ششمین ادعیه از صحیفه سجادیه به نقل از امام الساجدین(ع) در باب ستایش قدرت پروردگار و مناجات باری تعالی به وقت طلوع و افول آفتاب است.
عقیق:در ششمین دعا از ادعیه های صحیفه سجادیه، ستایش می کنیم خدای عزوجل را به هنگامه صبح و شام(شب)، آنگاهی که قدرت و معجزه پروردگار الهی را در پدیدآمدن روز و شب خواهیم دید. در بخش دیگری از این کتاب می خوانیم:
و كان مِن دعائِه عليهالسلام عندَ الصَّباح وَالمَساءِ:
«دعا به وقت صبح و شام»:
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهارَ بِقُوَّتِهِ، وَ مَيَّزَ بَيْنَهُما بِقُدْرَتِهِ، وَ جَعَلَ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُما حَدّاً مَحْدُوداً، وَاَمَداً مَمْدُوداً،
سپاس خداى را كه به نيروى خود شب و روز را آفريد، و به قدرتش ميان آن دو تفاوت قرار داد، و براى هر يك حدّى محدود و زمانى مشخص نهاد.
يُولِجُ كُلَّ واحِدٍ مِنْهُما فى صاحِبِهِ، وَ يُولِجُ صاحِبَهُ فيهِ، بِتَقْديرٍ مِنْهُ لِلْعِبادِ فيما يَغْذُوهُمْ بِهِ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ.
هر يك را درون ديگرى فرو برد و بیرون آورد (از يكى بكاهد و به ديگرى بيفزايد)، و با اين نظم دقيق روزى بندگان روزی و پرورش آنان را تأمين می کند.
فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فيهِ مِنْ حَرَكاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضاتِ النَّصَبِ، وَ جَعَلَهُ لِباساً لِيَلْبَسُوا مِنْ راحَتِهِ وَ مَنامِهِ، فَيَكُونَ ذلِكَ لَهُمْ جَماماً وَ قُوَّةً، وَلِيَنالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً، وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فيهِ مِنْ فَضْلِهِ،
پس شب را براى بندگان آفريد تا در آن از حركات رنجآور و فعاليتهاى آزاردهنده روز بياسايند، و آن را پوششى قرار داد تا مردم در آن به آسايش دست يابند و خواب راحت كنند، و اين همه سبب تجديد نشاط و نيروى ايشان گردد، و به لذت و كام دل رسند، و روز را بينايىبخشید تا در آن به جستجوى فضل حق برخيزند.
وَلِيَتَسَبَّبُوا اِلى رِزْقِهِ، وَيَسْرَحُوا فى اَرْضِهِ طَلَباً لِما فيهِ نَيْلُ الْعاجِلِ مِنْ دُنْياهُمْ، وَ دَرَكُ الْاجِلِ فى اُخْريهُمْ.
و به رزق و روزى او دست يابند، و در زمين او در پى سود گذراى دنيا و ادراك نفع دائمى آن جهان به راه افتند.
بِكُلِ ذلِكَ يُصْلِحُ شَاْنَهُمْ، وَ يَبْلُو اَخْبارَهُمْ، وَ يَنْظُرُ كَيْفَ هُمْ فى اَوْقاتِ طاعَتِهِ، وَ مَنازِلِ فُرُوضِهِ، وَ مَواقِعِ اَحْكامِهِ، لِيَجْزِىَ الَّذينَ اَسآؤُا بِما عَمِلُوا، وَ يَجْزِىَ الَّذينَ اَحْسَنُوا بِالْحُسْنى.
به واسطه تمام اين امور كار ايشان را اصلاح فرماید، و اعمالشان را مىآزمايد، و مىنگرد كه به هنگام طاعت، و اوقات بجا آوردن واجبات، و موارد احكام او چگونهاند؟ تا بدكاران را به جزاى عملشان و نيكوكاران را به مزد كردار نيكشان برساند.
اَللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلى ما فَلَقْتَ لَنا مِنَ الْاِصْباحِ، وَ مَتَّعْتَنا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهارِ، وَ بَصَّرْتَنا مِنْ مَطالِبِ الْاَقْواتِ،
بارالها پس تو را سپاس كه پرده سياه شب را به نور صبح شكافتى، و ما را از روشنى روز بهرهمند ساختى، و در راه فراهم آوردن روزى بينافرمودى.
وَ وَقَيْتَنا فيهِ مِنْ طَوارِقِ الْافاتِ. اَصْبَحْنا وَاَصْبَحَتِ الْاَشْيآءُ كُلُّها بِجُمْلَتِها لَكَ: سَمآؤُها وَ اَرْضُها، وَ ما بَثَثْتَ فى كُلِّ واحِدٍ مِنْهُما، ساكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ، وَ مُقيمُهُ وَ شاخِصُهُ، وَ ما عَلافِى الْهَوآءِ، وَ ما كَنَّ تَحْتَ الثَّرى، اَصْبَحْنا فى قَبْضَتِكَ، يَحْوينا مُلْكُكَ وَ سُلْطانُكَ، وَ تَضُمُّنا مَشِيَّتُكَ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ اَمْرِكَ، وَ نَتَقَلَّبُ فى تَدْبيرِكَ، لَيْسَ لَنا مِنَ الْاَمْرِ اِلاّ ما قَضَيْتَ، وَ لا مِنَ الْخَيْرِ اِلاّ ما اَعْطَيْتَ.
