مشاهیر ایران و جهان

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر عيسي ابراهيم زاده در سال 1322 در اردبيل بدنيا آمد. ايشان داراي مدرك دكتراي رشته مديريت برنامه ريزي آموزشي از راه دور از دانشگاه بريستول انگلستان در سال 1376 مي باشد. نامبرده عضو هيئت علمي و استاد دانشگاه پيام نور مي باشد.گروه : علوم انسانيرشته : مديريت آموزشيگرايش : مديريت و برنامه ريزي آموزش از راه دورتحصيلات رسمي و حرفه اي : تحصيلات رسمي عيسي ابراهيم زاده به قرار زير است: كارشناسي رشته آموزش و پرورش(گرايش علوم اجتماعي) از دانشگاه ابوريحان بيروني در سال 1348 - كارشناسي ارشد رشته مشاوره و راهنمايي از دانشگاه تربيت معلم در سال 1354 - دكتراي تخصصي رشته مديريت و برنامه ريزي آموزش از راه دور از دانشگاه بريستول انگلستان در سال 1376همسر و فرزندان : عيسي ابراهيم زاده متاهل و داراي سه فرزند مي باشد.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : - رئيس اداره امور آموزش و پژوهشي -دانشكدده علوم انساني و اجتماعي(مكاتبه اي)-دانشگاه ابوريحان بيروني از سال 1355 تا 1357 - معاون آموزشي،پژوهشي و دانشجويي-دانشكدهه علوم انساني و اجتماعي(مكااتبه اي)ابوريحان بيروني از سال 1357 تا 1358 - مدير گروه علوم تربيتي-مجتمع دانشگاهي ادبيات و علوم انساني از سال 1360 تا 1362 - معاون اداري و مالي و معاون آموزشي و پژوهشي-دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي -دانشكده علامه طباطبايي از سال 1367 تا 1368 - مدير گروه مشاوره و راهنمايي-دانشكده روان شناسي و علوم تربيتي از سال 1366 تا 1368 - معاون اجرايي _سنجش و دانشجويي) ،دانشگاه پيام نور از سال 1366 تا 1369 - دبير شوراي دانشگاه ،دانشگاه پيام نور از سال 1369 تا 1372 - مدير گروه علوم تربيتي دانشگاه پيام نور از سال 1376 تا 1378 - معاون سنجش دانشجويي و فرهنگي ،دانشگاه پيام نور از سال 1376 تا 1378 - مشاور رئيس دانشگاه و رئيس مركز برون مرزي ،دانشگاه پيام نور از آبان سال 1380 تا كنون - عضو هيئت امناي دانشگاه پيام نور از مرداد سال 1381 تا كنون - عضو هيئت علمي و استاد دانشگاه پيام نورفعاليتهاي آموزشي : عضو هيئت علمي دانشگاه پيام نور از سال 1367 - تدريس در دانشكده ادبيات و علوم انساني(مكاتبه اي) دانشگاه ابوريحان بيروني - تدريس در مركز مديريت دولتي سوابق تدريس: تدريس درسهاي برنامه ريزي آموزشي،برنامه ريزي درسي در دانشكده ادبيات و علوم انساني (مكاتبه اي ) از سال 1354 تا 11359 - تدريس تاريخ آموزش و پرورش،آموزش بزرگسالان،اصول و فنون مشاوره و راهنمايي در دانشگاه ابوريحان بيروني - تدريس اصول و فنون مشاوره و راهنمايي،راهنمايي تحصيلي شغلي ،فلسفه آموزش و پرورش،آموزش بزرگسالان و كليات فلسفه از سال 1359 تا 1368 - تدريس فلسفه آموزش و پرورش ،آموزش بزرگسالان،اصول و فنون مشاوره و راهنمايي در دانشگاه پيامنور از سال 1367 تا كنون - تدريس اصول مديريت آموزشي،آراءو مكاتب تربيتي اصول و فلسفه و پرورش در مركز مديريت دولتي(كارشناسي ارشد) از سال 1377 تا كنونآرا و گرايشهاي خاص : زمينه فعاليت هاي علمي عيسي ابراهيم زاده : - مديريت آموزش از راه دور - آموزش بزرگسالان - فلسفه آموزش و پرورش - آموزش چند رسانه اي و دانشگاه مجازيچگونگي عرضه آثار : - تاليف و ترجمه 3 عنوان كتاب - تاليف بيش از 10 عنوان مقاله - شركت و ارائه مقاله در چندين سمينار داخلي و خارجي - به انجام رساندن 7 طرح تحقيقاتي و پژوهشي ________________________________________ آثار : آموزش بزرگسالان (رشته علوم تربيتي) ويژگي اثر : مولف: عيسي ابراهيم زاده، احمد آقازاده (ويراستار) ناشر: دانشگاه پيام نور - 21 فروردين، 1386 2 آموزش بزرگسالان (رشته علوم تربيتي) ويژگي اثر : مولف: عيسي ابراهيم زاده، احمد آقازاده (ويراستار) ناشر: دانشگاه پيام نور - 07 اسفند، 1384 3 آموزش بزرگسالان چيست؟ ويژگي اثر : دفتر همكاري حوزه و دانشگاه قم در سال 13654 اصول موضوعه در تعليم و تربيت ويژگي اثر : دفتر همكاري حوزه و دانشگاه قم در سال 13655 چگونه تحقيق كنيم؟ (رشته هاي كارشناسي ارشد علوم انساني) ويژگي اثر : مولف: لورن بلكستر، كريستينا هيوز، ملكم تايت، ابوالفضل فراهاني (مترجم)، عيسي ابراهيم زاده (مترجم)، محمدرضا سرمدي (مترجم)، علي صلح جو (ويراستار) ناشر: دانشگاه پيام نور - 12 شهريور، 1385 6 چهار مقاله علمي "آموزش بزرگسالان" ويژگي اثر : مولف: عيسي ابراهيم زاده، اقبال قاسمي پويا، مجيد كردرستمي، عبدالله معتمدي، خسرو اميرحسيني (ويراستار)، بشير خزامي پور (ويراستار)، اسد اسدي (ويراستار) ناشر: سازمان نهضت سوادآموزي - 13 مهر، 1384 7 فلسفه تربيت (رشته علوم تربيتي) ويژگي اثر : مولف: عيسي ابراهيم زاده، محمدجعفر پاك سرشت (ويراستار) ناشر: دانشگاه پيام نور - 13 اسفند، 1386 8 كليات فلسفه ويژگي اثر : دانشگاه علامه طباطبايي و دانشگاه شاهد،تهران در سال 13669 نظريه هاي مدبريت آموزشي ويژگي اثر : آماده چاپ،ترجمه

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر سيدعلينقي خرازي در سال 1323 در تهران بدنيا آمد.وي مدرك دكتري مديريت آموزشي را از دانشگاه هوستون آمريكا اخذ كرده است.ايشان عضو هيئت علمي و دانشيار ، دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران مي باشد. وي نيزدر پستهاي حساس مديريتي كشور همچون نماينده دائم جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد( 68- 76 ) ووزير امور خارجه( 76- 84 ) بوده است. گروه : علوم انسانيرشته : مديريت آموزشيتحصيلات رسمي و حرفه اي : سيد علينقي خرازي مدرك دكتري مديريت آموزشي را از دانشگاه هوستون آمريكا اخذ كرده است.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : مشاغل و سمتهاي مديريتي و اجرايي سيد علينقي خرازي به قرار زير است: • مدير امور برنامه‌هاي صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران 57- 58 • معاون سياسي وزارت امور خارجه 58- 58 • مديرعامل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان 58- 59 • مديرعامل خبرگزاري جمهوري اسلامي 59- 68 • مسئول ستاد تبليغات شوراي عالي دفاع 59- 68 • نماينده دائم جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد 68- 76 • وزير امور خارجه 76- 84 • عضو هيئت علمي و دانشيار ، دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران فعاليتهاي آموزشي : سابقه تدريس در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي و پژوهشي : دانشگاه تهران، دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي • تدريس دروس : - دروس روانشناسي (كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا) 62- 84 - دروس مديريت آموزشي (كارشناسي ارشد و دكترا) 62- 84 - درس مديريت اسلامي (كارشناسي) 65- 68 - درس فناوري اطلاعات و مديريت آموزشي (دكترا) 81- 84 - درس نظريه‌هاي سازمان و مديريت (كارشناسي ارشد) 84- 85 ________________________________________ آثار : تغيير ذهن ويژگي اثر : تاليف هوارد گاردنر، ترجمه سيد علينقي خرازي، نشر ني، 13862 تفكر كودكان ويژگي اثر : تاليف رابرت زيگلر و مارتا آليبالي، ترجمه و تلخيص سيد علينقي خرازي، انتشارات جهاد دانشگاهي، 13863 راهبردهاي يادگيري و يادسپاري ويژگي اثر : تاليف آن رفوث ليل- لئونارد دوفابو، ترجمه علينقي خرازي، نشر ني، 13754 راهنماي روان شناسي شناختي و علم شناخت ويژگي اثر : تاليف علينقي خرازي- رمضان دولتي، نشر ني، 13755 روان شناسي تربيتي: اصول و كاربرد آن ويژگي اثر : تاليف جان گلاور- راجر برونينگ، ترجمه علينقي خرازي، مركز نشر دانشگاهي، (چاپ پنجم) 13836 روان شناسي شناختي براي معلمان ويژگي اثر : تاليف جان برونينگ، رويس رانينگ، راجر برونينگ، ترجمه علينقي خرازي، مركز نشر دانشگاهي، 1377 7 سياست خارجي ما: مجموعه سخنراني هاي وزير امور خارجه ويژگي اثر : تاليف خرازي، دفتر مطالعات سياسي و بين المللي، جلد اول، 13808 سياست خارجي ما: مجموعه سخنراني هاي وزير امور خارجه ويژگي اثر : تاليف خرازي،دفتر مطالعات سياسي و بين المللي، 13849 فرهنگ توصيفي روان شناختي شناختي ويژگي اثر : تاليف مايكل آيسنك، ترجمه علينقي خرازي، رمضان دولتي، محسن رئيس قاسم، حسين كمالي، نشر ني، 1379 10 كاربرد روان شناسي در آموزش مديران ويژگي اثر : تاليف ديويد استات، ترجمه علينقي خرازي، انتشارات سمت، (1385)11 كاوش در رشد شناختي شناختي: كودك همچون حل كننده مسئله ويژگي اثر : تاليف آليسون گارتون، ترجمه سيد علينقي خرازي، انتشارات جهاد دانشگاهي، 1386 12 مقدمه اي بر آموزش و پرورش شناختي: نظريه و كاربرد ويژگي اثر : تاليف آدريان اشمن، رابرت كانوي، ترجمه علينقي خرازي، پژوهشكده علوم شناختي، 1384 13 مقدمه اي بر روان شناسي سياسي ويژگي اثر : تاليف مارتا كاتم و همكاران، ترجمه سيد علينقي خرازي، مركز نشر دانشگاهي، 1386

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

كمال محمد پور متولد سال 1333 و داراي مدرك دكتري مهندسي الكترونيك از دانشگاه منچستر -انگلستان در سال 1375 است. ايشان هم اكنون عضو هيئت علمي و دانشيار دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي مي باشد. گروه : فني و مهندسي رشته : مهندسي الكترونيك تحصيلات رسمي و حرفه اي : تحصيلات رسمي كمال محمد پور به ترتيب زير است: - كارشناسي : مهندسي الكترونيك از دانشگاه ارتباطات PTT ،تهران در سال 1358 - كارشناسي ارشد : مهندسي الكترونيك ،دانشگاه تربيت مدرس ، تهران سال 1366 - دكتري : مهندسي الكترونيك دانشگاه منچستر ،انگلستان در سال 1375 مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : - دانشيار دانشكده مهندسي الكترونيك دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي - طراح سوالهاي كنكور مقطع كارشناسي مهندسي الكترونيك از سال 1367 تا سال 1382 - پژوهش در زمينه كد گذاري و نوسان نگاري براي امواج راديويي ،ارتباطي موبايل و كانالها در گروه تحقيقااتي ارتباطات ،دانشگاه نچستر انگلستان در سالهاي 1372-1375طي دوره دكتري - مديريت تكنيكي براي سيستمهاي ارتباطي در سالهاي 1363-1358 - سرپرست اداري براي كنترل و برنامه ريزي درسي در دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي از سال 1366-1370 - عضو مركز انتشار دانشگاه 1366-1370 - معاونت دانشكده مهندسي الكترونيك دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي از سال 1369-1371 - مدير تحقيقات تكميل در دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي از سال 1377-1381 - رئيس دانشكده مهندسي الكترونيك دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي از سال 1378-1380 - نايب رئيس تحصيلات دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي از سال 1383-1384 - نائب وزير (ITC) در تحصيلات ،تحقيقات و امور بين المللي از سال 1384 تا كنون فعاليتهاي آموزشي : عنوان دروسي كه توسط دكتر محمد پور در مقاطع كارشناسي ،كارشناسي ارشد و دكتري از سال 1364 تا كنون ارائه شده است به قرار زير است: تئوري مدار پايه- سيگنالها و سيستمها - سيستمهاي ارتباطي مشابه- سيستمهاي ارتباطي ديجيتالي- مراحل تصادفي و متغيير هاي تصادفي- سيستمهاي رادار- مراحل سيگنالهاي ديجيتالي(DSP)- سيستمهاي ارتباطي موبايل- سيستمهاي جهاني براي موبايل (GSM)- تئوري هاي ارتباطي پيشرفته- طرحههاي كد گذاري و نوسانات چگونگي عرضه آثار : - تعداد مقالات منتشر شده در مجلات علمي : 29 مقاله - پايان نامه هاي به اتمام رسيده در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري كه ايشان استاد راهنماي آنها بوده اند : 29 پايان نامه - پايان نامه هاي به اتمام رسيده در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري كه ايشان استاد راهنماي آنها هستند : 5 مورد

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

عليرضا ذوالقدر اصلي سال 1333 در شهر فسا بدنيا آمد. وي داراي دكتراي رشته الكترونيك گرايش پردازش سيگنال و تصوير از دانشگاه پلي تنيك فرانسه در سال 1364 است و هم اكنون عضو هيئت علمي رسمي در بخش برق دانشگا شيراز با مرتبه دانشياري است. گروه : فني و مهندسي رشته : مهندسي الكترونيك گرايش : پردازش سيگنال و تصوير (مخابرات) تحصيلات رسمي و حرفه اي : ديپلم رياضي خرداد 1352 با رتبه اول، فارغ التحصيل ممتاز كارشناسي مهندسي برق و الكترونيك از دانشگاه شيراز 1357 ، كارشناسي ارشد الكترونيك از دانشگاه پلي تكنيكگرونبل فرانسه 1980، كارشناسي ارشد در پردازش سيگنال و داده از دانشگاه پلي تكنيك گرونبل فرانسه 1981، دكتراي در زمينه پردازش سيگنال و تصوير مخابرات از دانشگاه پلي تكنيك فرانسه آوريل 1985 مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : رئيش بخش برق و الكترونيك دانشگاه شيراز در سالهاي 76-1375، رئيس بخش مهندسي الكترونيك و كارداني كامپيوتر در دانشگاه آزاد فسا 75-1370، عضو ارشد انجمن مهندسين برق و الكترونيك ايران و عضو هيئت موسس و هيئت مديره انجمن شاخه فارس از 1375 تا كنون، مشاور عالي علمي و في يئت مديره كارخانجات مخابراتي ايران در سالهاي 79 و 1378، عضو كميته مطالعات و تحقيقات شركت توزي برق فارس از سال 1381 تا كنون، عضو هيئت علمي سازمان پزوهشهاي علمي و صنعتي ايران مركز فارس 82-1372ف عضو عيئت علمي شوراي مركزي رشد فناوري اطلاعات و پارك علم و فناوري استان فارس از سال 1382 تا كنون، مشاور عالي علمي- آموزشي رياست دانشگاه آزاد اسلامي واحد فسا از سال 1382 تا كنون، عضو كميته پژوهش و تحقيقات مخابرات استان فارس از خرداد 1385، عضو كميته پزوهش و تحقيقات مركز آموزش فني و حرفه اي استان فارس از بهمن 84، عضو هيئت تحريريه و مسئول مقالات ICT مجله علمي انگليسيزبان IJIST از خرداد 1385، عضو كميته پژوهش مخابرات استان كهكيلويه از آذر ماه 1385، از مسئوليت هاي دكتر ذوالقدر اصلي ميباشد. فعاليتهاي آموزشي : محقق و استاديار قرارداري در بخش فيزيك دانشگاه شامبري فرانسه از 87-1985، تدريس و تحقيق در دانشگاه علوم گرونبل فرانسه (انستيتوي فني) بعنوان دانشيار قراردادي 89-1988، تدريس يك درس كارشناسي ارشد در بخش فيزيك دانشگاه شامبري فرانسه 89-1988 و نيز از مرداد1369 عضو هيئت علمي رسمي دانشگاه شيراز دانشكده فني و مهندسي و تدريس دروس مخابراتي در مقاطع مختلف و مشاوره و راهنماي پاياننامه هاي دوره هاي مختلف تحصيلي از فعاليت هاي آموزشي عليرضا ذوالقدر اصلي است. مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : عليرضا ذوالقدر اصلي بنيانگذار و رئيس بخش مهندسي الكترونيك و كارداني كامپيوتر در دانشگاه آزاد فسا در سال 75-1370،مسئول راه اندازي بخش هاي برق و الكترونيك و كامپيوتر موسسه آموزش عالي غير انتقاعي پاسارگاد در شيراز و نيز عضو هيئت موسس مجتمع آموزش عالي علمي - كاربردي در رشته هاي مخابرات و الكترونيك وابسته به كرخانجات مخابراتي ايران - شيراز مهرماه 1385 بوده است. جوائز و نشانها : تقدير نامه از وزير آموزش و پرورش وقت در سال 1349 بخاطر نوشتن كتاب در مورد تاريخ ايران و احراز رتبه اول در سطح استان فارس در دوره دبيرستان ، پژوهشگر نمونه انتخابي رشته برق و الكترونيك دانشگاه شيراز در سال 1384، 1382، دانشجوي ممتاز سالهاي 54، 55، 1356 و اخذ تقدير نامه از نخست وزير وقت ، اخذ بورس ادامه تحصيل تا پايان دكترا از دولت فرانسه چگونگي عرضه آثار : عليرضا ذوالقدر اصلي مولف بيش از 61 مقاله علمي و تحقيقاتي به زبانهاي انگليسي وفارسي در زمينه مخابرات، موبايل، پردازش تصوير برق و الكترونيك در مجلات علمي داخل و خارج و كنفرانسهاس بين المللي برق و كامپيوتر و چاپ چلد جلد كتاب است. آثار : 1 انتقال EHV ويژگي اثر : (null)ترجه جلد K(جلد 28) از مجموعه 32 جلدي Modern Power Station Practice-3rd Editionانتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران، 1380-عليضا ذئالقدر اصلي، سيد محمد شهرتاش، فريدون وارث 2 سيستم و تجهيزات الكتريكي ويژگي اثر : ترجمه جلد 10 از مجموع 32 جلدي Modern Power Station Practice-3rd Editionانتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران، 1380-عليضا ذئالقدر اصلي، احد كاظمي، محسن كلانتر 3 ويراستاري و تصحيح علمي كتاب االكترومغناطيس ويژگي اثر : از انتشارات دانشگاه دانشگاه شيراز 1376

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15 منبع :

