي جاوا از پروژه متروکه گرين سر بلند کرد. پروژه گرين قصد داشت يک بازي بسازد تا روي هر زيرساخت سخت‌افزاري و نرم‌افزاري اجرا شود اما موفق نشد. دست‌اندرکاران آن پروژه با تجربه‌اي که به‌دست آوردند زبان برنامه‌نويسي جاوا را بنا کردند که گذشته از تمام خواص خارق‌العاده خود مزيت اصلي «مستقل از زيرساخت» بودن را نيز دارد. جاوا با داشتن کامپايلر خود بر هر بستري اجرا مي‌شود.
تا پيش از سال 96 ميلادي که زبان جاوا با نسخه‌هاي JDK 1 توسط سان عرضه مي‌شد، هنوز آموزش يا آزمون مشخصي براي آن وجود نداشت، اما در سال 96 با عرضه نسخهJDK1.02 از سوي سان، براي آموزش اين دوره سطح مهارتي تعيين و اولين مدرک جاوا ارائه شد. از سال 98 با عرضه نسخه‌هاي بعدي اين مدرک به‌روز شد. در سال 98 نيز J2E (Java2EnterpriseEddition) ارائه شد.
ابتدا مدارک جاوا تنها 2سال اعتبار داشت و فرد بايد تمديد گواهي مي‌کرد و دوباره آزمون مي‌داد حتي با همان فناوري قبلي. اما از سال 2002 تاريخ انقضاي مدارک برداشته شد با اين تفاوت که مدارک براي نسخه و ويرايش خاص صادر شده و سان براي هر ابزاري مدرک شناسه خاصي ارائه کرد. تقريبا تمام مراکز آموزشي جاوا آموزش مي‌دهند و اين به‌دليل سازگاري جاوا با تمام زيرساخت‌هاست.
SunCertifiedJava يا همان SCJ، گواهي جاوا از سوي شرکت سان است که سطوح اين گواهي به 5 دسته تقسيم مي‌شود.
گروه يكم: SCJ Programmer
اين مدرک آغاز کار با جاوا است و در آن برنامه‌نويسي بر اساس قواعد اوليه مورد نظر است. نحوه کدنويسي و مفاهيم شيءگرايي زبان در اين دره تدريس مي‌شود و افراد با مفاهيمي مانند کلاس در جاوا آشنا مي‌شوند. ابزار اصلي کار اين دوره محيط JDK است.
گروه دوم: SCJ Developer
در اين مرحله مراحل توليد نرم‌افزارها برمبناي جاوا تدريس مي‌شود.
گروه سوم: CertifiedWebComponentDeveloperforJ
2EEاين دوره سطح پيشرفته وب‌نويسي با جاوا و فناوري‌هاي وابسته آن مانند JSP و Servelet است. مسائل امنيتي و بهبود کارايي وب نيز در اين دوره تدريس مي‌شود.
گروه چهارم:
CertifiedBusinessComponentDeveIoperforJ2EE
در اين دوره کامپوننت‌سازي بر بستر J2EE و ايجاد کدهاي serverside مورد نظر است. SCJP پيش‌نياز اين دوره است.
گروه پنجم: CertifiedEnterpriseArchitectforJ2EE
بالاترين سطح برنامه‌نويسي از ديدگاه سان اين سطح است. در اين دوره برنامه‌نويسي برمبناي J2EE و ايجاد نرم‌افزارهاي بزرگ براي کسب‌وکارهاي بزرگ مورد تعليم و آزمون قرار مي‌گيرد.
براي اطلاعات بيشتر رجوع كنيد به:
http://datatelecom.us
http://www.comptia.org/home.aspx
http://www.oracle.com/partners/en/most-popular-resources/028916.htm
سعيد نوري آزاد
