اگر چنين روزهاي سردي را در 50 سال پيش به خاطر ميآوريد بايد يك سالمند 60 سال به بالا باشيد. شما كه امروز خواننده اين صفحه هستيد حتما يادتان ميآيد آن روزها، قطر ديوارهاي خانهتان چقدر و جنس آن از چه موادي بود. ديوارهايي كه ضخامت آن گاه به 80 سانتيمتر ميرسيد و سرماي زمستان بسختي از آن به داخل نفوذ ميكرد همچنان كه گرماي مطبوع اجاق خانه يا كرسي كه زير آن جمع ميشديد نيز از مرز ديوارها نميگذشت.
خانههاي آن روزها را جمعيت زياد و گرماي گفت و شنود كفايت ميكرد، اما امروز ديوارها باريك شده است و عطسه همسايه را از پشت آن ميشود شنيد. در عوض، خانههاي كوچك خانوارهاي كوچكتري را در خود جا ميدهند، سرما و گرما براحتي از ميان ديوارها و درز پنجرهها و جدار شيشهها به هدر ميرود و اگر ساختمان طبق مهندسي نوين عايقبندي درستي نداشته باشد زمستانها بسختي ميتوانيد خود را گرم كنيد.
از پتو برقي تا لحاف پشمي
اگر در خانهاي بزرگ كه براحتي گرم نميشود، زندگي ميكنيد استفاده از گرماي نقطهاي كه بدن شما را گرم نگه دارد بسيار مناسب است. براي اين منظور ميتوانيد از كيسه آبجوش و پتو برقي استفاده كنيد كه روياي گرمي براي شما به ارمغان ميآورد. ثابت شده است از سر و پا گرماي زيادي خارج ميشود؛ پس اگر سر و پاي خود را گرم نگه داريد بهتر ميتوانيد دماي بدنتان را حفظ كنيد. پس ميتوانيد براي پاهاي خود از جورابهاي كركي و گرم و براي سرتان از شبكلاه خاصي براي خواب استفاده كنيد.
دماي هوا هرقدر هم كه سرد شود، پالتو پوست لطيف گوسفندان جلوي نفوذ سرما را ميگيرد. پس اگر در اين فصل سرد توان خريد پتوي برقي نداريد ميتوانيد اين بالاپوش گرم گوسفند مهربان را از او بگيريد و به عنوان لحاف و تشك زمستاني از آن استفاده كنيد. معمولا پشم شسته و آماده در بازارهاي سنتي به صورت كيلويي به فروش ميرسد و پس از فصل زمستان بايد اين وسايل خواب را به آفتاب سپرده، سپس لابهلاي آن نفتالين بگذاريد تا از گزند حشرات در امان باشد و سپس براي سال ديگر بستهبنديشان كنيد.
به عنوان مصرفكننده پروپا قرص اين كالاي مفيد تضمين ميكنم شبهاي مطبوع و گرمي را با اين سرويس خواب پشت سر خواهيد گذاشت. هنوز هم در نقاط سرد كشور كه سرمايي پايينتر از 20 درجه زيرصفر را تجربه ميكنند، اين سرويس خواب از جمله محبوبترين و پرطرفدارترين رختخواب به شمار ميرود.
صرفهجويي و گرما
اين روزها حتي براي كشور نفتخيزي چون ايران سوخت ارزان نيست. پس اگر قصد داريد صرفهجويي كنيد به شما توصيه ميكنيم فضاهاي بلااستفاده خانه را ببنديد و از يك فضاي كوچكتر و مفيدتر استفاده كرده و همان را گرم نگه داريد. مثلا اگر يك آپارتمان دوخوابه داريد در اتاقخوابها را ببنديد و فقط سالن را گرم كنيد و همانجا بخوابيد يا فقط يكي از اتاقخوابها را گرم نگه داريد.
براي گرمكردن از ارزانترين انرژي ممكن بهره ببريد و سعي كنيد از يك وسيله چند استفاده ببريد. مثلا روي بخاري خود كتري را هم قرار دهيد تا آب داغ آماده داشته باشيد.
اگر در خانه سردي به سر ميبريد كه شوفاژها كفاف گرماي خانه را نميدهد با استفاده از كيسه آب داغ و پتويي كه روي خود مياندازيد و لباسهاي گرم زمستاني جلوي سرماخوردگي را بگيريد و نوشيدنيهاي گرمازايي چون چاي دارچين و زنجبيل بنوشيد.