آيت الله العظمى سيد صادق حسينى شيرازى روز 20 ذى حجه 1360ق در كربلاى معلا ديده به جهان گشود. وى دروس دينى و حوزوى را از بزرگان علما و مراجع در حوزه ى علميه فرا گرفت وبه درجات عالى اجتهاد نائل شد. عالمان اسلامى ايشان را فقيهى جامع، اصولىِ مبرز وآشنا به علوم معقول ومنقول مى شناسند و به پرهيزكارى و زهد و ورع و فضايل اخلاقى ايشان اعتراف دارند. ايشان در بيت مجدد شيرازى رحمة الله عليه كه خاندان علم وفضيلت و پرهيزكارى واجتهاد است رشد يافت. نگارش آثار متعدد و گوناگون براى سطوح مختلف مردم از خصوصيات ايشان مى باشد که در ادامه فهرست آنها خواهد آمد. ايشان همچنين براى فقها و مجتهدان درس ها و مباحثى را در فقه و اصول با استدلال علمى و دقيق و با روشى متين و زيبا و علمى به رشته تحرير در آورده اند. بيش از 30 سال است كه در بحث خارج فقه و اصول ايشان جمعى از علما و دانشمندان و فضلا حاضر مى شوند و برخى از مدرسان خارج در حوزه علميه قم و سوريه وشمارى از مبلغان نقاط مختلف دنيا از شاگردان اين عالم فرزانه مى باشند. خاندان آيت الله العظمى شيرازى آيت الله العظمى سيد صادق حسينى شيرازى از فرزندان زيد بن على بن الحسين بن على اميرالمؤمنين سلام الله عليهم است و در خاندانى پرورش يافته كه در طول يكصد و پنجاه سال اخير در فقاهت ومرجعيت معروف وشاخص بوده اند. در زير به نام برخى از اين اختران تابناک اشاره مى نماييم: 1. بزرگ مرجع آيت الله العظمى حاج سيد محمد حسن شيرازى قدس سره معروف به مجدد شيرازى صاحب نهضت مشهور تنباكو در ايران (وفات وى در سال 1312ق مى باشد)؛ 2. بزرگ مرجع آيت الله العظمى ميرزا محمد تقى شيرازى قدس سره رهبر انقلاب 1920م در عراق (وفات وى در سال 1338ق مى باشد)؛ 3. بزرگ مرجع آيت الله العظمى حاج سيد على شيرازى قدس سره فرزند مجدد شيرازى از بزرگان ومراجع شيعه در نجف اشرف (وفات وى در سال 1355ق مى باشد)؛ 4. آيت الله العظمى آقا سيد اسماعيل شيرازى قدس سره (وفات وى در سال 1305ق مى باشد)؛ 5. بزرگ مرجع حضرت آيت الله العظمى آقا سيد عبدالهادى شيرازى (وفات وى در 11 صفر 1382ق مى باشد)؛ 6. بزرگ مرجع آيت الله العظمى سيد ميرزا مهدى شيرازى قدس سره (پدر ايشان) از بزرگان مراجع شيعه در كربلاى معلا (وفات وى در 28 شعبان 1380ق مى باشد)؛ 7. بزرگ مرجع آيت الله العظمى سيد محمد حسينى شيرازى اعلى الله درجاته (برادر معظم له) كه در 2 شوال 1422ق به رحمت ايزدى پيوست؛ 8. آيت الله شهيد سيد حسن شيرازى اعلى الله مقامه (يكى ديگر از برادران معظم له) بنيانگذار حوزه علميه در كنار حرم مطهر حضرت زينب كبرى سلام الله عليها كه در 6 جمادى الثانى 1400ق در بيروت با ترور ناجوانمردانه دژخيمان بعث عراق به شهادت رسيد. استادان ايشان مراحل مختلف دروس علمى را زير نظر بزرگان علما و مراجع در حوزه علميه كربلا دنبال كردند و به درجات بالاى اجتهاد دست يافتند. برخى از استادان ايشان عبارتند از: 1. پدر بزرگوارشان حضرت آيت الله العظمى ميرزا مهدى حسينى شيرازى قدس سره . 2. برادر بزرگوارشان حضرت آيت الله العظمى حاج سيد محمد حسينى شيرازى قدس سره . 3. آيت الله العظمى آقا سيد هادى ميلانى قدس سره . 4. آيت الله العظمى آقا شيخ محمد رضا اصفهانى قدس سره . 5. آيت الله شيخ محمد شاهرودى قدس سره . 6. آيت الله حاج شيخ محمد صدقى مازندرانى قدس سره . 7. آيت الله حاج شيخ جعفر رشتى قدس سره . 8. آيت الله سيد كاظم مدرسى قدس سره . مؤسسات از جمله اهتمامات خاص ايشان توجه به امر مؤسسات دينى، فرهنگى، خيريه و خدماتى است. صدها مؤسسه دينى وفرهنگى، مساجد، حسينيه ها، شبكه هاى تلويزيونى، شبكه هاى ماهواره اى، راديو ، حوزه ها، زائرسرا، سايت هاى اينترنتى، مدارس، كتابخانه ها، مراكز انتشاراتى و درمانگاه ها تحت عنايات و ارشادات ايشان مشغول به فعاليت مى باشند. توجه به اخلاق وتهذيب اين بزرگ مرد علم و اخلاق نسبت به تربيت علمى و اخلاقىِ طلاب و فضلا اهميت شايانى قائل است. دروس اخلاق ايشان كه در كشورهاى عراق، كويت و ايران ايراد شده است زبانزد همه علاقه مندان مكتب اخلاقى اسلام مى باشد و از محضر مباركش شمار فراوانى از فضلا و علما استفاده كرده اند. شايان ذكر است كه درس هاى اخلاق ايشان به صورت جزوه و كتاب چندين مرحله به چاپ رسيده است. اخلاق اسلامى و نمونه ايشان زينت بخش شخصيت والاى علمى معظم له مى باشد وهر شخصى كه با ايشان معاشرت داشته باشد خلق نيك و فضايل انسانى و خوشرويى معظم له، اولين چيزى است که توجه او را جلب خواهد كرد. دورى از مظاهر دنيا در كنار تقوا و ورع، توكل بر خدا، تواضع فراوان در برابر مردم، اخلاق نيكو، احترام به كوچك و بزرگ، صبر، پايدارى و ثبات قدم، تحمل مشكلات در راه اِعلاى کلمه حق، نشر ومعرفى فرهنگ اهل بيت عصمت وطهارت سلام الله عليهم، دوستى براى خدا و در راه خدا، خدمت به مردم و مدارا با آنان و محاسبه نفس شعار اين بزرگوار مى باشد که خود، قبل از ديگران به اين امور عمل مى نمايد. تأليفات ايشان تأليف وتصنيف را در سن جوانى آغاز كرده و تاكنون نيز آن را دنبال مى كند. همچنين در موضوعات وابواب مختلف فقهى، اصولى، اعتقادى، فرهنگى و تاريخى تأليفاتى دارند كه در اين جا به برخى از آثار ايشان اشاره مى شود: ـ بيان الفقه: در چند مجلد که جلد اول آن در باب اجتهاد و تقليد مى باشد و 72 مسأله از كتاب اجتهاد و تقليد را شامل مى شود و داراى 700 صفحه مى باشد. اين كتاب در لبنان به چاپ رسيده و از تأليفات آن مرجع بزرگوار در كربلاى معلاست. ـ بيان الأصول «10جلد»: 6 جلد آن (مجلدات مربوط به قاعده «لاضرر ولا ضرار» و استصحاب «قطع ظن» «تعادل و ترجيح») به چاپ رسيده است. اين كتاب شامل مباحث علمى، دقيق، استدلالى و مفصل در علم اصول بوده، از تأليفات ايشان در شهر مقدس قم مى باشد وتاكنون چندين مرتبه به چاپ رسيده است. ـ توضيح شرائع الاسلام «4 جلد»: شرح توضيحى بر كتاب شرائع الاسلام تأليف محقق حلى قدس سره شامل هزاران تعليق و توضيح در ابواب مختلف فقهى نظير عبادات و معاملات و ايقاعات و غيره مى باشد. اين كتاب از تأليفات ايشان در كربلاى معلا بوده و مورد توجه بسيار حوزه هاى علميه ومجامع علمى ودانشگاهى قرار گرفته و حتى به عنوان كتاب درسى و مرجعى مهم تعيين گرديده است. ـ شرح تبصرة المتعلمين «2جلد»: شرحى بر كتاب تبصرة المتعلمين في أحكام الدين مرحوم علامه حلى رحمة الله عليه بوده و ابواب مختلف فقه از طهارت تا ديات را مورد بررسى قرار مى دهد. اين كتاب از تأليفات ايشان در كربلاى معلا در سال 1382ق مى باشد وتاكنون چندين بار تجديد چاپ گرديده و اولين بار در نجف اشرف در سال 1382ق به چاپ رسيده است. ـ شرح بر كتاب سيوطى «2جلد»: شرح تعليقى است بر كتاب البهجة المرضية في شرح الألفية تأليف جلال الدين سيوطى. اين كتاب از كتب علمى و درسىِ حوزه هاى علميه و از تأليفات ايشان در كربلاى معلا در سال 1386ق مى باشد. در پى استقبال فراوان طلاب سطوح حوزه چندين بار تجديد چاپ شده است. ـ شرح اللمعة الدمشقية «10جلد»: شرح تعليقى جامع و كامل بر كتاب شرح اللمعـة الدمشقية تأليف شهيد ثانى قدس سره كه از مهم ترين كتب درسى در حوزه علميه مى باشد و ان شاء الله به زودى چاپ خواهد شد. ـ موجز در منطق: در اين اثر اصول علم منطق به روشى آسان و روشن براى نوآموزان حوزه نوشته شده و در بعضى از حوزه ها جزء برنامه درسى قرار گرفته است. اين کتاب از تأليفات ايشان در كربلاى معلا در سال 1384ق مى باشد. ● كتاب هاى اعتقادى: از جمله كتب مهم در دفاع از مذهب اهل بيت عليهم السلام مى توان به مجموعه كتاب هايى اشاره كرد كه اين عالم ربانى ومرجع بزرگوار تحرير نموده است. ـ على سلام الله عليه در قرآن «2 جلد»: در اين كتاب 711 آيه شريفه از قرآن كريم كه در بيان فضيلت و عظمت حضرت اميرالمؤمنين على بن ابى طالب سلام الله عليه ودر شأن ايشان نازل شده مورد بررسى قرار گرفته است. تمامى اين فضايل برگرفته از مصادر و كتب معتبر عامه مى باشد و بر اساس ترتيب سوره هاى قرآنى، از سوره حمد تا سوره اخلاص مى باشد. جمع آورى و تدوين آن در كربلاى معلا انجام شده است. ـ فاطمه زهرا سلام الله عليها در قرآن: شامل آياتى است كه پيرامون حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها نازل شده است. اين كتاب بنابر مصادر و كتب عامه و در شهر مقدس قم در سال 1408ق تأليف شده است. تعداد صفحات اين كتاب 360 صفحه مى باشد وچندين بار تجديد چاپ شده است. ـ اهل البيت سلام الله عليهم در قرآن: اين كتاب نيز شامل آياتى است كه در شأن و مقام باعظمت اهل بيت عليهم السلام نازل شده و از مصادر و كتب معتبر عامه جمع آورى گرديده واز سوره فاتحه تا كوثر را شامل مى شود و از تأليفات ايشان در كويت است و شامل 407 صفحه مى باشد. ـ شيعه در قرآن: موضوع اين اثر آيات شريفه اى از قرآن كريم است كه درباره شيعيان حضرت على بن ابى طالب سلام الله عليهما نازل شده. در اين كتاب تمامى شأن نزول ها، تأويل ها و تفسيرهاى آيات از كتب و مصادر عامه آورده شده است. ـ حضرت مهدى سلام الله عليه در كتب اهل سنت: اين كتاب شامل مجموعه زيادى از روايات نبوى پيرامون حضرت حجّت عجل الله تعالى فرجه الشريف است و تمامى مصادر آن از كتاب هاى عامه مى باشد. اين اثر ارزشمند از تأليفات ايشان در كربلاى معلاست و در 126 صفحه چندين بار چاپ شده كه نخستين چاپ آن مربوط به سال 1400ق در مؤسسة الوفاى لبنان مى باشد. ـ حقائق عن الشيعة: (شيعه و اتهامات ناروا) اين كتاب در اثبات عقايد و رد برخى شبهاتى است كه از طرف دشمنان مذهب مطرح شده و ايشان در اين كتاب با بيانى روشن، زيبا و آسان به اين شبهات پاسخ داده اند. كتاب مذكور از تأليفات آن بزرگوار در كربلاى معلاست كه در 80 صفحه چندين مرتبه به چاپ رسيده است. ● كتاب هاى فرهنگى: در اين بخش به معرفى آثار فكرى و ارشادى معظم له مى پردازيم: ـ قياس در شريعت اسلامى: اين كتاب مسأله مهم قياس و احكام آن را در شريعت و دين اسلام مورد بحث وبررسى قرار مى دهد و از تأليفات ايشان در شهر مقدس كربلاست. ـ منزلت نماز جماعت در اسلام: اين كتاب شامل مجموعه اى از احاديث شريفه در فضيلت نماز جماعت و بيان فلسفه و احكام آن است و ايشان در سن جوانى در كويت تأليف كرده اند. ـ روزه: فلسفه روزه و احكام آن كه به صورتى ساده و روان در كربلا تأليف شده و در نجف اشرف به چاپ رسيده است. ـ حج شامل احكام و مسائل مربوط به حج به صورت ساده و روان كه در كربلاى معلا تأليف شده است. ـ مقدماتى در اقتصاد اسلامى: در اين كتاب كه در كويت و ايران به چاپ رسيده ويژگيهاى مهم اقتصاد اسلامى بررسى شده و تفاوت آن با ديگر مكاتب اقتصادى به روشنى نمايان شده است. ـ اقتصاد و مشكل ربا: بيانگر زيان هاى ربا در اقتصاد جهانى و راه حل آن مى باشد كه از تأليفات ايشان در سن جوانى است که در كويت و ايران به چاپ رسيده است. ـ اسلام و سياست: (السياسة من واقع الإسلام) در اين كتاب ديدگاه اسلام درباره سياست وسيره رسول خدا، اميرالمؤمنين وائمه طاهرين سلام الله عليهم اجمعين در زمينه مسائل سياسى شرح و توضيح داده شده است. اين اثر از تأليفات ايشان در كربلاست و شامل 414 صفحه مى باشد و ترجمه آن به نام اسلام و سياست در ايران به رشته چاپ در آمده است. ـ شراب و جامعه: زيان ها و مفاسد شراب در جامعه موضوع اين كتاب است كه ايشان در كربلاى معلا در سن جوانى تأليف كرده اند و چندين بار در نجف و قم تجديد چاپ شده است. ـ زشتى هاى بى حجابى: شامل بحثى درباره ضرورت حجاب و مفاسد بى حجابى مى باشد كه از تأليفات ايشان در سن جوانى در كربلاى معلاست. ـ داستان هاى آموزنده: شامل مجموعه اى از داستان هاى آموزنده و از نوشته هاى ايشان در سن جوانى در كربلاى معلاست كه در نجف اشرف در سال 1378ق به چاپ رسيده است. ـ حدود در اسلام: اين كتاب درباره فلسفه حدود در اسلام و بيان شروط و احكام آن مى باشد و از تأليفات ايشان در كربلاى معلاست كه در بيروت به چاپ رسيده است. ـ راهى به سوى بانك اسلامى: اين كتاب ديدگاه كاملى درباره بانكدارى اسلامى ارائه مى دهد و مسائل و اشكالات برطرف شدن قانون ربا را در نظام بانكى بررسى مى نمايد و مسائل و وظايف مهم بانك هاى اسلامى را با توجه به آخرين نظريات موجود در قانون اقتصاد جهانى روشن و بيان مى كند. اين اثر 104 صفحه دارد و در سال 1392ق در كربلاى معلا تأليف شده و در سال 1972م در دارالصادق لبنان به چاپ رسيده است. • رجال و شخصيت ها ـ مالك اشتر نخعى: شرح حال شخصيت وسردار بزرگ اسلام مالك اشتر نخعى رضوان الله تعالى عليه است كه در كربلا تأليف شده و در سال 1387ق در چاپخانه الغرى الحديثة در نجف اشرف به چاپ رسيده است. ـ شهيد اول: شرح حال و بيان زندگى مختصرى از شهيد اول شيخ شمس الدين ابو عبد الله محمد بن جمال الدين مكى فرزند شمس الدين محمد مطلبى دمشقى عاملى جزينى همدانى است. اين اثر از تأليفات ايشان در كربلاى معلاست وضمن سلسله كتاب هايى تحت عنوان «بزرگان شيعه» مى باشد كه در نجف اشرف چاپ شده است. ـ شهيد ثانى: شرح حال مختصر شهيد ثانى شيخ زين الدين على بن احمد الجبل عاملى مى باشد. اين اثر از نوشته هاى آن بزرگ مرجع در كربلاى معلا و جزء سلسله كتاب هاى «بزرگان شيعه» است كه در نجف اشرف به چاپ رسيده است. ـ پدر: اين كتاب شامل بخش هاى آموزنده اى از زندگى مرحوم آيت الله العظمى حاج سيد ميرزا مهدى شيرازى قدس سره مى باشد كه به مناسبت چهلمين سالگرد رحلت آن مرجع عظيم به رشته تحرير درآمده است. شايان ذكر است تعدادى از كتاب هاى يادشده به زبان هاى فارسى، انگليسى، اردو، آذرى، كُردى، بنگالى، سواحلى، هندى و ديگر زبان ها ترجمه شده و به چاپ رسيده است. اجازه مرحوم آيت الله العظمى سيد محمد شيرازى قدس سره متن اجازه اجتهاد و ارجاع از طرف مرحوم حضرت آيت الله العمظى حاج سيد محمد حسينى شيرازى اعلى الله درجاته به حضرت آيت الله العظمى سيد صادق حسينى شيرازى دام ظله العالى در امور تقليد. « ترجمه متن » بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله رب العالمين و الصلاة و السلام على محمد و آله الطاهرين اما بعد، همان گونه که از نزديك مشاهده كردم، حضرت آيت الله حاج سيد صادق شيرازى دامت تأييداته به مرتبه بالايى از مقام اجتهاد و همچنين مقام والايى از تقوا و عدالت رسيده است و ايشان را شايسته مقام فتوا و تقليد و هر آنچه يك فقيه عادل عهده دار مى شود، مى دانم. بنابراين رجوع به ايشان در كليه مسائل، مشروط به اجازه مرجع عادل وتقليد از ايشان جايز مى باشد، و او را به تقواى بيشتر و احتياط در كليه احوال که راه نجات است توصيه مى کنم، همان گونه که برادران ايمانى را سفارش مى کنم تا به گِرد ايشان جمع شده، از وجودشان در كليه زمينه ها استفاده کنند. خداى متعال توفيق دهنده وهدايتگر مى باشد و تنها او يارى دهنده است. محمد الشيرازى

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

بهاءالدین خرمشاهی، متولد ۱۳۲۴، قزوین - انصراف از رشته پزشكی دانشگاه ملی (شهید بهشتی) ۱۳۴۲ - اخذ مدرك لیسانس ادبیات از دانشكده ادبیات دانشگاه تهران ۱۳۴۷ - دكترای كتابداری از دانشگاه تهران - نویسنده بیش از ۵۰ كتاب و هزار مقاله - سردبیر نشریه فرهنگ از ۱۳۶۶ الی۱۳۷۰ - تألیف بیش از ۱۲ جلد كتاب درباره حافظ و حافظ شناسی - ترجمه قرآن كریم با ۴ هزار یادداشت در ذیل صفحات و واژه نامه ای با ۱۲ هزار لغت - تألیف فرهنگ شش جلدی انگلیسی - فارسی «واژه پژوهی» - برخی از تألیفات او عبارتند از: هنری میلر (ترجمه)، شیطان در بهشت (ترجمه)، علم در تاریخ (ترجمه)، هابیل و چند داستان دیگر (ترجمه)، عرفان و فلسفه (ترجمه)، علم و دین (ترجمه)، تاریخ فلسفه (ترجمه)، كتیبه ای بر باد، پوزیتیویسم منطقی، ذهن و زبان حافظ، فرهنگ موضوعی قرآن مجید، حافظ نامه، چهارده روایت، سیربی سلوك، دایرهٔ المعارف تشیع. تعبیری را درباره بهاءالدین خرمشاهی بپذیریم كه می گوید: «خرمشاهی در میان نسلی كه در سالهای دهه بیست متولد شدند، در سالهای دهه چهل به دانشگاه رفتند و در دهه پنجاه به كار تألیف و تحقیق و ترجمه پرداختند، بی شك بی نظیرترین و برجسته ترین چهره شناخته شده است. كارنامه پر بار و پربرگ او شگفت انگیز است. بیش از ۵۰ كتاب و هزار مقاله زاییده پویش و پژوهش بی وقفه و عاشقانه اوست. آن هم در زمانه ای كه كار تحقیق و تألیف با ناكامی و نابسامانی بسیار همراه است. استادان دانشگاه جز به تدریس نمی پردازند و كمتر فرصت تحقیق و پژوهش دارند. محققان و نویسندگان ما هم آنچنان درگیر گرفتاریهای پیچیده مادی و گذران معاشند كه امكان پژوهش ندارند. در این زمانه عسرت اگر هم نویسنده ای به پركاری و كثرت آثار شهره شده، كارش را نازل و قدرش را ناچیز می دانند و شعار «كوچك زیباست» را سر می دهند...» بسیارند نویسندگانی كه دقت و سرعت را در هم آمیخته اند و هم كمیت و هم كیفیت كارشان درخشان است. خرمشاهی در زمره همین نویسندگان است. آثارش گسترده سرشار از تنوع است، نكته یاب و باریك بین است، كوشا و كوشنده و جستجوگر است. لطف بیان دارد و زبانش جذاب و شیرین و دلنشین است. پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی است، شاعر و مترجم و مصحح و منتقد و ویراستار و دایرهٔ المعارف نویس است. و هر چند یكبار خود را «مؤلف و مترجمی پراكنده كار» نامیده، اما متفنن نیست. بی شك در دو حوزه تخصصی قرآن پژوهی و حافظ پژوهی كم نظیر است. بهاءالدین خرمشاهی متولد فروردین ۱۳۲۴ قزوین است و در آستانه ۶۰ سالگی می گوید: «من به چند روایت و اختلاف در روز دوازدهم فروردین ۱۳۲۴ دیده به جهان گشودم. سالهای ابتدایی عمر و تحصیلم را در دبستان رزبان و دو دبیرستان دیگر سپری كردم. رشته طبیعی خواندم. ولی همه عشقم به ادبیات فارسی و علوم قرآنی و علوم اسلامی معطوف بوده و هست.» پدرش اولین معلم علم و ادب و شیوه زندگانی اوست. و اگر عربیتی آموخته باشد از فضل پدر بوده است. از نويسندگان و قرآن پژوهان معاصر و از ويراستاران دايرة المعارف حاضر. تفسير مورد بحث در يك مجلد به قطع بزرگ رحلى و شيوه ادبى دايرة المعارفى شامل تمام قرآن كريم است مؤلف پس از درج هر يك صفحه از مصحف شريف، در ستون مقابل ترجمه فارسى آن را آورده سپس كلمات مشكله و متشابه و غريب هر آيه و مفاهيم كليدى و مسائل و عبارات دشوار را ذيل آن توضيح مى دهد. اين ترجمه همراه با تفسير از سوى مؤسسات انتشاراتى نيلوفر و جامى به طبع رسيده و نزديك به انتشار است. در پـايان اين تفسير واژه نامه قرآنى - فارسى و چند مقاله در زمينه تاريخ قرآن و عدم تحريف آن و مسائل ديگر قرآن پژوهى درج گرديده است. مؤلف از جمله محققين شيعه است كه چهار اثر در زمينه قرآن پژوهى و تفسير نگاشته است كه سه ديـگـر آن عـبـارتـنـد از: 1) فرهنگ موضوعى قرآن مجيد در يك مجلد به زبان عربى و فارسى با همكارى استاد محقق توانا آقاى كامران فانى اين اثر شامل تدوين كلمات قرآن بر اساس موضوعى است. شـيـوه ساده مؤلفان در تنظيم كلمات و لغات قرآن، به ترتيب حرف اول كلمه بر اساس ابجدى يا دقـيـقـتـر بگوئيم ابتثى است - و نه بر رسم فرهنگهاى كهن عربى كه از روى ماده اصلى كلمات تنظيم يافته است. لـذا مبتديان و علماء و محققين يك سان بدون زحمت، خواسته خويش را در اندك زمان به دست مى آورند. اين اثر نزديك به هشت هزار مدخل از موضوعات قرآنى را با ذكر نام سوره و شماره آيه در برابر آنها دربردارد. طبع اول اين اثر در 1364 ش از سوى نشر فرهنگ معاصر (تهران), و طبع دوم آن در 1369 ش از سوى انتشارات الهدى صورت گرفته است. 2) قـرآن پـژوهى : در يك مجلد به زبان فارسى، شامل هفتاد بحث و تحقيق قرآنى است كه توس ط نشر مشرق در تهران در 1372 ش طبع گرديده است. 3) تـفـسير و تفاسير جديد در يك مجلد به زبان فارسى (تهران، كيهان، 1364 ش) اين اثر توس ط عصام حسن به عربى ترجمه گرديده و در بيروت توسط انتشارات دارالروضة طبع و نشر گرديده است (1991/1411 ق). درباره پدرش می گوید: «اولین معلم قرآنی و عربی من پدرم بود. گاهی در ایام تحصیل در دانشگاه بین من و پدرم نامه های عربی رد و بدل می شد كه ایشان از این كار بسیار به وجد می آمدند. هر چند كه عربی هر دوی ما عجمی بود.» خرمشاهی در سال ۱۳۴۲ ایام دبیرستان را به پایان می رساند و با شركت در اولین دوره كنكور رد می شود. چرا؟ می گوید: «من می بایست امتحان ادبی می دادم در حالی كه دانش آموز رشته طبیعی بودم. اما با خواندن كتابهای ادبی در سال بعد موفق شدم در دانشگاه تهران و دانشگاه شیراز، در رشته ادبیات فارسی قبول شوم. در ضمن در حد فاصل ردی اول و قبولی دوم یك سال فاصله زمانی وجود داشت كه من در همان خلال به دانشگاه ملی (آن روزگار) كه در همان سال تأسیس شده بود رفتم (۱۳۴۲). وجه تسمیه ملی برای این دانشگاه بیشتر به علت پرداخت شهریه اش بود. لاجرم پدرم از یكی از نزدیكان وام گرفت تا من بتوانم وارد دانشكده پزشكی شوم و شهریه سنگین ۵ هزار تومانی اش را پرداخت نمایم. اما این رشته دانشگاهی برای من چندان دوامی نداشت چرا كه من دلی درگیر ادبیات و سری در سودای عربیت داشتم و لاجرم از رشته پزشكی انصراف داده و سال بعد با قبولی در كنكور وارد دانشكده ادبیات دانشگاه تهران شدم.» او در دانشگاه تهران، نزد اساتیدی چون دكتر پرویز ناتل خانلری، دكتر ذبیح الله صفا، دكتر فره وشی، استاد پورداوود، استاد عبدالحمید بدیع الزمانی كردستانی، دكتر سید صادق گوهرین، دكتر مهدی محقق، دكتر سید جعفر شهیدی و... تلمذ می كند. با این همه خودش دكتر عبدالحمید بدیع الزمانی را دومین معلم قرآنی خود می داند و می گوید: «هر هفته در محضر و كلاس او سؤالاتی كه در حین قرائت قرآن برایم موضوعیت می یافت مطرح می كردم.» بهاءالدین خرمشاهی در سال ۱۳۴۷ از دانشكده ادبیات دانشگاه تهران فارغ التحصیل می شود و پس از گرفتن لیسانس ادبیات، رشته كتابداری را انتخاب می كند و پس از آن به انجمن حكمت و فلسفه می رود. از مهمترین علایق زندگی بهاءالدین خرمشاهی قرآن است و قرآن پژوهی. درباره اش می گوید «اصلاً بدین صورت نیست كه هر كسی تحصیلكرده باشد بتواند قرآن را بفهمد و گاهی حتی از عهده روخوانی قرآن نیز برنمی آیند تا چه رسد به فهم عبارات و تفسیر قرآن، كه در حقیقت این روند روخوانی و فهم عبارات و تفسیر مستلزم یك عمر جهد و ممارست و عشق و علاقه است كه عمری پنجاه ساله می طلبد تا شخص از عهده آن برآید. بنده شاید به تقریب حدود چهل سال از عمرم را صرف این كار كرده ام و فعالیتهای مستمری در حوزه قرآن پژوهی و حافظ پژوهی نمودم و با یك نگاه اجمالی در می یابم كه حتی همین مدت طولانی نیز هنوز چندان كافی نیست و عمر بیشتری می طلبد تا به فهم دقایق و رموزات قرآن و حافظ، توأمان، پی ببریم. و با آن كه ده كتاب قرآنی و پانصد مقاله قرآن پژوهانه نوشته ام هنوز فكر می كنم كه از آن آب و گل اولیه بیرون نیامده ام. از خداوند بزرگ مسألت دارم تا ما قرآن را مهجور نگیریم. چرا كه مهجور گرفتن قرآن چنین نیست كه ما قرآن را نخوانیم یا كه كم بخوانیم، بلكه مهجوریت قرآن زمانی آغاز می شود كه به مفاد قرآن توجه نكنیم و در آن تدبر ننماییم.» برخی از تألیفات او عبارتند از: هنری میلر (ترجمه)، شیطان در بهشت (ترجمه)، علم در تاریخ (ترجمه)، هابیل و چند داستان دیگر (ترجمه)، عرفان و فلسفه (ترجمه)، علم و دین (ترجمه)، تاریخ فلسفه (ترجمه)، كتیبه ای بر باد، پوزیتیویسم منطقی، ذهن و زبان حافظ، فرهنگ موضوعی قرآن مجید، حافظ نامه، چهارده روایت، سیربی سلوك، دایرهٔ المعارف تشیع.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15 منبع :

