اين كه چرا دولت يهود براي استقرار در فلسطين انتخاب شد، دلايل متعددي را دربرميگيرد؛ اما مهمترين آن قطعاً اتحاد نخبگان يهودي با انگلستان است.
اين كه چرا دولت يهود براي استقرار در فلسطين انتخاب شد، دلايل متعددي را دربرميگيرد؛ اما مهمترين آن قطعاً اتحاد نخبگان يهودي با انگلستان است.
بررسي ريشههاي تاريخي روابط نخبگان اقتصادي يهود با كانونهاي قدرت، چه در شرق و چه در غرب، در مجال اندك ما نميگنجد، به همين دليل ما در اينجا با توجه به موضوع مورد بحثمان به روابط خاندان يهودي "روچيلد " با "استعمار بريتانيا " خواهيم پرداخت.
به جرات مي‌توان گفت، نام روچيلد در قرن بيستم براي هيچ كس آشنا نبود، به استثناي اعراب كه به دليل صدور "اعلاميه بالفور " با اين نام ارتباطي تاريخي پيدا كرده‌اند. اما اين خاندان در نيمة دوم قرن نوزد و نيمة اول قرن بيستم در ميان سياسيون و اقتصاديون اروپايي و آمريكايي چه مسيحي و چه يهودي جايگاه ويژه‌اي داشت. نظر به نقش مهم و محوري خاندان "روچيلد " در اشغال سرزمين فلسطين و تشكيل دولت مجعول يهودي در اين منطقه، ضروري است شناختي - هرچند مختصر - از آنان پيدا كنيم.
- روچيلد ها
ريشة خانواده "روچيلد " را تا قرن 16 ميلادي پيدا نميكنيم. در اين قرن يكي از خيابانهاي شهر "فرانكفورت " (واقع در آلمان امروزي) به دليل سكونت يهوديان در آن به "خيابان يهوديان " شهرت داشت. هر خانوادة يهودي به رسم آن زمان علامتي مخصوص به خود داشت كه آن را بر سردر خانهاش ميآويخت. بر سردر يكي از خانههاي اين خيابان علامت يك سپر سرخ رنگ نصب شده بود؛ به همين دليل اعضاي آن خانواده يهودي را به نام "روچيلد " ميشناختند كه به معني "سپر سرخ " است. فرانكفورت از قرن يازدهم يكي از كانونهاي استقرار تجار و صرّافان يهودي بشمار مي‌رفت. در نيمة دوم قرن هجدهم اين شهر يكي از بنادر مهم و پر رونق اروپا بود. در آن زمان يهوديان يك دهم جمعيت فرانكفورت را تشكيل ميدادند؛ اما نقش اصلي را در تجارت اين شهر بر عهده داشتند و بدون آنان اين بندر رونقي نداشت.
رئيس خانوادة روچيلد در آن سالها "ماير آمشل روچيلد " نام داشت. تا زمان اين شخص خانوادة "روچيلد " تجاري غيرمعروف بودند. ماير موفق شد با حكام محلي آلمان ارتباط برقرار كند و مقام كارگزار مالي يكي از آنان را بدست آورد. انقلاب فرانسه و جنگهاي ناپلئون وضعيت روچيلدها را ارتقاي عجيبي داد. با اشغال هلند بوسيلة فرانسه بازار بورس آن كه قلب مالي قاره اروپا محسوب مي‌شد، متلاشي شد و به دنبال آن بازار بورس فرانكفورت كانون اصلي اقتصاد اروپا شد و طبيعي است، صرّافان و بانكداران اين شهر سودهاي هنگفتي به جيب زدند؛ بگونهاي كه در سال 1800 ميلادي ماير آمشل روچيلد از نظر ثروت دهمين يهودي شهر فرانكفورت شناخته مي‌شد و يكي از صرافان سرشناس اروپا بود كه با بسياري از حكمرانان و اشراف منطقه داد و ستد مالي داشت.
با به قدرت رسيدن ناپلئون كارفرماي آلماني ماير كه وقوع جنگ را دريافته بود، انگلستان را بعنوان مكاني امن براي انتقال سرمايه‌هاي خود شناخت و به اين ترتيب، ماير بعنوان كارگزار مالي او در سال 1810 ميلادي سرمايه‌هاي وي را به انگلستان انتقال داد و پسر سوّمش "ناتان " را بعنوان كارگزار اين اموال به انگلستان فرستاد. چند سال بعد پسران ديگر ماير هم بعنوان صراف و تاجر يا كارگزار مالي حكومتهاي ديگر اروپايي عازم مراكز دولت‌هاي بزرگ اروپايي شدند. "ناتان ماير روچيلد " در جريان جنگهاي اروپايي ناپلئون با انجام عمليات مالي و حتي عمليات اطلاعاتي (جاسوسي) به نفع انگلستان ثروتي افسانهاي بدست آورد.
ناتان دست در دست برادران ديگرش در پاريس، وين، ناپل و پدرش در فرانكفورت طي جنگهاي خونين ناپلئون با خدماترساني به تمامي طرفهاي جنگ و البته سرويسدهي اختصاصي به سيستم اقتصادي انگلستان روچيلدها را به معروفترين بانكداران اروپا تبديل كرد. دربارة ثروتي كه روچيلدها در دوران جنگهاي ناپلئوني اندوختند، اطلاع دقيقي در دست نيست. ناتان روچيلد بعدها گفت، ثروتش از زمان ورود به انگليس تا پايان جنگهاي ناپلئوني 2500 برابر شده و كسي نميداند ثروت اوليه او چقدر بوده است.