براي صرفه جويي در مصرف انرژي بهجاي شومينه از بخاري استفاده كنيد.
جسم خود را گرم نگه داريد و بهجاي لمدادن زير پتو، ساعتي را به ورزشي سريع كه بدنتان را گرم كند، مثل پيادهروي تند بپردازيد.
سيستم بدن شما تنها به اين دليل كه بايد شما را گرم نگه دارد، بايد كالري بيشتري بسوزاند. پس ورزش در اين ايام شما را لاغرتر خواهد كرد.
چطور لباس بپوشيم
لباسهاي زير گرمي بپوشيد كه كاملا اندازه و مناسب اندام شماست. اينگونه لباسها در حالي كه بدن شما را بدون ايجاد حجم اضافي در برابر سرما عايق ميكند و شما را گرم نگه ميدارد، تهويه خوبي نيز دارد. در اين صورت ميتوانيد در يك زمستان معتدل از يك يا دو لايه از لباسهاي خود صرفنظر كرده و سبكتر حركت كنيد.
با پوشيدن لباسهايي كه از پارچههاي گرمتري تهيه شده است، از لايههاي لباس كمتري استفاده كنيد. بهجاي لباسهاي نخي ضخيم لباسهاي پشمي يا ابريشمي بپوشيد.
پيشگيري از سرماخوردگي
يكي از موثرترين راههاي جلوگيري از ابتلا به سرماخوردگي، شستوشوي روزانه حفرههاي بيني است. استفاده آزمايشي از اين روش بسيار قديمي در ارتش آلمان ثابت كرد ابتلا به انواع سرماخوردگي شش برابر كمتر ميشود.
اين روش سرماخوردگي، سرفه، التهاب چشم، بيني و گلو، التهاب سينوسهاي پيشاني و سردرد را كاهش ميدهد و مجاري تنفسي را باز ميكند.
براي اين منظور يك قاشق چايخوري نمك در يك ليتر آب جوشيده استفاده كنيد.
سر را به صورت افقي نگه داريد. هر بار نيمي از محلول آب و نمك را آرام و پيوسته در يكي از حفرههاي بيني خالي كنيد. آب و نمك از حفره ديگر بيني خارج ميشود. سپس سر را به حالت عمودي چرخانده و با دهان باز با شدت زياد پشت سر هم فين كنيد تا آب و نمك باقيمانده در حفرههاي بيني خارج شود.
چه بخوريم
هرقدر تابستان نياز به خوردن غذاها و ادويههاي سردتر داريم تا به تعادل بدنمان كمك كنيم در فصل زمستان نيز استفاده از ادويهها و غذاهاي گرم ميتواند به گرمكردن بدن ما كمك كند. البته لزومي ندارد در اين راه افراط كنيم.
انداختن يك قطعه كوچك دارچين درون چاي، بدنمان را گرم نگه ميدارد. زنجبيل و جوز هندي و ميخك همه از ادويههاي گرمي است كه ميتوانيم كمي از آنها يا تركيبشان را براي پيشگيري از سرماخوردگي به چاي خود اضافه كنيم يا در غذاهاي سرد مثل گوشت گاو بريزيم.
نوشيدن يك فنجان قهوه يا شكلات و چاي نيز تاثير مثبتي دارد و همه ميدانيم هيچ چيز مثل يك آش يا سوپ داغ كه كمي هم فلفل داشته باشد ما را در روزهاي سرد سال گرم نميكند.
گاهي نوشيدن دمنوش آويشن و پونه همراه باعسل نيز در پيشگيري و بهبود سرماخوردگي موثر است. مركبات را هم فراموش نكنيد.
متخصصان تغذيه توصيه ميكنند در فصل سرما براي پيشگيري از سرماخوردگي و بيماريهاي تنفسي، حداقل چند نوبت در هفته شلغم بخوريد.
شلغم پخته نيز دارويي بسيار موثر براي درمان برونشيت است. اين ماده غذايي سودمند حاوي نشاسته، پروتئين و سلولز است و به همين سبب به عنوان يك ماده غذايي نيروزا شناخته ميشود.
ماندانا ملاعلي