در جلد 14 از صحفيه نور حضرت امام خميني (ره) آمده است: « ملت ما به جرم اينكه مي‌خواهد به اسلام خدمت كند و به اسلام برگردد و تحت لواي اسلام زندگي كند، به ما از هر طرف حمله كردند».
اين جنگ از ديدگاه عرفاني و معنوي حضرت امام (ره)، براي ملتي كه به تازگي از قيد استبداد رژيم ستمشاهي رهايي يافته بود، يك امتحان الهي قلمداد شد.
* امام خميني (ره) جنگ را عامل آگاهي و خروج از سستي مي‌دانست
حضرت امام خميني (ره) با توجه به منافع معنوي جنگ براي انسجام ملت و رشد انقلاب اسلامي در جهان فرمود: «جنگ هم يك مسئله‌اي بود كه انسان خيال مي‌كرد كه يك هائلي است براي ما و يك مسئله‌اي است بسيار مهم، لكن معلوم شد كه منافعش بيشتر از ضررهايش بود. آن انسجامي كه در اثر جنگ بين همه قشرها پيدا شد و آن معناي روحاني و معنوي كه در خود سربازان عزيز ارتش و ژاندارمري و سپاه پاسداران به نمايش گذاشته شد و آن روح تعاوني كه در همه ملت از زن و مرد در سرتاسر كشور تحقق پيدا كرد، به دنيا فهماند كه اين مسئله‌اي كه در ايران است، با همه مسائل جداست (صحيفه نور، ج16، ص19)».
امام خميني (ره) جنگ را براي ملت مقاوم و مبارز ايران، عامل آگاهي، حركت و خروج از فتوت و سستي مي‌دانست. (صحيفه نور، ج12، ص 157).
* سرنگوني نظام اسلامي؛ اعتراف مطرح شده از سوي محافل بين‌المللي
رژيم بعث عراق كه خود، آغازگر تجاوز به ميهن اسلامي ايران بود در همان روزهاي شروع جنگ براي فريب افكار عمومي جهان و ملت‌هاي مسلمان و عرب منطقه، علت‌هايي را براي اين تهاجم برشمرد.
الزام ايران به شناسايي حاكميت عراق بر اروندرود، بازگرداندن سه جزيره ابوموسي، تنب بزرگ و تنب كوچك به اعراب، قطع دخالت ايران در امور داخلي عراق و پاسخ به تحريكات و تهديدات ايران با استناد به دو حمله تروريستي مشكوك به برخي از مسئولان رژيم بعث عراق و مجبور كردن ايران به پذيرش خودمختاري برخي از استان‌ها و مناطق مرزي جمهوري اسلامي ايران مانند خوزستان از جمله دلايل مطرح شده از سوي عراق براي حمله به ايران بود.
هرچند مجامع و محافل سياسي و بين‌المللي در روزهاي آغاز جنگ به گمان پيروزي نظامي عراق بر ايران، درباره دلايل واقعي عراق سكوت اختيار كردند، اما چند ماه پس از شروع جنگ، هنگامي كه عراق را در نابودي انقلاب اسلامي ايران ناكام ديدند، اعتراف كردند كه رژيم عراق به قصد سرنگوني نظام اسلامي ايران و شكست انقلاب اسلامي و پيشگيري از نفوذ آن به جهان اسلام و خاورميانه به ايران حمله كرده است.
* اينكه مي‌بينيد عراق به ايران حمله مي‌كند، علتش گرفتن چهار وجب خاك نيست
رهنمودهاي امام (ره) به ملت ايران و خواسته‌هاي آنها در راهپيمايي‌هاي ميليوني، اين مطلب را به خوبي آشكار كرد كه انقلاب اسلامي ايران براي تحقق حاكميت ديني به وجود آمده است.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، برپايي نظام جمهوري اسلامي، پيدايش نهادهاي انقلابي و طرح اصول و سياست‌هاي داخلي و خارجي بر اساس احكام اسلام، واكنش و مخالفت استكبار جهاني را برانگيخت.
از سوي ديگر، عواملي مانند رهايي از سلطه بيگانگان، قطع رابطه با رژيم اشغالگر قدس، تاكيد بر مشتركات اسلامي و وحدت فرقه‌هاي اسلامي، بر دشمني آنان افزود؛ زيرا تشكيل يك حكومت مستقل اسلامي بر اساس احكام و دستورات اسلام راستين را به معناي از دست دادن منافع مادي و سياسي خود در منطقه مي‌دانستند.
حضرت امام (ره) در اين باره مي‌فرمايد: «اينكه مي‌بينيد عراق به ايران حمله مي‌كند، علتش گرفتن چهار وجب خاك نيست، بلكه علت اصلي، ترس آنها از حكومت اسلامي و اتحاد اسلامي است» (صحيفه نور، ج 15، ص 15) و بدين ترتيب، استكبار جهاني براي خاموش كردن چراغ پرفروغ نظام اسلامي، تهاجم خود را به وسيله يك سرسپرده به ايران اسلامي آغاز كرد.
* ملت ايران به جرم اينكه مي‌خواهد به اسلام خدمت كند مورد حمله قرار مي‌گيرد
حضرت امام خميني (ره) در اين باره فرمودند: «ملت ما به جرم اينكه مي‌خواهد به اسلام خدمت كند و به اسلام برگردد و تحت لواي اسلام زندگي كند، به ما از هر طرف حمله كردند. حمله نظامي (حادثه طبس)، توطئه كودتاي نوژه و اخيراً هم، حمله نظامي به دست يك نفر سرسپرده به اسم صدام حسين. (صحيفه نور، ج 14، ص 108)»
«امروز مسئله اصلي كشور چنان كه معلوم است، جنگ است، دفاع از اسلام و كشور اسلامي است؛ در حالي كه هر تيري از هر طرف رها شود، به جرم اسلامي بودن آن است »( صحيفه نور، ج 19، ص 9).
«جرم واقعي ما از ديد جهانخواران و متجاوزان، دفاع از اسلام و رسميت دادن به حكومت جمهوري اسلامي به جاي نظام طاغوت ستمشاهي است (همان، ج 16، ص 120)».
* انقلاب اسلامي الگويي مناسب براي خيزش مستضعفان و مسلمانان جهان بود
حركت توفنده انقلاب اسلامي، مرزهاي جغرافيايي سياسي كشورهاي اسلامي و حتي غيراسلامي را درنورديد و بانگ بيدار باش را براي خفتگان در چنگال استعمار به صدا در آورد. استكبار جهاني كه اين خيزش اسلامي و پرتو افكني را بر نمي‌تابيد، براي مهار آن به جنگ متوسل شد.
امام در تحليل و تبيين يكي ديگر از علت‌هاي جنگ مي‌فرمايد: «آنها (استكبار جهاني) احساس مي‌كنند كه ايران است كه مي‌تواند خودش و ديگر كشورها را از قيد اسارت ابر قدرت‌ها و چپاولگري آنها نجات بدهد. (صحيفه نور، ج 18، ص 147)»
انقلاب اسلامي الگويي مناسب و معياري كامل براي خيزش ستمديدگان، مستضعفان و مسلمانان جهان بود. از اين رو، استكبار جهاني براي جلوگيري از تكرار وقوع انقلاب اسلامي در جهان و حفظ عوامل دست‌نشانده خود در منطقه خاورميانه و جهان سوم، جنگ را به ايران تحميل مي‌كند.فارس