سیمین بهبهانی شاعر و ادیب متولد ۱۳۰۶ تهران - لیسانس حقوق قضایی دانشگاه تهران - برنده ده ها جایزه علمی و آكادمیك به خاطر اشعار و غزلیاتش، از جمله جایزه بیژن جلالی - از معدود شاعرانی كه اشعارش به زبان های مختلف دنیا ترجمه شده است. - گزینه شعر «جامی گناه» او به زبان انگلیسی ترجمه شده و در دانشگاه نیویورك منتشر شده است. - برخی از آثار او عبارتند از: جای پا، چلچراغ، مرمر، رستاخیز، خطی زسرعت و از آتش،دشت ارژن و ... - زن برگزیده سال ۱۳۷۷ از سوی بنیاد جهانی پژوهش های زنان - برنده جایزه لیلیان هیلمن و راشیل هامت از طرف سازمان نظارت بر حقوق بشر ۱۳۷۸ - ترجمه ۱۰۳ شعر او به زبان انگلیسی در مجموعه ای تحت عنوان «فنجانی از آفتاب» - ترجمه ۱۰۲ شعر او دركتابی با عنوان «آن سوی واژه ها» در آلمان ز شب خستگان یاد كن شبی آرمیدی اگر سلامی هم از ما رسان به صبحی رسیدی اگر به حجت در این داوری ز دوزخ نشان می دهم به دعوی، زخوش باوری بهشت آفریدی اگر مهرانه خالقی:برای نوشتن از بهبهانی باید قبل از هر چیز نگاه دوباره ای داشت به غزلیات او چه این غزلیات گذشته از تمام ویژگی های دیگرشان نشان دهنده حساسیت شاعر به موضوعات سیاسی و اجتماعی پیرامونش است. شاید او تنها غزلسرای معاصر ماست كه اگر جنگ می شود برای جنگ و اگر زلزله رخ می دهد برای زلزله می سراید و در این میان محدودیت و دست و پاگیری قاعده وزن و قافیه نه تنها مجال او را تنگ نمی كند، بلكه گستره ای می شود برای او كه خود را متعهد به رخدادهای پیرامون خویش نشان دهد كه سیمین بهبهانی شاعر درون نیست و گرفتار انتزاعات و تراوشات ذهن نمی شود. بلكه شاعر برون است و پیرامون. او برخلاف بسیاری از زنان روشنفكر و نویسنده و شاعر معاصر، دغدغه خود را كمتر دارد و بیشتر درد اجتماع و جامعه و مردم او را به شعر گفتن وامی دارد و شعر برای او عرصه پرداختن به تعهدات و ضرورت های انسانی از جنس مردم است و نه خود. علاوه بر این شعر بهبهانی گرچه از لطافت و زنانگی به حد اعلا بهره می برد اما فیمینیسم وزنانه نیست و اگر جایی هم دغدغه اش زن بوده است، نه از زاویه تنگ نگاه های مرسوم كه از نگاه یك طبیبی كه درد و محل درد را می شناسد به موضوع و مشكلات زنان می پردازد و قصد رو درروكردن زنان با مردان و بهره بردن از این آب گل آلود - بر خلاف بسیاری از روشنفكران زن معاصر- را ندارد. ... سخن آنگه از آب گو، سرابی ندیدی اگر ‎/ بدین خالی آسمان، میفروز خورشیدمان‎/ به پندار و وهم و گمان چراغی خریدی اگر‎/ و باید از آغازش بنویسیم. روزی كه به دنیا آمده است. باید بنویسیم سیمین بهبهانی (خلیلی) به سال ۱۳۰۶ در تهران، در خانواده ای صاحب فرهنگ و قلم متولد شد. «و اما گفتم كه زاده شدم در خانه بزرگ پدربزرگ؛ چون پیش از زادنم، مادرم همسر خود را به اشتغالاتش واگذاشته و به خانه پدری بازگشته بود. گویا مادر را تا آستانه مرگ كشیده بود نوزادی كه من بودم. زیرا نزدیك به دو منی وزن داشتم! مامای فرنگی خود را باخته بود و پدربزرگ با پای ناتوان بر بام خانه رفته و اذان گفته بود تا دخترش به سلامت فراغت یابد و یافته بود. به دایه سپرده بودندم، زیرا مادر چنان ناتوان شده بود كه شیر نداشت. و این دایه دختر دایی مادرم بود. (گویا راست است كه می گویند: «در روزگار پیش، مناصب موروثی بوده اند») امیر تومان پیر كه دیگر كاری نداشت جز اندیشیدن به روزگار گذشته... سرگرمی تازه ای یافته بود: نوه نوزاد دومنی كه مجبور بودند روزهای عمرش را به دروغ بیفزایند تا از چشم زخم بیگانه آسیب نبیند. و البته دایه مهربان آنگاه كه زالوی فربه را به شیر بی اشتها می دید، تخم مرغی را با خطوط گرد زغالین سیاه می كرد و زیر فشار انگشت و پول خرد می شكست و گناه بی مبالاتی خود را به گردن «چشم شور» عمه و خاله بی گناه می انداخت و در باور او جز این گریزی نبود!» (۱) بهبهانی اما در كودكی اولین ماتم را تجربه می كند. مرگ پدربزرگ. چنانچه می نویسد: «پدربزرگ را دیدم در بستر بی هیچ نگاهی در چشم و بی هیچ كلامی بر لب و بی هیچ نقل و كلوچه ای در دست. مادر شیون می كرد و زنان سیاهپوش نیز. و مرگ در باور من معنای گنگی یافته بود، بی آنكه به واژه آن اندیشیده باشم.» و شاعر از همین جا طعم تلخ و گس مرگ را تجربه می كند. رؤیای كودكی از سر شاعر می پرد. نقل مكان و آغاز زندگی طاقت فرسای در غربت و ناتوانی. چه «پدر بزرگ میراثی بر جای نگذاشته بود و مادر ناچار بود برای اداره زندگی كار كند. در مدارس تازه پاگرفته آن روزگار به تدریس زبان فرانسه پرداخته بود. یك برادرش به دلایل سیاسی ناچار به گریز از مرگ محتوم و فرار از كشور شده بود و برادر دیگرش در زندان به سر می برد.» وقت درس و مدرسه آغاز می شود. شاعر را به كودكستان می سپرند. «در گوشه باغی پیوسته به كلیسای انجیلی تهران، در خیابان قوام السلطنه. هنوز هم گاهی از برابر در ورودی آن می گذرم... هر روز صبح در كودكستان، دوشیزه دولیتل را -كه كوچك نبود و پیر هم بود - می دیدم كه در برابر خدای به چهار میخ كشیده می ایستد و نیایش می كند.» در همین ایام است كه بیماری سختی به جان شاعر می افتد: «در زیر گوش راستم تورمی پدید آمده بود. هر روز كاسه ای تلخابه سیاه برابرم می گذاشتند كه: «بنوش!» اما تبم نمی برید.» بعدها این تلخی گله از همروزگارانش می شود و در این بیت می نشیند: همچو برگ بید و بیخ كاسنی تلخند، لیك تلخشان بیرون نكرد آسیب تب از پیكرم «سرانجام، پزشك با نیشتر دمل را شكافت، روزهای پیاپی، تكه ای تنزیب را با محلولی می آغشت و بیرحمانه در جای نیشتر فرو می كرد تا زخم بهبود یافت... پزشك فریاد های كودكانه ام را به «كولی گری» تعبیر می كرد و به مادرم می گفت: «این دختر انتقام تو را از زمانه خواهد گرفت!» (۲) «كولی گری» شاعر به صورت «كولی واره »ها در آمد و «انتقام» به این بیت بدل شد: گر بسوزند استخوانم در نیستان همچو نی گوید: «از ایشان گذشتم» ناله خاكسترم سالی بعد مادر شاعر به ازدواج دوباره تن می دهد. ازدواج دوم مادر مصیبتی است برای او. چنانكه می نویسد: «در خانه پدر دوم اندوهگین بودم كه مبادا مادر نیمی از محبتش را از من باز گرفته باشد. دایه او را بیش از پیش دوست می داشتم و آرامش را در سر نهادن بر سینه اش می جستم كه همیشه بوی دود و پیاز می داد...» با این حال تنها پناه شاعر نیز به دیار عدم می شتابد. «به سفر رفته بودیم، بی دایه، و هنگام بازگشتمان دایه دیگر در خانه نبود. مادرم می گریست و این بیت را زمزمه می كرد: یك روز صرف بستن دل شد به این و آن روز دگر به كندن دل زین و آن گذشت» بهبهانی در ایام دبستان و سال اول آن صاحب برادر و پسری دوقلو از پدر جدیدش می شود. می نویسد: مادرم دختری و پسری توأمان به دنیا آورده بود و من كارت پستال دختركی همسال خود را به مدرسه بردم و گفتم: خواهر من است؛ مادرم دیشب زاییده و آموزگار رندانه گفت: به همین بزرگی؟ و من در نماندم و گفتم: عكس را با برق بزرگ كرده اند! تراژدی دیگری اما در سنین جوانی برای شاعر اتفاق می افتد: «برادر توأمان بیمار شد. به بیمارستان بردندنش، اما مادر تنها بازگشت. با اندك فاصله پس از او خواهر دوساله هم بیمار شد، همان بیماری. شب را گذراند و صبح به حال خفقان افتاد. از خانه بیرون دویده بودم، بی كفش و با جفتی جوراب كه نیمه ای از هر لنگه مچاله و لوله روی برف و گل كشیده می شد و من می دویدم... سرگشته و ناتوان بازگشتم. پزشك از در خانه بیرون می رفت. سرافكنده و كیفی در دست. كسی بدرقه اش نمی كرد. به اتاق آمدم، مادركنار دیوار نشسته بود. حتی توان گریستن نداشت: مجسمه ای مومیایی و خشك. (۳) سال بعد اما خداوند برادری دیگر به او می دهد. كودكی رنجور كه ناچار به پانسیون می فرستندش و بیماری بچه بیش از پیش می شود و شاعر قبول می كند در ازای شبانه درس خواندن از او مراقبت كند. اولین شعرهای بهبهانی را مادرش كشف می كند كه خود ذوق سرودن داشت. «یك روز كه دست نوشته هایم را زیر بالشم یافته وخوانده بود، پرسید: شعر می نویسی؟ سرخ شدم و گریستم این دومین باری بود كه در برابر نگاه جست وجوگرش سرخ می شدم و می گریستم.» مادر شاعر اما اشعار او را برای پروین اعتصامی می خواند و شاعر پرآوازه از ذوق و علاقه، بهبهانی را می بوسد. وقتی رفتند مادر گفت: «او پروین اعتصامی است، بزرگترین شاعر زن. شاید نهانی آرزو می كرد كه روزی چون او باشم. در فروردین سال بعد پروین اعتصامی درگذشت، به بیماری حصبه، اما خاطره دیدارش در من نخواهد مرد و شاید گلی بر خاكم برویاند...» بهبهانی تحصیلات خود را در رشته حقوق قضایی به پایان می برد و از ۱۴ سالگی سرودن را با چهارپاره های نیمایی آغاز می كند و سپس به غزل روی می آورد. و این آغاز تحولی نو در غزل معاصر بود. شاعر تمام هستی اش شعر است. خودش معترف است كه «از آن هنگام كه در جامه سپید از خانه پدر بیرون خزیدم در شعر زیستم. اگر صفایی، نوری، طراوتی و رنگ و بویی بوده است در شعر است. درغزل هاست. دیگر جز در شعر با خود راست نگفته ام.» بهبهانی با نزدیكی شگفت آورش به زبان روزمره مردم و یافتن پاره های موزون در جملات عادی زبان، دموكرات ترین زبان شعر نوكلاسیك فارسی را خلق كرد. شعر او نشانگر درگیری عمیق ذهن شاعر، با رنج ها، شادی ها و مسائل مردم است. او كه به خاطر همین نوآوری ها در زبان و وزن غزل به «بانوی غزل» شناخته می شد و شعر عاشقانه اش، برتر از انواع دیگر شعرش می نشست؛ به تدریج شعرش را به تجلیگاه رنج ها، محرومیت ها و فریادهای مردم بدل كرد. او از معدود شاعران مطرح ایرانی است كه به جنگ ۸ ساله عراق و ایران توجه كرده است، و هم درباره قربانیان جنگ و هم دشواری های اجتماعی ناشی از آن شعر سروده است. واقعیت آن است كه سیمین بهبهانی به خاطر زن بودن مسائل مهم را نادیده نگرفته است. در جای جای شعر سیمین بهبهانی توجه به مسائل تبعیض نژادی وطن و دغدغه های انسان معاصر به چشم می خورد. بهبهانی تفكری فرامرزی دارد و استبداد را در هر جای جهان باشد به محاكمه می كشد. او ستایشگر شرافت انسان است. اعتبار اشعار بهبهانی از مرزهای ایران گذشته است. شعر او تاكنون به زبان های انگلیسی و آلمانی ترجمه شده است. گزینه شعر «جامی گناه» شش سال پیش به زبان انگلیسی توسط فرزانه میلانی و كاوه صفا ترجمه و در دانشگاه نیویورك منتشر شده است و این نقد توسط علی بهبهانی به فارسی برگردانده شده است. قالب مورد اقبال سیمین بهبهانی غزل است. او با لحنی مالیخولیایی كه از حسی ژرف و عشقی رمانتیك و پاس داشتن ساختار بنیادی شعر نشان دارد، غزل سروده است. او درونمایه را گسترش می دهد و سبك را گفتارگونه می كند. صفدر تقی زاده درباره شعر بهبهانی می گوید: «آنچه كه از درونمایه ۱۰۳شعر این گزیده سر بیرون می آورد، مسائل ناشی از قشری گری و تلفات ناشی از جنگ ایران و عراق است.بهبهانی در غزل جزئیات عینی را محورقرار می دهد. مثلاً مردی كه یك پا ندارد، بلكه دردناك تر از یك پانداشتن، سن كمتر از بیست سال اوست. سیمین بهبهانی به تنهایی با زبانی پاك، بی حشو و حافظ گونه، در عرصه غزل می تازد. در غزل او حتی خللی و نقصی نمی بینیم. از نظر تنوع اوزان هیچ كس نتوانسته است تا به امروز به مقام مولانا برسد اما سیمین بهبهانی به تنهایی توانسته است ۴۰ وزن به وزن غزل فارسی بیفزاید، ضمن اینكه زبان قوی و قدرتمند احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث در شهر او جریان دارد و در كنار این زبان، بهبهانی از زبان مردم چشم پوشی نكرده است.» درباره غزل بهبهانی «محمد حقوقی» می گوید: «غزل بهبهانی غزل مكالمه است. در غزل او تركیبات فوق العاده ای به چشم می خورد، شعر او در دوران معاصر تنها شعری است كه قابل تفسیر است. حتی شعر سعدی نیز در تاریخ ادبیات ایران قابل تفسیر نیست.» او می گوید: «سیمین بهبهانی كلی گویی را در غزل، جزیی سرایی كرده است. او در شعری كه برای همسر پوینده و مختاری سروده است هنرمندانه ترین تعابیر را به كار گرفته است. غزل های او در نهایت سادگی، فوق العاده و بی نظیر است.»

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15 منبع :

منوچهر احترامی متولد سال ۱۳۲۰ است. در مدارس مروی و دارالفنون دوران تحصیل را طی کرد و از دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التّحصیل شد. وی سال‌ها به عنوان طنزنویس با نشریات مختلف همکاری داشت و طی چندسال گذشته اغلب آثارش را در مجله گل‌آقا چاپ می‌کرد. طنزنویسی را به طور جدّی از سال ۱۳۳۷ با مجله توفیق آغاز کرد و با مطبوعات دیگر و نیز رادیو و تلویزیون هم همکاری داشت. امضاهای مستعار، «م.پسرخاله»، «الف ـ اینکاره» و ... از امضاهای اوست . احترامی مجموعه‌ای از این آثار را درکتاب «جامع الحکایات» منتشر کرد و چاپ بخشی از داستان‌های طنزش را در مجموعه «بچه ها، من هم بازی» تدارک دید. منوچهر احترامی تاکنون بیش از پنجاه عنوان کتاب برای کودکان نوشته و منتشر کرده که «حسنی نگو یه دسته گل» و «خروس نگو یه ساعت» و «خرس وکوزه عسل» و «دزده و مرغ فلفلی» و... از آن جمله‌اند. خودش دربارۀ تحصیلش می‌گوید:«چند ماهی رشتۀ ریاضی خواندم. چون شیطان بودم، بیرونم کردند. جایی اسمم را ننوشتند و مجبور شدم بروم مدرسۀ مروی در محلّۀ ناصرخسرو. چهارم و پنجم را آن‌جا خواندم و ششم را دارالفنون. انصافاً هم سطح این دو مدرسه بالا بود. ما بیست و پنج نفر بودیم که بیست و چهار نفرمان برای دورۀ لیسانس پذیرفته شدیم. سال سی و نه دانشکدۀ حقوق قبول شدم. بچه‌ی درس‌نخوان شاگرد اوّلی بودم!» و ایضاً بخوانید خاطره‌ای از دوران تحصیل ایشان:«یادم هست یک‌بار چون بچّۀ زرنگ کلاس بودم، همه امتحان ریاضی را از روی دست من نوشتند. معلّممان دید که برگه‌ام را آویزان کرده‌ام که بقیه ببینند، با خودکار قرمز بالای برگه نمرۀ یک گذاشت و رفت. همه آن امتحان را هجده شدند و من، یک! جالب این‌جاست که رفقا هنوز هم این خاطرۀ بد من را به عنوان خاطرۀ شیرین دورۀ تحصیلشان همه‌جا تعریف می‌کنند» احترامی در عرصۀ طنز به خاطر تسلّط بر ادبیات فارسی از سبک‌ها و قالب‌های گوناگون استفاده می‌کند. وی در روز چهارشنبه، ۲۳ بهمن ۱۳۸۷ بر اثر نارسایی قلبی، در یکی از بیمارستان‌های تهران درگذشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

جعفرقلى معروف به نیرالملك، فرزند رضا قلیخان هدایت متولد 1247 ق در تهران است. او تحصیلات خود را نزد پدرش در ادبیات فارسى و مقدمات زبان عربى آموخت. پس از تأسیس دارالفنون بدانجا رفت و به آموختن زبان فرانسه، حساب، هندسه، علوم طبیعى و نظام پرداخت. پس از 6 سال تحصیل در دارالفنون با درجه ممتاز فارغ‏التحصیل شد و به معلمى دارالفنون درآمد. چند سال بعد ناظم آنجا شد و تدریجا رتبه سرهنگى گرفت. در 1278 ریاست دارالفنون را به او دادند و قریب چهل سال ریاست داشت و در همین سمت لقب نیرالملك و منصب سردارى گرفت. در 1316 ق به وزارت علوم منصوب شد و هفت سال در آن سمت باقى بود. بعد از مشروطیت در كابینه مشیرالسلطنه مجددا وزارت علوم را عهده‏دار شد ولى چون مدتش كوتاه بود كارى از پیش نبرد. وفات او در 1333 ق در 86 سالگى اتفاق افتاد. نیرالملك یكى از فضلاء و دانشمندان قرن اخیر ایران است كه به توسعه فرهنگ كمك‏هاى زیادى كرده است. آثارى نیز دارد و اصولا خانواده هدایت در كار نشر معارف و فرهنگ خدماتى انجام داده‏اند. از وى چهار پسر و چهار دختر باقى ماند. پسران وى عبارت بودند از: رضاقلى، هدایت قلى، كریم و سلیمان. رضاقلى پس از فوت پدر نیرالملك گرفت. هدایت قلى لقب اعتضادالملك داشت و فرزندانش عبارتند از محمود هدایت، صادق هدایت و سرلشكر عیسى هدایت. كریم طبیب شد و درجه سرلشكرى در ارتش یافت. سلیمان دانشكده سن‏سیر فرانسه را طى كرد و در جوانى از اسب به زیر افتاد و درگذشت. (1284 -1209/ 1206 ش)، نویسنده و مترجم. ملقب به نیرالملك. در تهران به دنیا آمد. مقدمات علوم زمان را نزد پدر آموخت و در دارالفنون به تحصیل زبان فرانسه و حساب و هندسه و علوم طبیعى و نظامى پرداخت. پس از طى این دوره چند كتاب و جزوه براى استفاده‏ى شاگردان دارالفنون ترجمه و تألیف كرد و در 1276 ش به منصب آجودانى مدرسه رسید و سال بعد ناظم مدرسه شد. وى در حدود 1240 ش به جاى پدر ریاست مدرسه‏ى دارالفنون را به عهده گرفت و پس از فعالیتهاى زیاد آموزشى و ادارى، از ناصرالدین شاه لقب نیرالملك دریافت نمود و حدود چهل سال ریاست دارالفنون را عهده‏دار بود. او در حدود 1275 ش به وزارت علوم منصوب شد و در زمان صدارت اتابك اعظم و امین‏الدوله، وزارت معارف را به عهده داشت. وى در دوره‏ى وزارتش توانست دوره‏هایى را براى مراتب تحصیل تعیین كند. او همچنین به پاس خدمات فرهنگى نشان فرهنگستان علوم كشور فرانسه را دریافت كرد. وى در تهران درگذشت. از آثارش: رساله‏ى «مفتاح العلوم»، در مورد فیزیك و شیمى.[1]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(ز 1345 ش)، نویسنده، مترجم و طبیب. پس از اتمام تحصیلات متوسطه و نیز اخذ لیسانس در رشته‏ى مامایى، وارد وزارت بهدارى شد. وى در ضمن خدمت، به تحصیل ادامه داد و در دانشكده‏ى پزشكى پس از اتمام دوره، موفق به اخذ درجه‏ى دكتراى طب شد. در 1345 ش به مقام استادى نایل گردید و پس از آن به فرانسه رفت. از آثارش: «تست‏هاى كلیوى»؛ «اختلال متابلیسم گلوسیدها»؛ «پاستور و میكروب‏شناسى»، ترجمه.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1275 ش)، دندانپزشك و نویسنده. اجدادش اهل شیراز بودند و گویند از یهودیانى بودند كه در زمان كوروش هخامنشى از بابل به فارس مهاجرت كردند. لوى در تهران به دنیا آمد. تحصیلات خود را در رشته‏ى دندان پزشكى در فرانسه به پایان رساند و در جراحى دندان پزشكى دیپلم گرفت وى به زبان‏هاى فرانسه و عبرى مسلط بود. دكتر لوى براى مطالعه به كشورهاى اروپا و آمریكا و آفریقا سفر كرد. او مدتى هم ریاست سرویس دندان پزشكى لشكر مركز را به عهده داشت وى مبتكر تأسیس دبیرستان كوروش كبیر بود. از آثارش: «تاریخ یهود ایران»، در سه مجلد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 9 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(ز 879 ق)، نویسنده. وى ساكن بدخشان بود و صاحب «دانشنامه جهان»، در ده فصل،كه مشتمل بر همه‏ى علوم زمان بود و آن را در 879 ق تألیف كرد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1313 / 1312 -1257 ش)، مترجم، روزنامه‏نگار، مصحح، نویسنده و شاعر. در سلماس به دنیا آمد و در زادگاهش به كسب دانش و ادب پرداخت. وى در اوایل جوانى دورادور با سید جلال‏الدین كاشانى، مدیر روزنامه‏ى «حبل المتین»، مكاتبه داشت و گاهى اوقات مقالاتى براى این روزنامه مى‏فرستاد. غنى‏زاده سفرى به قفقاز داشت كه در این سفر با طالبوف آشنا شد. وى پس از بازگشت از این سفر در 1325 ق روزنامه‏ى «فریاد» را در شهر ارومیه منتشر كرد و در 1326 ق به تبریز مهاجرت نمود و در روزنامه‏ى «شوراى ایران» به چاپ مقالات مختلف هست گماست. مدتى منشى مخصوص ستارخان بود و از طرف او به نمایندگى انجمن ایالتى تعیین شد و با تصویب این انجمن روزنامه‏اى به نام «انجمن» تأسیس شد كه اداره‏ى آن را غنى‏زاده و على‏اكبر وكیلى به عهده داشتند. غنى‏زاده همزمان روزنامه‏ى «محاكمات» را تأسیس و با هفته‏نامه‏ى «شفق» نیز همكارى مى‏كرد. وى در 1327 ق روزنامه‏ى «بوقلمون» را منتشر كرد. چون در 1329 ق مأمور تشكیل عدلیه سلماس شد از همكارى با این روزنامه‏ها دست كشید. در 1330 ق كه سپاهیان روس وارد تبریز شدند با جمعى از آزادیخواهان آذربایجان به استانبول مهاجرت كرد و در آن شهر علاوه بر نوشتن مقالات و اشعار در روزنامه‏ى «اختر»، كه ایرانیان مقیم استانبول انشتار مى‏دادند، با زبان و ادبیات تركى استانبولى آشنا شد. در بحبوبه‏ى جنگ جهانى با تقى‏زاده در تحریر مجله‏ى «كاوه» همكارى داشت. در 1305 ش به ایران بازگشت و در همان سال روزنامه‏ى «سهند» را در تبریز منتشر كرد وى سرانجام در تبریز وفات یافت. از آثارش: مقدمه‏ى «سفرنامه ناصرخسرو»؛ تصحیح «زاد المسافرین»؛ تصحیح «وجه دین»؛ «پالتو»، ترجمه؛ «آدم نامرئى»، ترجمه؛ «دواى خواب»، ترجمه؛ «هیپنوزه یا واهمه»، ترجمه. از آثار منظوم غنى‏زاده جز چند غزل و مثنوى «هذیان» چیزى در دست نیست.[1] محمود سلماسى، ادیب و شاعر ایرانى (و. سلماس 1296 ه.ق.- ف. 1353 ه.ق)، وى به استانبول و سپس به برلین رفت و در مجله‏ى كاوه مقالاتى منتشر كرد و بعد به ایران بازگشت و روزنامه‏ى سهند را انتشار داد، او راست: تاریخ آذربایجان، ایرانیان مستعرب. دیوانى از او بنام «آثار منظوم محمود غنى‏زاده» به چاپ رسیده (لغ.).

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1329 / 1328 ق)، نویسنده، مترجم. وى در تبریز به دنیا آمد. شانزده یا هفده ساله بود كه تبریز را ترك كرد و به تفلیس رفت و به كسب و كار و تحصیل پرداخت. در اواسط پادشاهى ناصرالدین شاه، طالبوف نیز كه از مجراى زبان روسى اطلاعاتى به دست آورده بود. از راه نوشتن به بیدارى مردم و انتقاد از استبداد پرداخت. چنان كه بعد از صدور فرمان مشروطیت از طرف مردم آذربایجان به نمایندگى مجلس انتخاب شد اما به دلیل نامعلومى از قبول وكالت سر باز زد. او مسلمان باعقیده‏اى بود و مراسم حج را بجا آورد ولى با این همه هرگز پایبند اوهام نشد. مردى وطن‏پرست و میهن‏دوست بود. در اواخر عمر براى درمان چشمش به برلین رفت و پس از بازگشت درگذشت. از آثارش: «سفینه‏ى طالبى» یا «كتاب احمد»؛ «مسالك المحسنین»؛ «مسائل الحیات»؛ «پندنامه ماركوس قیصر روم». ترجمه؛ «رساله‏ى فیزیك»؛ «نخبه‏ى سپهرى»، كه خلاصه‏اى از «ناسخ التواریخ» است در احوال رسول اكرم (ص)؛ «ایضاحات در خصوص آزادى»؛ «سیاست طالبى»؛ ترجمه‏ى رساله‏ى «هیئت جدید».[1] (حاج ملا) عبدالرحیم بن (استاد) ابوطالب نجار تبریزى سرخابى، نویسنده و دانشمند (و. 1250- ف. تمرخان شوره 1328 ه.ق.) وى در حدود 16 سال به تفلیس رفت و به تحصیل زبان روسى و ادبیات آن پرداخت و متدرجا نزد رجال و دانشمندان روسیه به درستكارى و راست گفتارى شناخته شد و سپس در تمرخان شوره - داراالحكومه داغستان- اقامت كرد و مورد احترام جمیع مسلمانان و جزایشان گردید و خانه‏اش مقصد امرا و علما و اعیان و ملجاء نیازمندان و مستمندان شد. وى یكى از نسختین نویسندگان فارسى است كه ایرانیان را به تألیف رمانهاى علمى و تآتر و ترجمه علوم و فنون و هنرهاى زیبا و مكارم اخلاق به زبان ساده آگاه كرد، و این امر روز به روز بر اعتبار و منزلت او نزد همه مى افزود. از آثار اوست: «كتاب احمد»یا،«سفینه طالبى»در سه جلد،«پندنامه قیصر»،«مسالك المحسنین»،«مسائل الحیاة»،«فیزیك» و «تاریخ مختصر اسلام» (قزوینى. وفیات معاصرین یادگار 5 شماره 5 -4)، «نخبه سپهرى» در احوال حضرت رسول، ترجمه پندنامه ماركوس، هیئت جدیده ترجمه از فلاماریون، ایضاحات در خصوص آزادى، سیاست طلبى و غیره (لغ.)

