مردم تايلند علاقهاي به مطالعه ندارند و در سال فقط هشت سطر كتاب ميخوانند.
امروزه فرهنگ كشورها با تبادلات فرهنگي و از طريق صنعت نشر و كتاب و از مسير ترجمه تسريع يافته، ضمن اينكه مراودات فرهنگي از جمله رفت و آمد توريست به كشوري سبب رواج فرهنگ و آشنايي با مردم آن سرزمين ميشود.
در اين ميان، كشور «تايلند» يكي از سرزمينهايي است كه توريستهاي فراواني را به سوي خود روانه كرده و توانسته از اين طريق آثار نويسندگان خود را در ميان كشورها نشر دهد.
بقيه در ادامه
* كشور تايلند
تايلند كشوري است در جنوب شرقي آسيا، پايتخت آن پرجمعيتترين شهر آن بانكوك است، اين كشور داراي 514000 كيلومتر مربع مساحت است كه 4 درصد آن را آب تشكيل داده است.
از سال 1939 نام رسمي اين كشور «سيام» بود، از 1945 تا 1949 نيز سيام خوانده ميشد، تا آن كه با اعلام رسمي دولت نام آن به تايلند تغيير يافت، واژه «تاي» در زبان تايلندي علاوه بر نام قوم تاي، كه اكثريت مردم كشور را تشكيل ميدهند، به معني «آزادي» است.
در حدود 95 درصد مردم تايلند بودايي و مسلمانان با حدود 4 درصد جمعيت، بعد از بوداييان بزرگترين گروه مذهبي اين كشور هستند، گفته ميشود يك نفر ايراني به نام شيخ احمد قمي مذهب شيعه را به تايلند آورد.
كشور بودايي تايلند كه قرنها با نام سيام Siam شناخته ميشد، شاهراه مذهب، فرهنگ و مهاجرت آسياي جنوب شرقي بوده است، تايلند كنوني به سال 1238 ايجاد شده و برخلاف كشورهاي منطقه، هيچگاه مستعمره و تحت سلطه قدرتهاي اروپايي نبود.
كلمه تاي Thai به معني آزادي است و تايلند يعني سرزمين آزادي، قرنها پيش، مردمي از جنوب چين به تدريج به سوخوتاي (تايلند كنوني) مهاجرت كرده و به تدريج در مناطق حاصلخيز كناره رودي در جنوب چين ساكن شدند.
در اوايل قرن 14، تايلنديها شهر كوچكي را در سوخوتاي بنا كرده و در اواسط اين قرن نيز آنجا را به پادشاهي مستقل تايلند تبديل كردند كه پيدايش زبان، فرهنگ و معماري اين كشور هم متعلق به همين دوره است.
در اين ميان از سوي اداره آموزش تايلند موضوعات گوناگون فرهنگي و هنري در برنامههاي آموزشي كليّه سطوح آموزش گنجانده شدهاند.
از جمله برنامههاي آموزشي و اقدامات فرهنگي كه در زمينه توسعه فرهنگي كشور تايلند صورت گرفته است ميتوان به برگزاري دورههاي آموزشي زبان تايلندي، آموزش تعليمات اجتماعي، ارتقاء فرهنگ و هنر تايلندي، گسترش خصوصيات هنرمندي در ميان افراد مختلف جامعه و كسب مهارت در هنرهاي گوناگون اشاره كرد.
تقريباً در تمامي دانشگاههاي تايلند يك يا دو دوره آموزش در زمينه مفاهيم عمومي و كلي فرهنگ و هنر بومي كشور به دانشجويان دانشگاه (دوره ليسانس) به صورت دورههاي اجباري و اختياري ارائه ميشود.
وزارت آموزش و پرورش در واقع مهمترين ارگان مسؤول امور فرهنگي كشور تايلند است، در سال 1979 اداره كميسيون فرهنگي ملي كشور تايلند (ONCC) تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش جهت رسيدگي به امور فرهنگي كشور تأسيس شد.
اين اداره وظيفه هماهنگ سازي، ارتقاء و گسترش فعاليتهاي فرهنگي در هر دو بخش دولتي و خصوصي و در سطوح ملي و بينالمللي را بر عهده دارد.
