مهندس فؤاد فحص
بخشدارروستاي جبشيت رادگاه شيخ راغب حرب مي گويد: مردم اين روستا به مبارزه
و جهاد شهرت دارند، و از دهها سال پيش با استعمارگران فرانسه و سپس با
اشغالگران صهيونيست جنگيدهاند.
بيترديد بيشتر
لبنانيها به ويژه شيعيان جنوب از روستاي جبشيت كه بر قله كوهي به همين
نام قرار گرفته به نيكي ياد مي كنند. از آن به عنوان يك كوه پر شكوه و
مقاوم و استوار نام ميبرند. هرچند كه مقاومت و شهادت شهيد شيخ راغب حرب
به اين روستا عظمت و شكوه خاصي بخشيده است ولي آنگونه كه مهندس فؤاد فحص
بخشدار آن گفته است، مردم جبشيت از دير باز به ستيزه جويي با بيگانگان و
بيعدالتي حاكمان شهرت داشته اند:
بقيه در ادامه
*سوال: در آغاز بحث، در صورت امكان كمي اطلاعات عمومي درباره روستاي جبشيت ارائه فرمائيد:
فؤاد فحص: جبشيت، يكي از روستاهاي جبل عامل در جنوب لبنان است كه با شهر نبطيه مركز استان نبطيه حدود هفت كيلومتر فاصله دارد. جمعيت تقريبي آن 15 هزار نفر ميباشد كه اكثريتشان در روستا سكونت دارند، و چند هزار نفرشان براي اشتغال و امرار معاش به بيروت پايتخت لبنان مهاجرت كردهاند. مردم اين روستا به مبارزه و جهاد شهرت دارند، و از دهها سال پيش با استعمارگران فرانسه و سپس با اشغالگران صهيونيست جنگيدهاند. در دوراني كه كشورمان زير سلطه استعمار فرانسه قرار داشت، گروهي از جوانان شجاع و سلحشور اين روستا در برابر نظاميان فرانسوي مقاومت كردهاند.
يكي از شخصيتهايي كه در برابر بيعدالتي و ظلم و ستم فرانسويان شجاعانه مقاومت كرده حاج عبدالله حرب پدر بزرگ شيخ الشهداي مقاومت اسلامي شهيد شيخ راغب حرب بوده است. فرماندهان ارتش فرانسه مستقر در لبنان در واكنش به مبارزات خستگي ناپذير جوانان سلحشور جبشيت، در سه مرحله دستور آتش زدن روستاي جبشيت را صادر كردند. ولي خداوند متعال مردم اين روستا را از شر توطئه فرانسويها مصون داشت.
شكي نيست كه روحيه ستيزه جويي و ظلم ستيزي پدران و نياكان مردم روستاي جبشيت به فرزندان و نوادگانشان انتقال يافته است. به گونهاي كه مردم اين روستا در زمينه مقاومت با اشغالگران صهيونيست پيشگام بودهاند و از زبان امام جمعه و جماعت خود شيخ راغب حرب به اسرائيليها "نه " گفتند.
سوال:معني جبشيت در فرهنگ لغت چيست؟
فؤاد فحص: واژه جبشيت در فرهنگ لغت عربي از دو كلمه "جب " به معني چاه آب و "شيت " نام يكي از فرزندان نوح پيامبر تركيب يافته است. بنابراين جبشيت از نظر لغوي، مفهوم "چاه آب شيت " پيامبر را ميرساند. در منابع تاريخي آمده است كه شيت پيامبر (ع) در دوران حيات از اين منطقه گذر كرده و مقام او در روستاي جبشيت اكنون به مسجد بزرگي تبديل شده كه توسط شيخ راغب حرب نوسازي شده است.
در فرهنگ آرامي "جب " به معني دسته و گروه بوده و "شيت " به معني "خدا " است. و چنانچه اين دو كلمه را پيوند دهيم واژه "دسته خداجويان " حاصل ميشود.
سوال: به اين نكته اشاره كرديد كه مردم جبشيت در مبارزه با استعمارگران فرانسوي و اشغالگران صهيونيست پيشگام بودهاند. آيا در دوران حكومت عثماني شخصيتهاي مبارز برجستهاي نيز وجود داشتهاند؟
فؤاد فحص: شيعيان شهرها و روستاهاي جنوب لبنان، حكومت دولت عثماني را اشغالگر نميدانستند و با آن همزيستي داشتهاند.