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1357 -1297 ش)، نویسنده، شاعر و روزنامه‏نگار. وى در رشت به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در آن شهر به پایان رسانید و سپس به تهران آمد و در رشته‏ى زبان و ادبیات فارسى وارد دانشسراى عالى گردید و به دریافت لیسانس نائل شد و از آن پس به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و به عنوان دبیر ادبیات به رشت عزیمت كرد و پس از پنج سال به تهران بازگشت و ضمن تدریس در دبیرستان‏ها، دوره‏ى دكترى ادبیات را به پایان رسانید. وى مدتى اشعارش را در روزنامه‏ها و جراید به چاپ رسانید و مدتى نیز سردبیرى روزنامه‏ى «سازمان» را به عهده داشت و از همكاران دهخدا در تألیف «لغت‏نامه» بود. از آثارش: رساله‏ى «دیندارى، دكاندارى نیست»؛ «حدیث سعدى»؛ «دفاع اتسالینگراد/ لنینگراد»؛ تصحیح لغت‏نامه‏ى «صحاح الفرس»؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 10 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س دهم ق)، نویسنده. وى مولف كتاب «تحفه العرفان» در مقامات جدش روزبهان بقلى است كه به سال 700 ق آن را به پایان رسانید.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1361 -1278/1271 ش)، نویسنده، مترجم و شاعر، متخلص به ناهید و شجره. پدر وى متخلص به بزمى از وعاظ اصفهان بود. شجره در قریه‏ى سامان چهارمحال بختیارى به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایى خود را در زادگاهش فراگرفت. پس از فراغت از تحصیل در قهفرخ و زادگاهش به تدریس پرداخت. پس از مدتى ابتدا به اصفهان و سپس به تهران منتقل شد. و در كالج آمریكایى البرز به تحصیل و تدریس پرداخت و پس از اتمام دوره‏ى متوسطه وارد دانشكده‏ى حقوق شد. و همین زمان به نوشتن مقاله در روزنامه‏هاى «كیهان» و «ایران» پرداخت. شجره پس از اخذ لیسانس وارد دادگسترى شد. وى شعر كم مى‏سرود، اما در سرودن انواع شعر توان بود. در تهران درگذشت. برخى از آثار وى: «تحقیق در رباعیات خیام»؛ «تعبیر رویا و روانشناسى امروز»، ترجمه؛ «شخصیت مولوى»؛ «علم معاش»؛ «قواى روحى و آئین فرمانروایى»؛ «گلزار ایران»، مجموعه‏ى مقالاتى در باره‏ى ادبیات ایران در ازمنه‏ى قبل از اسلام تا قرن هفتم هجرى كه در روزنامه‏ى «ایران» آن روز طبع مى‏شد؛ «مقدمه بر جغرافیاى اقتصادى».[1] شاعر. تولد: 1317(1279 ق.)، قریه سامان چهارمحال. درگذشت: 27 فروردین 1361. سید حسین شجره، فرزند سید عبدالرسول واعظ تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در اصفهان فراگرفت و تحصیلات عالى را در كالج آمریكایى تهران (البرز) به پایان برد. همچنین دوره‏ى دانشكده‏ى حقوق را گذراند و به شغل دبیرى و قضاوت پرداخت. مدت‏ها در قهفرخ ساكن بوده و به آموزش و پروش كودكان و نونهالان اشتغال داشت، بعدا به اصفهان و از آن پس به تهران منتقل شد و در خدمت وزارت دارایى داخل گردید. در زمانى كه ساكن بختیارى بود «ناهید» تخلص مى‏نمود (چنانچه در كتاب تذكره شعراى چهارمحال و جنگ بهترین اشعار به همین تخلص مذكور است). در اصفهان «شیوا» تلخیص مى‏كرد (چنانكه در كتاب نامه‏ى سخنوران، از او به همین تخلص یاد شده است.). وى در همه نوع شعر مى‏گفت اما طبعش بیشتر به سرودن مثنوى و قصیده مایل بود. اشعار و مقاله‏هاى او در جراید كشور چاپ و نشر شده است. از آثار اوست: تحقیق در رباعیات خیام فیتز جرالد (كریستین سن، 1320)، رساله‏اى در تعبیر رؤیا و روان‏شناسى امروز، شخصیت مولوى (1316)، روان‏شناسى، علم معانى، دوست‏یابى، ترجمه‏ى رساله‏ى وجودیه خیام، ترجمه رساله‏ى كون خیام، علم معاش (1322)، مقدمه بر جغرافیاى اقتصادى (1328)، قواى روحى و آیین فرمانروایى (چاپ دوم، 1334). علاوه بر اینها، كتابى درباره‏ى ادبیات ایران در ازمنه‏ى قبل از اسلام و تا قرن هفتم هجرى كه در روزنامه‏ى «ایران»، تحت عنوان «گلزار ایران» به چاپ رسید و همچنین مقالاتى زیر عنوان «در محفل انس چه شنیدم» كه در روزنامه‏ى «كیهان» طبع گردید.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)

(تو 1283 ش)، نویسنده. سرتیپ دفترى پس از تكمیل تحصیلات به فرانسه عزیمت كرد. مشاغل مهم وى: فرمانده دژبان، رییس كل شهربانى، فرمانده گارد مسلح گمرك. اثر وى: «تاریخ نظامى عصر قدیم و قرون وسطى و عهد جدید».[1] فرزند محمود دفترى (عین‏الممالك) و برادر دكتر احمد متین دفترى، در 1285 متولد شد. پس از انجام تحصیلات ابتدائى و متوسطه وارد دانشكده‏ى افسرى تهران شد. دوره‏ى دانشكده را پایان داد و براى ادامه‏ى تحصیلات به اروپا اعزام گردید. دانشكده‏ى سن‏سیر پاریس را گذراند و به ایران بازگشت. چندى در دانشكده‏ى افسرى مربى و استاد بود. تدریجا درجه‏ى سرهنگى گرفت و با رزم‏آرا رئیس ستاد ارتش نزدیكى یافته و جزء باند و دسته‏ى او شد. در سال 1326 رزم‏آرا ریاست دژبان مركز را به او سپرد. وى در 15 بهمن 1327 كه در دانشگاه تهران به شاه تیراندازى شد، در چند قدمى شاه قرار داشت. فورا شاه را به اتومبیل رسانید و به بیمارستان برد. در همان شب در تهران حكومت نظامى اعلام گردید و سرلشكر هوائى احمد خسروانى حاكم نظامى تهران گردید و دژبان تهران براى اجراى برنامه‏ها در اختیار فرماندارى نظامى قرار گرفت. همان شب سرهنگ دفترى مامور دستگیرى آیت‏الله كاشانى شد. شبانه از دیوار وارد منزل شد و آیت‏الله را با خفت و خوارى دستگیر نمود، چند شب در تهران نگه داشت و بعد او را به لرستان تبعید كردند. در فروردین سال 1328 درجه‏ى سرتیپى گرفت و در همان شغل ریاست دژبان مشغول زمینه‏سازى براى روى كار آمدن رزم‏آرا بود. در تیرماه 1329 رزم‏آرا به ریاست دولت برگزیده شد. قبل از معرفى هیئت وزیران اولین حكمى كه صادر نمود، ریاست شهربانى سرتیپ دفترى بود. روابط رزم‏آرا و دفترى بسیار نزدیك و صمیمانه بود به طورى كه دفترى توانست برادر خود عبدالله دفترى را وارد كابینه كند و پست وزارت اقتصاد ملى را به او تخصیص دهد ولى در عین حال بین برادر دیگرش دكتر احمد متین دفترى و رزم‏آرا شكاف عمیقى ایجاد شد و متین‏دفترى مرتبا با استفاده از سنگر مجلس سنا، به كوبیدن رزم‏آرا مى‏پرداخت. در دوران ریاست شهربانى او، فرار سران حزب توده از زندان قصر اتفاق افتاد. بدون شك این مسئله ساده و عادى نبود به همین دلیل رئیس شهربانى مورد بازخواست قرار نگرفت. با ترور رزم‏آرا در مجلس سلطانى ستاره‏ى اقبال دفترى افول كرد، از ریاست شهربانى كنار رفت، چندى ریاست گارد گمرك و زمانى فرماندهى مرزبانى با او بود ولى روزنامه‏هاى آن روز مرتبا لبه‏ى تیز حملات شدید خود را متوجه او مى‏نمودند. در بامداد 28 مرداد 1332 دفترى دو حكم براى ریاست شهربانى دریافت كرد. حكم اول به امضاى دكتر مصدق نخست‏وزیر وقت بود، حكم دیگر به امضاى سپهبد زاهدى به دست او رسیده بود. ولى او عملا تا روز 28 مرداد در شهربانى حضور نیافت و عصر آن روز با ارائه حكم زاهدى، شهربانى را تحویل گرفت. چند روز بعد وقتى شاه از سفر اجبارى رم بازگشت، دفترى در فرودگاه به پاى شاه افتاد ولى شاه كه از صدور حكم ریاست شهربانى او توسط دكتر مصدق باخبر بود، وى را تغییر داد و سرلشكر مهدى‏قلى علوى‏مقدم را به ریاست شهربانى گمارد و دفترى به عنوان وابسته‏ى نظامى به ایتالیا رفت. چند سالى در اروپا به سر برد و آیت‏الله كاشانى كه از دشمنان سرسخت او بود مانع از ارجاع كار در تهران به او بود. تا سرانجام در سال 1334 به تهران بازگشت و درجه‏ى سرلشكرى گرفت و ریاست اداره‏ى تسلیحات ارتش به او سپرده شد. چندین سال در آنجا به خرید اسلحه و مهمات مشغول بود. چون با ارتشبد عبدالله هدایت رئیس ستاد نزدیك و دوست بود، همه‏گونه سوءاستفاده از كار خود نمود تا سرانجام از كار معلق و تحت تعقیب قرار گرفت و در دادگاهى كه عبدالله هدایت محاكمه شد، او را نیز محاكمه كردند و به سه سال زندان محكوم گردید. پس از استخلاص از زندان، بیمارى گریبان او را گرفت و غالبا ملتزم بستر بیمارى بود. در 1356 درگذشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 12 منبع : مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی

(ز 1163 ق)، عارف و نویسنده. از آثار وى «جامع الكلیات»، در سیر و سلوك و عرفان است كه در شیراز چاپ شده است.[1] ز شعبان 1163 ق. وى كتاب جامع‏الكلیات را در سیر و سلوك و عرفان به زبان فارسى در چهارده مقاله تالیف كرده است.[2]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 9 منبع : فرهنگ فارسی معین (جلد پنجم)

(س نهم ق)، نویسنده. مشهور به بیغمى. از زندگانى و احوال او اطلاعى در دست نیست و از روى قراینى كه از اثرش به دست مى‏آید، مى‏توان او را از داستانگزاران زمان خود دانست كه داستان كهنه‏یى را درباره‏ى فیروز شاه نامى از پهلوانان كه پسر ملك داراب معرفى شده، در حفظ داشت و آن را در حضور گروهى حكایت یا املاء كرد و كاتبى به نام محمود دفتر خوان آن را مى‏شنید و یادداشت مى‏كرد. مولانا این داستانها را از قصاصان دیگر گرفته بود و به نام همان راویان یا گویندگان نقل مى‏كرد. حاصل این داستانها اثرى شد به نام «دارابنامه» كه ترجمه آن به عربى به نام «سیرة فیروز شاه بن ملك داراب» در مصر طبع شده است.[1] مولانا شیخ حاجى محمد بن شیخ احمد بن مولانا على بن حاجى محمد طاهرى (طامرى) از داستانسرایان قرن هشتم و قرن نهم، مؤلف و مدون داراب‏نامه (2- داراب نامه.)

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر جعفر مؤيّد شيرازي در سال 1316 در شيراز به دنيا آمد.پس از پايان تحصيلات متوسطه، در دانشكدۀ ادبيات دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت و در سال 1343 و 1347 به ترتيب موفق به اخذ ليسانس و دكترا در رشتۀ ادبيات عرب با درجۀ بسيار خوب (بالاترين درجه در دانشگاه تهران) شد.از سال 1346 تا 1348 در دانشگاه اهواز و از آن پس تا كنون در دانشكدۀ ادبيات دانشگاه شيراز به تدريس اشتغال داشته است.ايشان داراي تاليفاتي در پيرامون ادبيات فارسي و عربي است.كتاب "شناختي تازه از سعدي" جعفر مويد شيرازي ، در دوره دوم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : علوم انسانيرشته : زبان و ادبيات عربي والدين و انساب : پدر جعفر مويد شيرازي ، شادروان حاج شيخ عبدالغفّار مؤيّد اديبي سخن شناس بود .خاطرات کودکي : جعفر مويد شيرازي به سبب ذوق و گرايشي كه از كودكي به ادبيات داشت، ضمن تحصيلات ابتدايي و متوسّطه از محضر پدرش شادروان حاج شيخ عبدالغفّار مؤيّد كه اديبي سخن شناس بود بهره ها يافت.تحصيلات رسمي و حرفه اي : جعفر مويد شيرازي پس از پايان تحصيلات متوسطه، در دانشكدۀ ادبيات دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت و در سال 1343 و 1347 به ترتيب موفق به اخذ ليسانس و دكترا در رشتۀ ادبيات عرب با درجۀ بسيار خوب (بالاترين درجه در دانشگاه تهران) شد.استادان و مربيان : جعفر مويد شيرازي در دوران تحصيلات دانشگاهي و پس از آن به فيض مؤانست و بهره وري از استاداني چون علامه سيدمحمد فرزان، بديع الزمان فروزانفر، علامه عبدالحميد بديع الزّماني و... نايل آمدفعاليتهاي آموزشي : جعفر مويد شيرازي از سال 1346 تا 1348 در دانشگاه اهواز و از آن پس تا كنون در دانشكدۀ ادبيات دانشگاه شيراز به تدريس اشتغال داشته است. دكتر مؤيد شيرازي به قصد مطالعه و پژوهش در زمينۀ ادبيات و علوم سياسي، سفرهاي زيادي به خارج از كشور نموده است.از اين سفرهاي علمي، تحقيق در دانشگاههاي تكزاس و بركلي در آمريكا و همچنين دانشگاههاي قاهره و بيروت را مي توان نام برد. جوائز و نشانها : كتاب "شناختي تازه از سعدي" جعفر مويد شيرازي ، در دوره دوم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. چگونگي عرضه آثار : جعفر مويد شيرازي علاوه بر تاليف آثاري در پيرامون ادبيات عربي و فارسي ،اشعار فراواني در مجلات و نشريات هنري و فرهنگي به چاپ رسانده است. ________________________________________ آثار : بيائيد فارسي صحبت كنيم ويژگي اثر : اين كتاب در دو جلد به زبان انگليسي. شايان ذكر است كه جايز? بهترين برنام? آموزش سال 1355 به اين كتاب تعلق گرفت.2 سعدي الشيرازي (اشعار العربية) شعر فارسي از مشروطيت تا امروز (همراه با نقد) شناختي تازه از سعدي ويژگي اثر : همراه با متن مصحّح و معرب اشعار عربي سعدي و ترجم? فارسي اشعار (كتاب سال)5 فارسي امروز ويژگي اثر : اين كتاب در دو جلد به زبان انگليسي، براي آموزش زبان فارسي به خارجيان. اين كتاب در دانشگاههاي هاروارد و كمبريج به صورت كتاب درسي درآمده است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر قربانعلي سليمي تحصيلات دانشگاهي خود را در رشته كارشناسي زبان و ادبيات انگليسي در دانشگاه اصفهان آغاز كرد . وي تحصيلات تكميلي خود را به ترتيب در رشته مديريت در آموزش و پرورش در دانشگاه تهران و دانشگاه ايالتي ميشيگان آمريكا به تحصيل پرداخت و موفق به اخذ دكتري همان رشته از دانشگاه مذكور شد. نامبرده هم اكنون عضو هيئت علمي و دانشيار دانشگاه اصفهان مي باشد. گروه : علوم انسانيرشته : مديريت آموزشيگرايش : مديريت در آموزش و پرورشتحصيلات رسمي و حرفه اي : تحصيلات رسمي و دانشگاهي قربانعلي سليمي به ترتيب زير مي باشد: كارشناسي: زبان و ادبيات انگليسي ازدانشگاه اصفهان كارشناسي ارشد: مديريت در آموزش و پرورش از دانشگاه تهران و دانشگاه ايالتي ميشيگان دكتري :مديريت در آموزش و پرورش از دانشگاه ايالتي ميشيگان مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : تجارب مديريت و اجرائي دكتر قربانعلي سليمي به قرار زير است : معاونت آموزشي و پژوهشي دانشكده در سالهاي 71-75 عضو هيئت علمي و دانشيار دانشگاه اصفهان آرا و گرايشهاي خاص : زمينه هاي مورد علاقه : آموزش وپرورش (ابتدائي، راهنمائي ومتوسطه ) مديريت در آموزش و پرورش آموزش هاي ضمن خدمت و ديگر زمينه هاي وابسته چگونگي عرضه آثار : فعاليت هاي پژوهشي دكتر قربانعلي سليمي به قرار زير است: تعداد پايان نامه هاي تحت راهنمايي و مشاوره : بيش از 44 مورد تعداد مقالات چاپ شده :14 مورد تعداد مقالات ارائه شده در كنفرانسهاي علمي : 10 مورد ________________________________________ آثار : رفتار سازماني در آموزش و پرورش ويژگي اثر : سليمي، قربانعلي .(1380 ). اصفهان: انتشارات سمت در دانشگاه آزاد اسلامي خوراسگان. 2 روش تحقيق در علوم تربيتي ويژگي اثر : سليمي، قربانعلي .(1370و 1376 ).اصفهان، نشر آگاه 3 مديريت كيفي افزوده ويژگي اثر : سليمي، قربانعلي .(1377). اصفهان: انتشارات گويا

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

فرشيد مثقالي متولد 1322 شهر اصفهان است. وي نقاشي را در دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران آغاز كرد و در سال 1350 در رشته ‏نقاشي فارغ التحصيل شد. كار حرفه اي او با مجله نگين در سال 1343 سپس در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان با تصوير گري چند كتاب ‏كودك تا ساخت فيلم‌هاي انيميشن و طراحي پوستر فيلم ادامه مي‌يابد و با كسب چند جايزه به شهرت جهاني ميرسد. كارهاي گرافيكي وي با ‏مجسمه سازي در مدت اقامت در فرانسه و كارهاي گرافيكي در مدت يازده سال (از سال 1365 تا 1373 ) اقامت در آمريكا استمرار پيدا ميكند. ‏مثقالي دهه اخير را در ايران گذرانده است.‏ گروه : هنر رشته : گرافيك گرايش : تصويرگري، فيلم سازي تحصيلات رسمي و حرفه اي : فارغ التحصيل رشته نقاشي از دانشگاه تهران ۱۳۵۰ در حضور كساني چون «علي محمد حيدريان»، «محمود جوادي پور» و «جواد حميدي» ‏ فعاليتهاي ضمن تحصيل : ‏ آغاز كار حرفه اي فرشيد مثقالي اما به همكاري با مجله «نگين» و در سال هاي ۴-۱۳۴۳ برمي گردد. مجله اي كه هنرمند تصويرگري و تنظيم صفحات آن را ‏به عهده مي گيرد. كار در مجله نگين با چند سال فاصله مقدمه اي مي شود براي همكاري مثقالي با كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان، كه ‏مهمترين منبع توليد ايده و فكر براي گروه هاي سني پائين به حساب مي آمد. تصويرگري چند كتاب كودك، كه «عمو نوروز» نخستين آنها به ‏شمار مي رفت، حاصل اين دوره از همكاري هنرمند با كانون بود. دوره اي دو سه ساله كه تصويرگري «ماهي سياه كوچولو» هم در آن جاي ‏مي گيرد و جايزه اول بي ينال «بولونيا»ي ايتاليا را در سال ۱۳۴۸ نصيب او مي كند. جايزه اي كه در همان سال با افتخار بي ينال «براتيسلاوا» ‏چكسلواكي و براي همان كتاب همراه مي شود. فعاليت با كانون كه بلافاصله مزيت هاي خود را نشان داده و به درخشش يكجا و يكباره نقاشي در سطحي جهاني انجاميده است، باعث ‏مي شود مثقالي در سال ۱۳۴۹ به كانون بپيوندد تا به همراه «آراپيك باغداساريان» بخش فيلم هاي كارتوني اين نهاد خلاق را بنيان بگذارند. ‏فيلم هاي «آقاي هيولا» و «سوءتفاهم» ساخته هاي نخست تصويرگر جوان به شمار مي آيند كه باز هم به درخشش او مي انجامند و در ‏فستيوال فيلم هاي كودك تهران جايزه مخصوص و ديپلم افتخار را به دنبال مي آورند.‏ هم دوره اي ها و همکاران : از همكاران فرشيد مثقالي ميتوان به مرتضي مميز و علي اصغر معصومي و آراپيك باغداساريان اشاره كرد.‏ وقايع ميانسالي : بخش ديگر از زندگي حرفه اي فرشيد مثقالي را بايد در آمريكا پي گرفت. بخشي كه با اقامت او در كاليفرنيا و در سال ۱۳۶۵ آغاز مي شود و با ‏راه اندازي يك استوديوي شخصي گرافيك به نام «دسك تاپ استوديو» ادامه مي يابد. اقامت در كاليفرنيا و انجام كارهاي گرافيكي هم بالاخره در ‏سال ۱۳۷۳ به اقامت در شهر سانفرانسيسكو و توليد آثار مالتي مديا و طراحي و ساخت فضاهاي ويرچوال رئاليستي براي اينترنت منجر ‏مي شود.‏ مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : و اما اگر بخواهيم به فعاليت هاي هنري فرشيد مثقالي بپردازيم، بايد به سرپرستي قسمت گرافيك كانون و تأسيس آتليه گرافيك «چهل و دو» در سال ‏‏۱۳۴۸ نيز اشاره اي داشته باشيم. . علاوه براين، مثقالي داور چندين جشنواره داخلي و خارجي نيز بوده است، كه از ميان آنها نيز مي توان به ‏داوري در بي ينال هاي تصوير گري «براتيسلاوا» و «بولونيا»، فستيوال فيلم كودك تهران و فستيوال فيلم انيميشن «انسي» فرانسه اشاره كرد.‏ وي عضو هيأت داوران چند بي ينال و جشنواره جهاني بوده است. فرشيد مثقالي دهه اخير را در ايران گذرانده است و مگر در چند نمايشگاه و ‏چند داوري و... خيلي خود را بروز نداده است. حضور سنگين و سكوت ثقيل او كه اصلاً و انگار ربطي به آن آدم پرهياهوي چند دهه قبل ندارد، ‏حالا و همچنان ما را به گذشته هاي هنرمند و آثار درخشان او پيوند مي زند. آثاري كه به قول مرتضي مميز - دوست ديرين مثقالي - راه خود را ‏چندان راحت باز نكرده اند و اگر تأييد جشنواره هاي جهاني نبود، همچنان با مخالفت هاي زيادي مواجه مي شدند. مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : تأسيس آتليه «چهل و دو» با مرتضي مميز و علي اصغر معصومي در سال 1348 بنيانگذار بخش فيلم هاي انيميشن كانون به همراه آراپيك باغداساريان راه اندازي يك استوديوي شخصي گرافيك به نام «دسك تاپ استوديو» در كاليفرنياي آمريكا 1365‏ جوائز و نشانها : و جايزه اول بي ينال «بولونيا»ي ايتاليا را در سال ۱۳۴۸ براي تصوير گري كتاب ماهي سياه كوچولو نصيب فرشيد مثقالي مي كند. جايزه اي كه در همان سال ‏با افتخار بي ينال «براتيسلاوا» چكسلواكي و براي همان كتاب همراه مي شود. و در سال ۱۳۵۰ جايزه افتخار بي ينال كتاب «بولونيا» (ايتاليا) را براي تصويرگري كتاب «قهرمان»، در سال ۱۳۵۱ جايزه «سيب طلا» بي ينال ‏‏«براتيسلاوا» (چكسلواكي) را براي تصويرگري كتاب «آرش كمانگير» و بالاخره جايزه «هانس كريستين اندرسون» (نوبل ادبيات كودكان و ‏نوجوانان) را در سال ۱۳۵۳ براي مجموعه آثار تصويرگري كودكانش دريافت مي كند. اين جايزه اخير را كه هنوز هيچ كس از خيل تصويرگران ايراني ‏كتاب هاي كودك و نوجوان حتي بدان نينديشيده و مثقالي را در دنياي تصويرگري كتاب كودك دنيا تثبيت كرد، هنرمند طي مراسمي در شهر ‏‏«ريودوژانيرو» برزيل مي گيرد. جايزه مخصوص فستيوال فيلم «ونيز» ايتاليا براي فيلم «پسر و ساز و پرنده» (۱۳۵۲)، جايزه مخصوص فستيوال فيلم «مسكو» براي فيلم «دوباره ‏نگاه كن» (۱۳۵۴)، جايزه بزرگ فستيوال فيلم كودك «جيفوني» ايتاليا براي فيلم «دوباره نگاه كن» (۱۳۵۴)، جايزه مخصوص نمايشگاه كتاب ‏‏«لايپزيك» براي كتاب «مارمولك اتاق من» (۱۳۵۴)، سومين جايزه بي ينال پوستر «ورشو» لهستان (۱۳۵۶) و جايزه «نوا» از ژاپن براي كتاب «من ‏و خارپشت و عروسكم» (۱۳۶۴) مجموع جوايزي به شمار مي روند كه او در سال هاي قبل و بعد از انقلاب با آفرينه هاي همگون و همخونش ‏نصيب خود مي كند.‏ چگونگي عرضه آثار : يكي از ويژگي هاي بنيادي و بكر در اغلب آفرينه هاي فرشيد مثقالي، استفاده و كنش آزاد در برابر توان فرهنگ غني ايراني است. به طوري كه او ‏بيشتر اين فرهنگ و آرايه هاي آن را به عنوان دستمايه آثار خود برگزيده و در برگردان امروزي آن نيز تا حدود زيادي موفق بوده است همكاري با مجله «نگين» و در سال هاي ۴-۱۳۴۳ كه هنرمند تصويرگري و تنظيم صفحات آن را به عهده مي گيرد. كار در مجله نگين با چند سال ‏فاصله مقدمه اي مي شود براي همكاري مثقالي با كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان، كه مهمترين منبع توليد ايده و فكر براي گروه هاي ‏سني پائين به حساب مي آمد. تصويرگري چند كتاب كودك، كه «عمو نوروز» نخستين آنها به شمار مي رفت، حاصل اين دوره از همكاري هنرمند ‏با كانون بود. دوره اي دو سه ساله كه تصويرگري «ماهي سياه كوچولو» هم در آن جاي مي گيرد و جايزه اول بي ينال «بولونيا»ي ايتاليا را در ‏سال ۱۳۴۸ نصيب او مي كند.‏ مثقالي در سال ۱۳۴۹ به كانون بپيوندد تا به همراه «آراپيك باغداساريان» بخش فيلم هاي كارتوني اين نهاد خلاق را بنيان بگذارند. فيلم هاي ‏‏«آقاي هيولا» و «سوءتفاهم» ساخته هاي نخست تصويرگر جوان به شمار مي آيند كه باز هم به درخشش او مي انجامند و در فستيوال ‏فيلم هاي كودك تهران جايزه مخصوص و ديپلم افتخار را به دنبال مي آورند. و اما مثقالي كه حالا (۱۳۴۹) ذوق خود را در سينماي انيميشن نيز آزموده و به موفقيت هايي نيز دست يافته است، ضمن توليد فيلم هاي ديگر ‏به طراحي پوستر براي فيلم هاي كانون و فستيوال فيلم كودك كانون مي پردازد. مثقالي مدتي نيز در پاريس مشغول نقاشي و مجسمه سازي مي شود. مجسمه ها و نقاشي هايي كه البته بيش تر از جنس ولحن ‏تصوير هاي ساده و رؤيايي او به حساب مي آيند و علاوه بر تنوع رنگ از مواد اوليه نامرسومي چون چسب و چوب و كاغذ تشكيل مي شوند. ‏نمونه اي از مجسمه هاي مثقالي را مي شد چند سال پيش آويزان از سقف موزه هنرهاي معاصر تهران ديد. اثري كه او در نمايشگاه «باغ ‏ايراني» و در كنار مجسمه جنباي «الكساندر كالدر» و بالاي حوض روغن هنرمند ژاپني شركت داده بود. از مجسمه هاي او كه در همان ‏سال هاي اقامت در پاريس درگالري «سامي كينكز» به نمايش درمي آمد، ميان كتاب «مجسمه هاي كاغذي» هنرمند نيز مي توان سراغي ‏گرفت و ديد. كتابي كه با قطع كوچك خود خيلي جدي نمي نمايد، اما تداعي همان كتاب هاي كودك را مي كند كه او تصوير گري كرده است. يك ‏بخش ديگر از زندگي حرفه اي مثقالي را بايد در آمريكا پي گرفت. بخشي كه با اقامت او در كاليفرنيا و در سال ۱۳۶۵ آغاز مي شود و با ‏راه اندازي يك استوديوي شخصي گرافيك به نام «دسك تاپ استوديو» ادامه مي يابد. اقامت در كاليفرنيا و انجام كارهاي گرافيكي هم بالاخره در ‏سال ۱۳۷۳ به اقامت در شهر سانفرانسيسكو و توليد آثار مالتي مديا و طراحي و ساخت فضاهاي ويرچوال رئاليستي براي اينترنت منجر ‏مي شود. از كارهاي اين دوره ۱۱ ساله مثقالي متأسفانه و انگار هنوز چيزي در ايران و در سال هاي بعد از بازگشت اش منتشر نشده كه در معرض ديد و ‏داوري قرار بگيرد و كتابي هم كه به منتخب آثار گرافيكي و تصويرگري او مي پردازد، در واقع بيشتر مروري بر فعاليت هاي حرفه اي پيش از انقلاب ‏و نمونه هاي پراكنده اي از آفرينه هاي بعد از انقلاب وي دارد. اين جاگيري سخت و اين جريان ناهموار براي هنر ماندگار مثقالي را براي مثال مي توان در مراجعه به تصويرگري او از شعرهاي «نيما يوشيج» يا ‏كتاب هايي چون «مي تراود مهتاب» و «آفرينش ايراني» كه در دهه پنجاه به طور مشخص ديد و دريافت كرد. آثاري كه از كلاژ همزمان ‏ذهنيت هاي كودكانه و بزرگسالانه به وجود آمده اند و به طور ضمني جدال هنرمند با دنياي اطراف را نيز نشان مي دهند. اين جدال كه بيشتر با ‏سكوت و از سكوت آغاز و دامنه هاي آن تا شعر سپيد و گاه نيمايي نيز كشيده مي شود، در بازخورد كودكانه اش انقلابي تصويري و تجسمي ‏است و در تأويل و تحويل به دنياي آدم بزرگ هاي اين سرزمين بسيار خشك و خشن و بي روح به حساب مي آيد. اينجاست كه همين آفرينه ها ‏راه خود را به سرزمين هاي ديگري مي گشايند و در متن بهتر و بزرگتري به سنجش در مي آيند و جواب مي گيرند.‏ آثار : 1 آرش كمانگير ‏ ويژگي اثر : تصوير گري كتاب، جايزه «سيب طلا» بي ينال «براتيسلاوا» (چكسلواكي) را براي تصويرگري اين كتاب در سال ????‏ 2 آقاي هيولا ويژگي اثر : فيلم كودك 3 آيا مي دانيد چطور؟ ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 4 بهتر، بيشتر ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 5 ‏پسر و ساز و پرنده ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 6 تصوير گري شعرهاي نيما يوشيج، كتاب مي تراود مهتاب و كتاب آفرينش ايراني 7 دوباره نگاه كن ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 8 ‏سوئ تفاهم‏ ويژگي اثر : فيلم كودك 9 شهر خاكستري ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 10 عمو نوروز‏ ويژگي اثر : تصوير گري كتاب ‏ 11 قهرمان ويژگي اثر : تصويرگري كتاب، جايزه افتخار بي ينال كتاب «بولونيا» (ايتاليا) در سال 1351 براي تصويرگري اين كتاب 12 كرم خيلي خيلي خوب ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان 13 ماهي سياه كوچولو ويژگي اثر : ‏ تصوير گري كتاب ‏ 14 يك قطره خون، يك قطره نفت ويژگي اثر : فيلم، كانون فكري كودكان و نوجوانان