پس از تأسيس كميسيون فرهنگي ملي كشور تايلند (ONCC) شبكهاي از مراكز فرهنگي در سراسر كشور به منظور افزايش و سهولت دسترسي به امور فرهنگي تأسيس شد كه مسؤول رشد و توسعه فرهنگي در سطوح ايالتي (استاني) كشور است.
با توسعه اخير كشور تايلند ارزشها و باورهاي فرهنگي اين كشور دستخوش تغييرات جزئي شده است. كشور تايلند براي قرنها مركز تلاقي دو فرهنگ بودايي و براهمايي بوده و تايلنديها فرهنگ بودايي و آداب و سنن براهمايي را به مجموعه جهانبيني و اصول اعتقادي و اخلاقي خود وارد كرده و پذيرفتهاند.
*آموزش هنرهاي ادبي
از جمله دوره هاي آموزشي بخش هنرهاي ادبي دانشگاههاي تايلند و دانشكدههاي علوم انساني ميتوان به دورههاي آموزشي زبانهاي خارجي و تايلندي، ادبيات معاصر و كلاسيك، نگارش خلاق، ترجمه، نقد ادبي، زبانشناسي، آثار ادبي - قومي و منطقهاي و آموزش معلمان اشاره كرد.
تايلند در حال استقرار جامعهاي اهل علم و دانش است، قانون آموزش ملي مصوب سال 1999 ميلادي رهنمودهاي چالشانگيزي براي پيشرفت سطح آموزشي تايلند و ارتقاء كيفي زندگي آنان مطرح ميكند و با امكانات تحصيلي بلندمدت مردم تايلند را عضوي از جامعه علم و دانش قرار ميدهد.
مطالعه ضروري است و براي تشويق بچهها به مطالعه بايد آنان از كودكي در خانواده شاهد آن باشند براي هر كودكي خانواده اولين مدرسه است كه اعضاي آن ميتوانند در فعاليت مطالعه سهيم باشند.
رشد سواد از نخستين روزهاي يك كودك در منزل آغاز ميشود و اين فرآيند او را به سوي مطالعه ميكشاند والدين اولين و تاثيرگذارترين آموزگاران هستند در اين مرحله تجارت لذتبخش كتابها و داستانها ، سنگبناي مطالعه و به لحاظ فكري، اجتماعي و احساسي يك زندگي خوب را براي كودك ميسازند. تمامي شهروندان تايلند بايد به كودكان خود اطمينان دهند كه زندگي خود را بر پايهاي محكم از سواد علم و دانش قرار دهند.
طبق قانون آموزش ملي مصوب 1999 هر شهروند تايلندي بايد در تمام زندگي خود در حال فراگيري باشد قانون آموزش ملي مصوب 1999 و قانون اساسي تايلند مصوب سال 1997 به منظور ايجاد جامعه دانشمند و اهل علم در تايلند رهنمودهايي ارائه ميدهد، در مصوبه آموزش علمي ابتكار عملها و رهنمودهايي براي اصلاحات جامع در آموزش مطرح شده است.
درپي اين دو قانون برنامه آموزش ملي بر آموزش يكسان و با كيفيت و ارتقاء كيفي زندگي شهروندانش تأكيد دارد؛ براي رسيدن به اين هدف والدين بايد با مراقبت از كودكان يادگيري آنان تحصيل عاليتر و استمرار آموزش غيررسمي ارزشهاي غيرخانوادگي را استحكام بخشند.
همگان ميتوانند با خلق ارزشهاي جديد و ايجاد فضاي آموزشي و گسترش فعاليتهايي در راستاي هوشمندي، شادي، انرژيبخشي و تقويت منابع انساني و آينده مردم در رشد و پيشرفت كودكان سهيم باشند.
هيچيك از مهارتهايي كه در منزل آموزش داده و در مدرسه فراگرفته ميشوند، مهمتر از مطالعه نيستند، مطالعه كليد علم دانش است تمامي افراد بشر به خواندن و ارتباط نيازمند هستند.
براي بقا و تداوم مطالعه بايد از همان سنين كودكي اين امر معرفي، رشد و توسعه داده شود، مطالعه فرآيندي است كه به يادگيري ختم ميشود و براي كسب علم و دانش بايد همواره در اين فرآيند قرار گرفت و تلاش شهروندان يك كشور در يك راستا جامعهاي داراي علم و دانش را بنا ميكند.
مطالعه يكي از راههاي باسوادي است، عادات مطالعه براي كسب اهداف آكادميك و تحقيقي براي هر دانشآموزي از اصول اوليه محسوب ميشود.