و از پيشامدهاى خطرناك آفات حفظ نمودى. شب را به صبح رسانديم و تمام آفريدگان جملگى پاى در ميدان صبح نهادند: آسمان و زمين، و آنچه در اين دو پراكندهاى، ساكن و جنبنده، ايستاده و رونده، و هر چه در هوا بالا رفته، و آنچه در زمين پنهان شده، همه و همه در سراپنجه قدرت تو به صبح رسيديم، در حالى كه سلطنت و پادشاهى تو ما را فراگرفته، و مشيّت تو ما را تحت پوشش گرفته، و به فرمان تو در كارها تصرف مىكنيم، و در عرصه تدبير تو در حركتيم، به غير آنچه فرمان تو بر آن رفته كارى نتوانيم، و جز آنچه تو بر ما بخشى خيرى به ما نمىرسد.
وَ هذا يَوْمٌ حادِثٌ جَديدٌ، وَ هُوَ عَلَيْنا شاهِدٌ عَتيدٌ، اِنْ اَحْسَنَّا وَدَّعَنا بِحَمْدٍ، وَ اِنْ اَسَأْنا فارَقَنا بِذَمٍّ.
امروز روزى جديد و تازه است، و او بر ما شاهدى حاضر است، اگر خوبى كنيم ما را سپاس گويان ترك كند، و اگر بدى كنيم نكوهشكنان از ما جدا گردد.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَارْزُقْنا حُسْنَ مُصاحَبَتِهِ، وَاعْصِمْنا مِنْ سُوءِ مُفارَقَتِهِ بِارْتِكابِ جَريرَةٍ، اَوِاقْتِرافِ صَغيرَةٍ اَوْ كَبيرَةٍ، وَ اَجْزِلْ لَنا فيهِ مِنَ الْحَسَناتِ، وَاَخْلِنا فيهِ مِنَ السَّيِّئاتِ،وَامْلَأْ لَنا ما بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ اَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلاً وَ اِحْساناً.
بار خدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و حُسن همنَفَسى با اين روز را روزى ما گردان، و ما را از سوء مفارقتش به خاطر ارتكاب گناه، يا كسب معصيت كوچك و بزرگ حفظ فرما، و بهره ما را از خوبيها در آن سرشار كن، و ما را در اين روز از زشتىها پيراسته نما، و از ابتدا تا پايان آن را براى ما از حمد و شكر و اجر و اندوخته آخرتى و فضل و احسان پر ساز.
اَللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرامِ الْكاتِبينَ مَؤُونَتَنا، وَامْلَأْ لَنا مِنْ حَسَناتِنا صَحآئِفَنا، وَ لاتُخْزِنا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ اَعْمالِنا.
الهى زحمت ما را (به سبب تقوا و پرهيز از گناه) بر فرشتگان نويسنده اعمال آسان ساز، و پرونده كردارمان را از حسنات سرشار فرما، و ما را نزد آن فرشتگان به كردارهاى زشت و ناهنجارمان رسوا مساز.
اَللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنا فى كُلِّ ساعَةٍ مِنْ ساعاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبادِكَ، وَ نَصيباً مِنْ شُكْرِكَ، وَ شاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلآئِكَتِكَ.
خداوندا در هر ساعت از ساعتهاى روز بهرهاى از مقامات بندگان خاصت، و نصيبى از شكرت، و گواه صدقى از ملائكهات براى ما قرار بده.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَاحْفَظْنا مِنْ بَيْنِ اَيْدينا وَ مِنْ خَلْفِنا وَ عَنْ اَيْمانِنا عَنْ شَمآئِلِنا، وَ مِنْ جَميعِ نَواحينا، حِفْظاً عاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ، هادِياً اِلى طاعَتِكَ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ.
بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از پيش روی و پشتسر و از طرف راست و از جانب چپ و از همه طرف حفظ فرما، حفظى كه ما را از معصيت تو بازدارد، و به طاعتت راه نمايد، و ما را به كار عشق و محبتت گيرد.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَ وَفِّقْنا فى يَوْمِنا هذا وَلَيْلَتِنا هذِهِ وَفى جَميعِ اَيَّامِنا لِاسْتِعْمالِ الْخَيْرِ، وَ هِجْرانِ الشَّرِّ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ، وَاتِّباعِ السُّنَنِ، وَ مُجانَبَةِ الْبِدَعِ، وَالْاَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ حِياطَةِ الْاِسْلامِ، وَانْتِقاصِ الْباطِلِ وَاِذْلالِهِ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَاِعْزازِهِ، وَ اِرْشادِ الضّآلِّ، وَ مُعاوَنَةِ الضَّعيفِ، وَ اِدْراكِ اللَّهيفِ.
بارخدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و ما را در اين روزمان و در اين شبمان و در تمام ايّاممان براى انجام خير، و دورى از شر، و شكر نعمتها، و پيروى سنّتها، و دورى از بدعتها، و امر به معروف، و نهى از منكر، و پاسدارى اسلام، و عيبجوئى از باطل و خوار ساختن آن، و يارى حق و گراميداشت آن، و ارشاد گمراه، و يارى ناتوان، و پناهدادن به ستمديده موفق بدار.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَاجْعَلْهُ اَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْناهُ، وَاَفْضَلَ صاحِبٍ صَحِبْناهُ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنا فيهِ.
بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و امروز را فرخندهترين روزى قرار بده كه تاكنون يافتهايم، و كاملترين رفيقى كه با او همراه بودهايم، و بهترين زمانى كه در آن بسر بردهايم.
وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ، اَشْكَرَهُمْ لِما اَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ، وَ اَقْوَمَهُمْ بِما شَرَعْتَ مِنْ شَرآئِعِكَ، وَ اَوْقَفَهُمْ عَمّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ.
و ما را از خشنودترين كسان از جمله بندگانت قرار ده كه شب و روز بر ايشان گذشته، شاكرترين ايشان در مقابل نعمتهائى كه عنايت فرمودهاى، و پايدارترين ايشان به شريعتهايى كه پديد آوردهاى، و خويشتندارترين ايشان از نافرمانيهايى كه از آنها بيم دادهاى.
اَللَّهُمَّ اِنّى اُشْهِدُكَ وَ كَفى بِكَ شَهيداً، وَاُشْهِدُ سَمآءَكَ وَ اَرْضَكَ وَ مَنْ اَسْكَنْتَهُما مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سآئِرِ خَلْقِكَ فى يَوْمى هذا وَ ساعَتى هذِهِ وَلَيْلَتى هذِهِ وَ مُسْتَقَرّى هذا، اَنّى اَشْهَدُ اَنَّكَ اَنْتَ اللَّهُ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ، قآئِمٌ بِالْقِسْطِ، عَدْلٌ فِى الْحُكْمِ، رَؤُوفٌ بِالْعِبادِ، مالِكُ الْمُلْكِ، رَحيمٌ بِالْخَلْقِ، وَ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ وَ خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ، حَمَّلْتَهُ رِسالَتَكَ فَاَدّاها، وَ اَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِاُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَها.
بارالها من تو را شاهد مىگيرم و تو ما را بسنده گواهى هستى، و گواه و شاهد مىگيريم آسمان و زمينت را و همچنين ملائكه و ديگر آفريدگانت را كه در زمين و آسمان مسكن دادهاى در اين روز و اين ساعت و اين شب و اين جايگاه كه من در آن قرار دارم كه من شهادت مىدهم كه همانا تويى خدايى كه جز تو خدايى نيست، برپا دارنده عدل، عادل در حكم، مهربان به بندگان، دارنده سراسر جهان هستى، رحيم بر تمام خلق هستى، و شهادت مىدهم كه محمد بنده و فرستاده و برگزيده تو از ميان تمام مردم است، آن كه رسالتت را بر عهدهاش گذاشتى و او آن را به خوبى به انجام رساند، و او را به خيرخواهى امّتش فرمان دادى پس براى آنان خيرخواهى نمود.
اَللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ اَكْثَرَ ما صَلَّيْتَ عَلى اَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ، وَ اتِهِ عَنّا اَفْضَلَ ما اتَيْتَ اَحَداً مِنْ عِبادِكَ، وَاجْزِهِ عَنّا اَفْضَلَ وَ اَكْرَمَ ماجَزَيْتَ اَحَداً مِنْ اَنْبِيآئِكَ عَنْ اُمَّتِهِ، اِنَّكَ اَنْتَ الْمَنّانُ بِالْجَسيمِ، الْغافِرُ لِلْعَظيمِ، وَ اَنْتَ اَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحيمٍ.
بارالها پس بر محمد و آلش درود فرست بيش از آنچه كه بر هر يك از ديگر آفريدگانت درود فرستادهاى، و از سوى ما بهترین چیزی را که به یکی از بندگانت دادی به او بده، و از جانب ما کاملترین و بهترین پاداشی را که به کسی از انبیائت از جانب امتش داده ای به او عنایت فرما، زیرا که تویی بسیار بخشنده نعمت بزرگ، و بخشاینده گناه سترگ، و تو از هر مهربانی، مهربان تری.
فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ الْاَخْيارِ الْاَنْجَبينَ.
پس درود فرست بر محمد و آلش که پاکیزگان و پاکان و نیکوکاران و سرآمد تمام برگزیداگانند.
منبع:باشگاه خبرنگاران