نقش روچيلدها در اروپاي بعد از جنگهاي ناپلئوني عظيم و حيرتانگيز است. در سال 1815 ميلادي (سال سقوط ناپلئون) ناتان ماير روچيلد بانكدار دولت بريتانيا، برادر كوچكش "جيمز روچيلد " مشاور مالي و بانكدار مورد اعتماد لويي هجدهم، پادشاه فرانسه و برادر بزرگ‌ترش "سالومون روچيلد " بانكدار كل خاندان سلطنتي اتريش بود. از اين زمان بيشتر معاملات مالي انگلستان با سراسر قاره اروپا از طريق دفاتر "بنياد روچيلد " انجام مي‌شد. از همين دوران است كه بتدريج در محافل سياسي و مطبوعاتي اروپا روچيلدها به "پادشاه يهود " شهرت يافتند.
اين عنوان گزافه نبود، در سدة نوزدهم بريتانيا قدرت برتر جهان بشمار مي‌رفت و به تبع آن سرمايهداران يهودي مستقر در انگليس و در رأس آنان روچيلدها رهبران طبيعي يهوديان جهان شمرده ميشدند. به دليل اين جايگاه در ساختار سياسي يهوديان است كه برادران روچيلد به قدرت بيرقيب مالي دنياي غرب بدل شدند و با اعطاي وامهاي كلان در مقام "بانكدار اصلي دولت‌هاي اروپايي " جاي گرفتند. طي 4 سال پس از سقوط ناپلئون روچيلدها نوك قلة ثروت در اروپا بودند.
به نوشتة مورخان "دانشگاه عِبري اورشليم " براي يك مدت طولاني، تقريباً هيچ وام مهم دولتي در اروپا نبود كه روچيلدها در آن مشاركت نداشته باشند. تنها ناتان روچيلد، رئيس بنياد روچيلد لندن و رأس خاندان روچيلد طي سال‌هاي پس از سقوط ناپلئون تا زمان مرگ خود به سال 1836 چند نوبت به دولت‌هاي پروس، ناپل، روسيه، پرتغال، اتريش، فرانسه، برزيل و حتي "پاپ " وامهاي كلان و مهم پرداخت كرد.
يك سال پس از مرگ ناتان "ملكه ويكتوريا " زمام امور بريتانيا را در دست گرفت. او حدود 64 سال بر انگلستان حكومت كرد. مورخان ثروت روچيلدها در آغاز سلطنت ملكه ويكتوريا را200 ميليون پوند استرلينگ تخمين ميزنند. اين ثروت در دوران رياست "ليونل روچيلد " جانشين ناتان افزايش چشمگيري يافت. در دوران 43 سالة رياست ليونل بر خاندان روچيلد تنها بنياد روچيلد لندن 18 فقره وام به دولت بريتانيا و ساير دولتها پرداخت كرد. جمع مبلغ وامهاي فوق يك ميليارد و ششصد ميليون پوند استرلينگ تخمين زده مي‌شود. اين رقم معادل با چهل ميليارد پوند امروز است.
اهميت روچيلدها در تأمين نيازهاي مالي بريتانيا چنان عظيم بود كه زماني "پالمرستون " (سياستمدار انگليسي كه در ادوار مختلف وزارت جنگ، وزارت امور خارجه و نخست‌وزيري انگلستان را برعهده داشت) به ملكه ويكتوريا به خاطر "سعادت برخورداري از حمايت روچيلدها " تبريك گفت.
پس از مرگ ليونل پسر ارشدش "ناتانيل روچيلد "، رياست بنياد روچيلد لندن را در دست گرفت كه مانند گذشته به علت برتري اقتصادي نسبت به ساير روچيلدهاي اروپا جايگاه "رياست كل خاندان روچيلد " را هم بدست آورد.
ناتانيل از سوي دربار بريتانيا مقام "باروني " دريافت كرد و به "لرد روچيلد اول " شهرت يافت. او برجستهترين و متنفذترين شخصيت تاريخ روچيلد است. ناتانيل اولين يهودي راه‌يافته به مجلس لردهاي بريتانيا محسوب مي‌شود و در همين زمان است كه بعنوان "پادشاه يهود " شهرت پيدا مي‌كند.
با توجه به آن چه دربارة سابقة خاندان روچيلد ارائه شد، آيا مي‌توان مرزي ميان انگلستان با خاندان روچيلد قايل شد و آيا اروپاي قرن نوزدهم و سال‌هاي آغازين قرن بيستم، چيزي جز حاصل تكاپوي "سرمايهداران يهودي " و در رأس آنان خاندان روچيلد بود؟ مورخان نوشتهاند، افتخار شخصيتهاي درجه اول بريتانيا اين بود كه ناتانيل روچيلد را در انظار عمومي "ناتي " خطاب كنند. اكثر كساني كه اين افتخار را داشتند و علاوه بر آن غالباً در اقامتگاه خصوصي ناتانيل ميهمان او بودند، به وزارت و رياست دولت دست يافتند كه 2 تن از نامدارترين آنان لرد "راندولف چرچيل " و "آرتور جيمز بالفور " بودند.
"وينستون چرچيل " پسر همين لرد "راندولف " است. او همان كسي است كه در زمان نخستوزيرياش تمام تلاش خود را در جهت زمينهسازي تشكيل دولت يهود پس از پايان جنگ اول جهاني بكار برد و حالا ديگر جاي تعجب نخواهد داشت كه بدانيم همين آقاي "آرتور جيمز بالفور " است كه طي نامهاي به "بارون ادموند روچيلد " كه رئيس شعبة فرانسوي روچيلدها بود، مژدة موافقت انگلستان با تشكيل "موطن يهود " در فلسطين را مي‌دهد. اين نامه مبدأ تاريخ فاجعهبار اشغال فلسطين محسوب شده و به نام "اعلامية بالفور " شهرت پيدا كرد.
نويسنده:قبس زعفراني
منبع: سايت موعود