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر وحيد طباطبا وكيلي در سال 1326 در شهر تهران به دنيا آمد.پس از اخذ درجه كارشناسي رشتة مهندسي برق و الكترونيك از دانشگاه صنعتي شريف تهران ،براي ادامة تحصيلات عاليه، راهي كشور انگلستان شد و در رشته مهندسي مخابرات به تحصيل پرداخت و در سال 1356 به دريافت درجة‌دكترا از دانشگاه برادفورد توفيق يافت. وي هم اكنون عضو هيئت علمي و دانشيار دانشگاه علم و صنعت مي باشد. ترجمه كتاب"مهندسي ارتباطات دور"، در دوره پنجم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : فني و مهندسي رشته : مهندسي الكترونيك گرايش : مخابرات تحصيلات رسمي و حرفه اي : وحيد طباطبا وكيلي تحصيلات ابتدايي را در تهران و خرم آباد و تحصيلات متوسطه را در شهر تبريز به پايان برد و در سال 1349 به اخذ درجه ليسانس در رشتة مهندسي برق و الكترونيك از دانشگاه صنعتي شريف تهران نايل آمد. وي براي ادامة تحصيلات عاليه، راهي كشور انگلستان شد و در سال 1353 به اخذ درجه فوق ليسانس رشتة مهندسي مخابرات از دانشگاه منچستر و در سال 1356 به دريافت درجة‌دكترا از دانشگاه برادفورد توفيق يافت. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : دكتر طباطبا وكيلي بعد از طي مدارج عالي دانشگاهي به ميهن بازگشت و به كار تدريس و تحقيق پرداخت. مشاغلي كه ايشان از سال 1357 به بعد عهده‌دار آن بوده‌اند، استادياري گروه مهندسي برق دانشكدة فني دانشگاه تبريز، مشاورت فني وزارت برنامه و بودجه، استاد مدعو دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتي اميركبير، دانشگاه آزاد اسلامي تهران و مجتمع فني و مهندسي تهران بوده است و از سال 1364 تا كنون به عنوان استاديار و مدير گروه مخابرات دانشكدة برق دانشگاه علم و صنعت ايران به فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي خود ادامه مي‌دهند. فعاليتهاي آموزشي : سوابق تدريس وحيد طباطباوكيلي در دانشگاه علم و صنعت به قرار زير است: پردازش سيگنالهاي ديجيتالي مخابرات II آرا و گرايشهاي خاص : دكتر طباطباوكيلي در زمينه مخابرات و پردازش سيگنالهاي ديجيتالي مقالات متعددي به رشته تحرير در آورده است. جوائز و نشانها : ترجمه كتاب"مهندسي ارتباطات دور"، در دوره پنجم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. آثار : 1 سيستمهاي مخابراتي - جلد اول آنالوگ ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه علم و صنعت ايران، سال 1373 2 مهندسي ارتباطات دور ويژگي اثر : اين كتاب توسط دكتر طباطبا وكيلي به فارسي برگرداندشده است و توسط مركز نشر دانشگاهي در سال 1365 به چاپ رسيده است-اين كتاب در دوره پنجم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي شده است-آشنايي با كتاب «مهندسي ارتباطات دور» اين كتاب، تأليف راجون، يكي از مهندسين ارشد و مجرب III است كه مشتمل بر دوازده فصل در باب مباحث نظري و عملي مهندسي مخابرات مي‌باشد. در اين كتاب، سيستم‌هاي مختلف ارتباطات دور از قبيل روشهاي انتقال تلفني، ادغام فركانسي، سيستم‌هاي HF و مايكروويو، سيستم هاي پراكندگي تروپوسفري و ايستگاه زميني، انتقال امواج ميليمتري، سيستم‌هاي كابلي، سيستم‌هاي PCM و روشهاي انتقال تصوير مورد بحث و بررسي قرار گرفته، با ترتيبي منطقي تشريح شده است. اين كتاب به عنوان كتاب مرجع براي درس سيستم‌هاي انتقال در رشتة مهندسي برق دانشگاههاي ايران به كار رفته، همچنين با توجه به نكات فني و علمي مطروحه در آن، مي‌تواند مورد استفاده مهندسين مخابرات در قسمتهاي مختلف صنعت مخابرات كشور قرار گيرد

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

به نام يگانه دکتر مجتبی میرسلیم در بهمن 1334 در تهران متولد شد و پس از دریافت دیپلم متوسطه از دبیرستان البرز در سال 1353 به آمریکا عزیمت کرد و مدارج عالی زیر را گذراند: • کارشناسی دو رشته‌ای مهندسی برق/ مهندسی هسته‌ای، دانشگاه برکلی کالیفرنیا (UCB) در سال 1357 (دانشجوی ممتاز) • کارشناسی ارشد مهندسی هسته‌ای، دانشگاه برکلی کالیفرنیا (UCB) در سال 1359 (دانشجوی ممتاز) • دکترای مهندسی برق (قدرت)، دانشگاه ایالتی ارگان، کرولیس (OSU) در سال 1365 (دانشجوی ممتاز) ایشان پس از بازگشت به میهن در سال 1366 با رتبه استادیاری به استخدام دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر درآمد. وی در سال 1377 به رتبه دانشیاری و در سال 1383 به مرتبه استادی ارتقاء یافت و هم‌اکنون استاد تمام گروه قدرت و عضو هسته اصلی قطب علمی قدرت دانشگاه صنعتی امیرکبیر می‌باشد. دکتر میرسلیم تاکنون (سال 1388) 25 رساله کارشناسی ارشد و 7 رساله دکترا را هدایت کرده و علاوه بر وظایف آموزشی، مشاغل اجرایی زیر را به عهده داشته است: ، رئیس گروه قدرت دانشگاه صنعتی امیرکبیر ، معاون آموزشی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر (سه دوره) ، پایه‌گذار و مدیرکل نظارت و ارزیابی دانشگاه صنعتی امیرکبیر (هفت سال) ، عضو کمیته برنامه‌ریزی مهندسی هسته‌ای در شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ، عضو شورای علمی مرکز تحقیقات مهندسی پزشکی و توانبخشی جانبازان ، عضو هیئت مدیره شرکت تولید و ساخت وسایل و لوازم دریایی ،سردبیر تخصصی هیئت تحریریه مجله علمی پژوهشی امیرکبیر ، داوری مقالات IEEE Transactions on Magnetics ، IEEE Transactions on Power Delivery، IET, Journal of Science, Measurement & Technology نامبرده علاوه بر ارائه بیش از 120 مقاله علمی در مجلات علمی معتبر داخل و خارج، و کنفرانسهای بين المللی، کتب زیر را به رشته تحریر درآورده است: 1. تئوری و مسایل ماشینهای الکتریکی، الکترومکانیک ، نشر گستره 1370 و انتشارات نقش جهان 1376 2. ترانسفرمر و ماشینهای آسنکرون ، انتشارات محتشم ، 1374 3. ماشینهای الکتریکی و ترانسفرمر، مرکز نشر دانشگاه صنعتی اميرکبير، 1379 4. تحلیل ماشینهای الکتریکی به روش عناصر محدود، مرکز نشر دانشگاه صنعتی جوائز و نشانها : تقدير نامه بهترين دانشجوي دانشگاه ايالتي اورگان و دانشگاه كاليفرنيا در بركلي ،آمريكا انتخاب شده براي گروه WHO IS WHO در علوم و مهندسي از سال 1376 چگونگي عرضه آثار : فعاليت هاي پژوهشي دكتر آقا ميرسليم به ترتيب زير است: -13 موردمقاله ارئه شده در مجلات معتبر علمي - 3 طرح پژوهشي و تحقيقاتي -6 مورد پروژه -5 فعاليت كنفرانسي آثار : 1 تئوري و مسائل ماشينهاي الكترونيكي و الكترومكانيك ويژگي اثر : تاليف،انتشارات گسترش ،تهران 1370 2 تحليل اجزاءمحدود در ماشينهاي الكترونيكي ويژگي اثر : تاليف،انتشارات دانشگاه اميركبير در سال 1381 3 ترانسفورماتور و ماشينهاي قياس ويژگي اثر : تاليف،انتشارات محتشم ،تهران 1374 4 روشهاي عددي در الكترومغناطيس NDT ويژگي اثر : تاليف،انتشارات دانشگاه گيلان در سال 1383 5 ماشين هاي الكتورنيكي و ترانسفورماتورها ويژگي اثر : تاليف،انتشارات پروفسور حسابي ،تهران 1380

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد سوم)

(1340 -1270 ش)، نمایشنامه‏نویس، نویسنده، مترجم و مؤسس. از سادات كاشان بود و در تهران به دنیا آمد. تحصیلات خود را در مدارس شرف، علمیه و آلیانس فرانسه به پایان رساند و بعد به سمت معلمى زبان فرانسه و ریاضیات همان مدرسه رسید. او همچنین در مدارس نظامى، علوم سیاسى، اسلام و اقدسیه نیز مشغول به كار شد و سپس به وزارت مالیه رفت. نصر سالها مشاغل مختلف دیگرى را نیز بر عهده داشت از جمله، معاونت وزارت پیشه و هنر، وزیر پست و تلگراف، سفیر كبیر ایران در چین و هندوستان و نماینده‏ى ایران در سازمان ملل متحد. وى در آغاز مشروطیت به كار نمایش و تئاتر روى آورد و اقدام به تأسیس تئاتر ملى كرد. نصر براى آموختن فن تئاتر به اروپا رفت و پس از بازگشت، كمدى ایران را به سبك تئاتر اروپایى تأسیس كرد. او ریاست كمیسیون نمایش را در سازمان پرورش افكار (تأسیس 1318 ش) برعهده داشت. همچنین وى هنرستان هنر پیشگى را بنا نهاد و خود به تدریس تاریخ هنر پرداخت. وى را پدر تئاتر ایران مى‏دانند. سید على نصر در تهران درگذشت و در امامزاده عبداللَّه دفن شد. از آثار وى: الف- تألیفات: «تاریخ ایران و دنیا»؛ «فیزیك گاز»؛ «حفظ الصحه»؛ «علم الاشیاء»، در شش مجلد؛ «هنرآموز دوشیزگان»، در شش مجلد؛ «تاریخ عمومى»، مصور؛ «تاریخ مختصر ایران». ب- نمایشنامه‏ها: «سیروس»؛ «اشتباه لپى»؛ «نتیجه تعدد زوجات»؛ «زن بى‏وفا»؛ «قمارخانه» و غیره. ج- ترجمه‏ها: «عوامفریب سالوس»؛ «سه عروسى در یك شب»؛ «تاریخ یونان»؛ «انقلاب فرانسه».[1] فرزند نصرالاطباء كاشانى، در 1274 در تهران تولد یافت. پس از انجام تحصیلات مقدماتى وارد مدارس علمیه و آلیانس فرانسه شد و دوره مدارس مزبور را طى كرد، آنگاه به شغل معلمى پرداخت و چندى در مدارس علمیه، اقدسیه، قاجار و مدرسه سیاسى تدریس مى‏كرد. سپس وارد وزارت دارایى شد و قریب بیست سال در آن وزارتخانه بود. اهم مشاغل وى در وزارت مالیه عبارتند از: ریاست كل خالصجات، رئیس انحصار تریاك، ریاست اداره دخانیات، پیشكار مالیه اصفهان، رئیس دارایى خراسان و ریاست اداره برق تهران. نصر در 1315 به حكمرانى مازندران منصوب شد و قریب سه سال استاندار آنجا بود. در 1318 على منصور وزیر پیشه و هنر او را به معاونت خود برگزید و وقتى منصور به نخست‏وزیرى رسید كفالت وزارت پیشه و هنر با على نصر شد. پس از شهریور 1320 مدتى هم معاونت وزارت كشور را عهده‏دار گردید و در 1325 در یكى از كابینه‏هاى احمد قوام به وزارت پست و تلگراف معرفى شد، ولى دوران وزارتش طولانى نشد و از آنجا با سمت سفیر كبیر عازم پاكستان گردید و بعد سفیر كبیر ایران در چین ملى شد و سرانجام در 1340 درگذشت. سید على نصر مردى دانشمند و صاحب تألیفات متعدد بود و در حقیقت بنیانگذار هنر تأتر در ایران مى‏باشد. تعداد زیادى نمایشنامه به وسیله او تحریر و اجرا گردید و كتبى نیز در تأتر دارد. از دیگر كارهاى او تأسیس هنرستان هنرپیشگى است. چند تأتر هم در ایران تأسیس نمود.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1347/ 1346 -1275 ش)، نویسنده، مترجم و مدرس. وى ابتدا منطق، فلسفه، اصول، حدیث، تفسیر و زبان و ادبیات فارسى و عربى را آموخت و پس از آن زبان‏هاى تركى عثمانى و انگلیسى را فراگرفت. در بیست و چهار سالگى وارد وزارت فرهنگ شد و چندین سال از طرف این وزارت سرپرستى مدارس ایران را در عراق به عهده داشت. وى پس از بازگشت به ایران در آموزشگاه‏هاى تهران، دانشكده‏ى معقول و منقول و مدرسه‏ى عالى سپهسالار به تدریس زبان عربى و تاریخ و جغرافیاى ایران و كشورهاى اسلامى پرداخت. او همچنین مدت پانزده سال در دانشگاه قاهره به تدریس زبان و ادبیات فارسى، تاریخ و جغرافیاى ایران مشغول بود. نشأت در مدت سرپرستى و تدریس خود، چندین كتاب از فارسى به عربى و از عربى به فارسى ترجمه كرد. او همچنین مدتى استاد دانشگاه تهران بود و در دانشكده‏ى الهیات و معارف اسلامى تدریس مى‏نمود. وى در تهران درگذشت. از آثارش: «آموزگار عربى»؛ «سلسله فلاسفه‏ى ایران در اسلام»، شرح حال غزالى؛ «تاریخ سیاسى خلیج‏فارس»؛ «توحید اهل توحید»، ترجمه؛ «دستور كامیابى»، ترجمه؛ «شرح وقایع زندگانى محمد على پاشا مؤسس سلسله‏ى خدیویه‏ى مصر»، ترجمه؛ «فن معاشرت»، ترجمه؛ «المعلم الجدید»، به فارسى و عربى.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1294 ش)، نویسنده. پدرش ملقب به مسعود دیوان و از صاحب منصبان نظامى بود. در سلماس به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در تبریز و خوى به اتمام رسانید و در اولین دوره دانشكده فنى، كه در محل دارالفنون تشكیل شد، شركت جست و در 1317 ش در رشته‏ى مهندسى برق فارغ‏التحصیل گشت. وى براى مطالعه به كشورهاى فرانسه، بلژیك و ژاپن سفر كرد. از آثارش: رساله‏اى مربوط به تدوین توزیع نیروى برق؛ آئین‏نامه‏اى مربوط به «حفاظت از خطرات ناشى از برق».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 3 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 249 ق)، حافظ، محدث و مصنف. در سمرقند و سپس در بغدد ساكن بود. از نضر بن شمیل و ابونعیم و ابوصالح كاتب و محمد بن مجیب و على بن حسن بن شقیق حدیث شنید. ابوداوود و ابن‏ماجه قزوینى و ابوحاتم رازى و محاملى و ابوالعباس سراج و ابن ابى‏الدنیا و ابوحامد حضرمى و یحیى بن صاعد و بسیارى دیگر از وى روایت كرده‏اند. او در بغداد درگذشت. خطیب او را در علم حدیث پیشگام و ثقه‏اى مورد اعتماد كامل مى‏داند. ابن‏حبان گوید كه غفارى شنیده‏هاى خویش را جمع‏آورى و بر اساس آن تصانیفى از خود به جاى گذاشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س چهاردهم ق)، نویسنده. اثر وى «آداب الانسان فى طریق الجنان» است كه در 1318 ش در تهران به چاپ رسیده است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1339 ق)، نویسنده. وى حاكم شیراز بود و در قم درگذشت و در كفش كن صحن جدید قم جنب بقعه‏ى اتابك مدفون است. اثر وى «مقدمات علوم طبیعى»، براى مدارس ابتدایى.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1277 ش)، نویسنده. وى رییس انبار ماشین‏آلات وزارت كشاورزى بود. اثر وى «بشارت ظهور امام زمان (ع)» كه در تهران در سال 1332 ش به چاپ رسیده است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1275 ش)، نویسنده. وى پس از طى ایام كودكى در محضر اساتید وقت مقدمات و ادبیات فارسى و عربى را آموخت و وارد فرهنگ شد و در دبیرستان حیات ناظم و معلم شد تا در سال 1312 ش از این شغل استعفا داد و خود آموزشگاهى را به نام ابن‏سینا تاسیس كرد و با تلاش خستگى‏ناپذیرى آن را در ردیف دبیرستانهاى درجه اول شیراز درآورد. شرقى از سال 1315 ش علاوه بر تعلیم و تدریس از راه نشر روزنامه «عصر آزادى» كه صاحب امتیازش جواد آزادى بود وارد عالم مطبوعات شد و این جریده را تا سال 1320 ش كه یكى از بهترین جراید شیراز بود نشر مى‏داد و از آن سال، امتیاز نشر نامه «پارس» را به عهده گرفت. علاوه بر آن عهده‏دار مشاغل مختلف از جمله نماینده انجمن شهر شیراز و عضو شوراى عالى فرهنگ فارس و شوراى عالى جوانان نیز بوده است. وى در طریقت پیرو سلسله‏ى ذهبیه احمدیه و نسبت به میرزا احمد تبریزى ملقب به وحیدالاولیاء ارادت كامل داشته است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1300 ش)، نویسنده و مدرس. در شیراز متولد شد تحصیلات مقدماتى را در شیراز به پایان رسانید. در سال 1318 ش از دانشسراى عالى فارغ‏التحصیل شد و به اخذ گواهى‏نامه در رشته‏هاى موسیقى، ماشین‏نویسى و معالجه تراخم موفق شد و در دبیرستان ابن‏سینا مشغول تدریس شد. وى به فنون نویسندگى توانا و مدیریت داخلى روزنامه «پارس» را بر عهده داشت. از آثار وى: «چراغ هدایت»، در هفت مجلد؛ «رساله حكیم نظامى و سبك و روش او در شعر فارسى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1288 ش)، مدرس و نویسنده. تحصیلات متوسطه را در دارالفنون تهران در سال 1309 ش به پایان رسانده و براى ادامه‏ى تحصیل به فرانسه مسافرت كرد، و از دانشكده‏ى علوم لیون بدریافت گواهى‏نامه‏ى ریاضیات عمومى و مكانیك راسپونل توفیق یافته و از دانشگاه مون پلیه به اخذ گواهى‏نامه‏ى كارآموزى داروسازى و شیمى عمومى نائل شده و سرانجام به اخذ دانشنامه‏هاى دكترا و داروشناسى و در علوم از دانشگاه مون پلیه موفق شد و در سال 1317 ش به تهران بازگشت. و استاد كرسى شیمى آلى در دانشكده‏ى پزشكى شد و همزمان بازرس داروئى و رئیس اداره‏ى كل داروئى نیز بود. از آثار وى: «سوزاك، درمان و طرز جلوگیرى آن»؛ «شیمى آلى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 10 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س دهم ق)، دانشمند و شاعر. وى در ریاضى دست داشت و ساكن ماوراءالنهر بود و ولى در سال 926 ق به خاك عثمانى رفت و سلطان سلیم وى را اعزاز بسیار كرد و هر روز سى آقچه به او مى‏داد و هر دو یا سه ماه پنج هزار آقچه براى او مى‏فرستاد. او در این سفر مثنوى «شمع و پروانه» را به نام آن پادشاه سرود و نیز رساله‏اى در معما نوشت.[1] (ز 928 ق)، شاعر و نویسنده. از فرزندان شیخ محمود شبسترى بود. وى علاوه بر شاعرى در ریاضى نیز دست داشت. در سمرقند مى‏زیست. در 926 ق به عثمانى رفت و با قصیده‏اى به زبان فارسى بر تخت نشستن شاه سلیمان اول را شادباش گفت. سلطان روزى سى اقچه‏ى عثمانى برایش مستمرى تعیین كرد. او در همان سالهاى نخستین پادشاهى سلیمان درگذشت. از آثار وى: «شمع و پروانه»؛ «حاشیه‏ى شرح تجرید»؛ «حاشیه‏ى شرح مطالع» میرسید شریف؛ «رساله‏اى در چیستان».[2]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1329 -1266 ش)، نویسنده. معروف به قاضى عسگر. وى از اهالى تهران بود. پس از گذراندن تحصیلات متوسطه در دارالفنون، موفق به دریافت لیسانس در رشته‏ى حقوق شد. پلاسیدى درویش مسلك بود و در سال 1324 ش ابتدا به سمت بازپرسى منصوب شد و سپس به سمت دادیار دادسراى ارتقا یافت. اثر وى: «مفتاح السالكین».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 5 منبع : فرهنگ فارسی معین (جلد پنجم)