سوال: روستاهاي منطقه نبطيه به كاشت و برداشت محصولات كشاورزي و تنباكو شهرت دارند. آيا ميان مردم و فئودالها و زمينداران بزرگ تنشي هم بروز ميكرده است؟
فؤاد فحص: در حقيقت در روستاي جبشيت در گذشته و حال حاضر، طبقه فئودال وجود نداشته است. اصولاً در فرهنگ مردم جبشيت واژه فئودال سياسي و زمينداران بزرگ وجود ندارد. مردم اين روستا كشاورز و كشاورز زاده هستند و با كاشت تنباكو و نهال زيتون امرار معاش ميكنند. از ميان روستاهاي جنوب لبنان، روستاي جبشيت اولين توليد كننده نهال زيتون و درختان زينتي و گلخانهاي ميباشد. پدر شهيد ماهر حرب و نيز حاج مالك حرب عموي شهيد شيخ راغب حرب دو تن از مبتكران توليد اين نوع محصولات كشاورزي بودهاند.
سوال: غير از كشاورزي اين روستا منبع درآمد ديگري هم دارد؟
فؤاد فحص: روستائيان علاوه بر كشاورزي، در زمينه توليد صنايع دستي و برخي مشاغل حرفهاي اشتغال دارند، ولي پرورش نهال زيتون شغل روزمره همه خانوادههاي اين روستاست.
سوال: اكنون شهيد شيخ راغب حرب چه جايگاهي در اين روستا دارد؟
فؤاد فحص: شكي نيست كه روستاي جبشيت هر چه دارد از نام پربركت شيخ الشهداي مقاومت اسلامي لبنان شهيد شيخ راغب حرب دارد. اكنون نام و شهرت و عزت و كرامت و جايگاه اين روستا با نام شهيد شيخ راغب حرب گره خورده است. چنانچه از نام شهيد راغب حرب ياد كنيد، بيترديد از جبشيت ياد خواهيد كرد. نام ايشان در همه خانهها و خانوادههاي جبشيت حضور دارد. نام ايشان در قلب زنان و مردان و كودكان اين روستا حك شده است. با وجودي كه نسل كنوني در دوران حيات شيخ راغب زندگي نميكرده است اما روح و فرهنگ و سايه شيخ راغب در ذهن نسل معاصر اين منطقه زنده است. اين دستاوردها از عظمت خون شهدا ناشي ميشود.
نقل شده كه شيخ راغب حرب در آخرين روزهاي حيات خود شبي به اتفاق يكي از بزرگان در خيابانهاي روستا پيادهروي ميكرده است. آن مرد بزرگ به شيخ راغب توصيه كرد به بيروت منتقل شود و در روستا نماند. زيرا جانش در خطر تهديد اسرائيليها قرار دارد. شيخ راغب از او پرسيد : "نوزاد امام حسين (ع) كه در روز عاشور كشته شد، چند ماهه بود؟ " مرد همراه شيخ به او گفت شش ماه بيشتر نداشت.
شيخ راغب در پاسخ به او گفت: "اكنون سن اين كودك 1400 سال است. اين نشان ميدهد كه شهيدان زندهاند. هر چند كه در سن كودكي شهيد بوده باشند ". ما بر اين باوريم كه شيخ راغب حرب همچنان زنده است و ميان ما حضور دارد.
سوال:جنابعالي به عنوان بخشدار زادگاه شهيد شيخ راغب حرب تاكنون چه كارهاي عمراني و فرهنگي و خدماتي در خور اين روستا انجام دادهايد؟
فؤاد فحص: از نظر جمعيت، روستاي جبشيت پس از شهر نبطيه بزرگترين جمعيت روستايي منطقه را دارد. شوراي روستايي جبشيت كه در سال 1998 انتخاب شده توانست طرحهاي عمراني متعددي در اين روستا به مورد اجرا بگذارد. جبشيت پيش از آن تاريخ از داشتن ساختارهاي زيربنايي و نهادهاي خدماتي محروم بود. مردم جبشيت تا ده سال پيش تاوان مقاومت در برابر اشغالگران صهيونيست را ميپرداختند. چرا كه مسئولان لبناني هيچ اعتبار مالي براي نوسازي اين روستا اختصاص نميدادند.
