خوش آمدید

ايده جايگزيني کامل نرم‌افزارهاي آنلاين به‌جاي نرم‌افزارهاي نصبي روميزي، دست‌کم در حال حاضر غيرعملي است. در واقع تا پيش از آن‌که بيشتر کاربران کامپيوتر، به اتصال‌هاي با پهناي باند بالا منتقل نشوند، اين ايده بي‌استفاده خواهد بود. اگر کسي فقط چند ساعت از روز آنلاين باشد، نمي‌تواند فعاليت‌هاي واژه‌پرداز خود را در آن ساعت‌ها محدود کند.

در سال‌هاي اخير شرايط کمي فرق کرده است. بسياري از ما بيشتر وقت‌ها آنلاين هستيم و مطمئنا در محيط کار و منزل به اينترنت دسترسي داريم. در نتيجه استفاده از يک واژه‌پرداز آنلاين يا نرم‌افزار تقويم، نسبت به گذشته راحت‌تر به‌نظر مي‌رسد. برخي چيزها نيز در نرم‌افزارهاي فعلي وجود دارد که باعث مي‌شوند نرم‌افزارهاي آنلاين بهتر به‌نظر برسند (مثل به‌اشتراک گذاشتن فايل‌ها براي کارهاي مشترک).

درست است که در حال حاضر اينترنت در خانه‌ها و ادارات همواره دردسترس است، ولي آنلاين شدن در قطار يا زماني که منتظر فرزندتان هستيد تا از کلاس بيرون بيايد، سناريوي ديگري را براي ما رقم مي‌زنند. البته اختلالاتي در سرويس‌هاي با پهناي باند بالا به‌ويژه در حوزه‌هاي ريموت که به سرويس ماهواره وابسته است، وجود دارد که ممکن است زمان‌هايي نتوانيم به واژه‌پرداز يا صفحه‌گسترده (spreadsheet) دسترسي پيدا کنيم. اين مساله هرچند به‌طور موقت، ما را کمي نگران مي‌کند ولي اگر دوست داريد کمي ريسک کنيد 2 سرويس وب وجود دارد که هدايت نرم‌افزارهاي آنلاين را برعهده گرفته‌اند و پتانسيل اين را دارند که روزي مايکروسافت آفيس را از جايگاه كنوني به پايين بکشند.

اولين چيزي که باعث شد گوگل در اين رقابت وارد شود، نرم‌افزار گوگل‌داکز (Google Docs) است که يک واژه‌پرداز، نرم‌افزار صفحه گسترده و يک بسته ارايه را در خود جمع کرده است. ولي نرم‌افزارهاي جيميل و تقويم که اصولا انتظار مي‌رفت بخشي از يک مجموعه محصول باشند، جدا ارائه شدند. البته مي‌توان توسط صفحه اصلي گوگل برخي از اين بخش‌ها را در يک صفحه جمع کرد ولي به کارايي مايکروسافت نخواهد رسيد.

باوجود اين‌که زوهو به‌تازگي به بازي وارد شده، ولي بطور مداوم، قابليت‌ها و نرم‌افزارهاي جديدي به مجموعه آفيس آنلاين خود مي‌افزايد. براي مثال به‌تازگي ايميل نيز به اين مجموعه اضافه شده است. همچنين زوهو نرم‌افزارهايي مثل سازنده پايگاه داده دارد که بسياري از بسته‌هاي نرم‌افزاري وابسته به ديسک سخت از آن برخوردار نيستند.

اولين مشکل که اتصال است، نه تنها روي دسترسي به اطلاعات تاثير مي‌گذارد بلکه قابليت کاربر در استفاده از نرم‌افزار را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد. براي مقابله با اين مشکل مي‌توان نسخه روميزي برخي از نرم‌افزارهاي زوهو را نصب کرد که به‌وسيله آنها مي‌توان درصورت نياز به مستندات روي سرور زوهو دسترسي پيدا کرد. نسخه‌هاي محلي نرم‌افزارها از ابزار روميزي‌سازي (Desktopize) براي اجراي محلي برنامه‌ها استفاده مي‌کند. البته اگر مي‌خواهيد آنها را کاملا به‌طور آفلاين استفاده کنيد بايد افزونه مرورگر Google Gears را نصب کنيد. يکي ديگر از قابليت‌هاي سازگاري، پلاگ‌ايني براي مايکروسافت آفيس است که به‌وسيله آن ورد و اکسل مي‌توانند اسنادي که توسط زوهو ايجاد شده‌اند را اجرا و ذخيره کنند.

موضوع ظرفيت مرورگر مشکل‌سازتر است و شامل برخوردهاي ثابت بين رفتارهايي که از نرم‌افزار روميزي انتظار مي‌رود و رفتارهايي که يک وب‌سايت بايد داشته باشد، مي‌شود. بعنوان مثال آيکن فعاليت «بارگذاري صفحه» در فايرفاکس بعضي وقت‌ها شروع به حرکت مي‌کند و کاربر را از اين مساله مي‌ترساند که هر لحظه ممکن است فايرفاکس صفحه را پاک و ريفرش کند! اعلام خطرهاي اشتباه اينچنيني باعث مي‌شوند کاربر براي چند ثانيه دست از کار بکشد. همچنين راست کليک هميشه نتايج قابل پيش‌بيني نمي‌دهد. کاربر انتظار دارد اگر روي محتوا راست کليک کند منوي محتوا باز شود ولي در برخي موارد رخداد مربوط به راست کليک روي مرورگر اجرا مي‌شود نه رخداد راست کليک مربوط به نرم‌افزار درون مرورگر.

تا زمانيکه گرفتار اين محدوديت‌ها نمي‌شويد، مي‌توانيد کار خود را انجام دهيد. ولي در نهايت و در حال حاضر هنوز چيزهايي وجود دارند که بسياري را به‌سمت نرم‌افزارهاي روميزي بکشاند.

به‌علاوه گوگل هنوز آمادگي مقايسه نرم‌افزارهايش در مقابل نرم‌افزارهاي روميزي مثل چيزهايي که مايکروسافت آفيس ارايه مي‌دهد را ندارد و واژه‌پرداز، صفحه‌گسترده و بسته ارائه گوگل، فعلا فقط براي استفاده‌هاي پايه‌اي خوب هستند. ولي جيميل از آنجا که کاملا متفاوت از هم‌نوعان خود عمل مي‌کند، مي‌تواند به‌عنوان يک راه موثر و خلاقانه براي کار با ايميل مطرح شود.

گوگل و زوهو فوايد متفاوتي دارند که نشاندهنده اين واقعيت است که آنها برپايه وب‌اند. فوايدي مثل همکاري راحت با ديگر کاربران يا گروهي از کاربران، دسترسي به اسناد بدون توجه به اين مساله که از چه کامپيوتري استفاده مي‌کنيد و اضافه کردن سريع اپلت‌هاي شخص سوم. به‌علاوه نسخه موبايل نرم‌افزار گوگل يک نقطه مثبت بزرگ است.

اگر يک کاربر حرفه‌اي از منابع آنلاين هستيد، ايده بدي نيست که با نرم‌افزارهاي گوگل هم آشنا شويد. اين نرم‌افزارها شانس خوبي دارند تا در آينده‌اي نزديک براي استفاده‌هاي بزرگ‌تر آماده شوند.

محمدحسين کردوني