(470 -385 ق)، نویسنده و مورخ. وى در قریه حارث‏آباد بیهق ولادت یافت، بعد از كسب فضایل در نیشابور، به دیوان رسایل محمودى راه جست و در خدمت خواجه بونصر مشكان به كار پرداخت. همچنان در خدمت سلاطین غزنوى بود تا در زمان غزالدوله عبدالرشید كه در سال 440 ق سلطنت یافت چندى صاحب دیوان انشاء گردید، اما به تهمت حاسدان معزول شد و در سال 443 ق كه طغرل بر عبدالرشید خروج كرد و او را كشت، بیهقى با جمعى دیگر از درباریان زندانى شد و یك سال در زندان بود. ابوالفضل در اواخر سلطنت فرخزاد از كارهاى دیوانى كناره گرفت تا اینكه در سال 470 ق وفات یافت. مهمترین اثر بیهقى «تاریخ» مشهور اوست كه از امهات كتب تاریخ و ادب فارسى است در شرح سلطنت آل سبكتكین در سى مجلد كه در آن از تشكیل دولت غزنوى تا اوایل سلطان ابراهیم بن مسعود سخن رفته است، اما اكنون فقط قسمتى از آن كه مربوط به سلطنت مسعود بن محمود غزنوى و تاریخ خوارزم از زوال دولت آل مأمون و افتادن آن به دست سلطان محمود و حكومت آلتون‏تاش حاجب، در آن سامان تا غلبه‏ى سلاجقه، موجود است. درباره‏ى سبك و شیوه‏ى نگارش این كتاب و مؤلف آن سخن بسیار گفته و نوشته‏اند و از میان همه نوشته‏ها به قول استاد فیاض كه بیهقى‏شناس یگانه روزگار ما بود بسنده مى‏كنیم كه فرمود بیهقى گزارشگر حقیقت بود. علاوه بر این كتاب ابن‏فندق كتابى دیگر به نام «زینة الكتاب» در آداب كتابت بدو نسبت داده است.[1] ابوالفضل محمد ابن حسین، دبیر فاضل دربار محمود و مسعود غزنوى (و. حارث‏آباد بیهق 358- ف. 470 ه.ق.). وى پس از كسب معلومات در نیشابور، به دیوان رسایل محمود غزنوى راه جست، و در خدمت ابونصر مشكان رئیس دیوان رسایل به كار پرداخت، و همچنان در خدمت سلاطین غزنوى به سر مى‏برد تا در زمان عزالدوله عبدالرشید (جلوس 440) چندى صاحب دیوان انشا گردید، لیكن به تهمت حاسدان معزول و محبوس شد. در سال 44 كه طغرل كافر نعمت بر عبدالرشید خروج كرد و او را كشت، بسیارى از خادمان درگاه را در قلاع محبوس ساخت.از آن جمله بیهقى را از حبس سلطان- و به قولى از حبس قاضى غزنین- بیرون آورد و به زندان قلعه فرستاد. بیهقى پس از رهایى از زندان گویا بقیه عمر را در انزوا به سر برد تا بدرود زندگى گفت. اثر معروف او «تاریخ بیهقى.» (ه.م.) است، دیگر «زینة الكتاب» در آداب كتابت كه اكنون در دست نیست در مجموعه‏اى خطى متعلق به كتابخانه ملك (تهران) چند ورق مشتمل بر شرح بغض لغات است كه به بیهقى نسبت داده شده.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س سیزدهم و چهاردهم ق)، نویسنده. تحصیلات متوسطه‏ى خود را در كالج تهران به پایان رساند، سپس در دانشگاه كلمبیاى آمریكا ادامه تحصیل داد و دكتراى فلسفه اخذ كرد. وى پس از آن، عهده‏دار مشاغل مختلفى چون معلمى شعبه‏ى زبان و تمدن ملل قدیم و شرق در دانشگاه كلمبیا، نمایندگى ایران در مجمع معارف بین‏المللى كانادا، آتازونى؛ نماینده‏ى رسمى ایران در مجمع بین‏المللى طرق در واشنگتن؛ كنسول افتخارى ایران در واشنگتن شد. از سال 1310 ش دانشیار علوم تربیتى دانشسراى عالى تهران شد. آثار وى عبارتند از: «تاریخ جندى‏شاپور»؛ «سیر تمدن و تربیت در ایران باستان»؛ «طب و حفظ الصحه‏ى جدید».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

احمد بيرشك، فرزند محمد در سال 1285 در تهران زاده شد. تحصيلات اوليه را نزد پدر خويش فراگرفت، سپس در سال 1296 به مشهد عزيمت كرد و در مدرسه احمديه مشغول تحصيل شد. در سال 1300 به تهران آمد و در مدرسه آليانس فرانسه به تحصيل ادامه داد و فرانسه را به نيكي فراگرفت و از همان ابتدا به ترجمه كتاب‌هاي فرانسوي مشغول شد. پس از فراغت از تحصيل مدتي رئيس اداره استخدام شهرستان‌ها در كارگزيني وزارت فرهنگ و مدتي رئيس كارگزيني دانشگاه و باني و معلم گروه فرهنگي هدف بود. استاد بيرشك تاكنون كارهاي تحقيقاتي و فرهنگي بسياري را به انجام رسانده است و آثار او در دسترس عموم قرار دارد. از سال 1360 تا 1371 مسئوليت زندگينامۀ علمي دانشوران در شركت انتشارات علمي و فرهنگي به عهده ايشان بود. سپس به كار ويراستاري كتابهاي دانشگاهي و غيردانشگاهي پرداخت، در حال حاضر نيز رئيس بنياد دانشنامۀ بزرگ فارسي است. كتاب "زندگينامه علمي دانشوران" ترجمه احمد بيرشك، در دوره پانزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : علوم انساني رشته : نويسندگي والدين و انساب : احمد بيرشك فرزند محمد مي‌باشد. اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : دوران تحصيل و كودكي احمد بيرشك به دليل ماموريت‌هاي پي در پي پدر، دوران پرتلاطمي در زندگي او بوده است. به همين دليل تحصيلات مقدماتي ايشان پيوسته و منظم نبود. تحصيلات رسمي و حرفه اي : احمد بيرشك در 7 الي 8 سالگي نزد پدر خود به آموختن زبان فارسي از كتاب گلستان فارسي و پس از آن زبان فرانسوي پرداخت. در 1296 به مشهد رفته و در مدرسه احمديه اين شهر مشغول تحصيل شد و پس از گذشت سه ماه بنا به تشخيص مدير مدرسه (ميرزا حسين خانزاده) از كلاس چهارم به كلاس پنجم ارتقاء يافت. مرحله دوم تحصيلات ايشان به سال 1300 آن هم در مدرسه آليانس فرانسه تهران بود، ليكن مجدداً به علت نبوغ و استعداد وافر پس از گذراندن يك دوره امتحانات، بنا به تشخيص «مسيو مرل» مدير مدرسه به كلاس ششم و مجدداً دو الي سه ماه پس از آن به كلاس سوم و دوم يعني كلاس ما قبل آخر ارتقاء يافت. استاد در سال 1306 به تهران بازگشت. در اين سال وي تحصيل در كلاس سوم متوسطه را با موفقيت به پايان برد و بلافاصله در تابستان 1307 شخصاً اقدام به مطالعه كتاب‌هاي كلاس چهارم و در پايان همان سال توفيق ورود به كلاس پنجم را پيدا نمود. سال پنجم تحصيل استاد در مدرسه شرف بود كه مجدداً در تابستان كلاس ششم را خواند. استاد بيرشك پس از پايان دوره متوسطه، در مهر 1308 وارد دارالمعلمين شد و در رشته رياضيات تحصيلات خود را ادامه داد. در سالهاي 1330 و 1340 چند ماه در انگلستان و آمريكا به مطالعه در روشهاي آموزش و پرورش گذراند. خاطرات و وقايع تحصيل : احمد بيرشك ياد مي‌كند از روزي كه زبان فرانسه را تازه آموخته بود، او مي‌گويد: «در همان سال‌هاي 1292-1293، آنوقت‌ها چند تا لغت ياد گرفته بودم گوشه طاقچه كتاب فرانسه‌اي بود كه تصميم گرفتم آن را ترجمه كنم. رفتم كتاب را آوردم و شروع كردم به ترجمه چهار، پنج سطر اولش. در سطر دوم از «كور سوپريور» (بالاترين كلاس) صحبت مي‌كرد. من مي‌دانستم كه «كور» با املاء ديگر يعني حياط، «سوپريور» هم يعني عالي، بنابراين ترجمه كردم: حياط عالي. البته بعد از اينكه سه، چهار سطر جلو رفتم متوقف شدم. نكته جالب اينكه من در چنين سني تصميم داشتم كتاب ترجمه كنم.» احمد بيرشك به دليل هوش و استعداد قابل توجهش، بعضي از كلاس‌ها را جهشي و به سرعت طي نمود. بيرشك از دوره ابتدايي خود چنين تعريف مي‌كند: «بعد از اينكه سه ماه در كلاس چهارم بودم به پدرم گفتم: آقاجان اين كلاس براي من كم است، من اينهايي را كه مي‌گويند مي‌دانم. شب كه آقاي مدير به خانه ما آمد پدرم گفت: آقاي مدير! احمد خان مي‌گويد اين كلاس براي من كم است. [آقاي مدير] گفت: خوب امتحانش مي‌كنيم، اگر بلد بود مي‌بريم كلاس پنجم. بنابراين بعد از سه چهار ماه از كلاس چهارم به كلاس پنجم رفتم.» بيرشك دوره تحصيل در مدرسه آليانس را نيز به همين ترتيب طي نمود. او در اين مدرسه از «مسيو مرل» مدير مدرسه كه فرد بداخلاقي بود تقاضا نمود وي را از كلاس هفتم به كلاس ششم منتقل نمايد، مسيو مرل از جسارت بيرشك در بيان خواسته خود خوشش آمد و از طريق آزمون، او را به كلاس ششم ارتقاء داد. اين روال در دوره‌هاي بعدي يعني پنجم، چهارم، سوم و دوم كه كلاس‌هاي ماقبل آخر بودند براي او تكرار شد. سال تحصيلي 1306-1307 براي بيرشك سال بسيار سختي بود، زيرا از ثبت نام در مقطع متوسطه بازمانده بود؛ او تنها اميد خود را در ثبت نام در مدرسه شرف مي‌ديد، به محض مراجعه به آن مدرسه با جواب منفي مدير مدرسه مواجه شد، اما اصرار او باعث شد كه مدير نام او را بپرسد، بيرشك پس از معرفي نمودن خود توانست مدير را قانع نمايد و بدين ترتيب در آن مدرسه ادامه تحصيل داد. اينكه چرا مدير مدرسه با شنيدن نام بيرشك، كه به قول او يك «آدم دهاتي» بود از او ثبت نام نمود معمايي بود كه بيرشك بعدها به آن پي برد. استاد در اين باره مي‌گويد: «... در آن ايام در سال سوم، دبيرستان‌هاي تهران به دنبال اين بودند كه شاگرد اول تحويل بدهند، مرحوم ذوقي و مرحوم مهران هم براي خاطر دانش‌آموزي به نام عبدالرسول دبير كه مي‌خواستند شاگرد اول مدرسه‌شان بشود، دنبال اين امتحانات بودند و اسامي شاگرد اول‌ها را شناسايي مي‌كردند، من هم كه كاري نداشتم به اين كارها آمده و امتحان داده بودم، نه كسي بود كه حامي من باشد و نه من احتياج به حمايت داشتم، بعد اينها رفته بودند و ديده بودند كه عبدالرسول دبير با معدل 15/87 شاگرد اول شده، ولي دو تا 15/87 هست: يكي عبدالرسول دبير و يكي هم كسي به نام احمد بيرشك؛ اين را به خاطر سپرده بودند. اين بود كه گره از كار بنده گشوده شد ...». در مقطع تحصيلي دانشسراي عالي، معلمي به نام «كابرئيل يارئير»، به آنها مكانيك درس مي‌داد؛ اين شخص به دليل آنكه از نظر علمي در سطح پاييني قرار داشت، شيوه تدريس را رعايت نمي‌نمود و گاه در درس رياضي، فيزيك تدريس مي‌كرد. استاد بيرشك از اين كلاس خاطره‌اي به ياد دارد كه بسيار شنيدني است: «يك روز من قطعه كاغذي را روي ميز گذاشتم و روي آن محاوره بين دو دانشجو را نگاشتم: - آيا اينكه به ما تعليم مي‌شود رياضي است؟ - نه، مسلماً فيزيك است. - اما ما كه دانشجوي رياضي هستيم! - بله، اما استاد ما خيلي فيزيكدان است.» معلم كاغذ را از بيرشك گرفت و بلافاصله شروع به تدريس رياضي نمود، در امتحان سال آخر با مشخص شدن نتايج، بيرشك متوجه شد كه نفر دوم كلاس شده است، زيرا نمره رياضي هشترودي 20 شده بود و نمره او 14. بيرشك وقتي دليل امر را از معلم رياضي خود پرسيد، او در جواب گفت: «آيا موضوع كاغذ را فراموش كرده‌ايد؟»، و از جيب خود يادداشت بيرشك را بيرون آورد، بعدها «يارئير» مشوق خوبي براي بيرشك گرديد و او را تشويق به ادامه تحصيل در فرانسه نمود، او حتي پيشنهاد داد در صورت موافقت بيرشك، او را به وزير آموزش و پرورش فرانسه و رئيس دارالمعلمين عالي (اكول تورمال) معرفي خواهد كرد، اما اين امر ميسر نگرديد. فعاليتهاي ضمن تحصيل : احمد بيرشك قبل از آغاز تحصيل در كلاس سوم متوسطه همواره به مطالعه مي‌پرداخت، استاد خود در اين باره چنين مي‌گويد: «سرمايه بنده از نظر كتاب عبارت بود از يك «ديكسيونر پتي لاروس»، يك كتاب حساب «بازنان» كه كتاب بسيار خوبي بود، يك گرامر «كلودوژه» جلد سوم و كتاب معلم ايشان. بعد هم رفتم به يك كتابفروشي روبروي محلي كه الآن شهر و روستاست. در خيابان فردوسي، كتابفروشي مادام پازنئود، كتابفروشي فرانسوي. رفتم آنجا دو كتاب داستان خريدم و با اين «زرادخانه» مهم! تو سر خودم مي‌زدم و تو سر اين كتاب‌ها، يعني طلبه‌وار درس مي‌خواندم، مطلب مشكل بود ولي آن قدر مي‌خواندم تا بفهمم. » استادان و مربيان : احمد بيرشك در مورد آموزش‌هاي دوران كودكي خود چنين مي‌گويد: «تحصيلاتم خيلي مرتب نبوده است. اولين و بزرگترين معلم من پدرم بود. او مرد خودساخته‌اي بود و فرزندانش را هم ساخت ... » مدير مدرسه ابتدايي استاد، يعني آقاي ميرزا عبدالحسين خان (بعدها سلطانزاده) نيزدر ارتقاء وي نقش به سزايي داشته است. تحصيلات ابتدايي و متوسطه استاد بيرشك معمولا به صورت خودآموزي و هر سه ماه يك كلاس بوده است، اما در دوره‌هاي كوتاه مدت از كلاس معلماني بهره گرفته است كه از ميان آنان مي‌توان از افراد زير نام برد: شيخ ابوالقاسم محمودي در دبستان المحمديه مشهد، بديع الزمان فروزانفر معلم فارسي كلاس پنجم دبيرستان، شيخ علي اكبر خدابنده (جانشين بديع الزمان فروزانفر)، ميرزا حسن خان مشاور (جانشين شيخ علي اكبر خدابنده، وي پيشكار وليعهد در سوئيس شد)، سيدمصطفي خان طباطبايي (تحصيل كرده آلمان و پسر سيدمحمد طباطبايي از رهبران مشروطه)، معلم شيمي مصور الممالك، نقاش معروف، موسيو بونو معلم ادبيات فرانسه، موسيو پاريه معلم فيزيك (او در سفر بيرجند كشته شد. استاد در رثاي او مقاله‌اي به زبان فرانسوي نوشت كه در ستاره جهاني چاپ شد، 1308)، حبيب الله مظفري معلم فرانسه. بيرشك در مورد استادان خود در دانشسراي عالي چنين مي‌گويد: «استادانم در دانشسراي عالي عبارت بودند از شادروانان غلامحسين رهنما، دكتر شفق، فروزانفر، دكتر لويي لونگ، گابرييل يارئير، استادان رياضي و ژان اتييه استاد زبان ... دكتر لونگ در سه سال دانشسراي عالي، استاد شاخه‌هاي مختلف رياضي بود. در نيمه دوم سال آخر گابرئيل يارئير براي معلمي مكانيك استخدام شد. ... باري آقاي يارئير بسيار خوش هيكل، شيك، خوش لباس، حراف و زبان‌باز بود، اما در قسمت علمي چندان پرمايه نبود. در درس رياضي اغلب به فيزيك گريز مي‌زد و وقتي ايراد مي‌گرفتيم مي‌گفت: من خيلي فيزيكدان هستم.» هم دوره اي ها و همکاران : از همدوره‌اي‌هاي تحصيل احمد بيرشك مي‌توان غلامحسين صديقي را نام برد. وي در سال 1301 دركلاس چهارم مدرسه آليانس فرانسه با وي آشنا گرديد. وي همچنين در سه سال دانشسراي عالي با محسن هشترودي نيز همكلاس بود. همسر و فرزندان : احمد بيرشك در سال 1316 با دختر آقاي فرزان ازدواج نمود. اولين فرزند استاد، يعني خانم دكتر گيتي بيرشك در 27 خرداد ماه 1318 متولد شد. خانم دكتر مهشيد بيرشك فرزند دوم ايشان در 19 فروردين 1322 متولد گرديدند، و آخرين فرزند استاد، دكتر بهروز بيرشك در 19 فروردين 1327 به دنيا آمد. وقايع ميانسالي : با توجه به آنكه تجربه تاسيس مدارس به صورت فردي تجربه خوبي دربرنداشت، احمد بيرشك تصميم به تاسيس مدارسي نمود كه به فرد متكي نباشد، انجام اين كار مقارن بود با دوره رضا شاه؛ او را به شهرباني احضار كردند و در آنجا سرهنگ پارسا، رئيس اداره اماكن پس از بازرسي او را از انجام اين كار برحذر داشت. اين مسئله دو سه بار تكرار شد. زمان و علت فوت : احمد بيرشك سرانجام در عصر روز چهارشنبه ۱۴ فروردين سال ۱۳۸۱ در سن ۹۵ سالگي چشم از جهان فروبست. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : احمد بيرشك در 16 بهمن 1312 به خدمت وزارت «معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه» درآمد و به همين منظور براي تدريس رياضي، فيزيك، علوم طبيعي و زبان از كلاس اول تا ششم متوسطه به ساري اعزام گرديد. وي در اين زمان مسئوليت امتحانات را نيز به عهده داشت . بيرشك با توصيه حسن فرزان رئيس كل كارگزيني وزارت معارف، به سمت رياست استخدام شهرستان‌ها منصوب گرديد و از همين سال (1314) تا سال 1320به عنوان مدير سوم در مديريت «جامعه ليسانسيه‌هاي دارالمعلمين عالي» به فعاليت پرداخت. در سال 1320 نيابت انجمن مدارس ايران به استاد بيرشك واگذار گرديد، و در سال بعد با استقلال دانشگاه تهران، با اقدام دكتر سياسي ـ وزير معارف و رئيس دانشگاه تهران ـ به دانشگاه تهران منتقل و رياست و كارگزيني آنجا را به عهده گرفت. در سال 1327 گروه فرهنگي هدف تاسيس و رياست هيئت مديره و مدير عامل اين مؤسسه گرديد. با تعطيل شدن مدارس ملي در سال 1338 بيرشك «انجمن ملي مدارس هماهنگ» را با عضويت گروه‌هاي فرهنگي هدف، خوارزمي، ارامنه، زرتشيان تاسيس و خود رياست آن را تا سال 1358 به عهده گرفت. بيرشك قبل از بازنشستگي در زمان وزارت دكتر خانلري (1341) معاونت وزارت فرهنگ را عهده‌دار بود، اما بعد از مدتي از اين مقام استعفاء داد و در اواخر ارديبهشت 1342 بازنشسته شد. وي هجده ماه مسئوليت دانشنامۀ ايران و اسلام را در بنگاه ترجمه و نشر كتاب (سابق) برعهده داشت. از سال 1360 تا 1371 مسئوليت زندگينامۀ علمي دانشوران در شركت انتشارات علمي و فرهنگي به عهده ايشان بود. سپس به كار ويراستاري كتابهاي دانشگاهي و غيردانشگاهي پرداخت، در حال حاضر نيز رئيس بنياد دانشنامۀ بزرگ فارسي است. فعاليتهاي آموزشي : احمد بيرشك خدمات آموزشي را از سال 1306 تا 1307 در مدرسه آليانس تهران آغاز كرد، متعاقبا در ساري و مشهد مشغول تدريس شد. رياست استخدام شهرستان‌ها در اداره آموزش و پرورش و تدريس در دبيرستان‌هاي سن لويي، معرفت و دارالفنون و تدريس در دانشكده هنرهاي زيبا در رشته معماري و تدريس در دانشسراي عالي از ديگر خدمات ايشان است كه مي‌توان به آن اشاره كرد. مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : از فعاليت‌هاي فرهنگي احمد بيرشك تاسيس مدارس علمي بوده است. دليل عمده تشكيل چنين مدارسي توسط استاد اين بود كه مدارسي مانند اقدسيه، تمدن، تدين، اسلام و ... كوتاه زماني پس از تشكيل منحل مي‌شدند. استاد كه از سال 1315 تا 1320 رئيس جامعه ليسانسيه‌هاي دانشسراي عالي بود، در سال 1315 فكر خود را با تني چند از دوستان عضو جامعه يادشده در ميان گذاشت و چون آن فكر را تاييد كردند به منظور از قوه به فعل درآمدن فكر، نامه‌هايي براي تعداد زيادي از اعضاي جامعه تهيه كرد كه به چاپ رسيد و به صورت بخشنامه براي آنان فرستاده شد، تا نيروهاي خود را متمركز سازند و يك تربيتي نو آغاز كنند. گروه فرهنگي «هدف» ثمره اين زحمات بود. مؤسسان گروه مصمم شدند افرادي در گروه پذيرفته شوند كه با منظور اساسي يعني خدمت از راه تعليم در تربيت و بي‌علاقگي به جنبه مادي، موافق باشند و از طرف اكثريت اعضاي موجود شناخته شده باشند؛ لذا در سال 1320 اولين دبيرستان را داير و در سال 1334 دومين دبيرستان و به همين منوال گروه فرهنگي هدف توسعه پيدا كرد به گونه‌اي كه در سال 1353 اين گروه داراي 13 مدرسه و 15 هزار دانش‌آموز بود. حدود 12 سال از تشكيل گروه فرهنگي هدف گذشته بود كه مدارس ملي ديگري هم يكي پس از ديگري شروع به فعاليت كردند. پيرو اين موفقيت‌ها استاد بيرشك همراه با گروهي از همفكران خود اقدام به تاسيس «انجمن ملي مدارس هماهنگ» كردند. هدف از تشكيل چنين انجمني ارتقاء سطح معلومات دانش‌آموزان و تبادل تجربيات علمي و تعيين يك سلسله معيارها و استانداردهايي بود كه مي‌بايست هر مدرسه‌اي كه بخواهد عضو اين انجمن شود تلاش كند به اين معيارها برسد و اين راهي بود كه سرانجام موجبات ارتقاء سطح تعليم و تربيت را موجب مي‌شد. آرا و گرايشهاي خاص : ديدگاه احمد بيرشك در خصوص تاليف و تدوين كتاب ديدگاهي است ساده و روان. او مي‌گويد: «من علاقه‌مندم كه كتاب‌هاي خودآموز بنويسم تا جوان‌ها به مطالعه تشويق شوند. بايد ساده نوشت، درست نوشت، جذاب نوشت. براي اينكه الگوي كتاب ساده را به مؤلفان نشان دهم خودم تصميم گرفتم بخش اخترشناسي كتاب خودآموز فيزيك را بنويسم.» لازم به ذكر است كه احمد بيرشك از پايه‌گذاران آموزش نوين در ايران مي‌باشد. جوائز و نشانها : كتاب "زندگينامه علمي دانشوران" ترجمه احمد بيرشك، در دوره پانزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. وي در فروردين ۱۳۸۱ نشان دولتي درجه يك دانش را از دفتر رياست جمهوري دريافت نمود. چگونگي عرضه آثار : بيرشك تاكنون بيش از 110 كتاب كه برخي از آنها با همكاري ديگران بوده تأليف و ترجمه كرده است. ________________________________________ آثار : 1 38 جلد از مجموعه رياضيات دبيرستاني هدف و مجموعه خرد 2 آثار اصلي رياضيدان هاي بزرگ يونان 3 اصول مناظره مرايا: پرسپكتيو 4 اقتصاد آموزش و پرورش در عصر پهلوي 5 تاريخ مدارس 6 ترجمه رهبر علم نوشته ايزاك عاصم اوف 7 ترجمه سلطنت قباد و ظهور مزدك نوشته آرتور كريستين سن 8 ترجمه شناخت ژاپن نوشته جون ليو ينگستون و ديگران 9 ترجمه علم قديم و تمدن جديد نوشته جورج ساتن 10 ترجمه علم و زندگي نوشته الس ورت س.اوبورن و ديگران 11 ترجمه فرض و اسطوره در فيزيك نظري نوشته هرمان باندي ويژگي اثر : اين ترجمه با همكاري رضا منصوري مي باشد. 12 ترجمه فرهنگ علم نوشته ئي بي.اوواروف، آيزاكس ويژگي اثر : اين ترجمه با همكاري ابوالقاسم قلمسياده انجام شده. 13 ترجمه فرهنگ و انديشه نو، نوشته اليور استالي براس، آلن بلوك 14 ترجمه فلسفه رياضي نوشته استيفن سي.پاركر 15 ترجمه كتاب سرگذشت علم، نوشته جورج سارتن 16 ترجمه كتاب آموزش در جريان پيشرفت، نوشته پائولوفريره 17 ترجمه كتاب آموزش ستمديدگان، نوشته پائولوفريره ويژگي اثر : اين كتاب توسط احمد بيرشك و سيف الله داد ترجمه گرديد. 18 ترجمه كتاب آناباسيس، نوشته گزنفون 19 ترجمه كتاب آنيشتاين، نوشته جرمي برنشتاين 20 ترجمه كتاب پرسش و پاسخ از كتاب دانش ويژگي اثر : اين كتاب توسط هادي خراساني و احمد بيرشك ترجمه گرديد. 21 ترجمه كتاب پهلوان شيرافكن يا تاتارن تاراسكني، نوشته آلفونس دوده 22 ترجمه كتاب تاريخ آفريقا، نوشته جي. كي. زربور ويژگي اثر : اين كتاب توسط احمد بيرشك و مرتضي ثاقب ترجمه گرديد. 23 ترجمه كتاب جهان و اينشتاين، نوشته لينكلن بارنت 24 ترجمه كتاب جهان، تاليف جمعي از مؤلفان 25 ترجمه كتاب رهبر علم ، نوشته آيزاك آسيموف 26 ترجمه كتاب رياضيات نوين ، نوشته سربرژمان ، رنه بزار 27 ترجمه كتاب سرگردان هاي زير دريا، نوشته كاپيتان دانري، دكومانمان ديريان 28 ترجمه كتاب مردي كه طلا مي سازد نوشته كنان دويل 29 ترجمه كتاب هايي كه دنيا را تغيير دادند، نوشته روبرت پژدونز 30 ترجمه كمون پاريس نوشته لئوتروتسكي 31 ترجمه ميراث ايران نوشته سيزده تن از خاورشناسان 32 ترجمه هندسه لياچفسكئي نوشته اسموگوژفسكي ويژگي اثر : ترجمه از روسي به انگليسي و كيسين،ترجمه از انگليسي به فارسي مي باشد. 33 ترجمه هندسه نااقليدسي نوشته هارولداولف 34 ترجمه يك ،دو،سه بينهايت نوشته ژرژگاموف 35 جبر براي پنجم طبيعي 36 جبر براي سال پنجم ادبي 37 جبر براي سال چهارم طبيعي 38 جبر براي سال چهارم طبيعي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 39 جبر براي سال دوم دبيرستان 40 جبر براي سال دوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 41 جبر براي سال دوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 42 جبر براي سال سوم ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 43 جبر براي سال سوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 44 جبر سال پنجم دبيرستان ها شعبه رياضي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 45 جبر سال پنجم رياضي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 46 جبر سال چهارم ادبي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 47 جبر سال چهارم دبيرستان هاي شعبه رياضي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 48 جبر سال چهارم رياضي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 49 جبر سال ششم رياضي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 50 جبر و مثلثات سال ششم دبيرستان هاي شعبه طبيعي ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 51 جدول هاي لگاريتم ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ا . انواري صورت گرفته است. 52 حساب آسان براي سال پنجم دبستان 53 حساب آسان براي سال ششم دبستان ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و جهانگير شمس آوري صورت گرفته است. 54 حساب براي اول ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 55 حساب براي دوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 56 حساب براي سال اول دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 57 حساب براي سال اول و دوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 58 حساب براي سال دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 59 حساب براي سال دوم و سوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 60 حساب براي سال سوم ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 61 حساب براي سال سوم دبيرستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 62 حساب و دفترداري دوبل براي سال پنجم و ششم دبستان ها ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ديگران صورت گرفته است. 63 حساب و هندسه براي سال هاي پنجم و ششم ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك ، ا. انواري و ب . نحوي صورت گرفته است. 64 خلاصه رياضيات متوسطه ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و ا. انواري صورت گرفته است. 65 دانشنامه خودآموز اختر شناسي 66 رياضيات سال اول دانشگاه ويژگي اثر : تاليف اين كتاب توسط احمد بيرشك و جهانگير شمس آوري صورت گرفته است. 67 زندگي نامه علمي دانشوران، به ويراستاري چارلز كولسترن گيلسپي ويژگي اثر : ترجمه اين كتاب زيرنظر احمد بيرشك صورت گرفته است.اين كتاب در دوره چهاردهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است. آشنايي با كتاب: «زندگينام? علمي دانشوران»: زندگينام? علمي دانشوران؛ بودان دوبوالوران، پينل فيليپ؛ زيرنظر احمد بيرشك؛ تهران: انتشارات علمي و فرهنگي با همكاري بنياد دانشنام? بزرگ اسلامي، 1375، 3ج.- زندگينام? علمي دانشوران مشتمل بر شرح حال، آثار و نظريه هاي علمي بيش از شش هزار دانشمند از سراسر جهان است كه با تلاش علمي و عملي خود به پيشرفت تمدن بشري خدمت كرده اند. اين كتاب مرجع كه در پاسخ به نياز محققان و دانش پژوهان تدوين شده، تاريخ نه چندان مختصر علم نيز به شمار مي آيد كه خواننده را با سير علم در طول تمدن بشر آشنا مي سازد و اطلاعات موثقي را دربار? زندگي حرفه اي دانشمندان در دسترس دوستداران علم قرار مي دهد. ترجم? اين كتاب كه حاصل تلاش حداقل 54 نفر از مترجمان و ويراستاران برجست? ايران است، ترجمه اي است بي كم و كاست و خالي از حشو و زوايد كه سعي شده در آن سبك و سياق نويسند? اصلي حفظ شود. امتياز خاص اين كتاب، كتابشناسي جامعي است مركب از دو قسمت، كارهاي اصلي و خواندنيهاي فرعي است كه اطلاعات كافي دربار? آثار صاحب مقاله و آثار وابسته به او را در اختيار خواننده قرار مي دهد. چاپ دقيق و بدون غلط، علامت گذاري دقيق براي تلفظ نام مكانها و افراد به زبان انگليسي و عنوانهاي فرعي قابل رؤيت در هر مقاله از ويژگيهاي ديگر اين كتاب است. 68 زندگينامه برتراندارسل 69 قرآن چهار زبانه 70 كارنامه بزرگان ايران 71 كتاب درسي هندسه 72 گاهشماري ايراني ، شاهكار دقت 73 گاهنامه تطبيقي سه هزار ساله، تطبيق تاريخ هاي ايراني و هجري قمري و ميلادي 74 متمم حساب براي سال چهارم 75 مثلثات براي سال پنجم دبيرستان 76 مثلثات براي سال پنجم شعبه رياضي 77 مثلثات براي سال چهارم دبيرستان ها 78 مثلثات براي سال ششم رياضي 79 مثلثات براي سال ششم رياضي 80 مثلثات سال پنجم دبيرستان ها شعبه طبيعي 81 مثلثات سال پنجم رياضي 82 مثلثات سال ششم دبيرستان ها شعبه رياضي 83 مقاله اختر شناسي 84 مقاله تاريخ تمدن 85 مقاله تاريخ علم 86 مقاله خط فارسي 87 مقاله داستان 88 مقاله داستان نويسي 89 مقاله در زمينه آموزش و پرورش 90 مقاله رياضيات 91 مقاله زندگي دانشوران و هنرمندان 92 مقاله زيست شناسي 93 مقاله سرگرمي هاي رياضي 94 مقاله سفربه فضا 95 مقاله فرهنگ نويسي 96 مقاله فيزيك 97 مقاله گاهشماري 98 مقاله نقد دانشگاه 99 مقاله نقد قانون تربيت معلم 100 هندسه آسان براي سال پنجم دبستان 101 هندسه آسان براي سال چهارم دبستان 102 هندسه آسان براي سال سوم دبستان 103 هندسه آسان براي سال ششم دبستان 104 هندسه آموزش نظري سال اول 105 هندسه براي سال اول دبيرستان ها 106 هندسه براي سال اول دبيرستان ها 107 هندسه براي سال پنجم دبيرستان ها 108 هندسه براي سال پنجم رياضي 109 هندسه براي سال چهارم ادبي 110 هندسه براي سال چهارم ادبي دبيرستان ها 111 هندسه براي سال چهارم دبيرستان ها 112 هندسه براي سال چهارم رياضي 113 هندسه براي سال دوم دبيرستان 114 هندسه براي سال دوم دبيرستان ها 115 هندسه براي سال سوم دبيرستان ها 116 هندسه ترسيمي و رقومي براي سال ششم رياضي 117 هندسه ترسيمي و رقومي براي سال ششم رياضي 118 هندسه ترسيمي و هندسه رقومي 119 هندسه چهارم طبيعي 120 هندسه سال اول آموزش متوسطه عمومي علوم تجربي و رياضي 121 هندسه سال پنجم ادبي و طبيعي 122 هندسه سال چهارم رياضي 123 هندسه سال دوم دبيرستان 124 هندسه سال سوم 125 هندسه مسطحه براي سالهاي 1و2 دبيرستان هاي دختران 126 هندسه و رسم براي سال اول دبيرستان ها 127 هندسه و رسم براي سال اول دبيرستان ها 128 هندسه و رسم براي سال دوم دبيرستان ها 129 هندسه و رسم براي سال سوم دبيرستان ها 130 هندسه و مخروطات براي سال ششم رياضي