هنگامي كه اين شورا در سال 1998 انتخاب شد، با همكاري ثروتمندان منطقه و شوراي نوسازي جنوب توانست گامهاي ارزندهاي در اجراي طرحهاي نوسازي بردارد. در اين مدت يك دبيرستان بزرگ و مدرن ساخته شده و جادههاي ارتباطي متعددي ميان جبشيت و روستاهاي حاروف و عبا و شهر نبطيه احداث شده است. در اين روستا همچنين يك مركز خطوط تلفن ثابت راه اندازي شده كه چنين مركزي از قبل وجود نداشته است. حدود 1500 واحد مسكوني اين روستا از آب آشاميدني لوله كشي بهرهمند شده اند. همه خيابانهاي اصلي و فرعي اين روستا از نعمت روشنايي بهرهمند شدهاند.
پس از آزادي جنوب لبنان در سال 2000 تعدادي مدارس دولتي و بخش خصوصي، مساجد، مراكز فرهنگي و اجتماعي و كلينيك تخصصي در روستاي جبشيت ساخته شده و همه اين دستاوردها به بركت وجود پيكر شهيد شيخ راغب حرب در اين روستا ميباشد.
سوال: در زمينه فرهنگي و خدماتي چه فعاليتهايي داشته ايد؟
فؤاد فحص: شوراي شهر در پنج سال گذشته با همكاري افراد خير و نهادهاي جامعه مدني توانست دو درمانگاه تخصصي، يك باب آسايشگاه داير كند. اين شورا در مناسبتهاي گوناگون همچون روز معلم، روز دانشآموز، روز زن، سالگرد آزادسازي جنوب مراسمي برگزار ميكند و از طيفهاي گوناگون جامعه قدرداني به عمل آورد.
سوال: روشن است كه مردم لبنان به مهاجرت شهرت دارند، از صد سال پيش تاكنون ميليونها لبناني به قارههاي گوناگون جهان مهاجرت كردهاند. آيا از روستاي جبشيت نيز كسي مهاجرت كرده است؟
فؤاد فحص: اغلب مهاجران جبشيت اشتغال در كشورهاي حوزه خليج فارس به ويژه عربستان سعودي را ترجيح ميدهند. زيرا اين كشورها به لبنان نزديكترند و از نظر فرهنگي تفاوت چنداني با مردم لبنان ندارند. در سالهاي اخير از ميزان مهاجرت اهالي جبشيت به خارج از كشور به دليل فراهم بودن زمينههاي اشتغال در لبنان كاسته شده است. بنابراين ميتوان گفت كه عامل مهاجرت هيچ تاثيري در روند شكوفايي اقتصادي روستا ندارد.
ويژه نامه پاسداشت مبارزات مقاومت اسلامي لبنان در سالگرد جنگ 33 روزه ادامه مطلب
بقيه در ادامه
*سوال: در آغاز بحث، در صورت امكان كمي اطلاعات عمومي درباره روستاي جبشيت ارائه فرمائيد:
فؤاد فحص: جبشيت، يكي از روستاهاي جبل عامل در جنوب لبنان است كه با شهر نبطيه مركز استان نبطيه حدود هفت كيلومتر فاصله دارد. جمعيت تقريبي آن 15 هزار نفر ميباشد كه اكثريتشان در روستا سكونت دارند، و چند هزار نفرشان براي اشتغال و امرار معاش به بيروت پايتخت لبنان مهاجرت كردهاند. مردم اين روستا به مبارزه و جهاد شهرت دارند، و از دهها سال پيش با استعمارگران فرانسه و سپس با اشغالگران صهيونيست جنگيدهاند. در دوراني كه كشورمان زير سلطه استعمار فرانسه قرار داشت، گروهي از جوانان شجاع و سلحشور اين روستا در برابر نظاميان فرانسوي مقاومت كردهاند.
يكي از شخصيتهايي كه در برابر بيعدالتي و ظلم و ستم فرانسويان شجاعانه مقاومت كرده حاج عبدالله حرب پدر بزرگ شيخ الشهداي مقاومت اسلامي شهيد شيخ راغب حرب بوده است. فرماندهان ارتش فرانسه مستقر در لبنان در واكنش به مبارزات خستگي ناپذير جوانان سلحشور جبشيت، در سه مرحله دستور آتش زدن روستاي جبشيت را صادر كردند. ولي خداوند متعال مردم اين روستا را از شر توطئه فرانسويها مصون داشت.