«پراووس» در سال 2007 ميلادي اشاره ميكند كه "مطالعه فقط راهي به سوي تحصيل علم و دانش نيست بلكه يكي از شيوههاي حل كردن مشكلات نيز محسوب ميشود ".
وي تاكيد ميكند: عادات مطالعه بايد در ميان شهروندان تايلندي گسترش يابد، بايد كتابهاي خوب و مناسب بيشتري در كتابخانههاي عمومي وجود داشته باشند و همچنين فعاليتهاي مطالعه بيشتر مورد تحسين قرار گيرند.
تحقيقات جهاني بيانگر آن است بنا به دلايل مختلف عادات مطالعه در بين جوانان كاهش داشته است به ويژه تايلند نيز با اين وضعيت مواجه است؛ طبق تحقيقات بهعمل آمده مردم تايلند علاقهاي به مطالعه ندارند و در سال فقط هشت سطر كتاب ميخوانند، همچنين «كانچنانا ناكساكول» يكي از مدرسين نام آشناي تايلند در سال 2007 گفت: كه حدود هفت هزار دانشآموز كلاس سوم در اين كشور قادر به خواندن نيستند؛ از اينرو به دليل آنكه رشد عادات مطالعه در ميان بچهها اساس تشكيل جامعه اهل علم و دانش است، بنابراين توسعه فرهنگ مطالعه در تايلند ضروري است.
*طرح كتابخواني در كشور تايلند
«طرح كتاب آغاز» كه به منظور گسترش فرهنگ كتابخواني در كشور تايلند توسط بنياد كتابهاي كودكان، بنياد سلامت تايلند در سال 2007 ميلادي آغاز شد و در مناطق مركزي بانكوك به اجرا در آمد، در استان "ماهاساراخام " با ارائه بسته كتاب به خانوادههاي داراي فرزند زير يك سال آنها را تشويق به امر كتابخواني كرد، در اين راستا آموزش والدين به خواندن كتاب براي بچهها و مشاركت در فعاليتهاي كتابخواني خانواده در اين برنامه گنجانده شد.
به نظر ميرسد كه بيشترين مشكل خوانندگان نداشتن وقت كافي براي مطالعه باشد، راهنمايي براي مديريت زمان و تشويق اصلي والدين و آموزگاران ضرورت پيدا ميكند، "لاو " در سال 2006 عنوان كرد كه انجام اين وظيفه از گروه خاصي برنميآيد بلكه اين مسئوليت برعهده تمام افراد جامعه فعال در عرصه آموزش است؛ از جمله آموزگاران، كتابداران، دانشآموزان و جامعه.
بايد فهرست كاملي از كتابهاي كودكان فراهم شود و در صورت نياز بايد كتابهاي خوب كودكان به زبانهاي ديگر انتخاب و به زبان تايلندي ترجمه شود؛ چرا كه كتاب نه فقط يكي از ابزارهاي علم و دانش بلكه شيوهاي براي ارتقاء بسياري از جنبههاي كودكان از جمله جنس، ذهن، جوانب اجتماعي و زبان است.
البته آشوبهاي سياسي اخير بانكوك، پايتخت تايلند، بازارهاي كتاب اين شهر را از وجود خريداران خالي كرده است. فروش كتاب در پنج ماهه نخست امسال عمدتا متاثر از سياستهاي دولت است، سياستي كه دولت در سايه آن ميكوشد تا مطالعه كتاب را به عنوان يك فرهنگ ملي جا بيندازد؛ هدف اصلي اين سياست، افزايش ميانگين مطالعه كتاب از 5 كتاب به ازاي هر نفر به 10 كتاب به ازاي هر نفر در سه سال آينده است.
به گفته رييس اتحاديه ناشران و فروشندگان كتاب تايلند، دفتر آموزش غيررسمي و رسمي تايلند، اخيرا بودجه قابل توجهي براي خريد كتابهاي جديد براي بيش از 700 كتابخانه در سراسر كشور در نظر گرفته است كه اميد ميرود با اين تدابير ميزان مطالعه مردم سرزمين آزادي «تايلند» به بيش از هشت سطر برسد.
(منبع:بررسي وضعيت كتاب و كتابخواني در جهان به اهتمام حميد قباديدانا و محمد اللهياريفومني)