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر عليرضا ميرزا محمدی عضو هيئت علمي و دانشيار پژوهشكده زبان و ادبيات پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي مي باشد. از ايشان تا كنون 15كتاب در زمينه تخصصي اش و بيش از 12 كتاب در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان و دهها مقاله منتشر شده است.گروه : علوم انسانيرشته : زبان و ادبيات عربيمشاغل و سمتهاي مورد تصدي : دكتر عليرضا ميرزا محمد عضو هيئت علمي و دانشيار پژوهشكده زبان و ادبيات پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي مي باشد.آرا و گرايشهاي خاص : طرح پژوهشي دكتر عليرضا ميرزا محمد "تأثير قرآن در مثنوي" است كه به جهت وسعت بي حد و حصر كار و ضرورت اعمال دقت و حوصله در چنين طرحي و نير ترجمه دقيق آيات و شرح و بسط بسياري از مباحث و مصطلحات كه در روند تأثير و تأثر ميان آيات و ابيات لازم به نظر مي رسد، به انضمام مقدمه و دو بحث اساسي پيرامون انعكاس قرآن در شعر شاعران پارسي گوي از سدۀ سوم تا روزگار مولانا و نيز بررسي روشن مولانا در اقتباس از قرآن كريم زمان گير شده است. بويژه كه نتيجه‌ طرح مستلزم تحقيق جدي و كامل همراه با استفاده از منابع متعدد در اين زمينه است و يادداشت برداري از تمامي آنها و نيز امعان نظر در ابياتي كه بي اشارت لفظي، حاوي مضامين و مقاصد قرآني است و به آساني تأثير پذيري آنها كه كم هم نيست، از كتاب خدا دريافت شدني نمي باشد، موجب صرف وقت بيشتر گرديده است. اين امور و مسائل جانبي ديگر سبب به طول انجاميدن اين تحقيق شده است. هر چند كه اين حقير همه اوقات خود را حتي در روزهاي تعطيل هفته مصروف تحقيق در اين پژوهش كرده است. گسترۀ كار به حدي است كه بي ترديد هر دفتر از مثنوي نهايتاً به يك جلد جداگانه منجر خواهد شد و سرانجام شش دفتر مثنوي به شش جلد خواهد رسيد كه اميد مي رود جلد يكم كه شامل تأثير قرآن در دفتر اول است. پس از بازنگري و ويرايش نهايي تا اواخر سال جاري آمادۀ چاپ شود. چگونگي عرضه آثار : از عليرضا ميرزا محمد تا كنون 15 كتاب تخصصي نشر يافته است.همچنين از اين وي تاكنون سه مجموعۀ شعر به نامهاي: تاب فرسوده، فاتح خيبر خورشيد، مطلع الفجر و دوازده اثر در ادبيات كودكان و نوجوانان به نامهاي: گل و نوروز، غدير، غروب خورشيد، كاسه كدو، سرمشق، ما و شما، سنگباران، سفيرنور، بلبل دوباره مي خواند، هفتاد رنگم، لب بازكن آواز كن، قصۀ بنفشه، در فاصلۀ سالهاي 1351، تا 1368 توسط ناشراني چون: اشرفي، غدير، نور، فجر، روزبه، ياسر، مطهر، رجاء، بنياد بعثت، مشعل، آزادي و ميثاق به چاپ سيده و دو كتاب غدير و غروب خورشيد به زبانهاي عربي وارد و ترجمه و نشر شده است. لازم به ذكر است كه بسياري از اين آثار بارها تجديد چاپ شده است. ميرزا محمد بيش از 23 مقاله در نشريات معتبر داخلي و خارجي منتشر كرده است. ________________________________________ آثار : اعجاز قرآن ويژگي اثر : مقدمه و ويرايش و حواشي/ مركز نشر فرهنگي رجاء 1362، (به قلم علامه‌ي طباطبائي)2 بلبل دوباره مي خواند ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.3 تاب فرسوده ويژگي اثر : مجموعه شعر4 حديث مسجد ويژگي اثر : مقدمه و تصحيح/ وزارت ارشاد، ستاد هماهنگي كانونهاي فرهنگي هنري مساجد 1382،(مؤلفان: سيدرضا شاكري و حيدر محمدي).5 حياة في حياة ويژگي اثر : مقدمه و بازنگري و تعليق/ رايزني فرهنگي ايران در سودان 1371، (مؤلف: دكتر عبدالوهاب سرالختم‌احمله).6 خليج الفارسي عبرالقرون و الأعصار ويژگي اثر : تاليف/فرهنگستان ادب و هنر ايران 1355، دو چاپ در قاهره، با ويرايش جديد و اضافات: پژوهشگاه علوم انساني 1380ش.7 در آمدي بر عقايد و اخلاق اسلامي ويژگي اثر : با مقدمه و تصحيح و تحشيه/ نشر مطهر 1383، (مؤلف: علامه سيد محمد حسين طباطبائي).8 در بارگاه آفتاب (نهج‌البلاغه در ادب فارسي) ويژگي اثر : تأليف/ پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي1380(با ديباچه دكتر مهدي گلشني).9 در شناخت فرهنگ شورا ويژگي اثر : تأليف/ مركز آموزش و پژوهش سازمان تبليغات اسلامي 137810 زندگينامه و آثار شيخ طوسي ويژگي اثر : ترجمه با همكاري سيد حميد طبيبيان/ فرهنگستان ادب و هنر ايران1360، چاپ دوم: پژوهشگاه1376،(مؤلف: شيخ آقا بزرگ تهراني)11 سخنان امام حسن ويژگي اثر : ترجمه/ انتشارات نور 1358،(مؤلف: سيد حسن شيرازي)12 سرمشق ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.13 سفيرنور ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.14 سنگباران ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.15 غدير ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.اين كتاب به زبان عربي وارد و ترجمه و نشر شده است16 غروب خورشيد ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.اين كتاب به زبان عربي وارد و ترجمه و نشر شده است.17 فاتح خيبر خورشيد ويژگي اثر : مجموعه شعر18 فقيه ري (زندگينامه و آثار شيخ صدوق) ويژگي اثر : ترجمه و تعليق/ انتشارات اطلاعات 1377، (مؤلف سيد حسن موسوي خراسان).19 قص? بنفشه ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.20 كاسه كدو ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.21 گل و نوروز ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.22 لب بازكن آواز كن ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.23 مآخذ حديث از ديدگاه شيعه ويژگي اثر : ترجمه/ انتشارات نور1360 (مؤلف: علامه محمد حسين الجلالي).24 ما و شما ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.25 مشكل اعراب القرآن ويژگي اثر : مقدمه و شرح/ انتشارات نور 1362،(مؤلف: مكي بن ابي طالب القيس).26 مطلع الفجر ويژگي اثر : مجموعه شعر27 مفتاح الميزان ويژگي اثر : تأليف (درسه جلد) مركز نشر فرهنگي رجاء 1364-1367 (با تقريظ آيت الله حسن حسن زاده آملي).28 منظومه عشق ارغواني ويژگي اثر : (رجزهاي واقعه كربلا) ترجمه و نگارش/ بنياد بعثت (مؤ سسة الحسين) 1380،29 نسيم غدير (غديريه‌هايي از شاعران معاصر) ويژگي اثر : تأليف/ مركز آموزش و پژوهش سازمان تبليغات اسلامي 1378( با مقدمه حجةالاسلام محمود محمدي عراقي).30 هفتاد رنگم ويژگي اثر : اين اثر در حوزه ادبيات كودكان و نوجوانان مي باشد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

عمران صلاحی در دهم اسفندماه 1325 در امیریه تهران بدنیا آمد.مادرش متولد سمنان و پدرش از اردبیل بود. تحصیل را در 7 سالگی در دبستان صنیع الدوله(قم) آغاز کرد و پس از آن در سال 1335 در دبستان قلمستان(تهران) وسپس در سال 37 در دبستان شهریار و دبیرستان امیر خیزی(تبریز) ادامه داد. نخستین شعر خود را در مجله ی اطلاعات کودکان در سال 1340چاپ کرد. پدر خود را در همین سال از دست داد. اما بهتر است این دوران را از زبان خودش با عنوان (چه روزگار خوشی داشتیم) بشنویم: "نامم عمران است و فامیلم صلاحی. نام کوچکم را عمویم مراد انتخاب کرده است؛ از قرآن و سوره آل عمران. ترک ها به من می گویند عیمران و فارس ها گاهی با کسره و اکثرا با ضمه صدایم می کنند. ناشران و مترجمان گاهی گیج می مانند که هرکس هرطوری دوست دارد بنویسد و بخواند.نامم را به لاتین با اِ بنویسند یا با اُ. ... دهم اسفند 1325 در تهران متولد شده ام؛ چهارراه گمرک امیریه. البته نه وسط چهارراه اگر چه گفته اند خیرالامور اوسطها.و اما زندگی ادبی و هنری من. قدیم ترین شعر و نوشته ای که از خودم پیدا کرده ام، تاریخ پنج شنبه 30/11/1337 را دارد. برخلاف تصور خواننده، خیلی غم انگیز است. بخشی از آن را بخوانیم؛ «از تهران حرکت کردیم و پس از یک روز به تبریز رسیدیم... در خیابان چهارم اردیبهشت، دربند کیوان، یک اتاق کوچک کرایه کردیم به 26 تومان. هفت نفر بودیم. بعد از چهار روز، خواهر کوچکم پروین به یک مرض سخت دچار شد... در روز چهارشنبه 29/11/1337 پروین در بستر مرگ بود. صبح روز پنج شنبه به سختی نفس می کشید. بعدازظهر همان روز بعد از آنکه ناهار را خوردیم، من در بیرون توپ بازی می کردم. ناگهان پسر همسایه مان به من خبر داد که مادرت چنان گریه می کند که نمی تواند روی پاهای خودش بایستد. با عجله دویدم تا به خانه رسیدم. دیگر کار از کار گذشته بود. نفس پروین بند آمده بود و چشم هاش باز بود...» دیگر بقیه اش را نمی آورم. به قول ایرج میرزا؛ ببند ایرج ازین گفتار غم دم / که غمگین می کنی خواننده را هم. بعد از این نوشته سوزناک چند بیت هم شعر گفته بودم که بیت اولش این بود؛ کجا رفتی ای پروین / می خندیدی چه شیرین.اولین شعرم پاییز سال 1340 در مجله اطلاعات کودکان چاپ شد، به نام «باد پاییزی» که یک مثنوی بود و اینطور شروع می شد؛ باد پاییزی بریزد برگ گل / بلبلان آزرده اند از مرگ گل. هنوز آن مجله را دارم. در صفحه جدول و سرگرمی همان مجله مسابقه ای گذاشته بودند و سوالاتی طرح کرده بودند که هرکس به آنها پاسخ درست می داد جایزه می گرفت. یکی از سوالات این بود؛ «فرستنده باد پاییزی کیست؟» که منظور فرستنده شعر باد پاییزی بود. من این باد را از تبریز فرستاده بودم! در آخر شعر آورده بودم؛ ای خدا راضی مشو این باد بد / برگ گل های مرا پرپر کند، که همین طور هم شد یا نشد! آخر پاییز، پدرم به سفری همیشگی رفت. من آن وقت 15 ساله بودم." تحصیل در دبیرستان وحید(تهران) در سال 1341 و پس از آن در سال 45 به همکاری با روزنامة توفیق پرداخت و همانجا با پرویز شاپور آشنا شد. در سال 1347 چاپ اولین شعر نیمایی در مجلة خوشه به سردبیری احمد شاملو را به همراه داشت. در سال 49 کتاب ”طنز آوران امروز ایران” با همکاری بیژن اسدی پور _ فوق دیپلم مترجمی از دانشگاه تهران_ را منتشر کرد.در سال 1350 به خدمت نظام وظیفه در تهران ، تبریز ، کرمانشاه ، مراغه رفت. در زندگی خود نوشت صلاحی در مورد این سالها آمده است: "بعد از مرگ پدر، به تهران آمدیم و ساکن جوادیه شدیم. با دوچرخه قراضه ای از جوادیه به دبیرستان وحید در خیابان شوش می رفتم. روزی دوچرخه ام پنجر شد. سر راهم در جوادیه دوچرخه سازی بود. برای پنچرگیری به آنجا رفتم. دیدم در و دیوار پر از شعر است. از دوچرخه ساز پرسیدم شعرها مال کیست؟ گفت مال خودم. دوچرخه ساز، شاعر بود و اسمش رحمان ندایی. با هم دوست شدیم و رفت و آمد پیدا کردیم. به خانه هم می رفتیم و شعر می خواندیم؛ هم از خودمان و هم از دیگران. او به انجمن ادبی صائب می رفت. از طریق او، خلیل سامانی (موج) دعوتنامه ای برای من فرستاد. او دبیر انجمن بود و استاد عباس فرات رئیس انجمن. جلسات انجمن هفته ای یک بار تشکیل می شد؛ در ایستگاه اناری نواب کوچه ماه. اولین بار که به انجمن رفتم در بسته بود و هنوز هیچ کس نیامده بود. دیدم از سر کوچه پیرمردی با کلاه لبه دار و بارانی و کیفی چرمی دارد می آید. پیرمرد آمد و دم در ایستاد و از من پرسید «با کی کار داشتی؟» گفتم؛ «با آقای موج.» خودش را معرفی کرد و گفت؛ «من فرات هستم. فرات بی موج نمی شود. الان موجش هم می رسد.» دو دقیقه بعد «موج» هم آمد. سامانی برای اینکه نشانی را فراموش نکنیم، آن را در دو بحر می خواند؛ «کوچه ماه، پلاک سی وسه» و «کوچه ماه، کاشی سی وسه». که هنوز به یاد من مانده است. این هم از تاثیرات وزن است. از همان انجمن صائب پایمان به انجمن های دیگر باز شد. یک شب که از انجمن آذرآبادگان واقع در امیرآباد می آمدم با حسین منزوی آشنا شدم. جوانی لاغر که دانشجوی دانشگاه تهران بود و در خانه عمویش در جوادیه زندگی می کرد و چه عموهای نازنینی، مثل پدر منزوی. از آن به بعد همه در انجمن های ادبی من و منزوی را با هم می دیدند. یک شب که پول نداشتیم از کلبه سعد تا جوادیه پیاده آمدیم و من این بیت را سرودم؛ با منزوی پیاده روی می کنیم ما / خود را بدین وسیله قوی می کنیم ما! کاظم سادات اشکوری می فرماید؛ دستت چو نمی رسد به عمران / دریاب حسین منزوی را! روزی یکی از بچه های شیطان جوادیه با سنگ، زد یکی از پره های دوچرخه ام را شکست و پا به فرار گذاشت. من شعری نوشتم از زبان بچه جوادیه و با همان امضا فرستادم برای روزنامه فکاهی توفیق. روزنامه را نمی خریدم. از روزنامه ای که توی جوی آب پیدا کرده بودم، نشانی اش را نوشته بودم. یک روز که از مدرسه به خانه آمدم، نامه ای به دستم دادند. حسین توفیق نوشته بود شعر و کاریکاتورت در فلان شماره چاپ شده است هرچه زودتر خودت را به ما برسان. یک روز عصر با همان دوچرخه قراضه از مدرسه رفتم به اداره توفیق در خیابان استانبول. از سال 1345 عضو هیات تحریریه روزنامه توفیق شدم و در آن مکتب پرورش یافتم. اسامی مستعارم در توفیق، بچه جوادیه، ابوطیاره، ابوقراضه، مداد، زرشک، زنبور و چند امضای دیگر بود. من خود را خیلی مدیون برادران توفیق می دانم. چه روزگار خوشی داشتیم.در توفیق با پرویز شاپور آشنا شدم. از طریق شاپور با اردشیر محصص آشنا شدم. دوستی من با شاپور تا آخر عمر او ادامه داشت. سال 45 در زندگی هنری من نقطه عطفی بود؛ سرودن شعر نو به فارسی و ترکی، همکاری با توفیق، آشنایی با شاپور." در سال 52 به همکاری با گروه ادب امروز رادیو به دعوت نادر نادرپور پرداخت و به استخدام رادیو تهران در آمد.در سال 53 انتشار کتاب ”گریه در آب”را داشت و در همان سال با هایده وهاب‏زاده ازدواج کرد.در سال 1355 کتاب ”قطاری در مه” را منتشر کرد.سال 56 انتشار کتاب ”ایستگاه بین راه” را داشت. نمایشگاه مشترک کاریکاتور با پرویز شاپور و بیژن اسدی‏پور در نگارخانه تخت جمشید و شعر خوانی در 10 شب کانون نویسندگان ایران نیز از کارهایی است که عمران صلاحی در همان سال به همراه داشت. اولین فرزند او به نام یاشار در سال 57 به دنیا آمد. انتشار کتاب ”هفدهم” و سفر به ترکیه ، یونان ، بلغارستان از وقایعی است که در سال 58 با آن مواجه بود.دومین فرزندش به نام بهاره در سال 61 بدنیا آمد و در همان سال کتاب ”پنجره دن داش گلیر” را به ترکی منتشر کرد. در سال 67 گشایش صفحة ”حالا حکایت ماست” در مجله دنیای سخن و مسئولیت نگارش در آن قسمت را به عهده گرفت. در سالهای 70 ،73 و 74 به ترتیب انتشار کتاب ” رویاهای مرد نیلوفری”، انتشار ویژه نامة مجلة ”عاشقانه” در آمریکا و انتشار کتاب ”شاید باور نکنید” در سوئد را در کنار سایر دست آوردهایش همراه داشت.سال 75 پس از بازنشستگی از صدا و سیما به همکاری با گل‏آقا و همکاری با شورای عالی ویرایش پرداخت. از خود صلاحی کوتاه درباره ی دوران بعد از سربازیش بشنویم: "بعد از اینکه از سربازی آمدم، به دعوت نادر نادرپور، به همکاری با گروه ادب رادیو تلویزیون پرداختم. در رادیو با محمد قاضی، رضا سیدحسینی، حسینعلی هروی و دیگران آشنا شدم. در گروه ادب امروز، بخش های طنز را می نوشتم. برنامه مستقلی هم داشتم به نام «زیر دندان طنز». از نادرپور هم خیلی آموخته ام. یادش گرامی باد. برنامه های ماهانه گروه ادب هم با حضور مشاهیر ادبیات جلوه و جذابیت خاصی داشت.شب های شعر کانون نویسندگان که در باغ گوته برگزار می شد برای من فراموش نشدنی است. من در شب دوم شعر خواندم و خیلی تشویق شدم.از سال 1364 با چند نفر از دوستان شاعر و نویسنده جلساتی داشتیم که سه شنبه ها به ترتیب الفبا در منازل تشکیل می شد. جلسات سه شنبه تقریبا 11 سال به طول انجامید. از سال 65 با شاعران ترک زبان بیشتر آشنا شدم. دوشنبه ها در قهوه خانه ها جمع می شدیم و شعر می خواندیم البته به ترکی. دیگر از چه بگویم و از که بگویم. از منوچهر آتشی بگویم که حقی بزرگ به گردن من دارد، از حمید مصدق بگویم که همیشه «از ما به مهربانی» یاد می کرد، از سیمین بهبهانی بگویم که مثل مادرم دوستش دارم و به او افتخار می کنم. واقعا نمی دانم از که بگویم. خوبان همه جمع اند بروم و کمی اسفند دود کنم." او در سال 77 کتاب های ” یک لب و هزار خنده” و ”حالا حکایت ماست”و در سال 78 گزینة اشعار را به چاپ رساند. همچنین در این سال در 6 شهر کشور سوئد سخنرانی هایی را ایراد کرد. وی در سال 79 کتابهای ” آی نسیم سحری”،”ناگاه یک نگاه”،”ملا نصرالدین”، از گلستان من ببر ورقی” و ” باران پنهان” و در سال 80 ،کتاب‏های ”هزار و یک آینه” و ”آینا کیمی” به ترکی را منتشر کرد. وی همچنین قرار بود ‌"تفریحات سالم"، "طنز سعدی در گلستان و بوستان" و "زبان‌بسته‌ها" (منتخبی از قصه‌های حیوانات به نظم) را منتشر کند. و بالاخره عمران صلاحی در شب 11 مهر 1385 دار فانی را وداع گفت. در مراسم تشییع پیکر او جواد مجابی درباره ی او می گوید: " عمران هیچ از مرگ نمی گفت. همواره از زندگی می گفت و می سرود... ورای شیرینی کلامش زهری جریان داشت که از واقعیت ناگزیر می تراود و او چرب دستانههر دو منظر را یکجا به ما نشان می دهد... او همچون ذات زندگی، دیگران را در خود ایمن و شاد می خواست. نمی میرند کسانی که چونعمران عین شادی اند. عمران تمام عمرش را با مردم کوچه زیست." همچنین در این مراسم محمود دولت آبادی گفت :" او خود زندگی بود. درخشان و دل زنده ... چه بی مهر شده است اینزندگانی غمبار ما و این آژنگ های نشسته بر پیشانی آدمیان که انگار به عادت سخت وسمج در آمده است که انگار حس شوخی و شاد زیستن - آنگونه که عمران - رفتاری نابهنجارمی نماید. در این هنجار، آری عمران انسانی متفاوت بود... "