شكي نيست كه روحيه ستيزه جويي و ظلم ستيزي پدران و نياكان مردم روستاي جبشيت به فرزندان و نوادگانشان انتقال يافته است. به گونهاي كه مردم اين روستا در زمينه مقاومت با اشغالگران صهيونيست پيشگام بودهاند و از زبان امام جمعه و جماعت خود شيخ راغب حرب به اسرائيليها "نه " گفتند.
سوال:معني جبشيت در فرهنگ لغت چيست؟
فؤاد فحص: واژه جبشيت در فرهنگ لغت عربي از دو كلمه "جب " به معني چاه آب و "شيت " نام يكي از فرزندان نوح پيامبر تركيب يافته است. بنابراين جبشيت از نظر لغوي، مفهوم "چاه آب شيت " پيامبر را ميرساند. در منابع تاريخي آمده است كه شيت پيامبر (ع) در دوران حيات از اين منطقه گذر كرده و مقام او در روستاي جبشيت اكنون به مسجد بزرگي تبديل شده كه توسط شيخ راغب حرب نوسازي شده است.
در فرهنگ آرامي "جب " به معني دسته و گروه بوده و "شيت " به معني "خدا " است. و چنانچه اين دو كلمه را پيوند دهيم واژه "دسته خداجويان " حاصل ميشود.
سوال: به اين نكته اشاره كرديد كه مردم جبشيت در مبارزه با استعمارگران فرانسوي و اشغالگران صهيونيست پيشگام بودهاند. آيا در دوران حكومت عثماني شخصيتهاي مبارز برجستهاي نيز وجود داشتهاند؟
فؤاد فحص: شيعيان شهرها و روستاهاي جنوب لبنان، حكومت دولت عثماني را اشغالگر نميدانستند و با آن همزيستي داشتهاند.
سوال: روستاهاي منطقه نبطيه به كاشت و برداشت محصولات كشاورزي و تنباكو شهرت دارند. آيا ميان مردم و فئودالها و زمينداران بزرگ تنشي هم بروز ميكرده است؟
فؤاد فحص: در حقيقت در روستاي جبشيت در گذشته و حال حاضر، طبقه فئودال وجود نداشته است. اصولاً در فرهنگ مردم جبشيت واژه فئودال سياسي و زمينداران بزرگ وجود ندارد. مردم اين روستا كشاورز و كشاورز زاده هستند و با كاشت تنباكو و نهال زيتون امرار معاش ميكنند. از ميان روستاهاي جنوب لبنان، روستاي جبشيت اولين توليد كننده نهال زيتون و درختان زينتي و گلخانهاي ميباشد. پدر شهيد ماهر حرب و نيز حاج مالك حرب عموي شهيد شيخ راغب حرب دو تن از مبتكران توليد اين نوع محصولات كشاورزي بودهاند.
سوال: غير از كشاورزي اين روستا منبع درآمد ديگري هم دارد؟
فؤاد فحص: روستائيان علاوه بر كشاورزي، در زمينه توليد صنايع دستي و برخي مشاغل حرفهاي اشتغال دارند، ولي پرورش نهال زيتون شغل روزمره همه خانوادههاي اين روستاست.
سوال: اكنون شهيد شيخ راغب حرب چه جايگاهي در اين روستا دارد؟
فؤاد فحص: شكي نيست كه روستاي جبشيت هر چه دارد از نام پربركت شيخ الشهداي مقاومت اسلامي لبنان شهيد شيخ راغب حرب دارد. اكنون نام و شهرت و عزت و كرامت و جايگاه اين روستا با نام شهيد شيخ راغب حرب گره خورده است. چنانچه از نام شهيد راغب حرب ياد كنيد، بيترديد از جبشيت ياد خواهيد كرد. نام ايشان در همه خانهها و خانوادههاي جبشيت حضور دارد. نام ايشان در قلب زنان و مردان و كودكان اين روستا حك شده است. با وجودي كه نسل كنوني در دوران حيات شيخ راغب زندگي نميكرده است اما روح و فرهنگ و سايه شيخ راغب در ذهن نسل معاصر اين منطقه زنده است. اين دستاوردها از عظمت خون شهدا ناشي ميشود.
نقل شده كه شيخ راغب حرب در آخرين روزهاي حيات خود شبي به اتفاق يكي از بزرگان در خيابانهاي روستا پيادهروي ميكرده است. آن مرد بزرگ به شيخ راغب توصيه كرد به بيروت منتقل شود و در روستا نماند. زيرا جانش در خطر تهديد اسرائيليها قرار دارد. شيخ راغب از او پرسيد : "نوزاد امام حسين (ع) كه در روز عاشور كشته شد، چند ماهه بود؟ " مرد همراه شيخ به او گفت شش ماه بيشتر نداشت.
شيخ راغب در پاسخ به او گفت: "اكنون سن اين كودك 1400 سال است. اين نشان ميدهد كه شهيدان زندهاند. هر چند كه در سن كودكي شهيد بوده باشند ". ما بر اين باوريم كه شيخ راغب حرب همچنان زنده است و ميان ما حضور دارد.
سوال:جنابعالي به عنوان بخشدار زادگاه شهيد شيخ راغب حرب تاكنون چه كارهاي عمراني و فرهنگي و خدماتي در خور اين روستا انجام دادهايد؟
فؤاد فحص: از نظر جمعيت، روستاي جبشيت پس از شهر نبطيه بزرگترين جمعيت روستايي منطقه را دارد. شوراي روستايي جبشيت كه در سال 1998 انتخاب شده توانست طرحهاي عمراني متعددي در اين روستا به مورد اجرا بگذارد. جبشيت پيش از آن تاريخ از داشتن ساختارهاي زيربنايي و نهادهاي خدماتي محروم بود. مردم جبشيت تا ده سال پيش تاوان مقاومت در برابر اشغالگران صهيونيست را ميپرداختند. چرا كه مسئولان لبناني هيچ اعتبار مالي براي نوسازي اين روستا اختصاص نميدادند.
هنگامي كه اين شورا در سال 1998 انتخاب شد، با همكاري ثروتمندان منطقه و شوراي نوسازي جنوب توانست گامهاي ارزندهاي در اجراي طرحهاي نوسازي بردارد. در اين مدت يك دبيرستان بزرگ و مدرن ساخته شده و جادههاي ارتباطي متعددي ميان جبشيت و روستاهاي حاروف و عبا و شهر نبطيه احداث شده است. در اين روستا همچنين يك مركز خطوط تلفن ثابت راه اندازي شده كه چنين مركزي از قبل وجود نداشته است. حدود 1500 واحد مسكوني اين روستا از آب آشاميدني لوله كشي بهرهمند شده اند. همه خيابانهاي اصلي و فرعي اين روستا از نعمت روشنايي بهرهمند شدهاند.
پس از آزادي جنوب لبنان در سال 2000 تعدادي مدارس دولتي و بخش خصوصي، مساجد، مراكز فرهنگي و اجتماعي و كلينيك تخصصي در روستاي جبشيت ساخته شده و همه اين دستاوردها به بركت وجود پيكر شهيد شيخ راغب حرب در اين روستا ميباشد.
سوال: در زمينه فرهنگي و خدماتي چه فعاليتهايي داشته ايد؟
فؤاد فحص: شوراي شهر در پنج سال گذشته با همكاري افراد خير و نهادهاي جامعه مدني توانست دو درمانگاه تخصصي، يك باب آسايشگاه داير كند. اين شورا در مناسبتهاي گوناگون همچون روز معلم، روز دانشآموز، روز زن، سالگرد آزادسازي جنوب مراسمي برگزار ميكند و از طيفهاي گوناگون جامعه قدرداني به عمل آورد.
سوال: روشن است كه مردم لبنان به مهاجرت شهرت دارند، از صد سال پيش تاكنون ميليونها لبناني به قارههاي گوناگون جهان مهاجرت كردهاند. آيا از روستاي جبشيت نيز كسي مهاجرت كرده است؟
فؤاد فحص: اغلب مهاجران جبشيت اشتغال در كشورهاي حوزه خليج فارس به ويژه عربستان سعودي را ترجيح ميدهند. زيرا اين كشورها به لبنان نزديكترند و از نظر فرهنگي تفاوت چنداني با مردم لبنان ندارند. در سالهاي اخير از ميزان مهاجرت اهالي جبشيت به خارج از كشور به دليل فراهم بودن زمينههاي اشتغال در لبنان كاسته شده است. بنابراين ميتوان گفت كه عامل مهاجرت هيچ تاثيري در روند شكوفايي اقتصادي روستا ندارد.
ويژه نامه پاسداشت مبارزات مقاومت اسلامي لبنان در سالگرد جنگ 33 روزه