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دکتر مظفر بقایی کرمانی (1290-1366 ش.) یکی از بحث ‏انگیزترین شخصیت‏ های سیاسی تاریخ معاصر ایران است. او در یک خانواده دارای پیشینه سیاسی در کرمان به دنیا آمد. پدرش، میرزا شهاب، از فعالین انجمن ‏های مخفی وابسته به لژ بیداری ایران در دوران محمدعلی شاه و پس از آن در کرمان بود. مظفر در 18 سالگی به خرج دولت برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و در 27 سالگی به ایران بازگشت. با رواج فعالیت احزاب سیاسی در فضای پس از شهریور 1320، مظفر راه پیشرفت خود را در فعالیت‌های حزبی یافت. او ابتدا به عضویت حزب اتحاد ملّی و مدتی بعد به عضویت حزب کار درآمد. با تأسیس حزب دمکرات ایران، به رهبری قوام‌السلطنه، فعالیت سیاسی بقایی وارد مرحله جدیدی شد. بقایی، به سان گروه کثیری از جوانان جویای نام آن زمان، به این حزب پیوست. او در حزب دمکرات قوام به سرعت رشد کرد، برای تأسیس و تصدی شعبه این حزب به کرمان رفت و سرانجام در سال 1326 به عنوان کاندیدای حزب دمکرات از کرمان به مجلس پانزدهم راه یافت. حلقه دوستان بقایی از سال‏های آغازین فعالیت سیاسی اش با حسن پاکروان (سرلشکر و رئیس بعدی ساواک) و مادر فرانسوی‌ او، امینه پاکروان، رابطه نزدیک داشت. این رابطه تا واپسین سال‏های زندگی اینان ادامه یافت. به این حلقه دوستان باید عیسی سپهبدی و علی زُهَری را افزود. این حلقه با سفارت فرانسه در تهران ارتباط نزدیک داشت. در این میان، پیوندهای بقایی با عیسی سپهبدی، دوست دوران فرانسه او، از اهمیت ویژه ‏ای برخوردار است. اسناد به دست آمده تردیدی برجای نمی‏ گذارد که سپهبدی واسطه انتقال برخی پیام‏ های مرموز به بقایی بود که راه سیاسی او را ترسیم می ‏کرد. جنجال و شهرت در دوران نخست‌وزیری سپهبد حاج‌علی رزم‌آرا، بقایی سرسخت‌ترین مخالف او بود و به همین دلیل دستگیر و به یک سال زندان محکوم شد ولی در دادگاه تجدیدنظر تبرئه گردید. این مخالفت‌ها و محاکمه‌های جنجالی، که توسط مطبوعات آن زمان انعکاس وسیع می‌یافت، شهرت بقایی را افزایش داد. بدینسان، بقایی در آستانه چهل سالگی به یکی از چند چهره درجه اوّل سیاسی کشور بدل شد. نفر دوّم جبهه ملی ایران در اسفند 1329 رزم‌آرا به قتل رسید و مدت کوتاهی بعد طرح ملّی شدن صنعت نفت، که بقایی یکی از امضاکنندگان آن بود، تصویب شد. در این زمان، که مقارن با نخست‌وزیری حسین علا است، بقایی در رأس سازمان خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ایران قرار گرفت. این حوادث، در اردیبهشت 1330به تشکیل دولت دکتر محمد مصدق انجامید و اختلافات میان ایران از یکسو و شرکت نفت انگلیس و دولت بریتانیا از سوی دیگر به اوج خود رسید. در این دوران، بقایی خود را به عنوان یکی از چهره‌های اصلی نهضت ملی مطرح می‌کرد و به این عنوان نیز شناخته می ‏شد. ازجمله، بقایی طی نطقی در مجلس خود را به عنوان «مراقب و محافظ دکتر مصدق پیشوای خودم که به ملت ایران و به ما بزرگترین درس فداکاری را داده» مطرح نمود. جعل بزرگ: اسناد خانه سدان حادثه مهم دیگر که نقش بقایی را در حوادث سیاسی روز برجسته کرد و او را به یک چهره جنجالی و شاخص "ضد انگلیسی" بدل نمود، ماجرای خانه سدان است: ظاهراً در اوایل تیرماه 1330 امیر حسین پاکروان، کارمند شرکت نفت انگلیس و ایران، به بقایی اطلاع داد که اسنادی از اداره انتشارات و تبلیغات شرکت نفت به منزل ن. ر. سدان، نماینده شرکت نفت انگلیس در ایران، در خیابان قوام‌السلطنه منتقل می‌شود. بقایی به همراه سرلشکر فضل‌الله زاهدی، رئیس شهربانی وقت، و جهانگیر تفضلی خانه سدان را تفتیش کرد و اسناد مزبور را به دست آورد. بخشی از اسناد خانه سدان توسط بقایی در روزنامه شاهد، و سایر مطبوعات آن زمان، منتشر شد و جنجال بزرگی به پا کرد. بعدها، در جریان دادگاه لاهه (خرداد 1331) اسناد خانه سدان به عنوان مدارک مداخله شرکت نفت انگلیس در امور داخلی ایران ارائه شد. امروزه، اصالت این ماجرا مورد تردید جدی است و برخی محققین، از جمله آبراهامیان، اسناد فوق، یا بخشی از آن، را جعلی یا دستکاری‏ شده می ‏دانند. نگارنده نیز در طی کار چند ساله خود بر روی اسناد خانه سدان، در مجموعه اسناد شخصی بقایی، به این نتیجه قطعی رسید که اسناد فوق کاملاً جعلی است. به عبارت دیگر، اصل اسناد دستمایه قرار گرفته و اسامی و مواردی که مورد نظر بوده به اسناد افزوده شده. در این باره دلایل کاملاً مستندی دارم که در زمان مناسب به صورت مقاله عرضه خواهم کرد. خلیل ملکی: دوستی و دشمنی در این دوران بقایی با خلیل ملکی همکاری نزدیکی را آغاز کرد. ملکی از رهبران حزب توده ایران بود که در سال 1326 انشعاب پرهیاهویی را از این حزب سازمان داد و منادی مشی سوسیالیستی مستقل از مسکو شد. این مشی بعدها به نام نیروی سوم شهرت یافت. پس از مدتی، ملکی به اتفاق هوادارانش به سازمان نگهبانان آزادی، به رهبری بقایی, پیوست و در اواخر اردیبهشت 1330 به اتفاق بقایی حزب زحمتکشان ملت ایران را تأسیس کرد. روزنامه شاهد ارگان این حزب بود. سازمان نگهبانان آزادی و سپس حزب زحمتکشان ملت ایران، با بهره‌گیری از تجارب سازمانی و تئوریک ملکی و دوستانش، توانست در بین روشنفکران و کارگران نفوذی کسب کند. حزب زحمتکشان، که تنها سازمان متشکل عضو جبهه ملی ایران به شمار می‌رفت، نقش اصلی را در مقابله با نفوذ حزب توده به عهده گرفت. مقابله این دو حزب حوادث خشونت‌آمیزی ‌آفرید که در نهایت نهضت ملی ایران را تضعیف نمود. استیضاح زُهری در روزهایی که لایحه سلب مصونیت از بقایی مطرح بود، علی زهری دولت را استیضاح کرد. این امر سبب شد که مصدق از اکثریت مجلس، که هوادار دولت او بودند، بخواهد که استعفا دهند و سپس با برگزاری رفراندوم مجلس هفدهم را من‍‌حل کرد. در 25 مرداد 1332 بقایی و زهری دستگیر شدند و به زندان عشرت‌آباد انتقال یافتند. زهری فردای آن روز آزاد شد، ولی بقایی تا کودتا و سقوط دولت مصدق در زندان بود. نقش مرموز حسین خطیبی در اسناد شخصی دکتر بقایی مجموعه ‏ای از نامه ‏های حسین خطیبی موجود است که واجد اهمیت فراوان تاریخی می باشد. حسین خطیبی از دوستان نزدیک بقایی بود که در عین حال با محمدرضا پهلوی و اردشیر زاهدی نیز رابطه نزدیک و صمیمانه داشت. طبق اسناد موجود، خطیبی حداقل از سال 1329 در رأس یک سازمان مخفی اطلاعاتی قرار داشت که در حزب توده دارای عوامل نفوذی بود و با عناصر برجسته اطلاعاتی ارتش پهلوی- و در رأس آنها حسن ارفع، حسن اخوی و حبیب ‏الله دیهیمی- مرتبط بود. این سازمان به ظاهر در زیر رهبری عالی بقایی قرار داشت و خطیبی خود را تابع بقایی وانمود می‏ کرد. معهذا، کاوش بیشتر نشان می‏ دهد که خطیبی در عملیات خود کاملاً مستقل از بقایی بود. درواقع، این سازمان را باید بخشی از شبکه‏ هایی به شمار آورد که در ارتباط با سرویس‏‏های اطلاعاتی غرب فعالیت خود را آغاز کرده بودند. بدینسان، با پیوندهایی عجیب مواجهیم که پیشینه آن حداقل به سال 1329 می ‏رسد؛ زمانی که بقایی به عنوان یکی از رهبران جنبش ملی شناخته می ‏شود و از ستیز او با دکتر مصدق خبری نیست. این شبکه نقش مرموزی در تفرقه‏ افکنی ‏های آن زمان داشت. برای نمونه، دکتر مصدق پس از آغاز زمامداری ‏اش، در 22 اردیبهشت 1330 در مجلس اعلام نمود که فداییان اسلام قصد ترور او را دارند. منبع مصدق شاه بود و شاه از دیهیمی، عضو سازمان دکتر بقایی، شنیده بود. [به شاه] عرض کردم ممکن است بفرمایید چه اشخاصی در صدد از بین بردن من هستند؟ فرمودند: دیهیمی که در سازمان دکتر بقایی است به او اینطور گفته است که فداییان اسلام در صدد قتل دکتر مصدق‌اند و دیهیمی هم به ستاد ارتش اطلاع داده و از ستاد ارتش هم به من گزارش دادند. حسین خطیبی در روز پنجشنبه 3 اردیبهشت 1332 توسط مأمورین فرمانداری نظامی دولت مصدق به اتهام کارگردانی عملیات قتل افشارطوس دستگیر ‌شد. او در زندان بطور منظم با بقایی مکاتبه پنهان داشت. توجه کنیم که در این زمان سرهنگ حسن پاکروان، دوست صمیمی بقایی و خطیبی، رئیس رکن دوم ستاد ارتش بود. خطیبی در این نامه‏ ها مأمورین انتظامی دولت مصدق را به شکنجه ‏های «قرون وسطایی» علیه خود و سایر متهمین قتل افشارطوس متهم می ‏کرد و بدینسان به کمک بقایی کارزار گسترده تبلیغاتی، در مجلس و مطبوعات، به سود او جریان یافت. در این نامه ‏ها، خطیبی به‌نحوی ماجرای دستگیری و بازجویی ‏های خود را بیان می‌دارد که بقایی راهی جز رویارویی نهایی با مصدق و درگیر شدن در نبرد مرگ و زندگی نبیند. به‌نظر می ‏رسد که در این حادثه نیرویی در وراء و مافوق خطیبی در کار است و خطیبی تنها واسطه انتقال پیام اوست. خطیبی در این نامه ‏ها طرح توطئه موهوم کودتای مصدق علیه کاشانی، مکی و بقایی و غیره را افشا می‌کند. قابل تصور است که بقایی این نامه‌ها را در اختیار آیت ‏الله کاشانی قرار می‌داد و بدینسان تعارض ‏های آن زمان به سوی رویارویی محتوم سوق می‏ یافت. در این نامه‏ ها خطیبی زندانی حتی طرح استیضاح دولت مصدق و مفاد آن را به بقایی دیکته می‏ کند. کودتاچی کینه توز در ماجرای کودتای 28 مرداد 1332 نیروهای دکتر مظفر بقایی از افرادی بودند که به خانه مصدق حمله بردند. آنان در عملیات کودتا نیز نقش فعال داشتند و به این دلیل مطبوعات پس از کودتا بقایی را یکی از رهبران "قیام ملی" علیه دولت دکتر مصدق عنوان کردند. رفتار بقایی پس از کودتا کینه‌توزانه بود. او طی مصاحبه‌های مطبوعاتی خواستار آن شد که «همکاران دولت سابق و توده‌ای ‏ها به شدیدترین وضعی مجازات شوند.» هواداران او در کرمان وحشیانه ‏ترین تعرض‌ها را به مخالفین خود کردند و از جمله سرگرد سخایی، رئیس شهربانی کرمان، را به طرز فجیعی به قتل رسانیدند. بقایی مدتی پس از کودتا به کرمان رفت و در سخنرانی خود اعلام کرد دست کسی که سرگرد سخایی را به قتل رسانیده می‌بوسد. بقایی، که برجسته‌ترین ویژگی شخصیت او جاه‌طلبی بیمارگونه‌اش بود، انتظار نداشت که زاهدی در سمت نخست‌وزیر باقی بماند. او گمان می‌برد که با پیروزی کودتا مأموریت زاهدی خاتمه یافته و مسند نخست‌وزیری به وی تقدیم می‌شود. شاید، مستقیم یا غیرمستقیم، چنین وعده‌هایی به او داده شده بود. معهذا، چنین نشد. علت ناکامی بقایی در تصدی مناصب عالی دولتی را باید در ارزیابی دقیق مامورین اطلاعاتی غربی از شخصیت بقایی جستجو کرد. برای نمونه، مامورین اطلاعاتی آمریکا بقایی را فردی «متلون، زیرک و هوچی» می‌شناختند و به همین دلیل به وی اعتماد نداشتند. بقایی سرخورده از ناکامی‌ سیاسی، سخنانی علیه زاهدی بیان داشت که منجر به تبعید محترمانه او به زاهدان شد. پس از زاهدان مدتی در اراک بود و سپس به کرمان رفت. امیر اسدالله علم، وزیر کشور وقت و دوست محمدرضا شاه پهلوی، از بقایی دعوت کرد که «در صورت تمایل بقیه ایام تبعید را در باغ ملکی ایشان در بیرجند بگذرانند که موجب امتنان و تشکر گردید.» علت این رفتار دوگانه را باید در اختلافات میان زاهدی و شاه جستجو کرد. این اختلافات سرانجام به سود دربار پایان یافت و زاهدی، که مورد حمایت آمریکایی‏ ها بود، از کشور خارج شد و زمام قدرت بطور کامل به دست شاه افتاد. تلاش نافرجام در سال 1339 بقایی با واسطه شمس پهلوی با شاه ملاقات کرد و پس از مذاکراتی به وی اجازه داده شد که در انتخابات مجلس شرکت کند. در مجموعه اسناد شخصی بقایی طرحی موجود است که در این زمان بقایی برای تجدید فعالیت سیاسی خود تنظیم کرده است. این طرح، که نسخه اصلی آن به خط فرد ناشناسی است و توسط بقایی اصلاحات مختصری در آن صورت گرفته و سپس تایپ شده، به روشنی گویای اهداف تکاپوی بقایی در این دوران است. مطالب مندرجه و به ‏ویژه درخواست‏ های بقایی روشن می‏ کند که این طرح، که نام مخاطب بقایی در آن مندرج نیست، برای ارائه به مقامات عالی تصمیم‏ گیرنده تنظیم شده است. مخاطب این طرح یا محمدرضا پهلوی است یا مقامات خارجی مرتبط با مسایل ایران. طرح با تحلیلی از ساختار اجتماعی ایران آغاز می‌شود، عدم تراکم روستاها در ایران را یکی «از عوامل مقاوم [در برابر] کمونیزم» و اختلاف طبقاتی در ایران را «از عوامل مساعد برای نفوذ کمونیزم» ارزیابی می‌کند. سپس به علل و زمینه‌های پیدایش کمونیسم در ایران و روش‏های عملکرد آن می‌پردازد. در مقابل، عملکرد «دستگاه» حاکمه ایران قرار دارد که «بد» ارزیابی می‌شود. در مقابل این دو، سازمان نگهبانان آزادی، به رهبری بقایی، به عنوان آلترناتیوی اصلاح‌طلبانه ارائه می‌گردد که هدف از آن «جلوگیری از انقلاب سیاسی»، «در جهت حفظ رژیم سلطنت»، است: «این سازمان می‌تواند در تمام شهرستان‏ های ایران به‌منزله دریچه اطمینانی برای رفع عصیان‌ها و نارضایتی‌های مردم تشکیل گردد.» بخش بعدی طرح به بزرگنمایی خطر کمونیسم در ایران اختصاص دارد و از جمله تأثیر فعالیت رادیو پیک ایران را، که از آذر 1336 توسط حزب توده ایران آغاز به کار کرده بود، معادل «سیصد روزنامه کثیرالانتشار» ارزیابی می‌کند. بقایی برای مقابله با «خطر کمونیسم» خواستار «امتیاز چند روزنامه منطقی و ضد کمونیست»، «امکان فعالیت حزبی به‌طور وسیع و علنی»، و «استفاده از کرسی مجلس شورای ملی و سنا به منظور انتقاد سالم» است. او تضمین می‌دهد که در سازمان نگهبانان آزادی، از آنجا که «رهبری آن انتصابی است»، امکان «رخنه افراد منحرف و غیر ملّی» وجود ندارد. بقایی با خط خود به متن پیش‏نویس چنین افزوده است: «بنابراین، خطری در اثر زیاد شدن مثلا کمونیست‌ها متوجه سازمان نمی‌تواند بشود و هرچه بیشتر بیایند امکان هدایت آنها به راه صحیح بیشتر می‌شود.» مکتب بقایی در تاریخنگاری یکی از عرصه ‏هایی که مکتب بقایی بیشترین تأثیر را در آن بر جای نهاد، تاریخنگاری دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت بود که به ایجاد تقابلی تند و مطلق ‏گرایانه میان نقش‏ تاریخی دو رهبر نامدار آن، آیت ‏الله سیدابوالقاسم کاشانی و دکتر محمد مصدق، انجامید. این امر تا حدود زیادی بازتاب تعارض ‏های سیاسی روز بود. در یکسو کسانی بودند که با تجدید خاطره اختلافات میان کاشانی و مصدق در واپسین دوران حیات سیاسی این دو، موج ضدیت با دوستداران مصدق را دامن می ‏زدند. و در سوی دیگر کسانی بودند که از طریق بزرگنمایی نقش امروزین بقایی و هواداران او "پارانویای بقایی" را می ‏آفریدند. حزب توده ایران و برخی نویسندگان مدافع دکتر مصدق از این گروه بودند. به عبارت دیگر، تاریخنگاری حوادث سال‏ های نهضت ملی به عرصه‏ ای پرتنش بدل شد که بازتاب عمل روزمره سیاسی بود.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

احسان یارشاطر در فروردین ماه 1299 خورشیدی در همدان متولد شد. پدرش هاشم یارشاطر نیز اهل علم و دانش بود. زبان عربی و اسپرانتو را فرا گرفت و به تدریس آن پرداخت. احسان یارشاطر تحصیلات ابتدائی را در دبستان های همدان و کرمانشاه و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان های شرف و تربیت و دانشسرای مقدماتی به پایان رسانید، و به تحصیل در دانشکده ادبیات در رشته زبان و ادبیات فارسی پرداخت و پس از دریافت لیسانس به شغل دبیری اشتغال ورزید و به تحصیل در رشته دکترای ادبیات ادامه داد و رساله دکترای خود را با عنوان ( شعر فارسی در نیمه قرن نهم ) تهیه کرد. با دریافت بورس تحصیلی به انگلستان رفت و درجه دکترا نیز از دانشگاه های انگلستان دریافت داشت. دکتر احسان یارشاطر پس از مراجعت به ایران به تدریس در دانشگاه پرداخت، با مجله سخن همکاری کرد، به کارهای تحقیقی و فرهنگی بیشماری پرداخت که از جمله (دانشنامه ایران و اسلام) بود. با تاًسیس (انجمن کتاب) به دبیری انجمن فلسفه و علوم انسانی وابسته به یونسکو برگزیده شد. از سال 1337 برای تدریس در دانشگاه کلمبیا دعوت شد و در آنجا به تاًسیس کرسی مستقل ایران شناسی پرداخت. کار بسیار مهم دکتر احسان یارشاطر تهیه و تنظیم (ایرانیکا) در خارج از کشور می باشد که با همکاری دانشگاه کلمبیا و کمک ایرانیان تا کنون چند جلد کتاب آن منتشر شده است. دکتر یارشاطر در سال 1340 با لطیفه الویه ازدواج کرد که صاحب فرزندی نیست ولی آنقدر کتاب و مجله و نشریه و مقاله تهیه و تنظیم کرده که همه اینها فرزندان او هستند. اکنون در آمریکا اقامت دارد و برای جلب کمک ایرانیان به نشریه ( ایرانیکا ) به نقاط مختلف دنیا سفر می کند. مجله گردون می نویسد : سرانجام همت انسانی فرهنگدوست از نقطه ای که در ذهنش پدید آمده بود به مثابه هسته ای در دل خاک، درختی تناور و پربرگ، بال گسترد و دانشنامه ایران شکل گرفت تا فرهنگ ما را برای جهانیان تعریف کند.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

ذبیح الله حکیم الهی دشتی فرزند اسماعیل معروف به ذبیح الله منصوری در سال 1276 شمسی در شهر سنندج متولد شد. تحصیلات مقدماتی خود را در آن شهر و کرمانشاه انجام داد و زبان فرانسه و انگلیسی را فرا گرفت. پدرش علاقه ای به تحصیل او نداشت ولی مادرش از خانواده علماء و روحانیون بود. ذبیح الله حکیم الهی دشتی در سال 1299 وقتی به تهران آمد می خواست در رشته دریا نوردی تحصیل کند ولی در روزنامه کوشش به ترجمه چند کتاب پرداخت و از آن به بعد به نوشتن اشتغال یافت. گفته می شود حدود ر1400 کتاب و نشریه منتشر کرده که از پرفروش ترین کتابها به زبان فارسی می باشند. ذبیح الله منصوری بسیار ساده می زیست و به همسر و دو فرزند خود علاقه فراوانی داشت همواره از خودکشی برادرش که جزو 53 نفر همراهان ارانی به زندان افتاده بود و سه سال محکومیت یافت و بعداً خود را از بین برد ناراحت بود. ذبیح الله منصوری که نوشته ها و ترجمه هایش خوانندگان فراوان یافت، نویسنده ای بود بسیار متواضع و دیر جوش و گوشه گیر؛ وقتی بعد از شهریور 20 او را شناختم و کراراً برای ترجمه و نوشتن مقاله در چاپخانه او را می دیدم گفتگو با او فقط در چند جمله خلاصه می شد. ر ذبیح الله منصوری در سال 1365 در سن 89 سالگی در تهران در گذشت. یادش گرامی باد

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال تخصصی استادان و دانشیاران کشور (جلد سوم)

عبدالكريم گلشني چهاردهم خردادماه ۱۳۰۷ در شهر رشت در محله «مسجد ملاعلي محمد» به دنيا آمد. عبدالكريم تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در مدارس زادگاه خود، قاآني، اميد، تربيت و شاهپور، همزمان با تعليمات دوره اي خارج مدرسه، به پايان برد. تابستان ۱۳۲۰ در مكتب سراي مرحوم شيخ محمدرضا انشايي، راسته علاقبندان، به مشق خط مشغول شد. سال بعد در كلاس دوم دبيرستان به آموختن زبان روسي پرداخت و تا اخذ شهادت نامه و برگزاري جشن فارغ التحصيلي از طرف انجمن روابط فرهنگي ايران و شوروي به مدت هفت سال در رشت و تهران ادامه داد. او سال ۱۳۲۹ در دانشكده افسري ثبت نام كرد و خدمت وظيفه را در گارد گمرك مشهد به پايان برد و در سال ۱۳۳۰ هفته نامه سياسي - انتقادي «هفگز» را با همكاري تني چند از دوستان آزاده و صاحبنظرش در رشت منتشر كرد كه جمعاً هفده شماره (از آذر ۱۳۳۰ تا خرداد ۱۳۳۱) به چاپ رسيد. بعد از كودتاي ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مدت سه سال در وزارت فرهنگ به شغل معلمي روي آورد و در سال ۱۳۳۵ براي ادامه تحصيلات دانشگاهي به آلمان رفت. قبل از ثبت نام در دانشگاه، مقدمات آلماني را در كلاس هاي زبان آموخت. شش ماه هم در كارخانه كنتس الكتروموتور در هامبورگ - آلتونا از نزديك با «كار در آلمان» آشنا شد كه در پيشرفت مكالمه وي تأثير داشت. گلشني تا سال ۱۳۴۸ در دانشگاه هامبورگ به تحصيل و تحقيق و تدريس اشتغال داشت در سال ۱۳۴۷ به دريافت درجه دكتراي تاريخ و شرق شناسي «Dr.phil» نايل شد. در شهريور ۱۳۴۸ به دعوت رسمي دانشگاه به وطن بازگشت و به عنوان استاد قراردادي و سرپرست بخش تاريخ دانشكده ادبيات وعلوم دانشگاه شيراز به تدريس و پژوهش مشغول شد. . دكتر عبدالكريم گلشني از فضلاي افتخارآفرين اين سرزمين است. او با حوصله و همت عمر گرانبهايش را در اين مسير صرف كرده است. مقالات او كه بيش از صد عنوان است، درباره تاريخ و معارف اسلامي، ادبيات، تاريخ ايران و تاريخ پيش از اسلام است. گروه : علوم انساني رشته : تاريخ گرايش : ايران دوره اسلامي والدين و انساب : پدر عبدالكريم گلشني در كاروانسراي «شيشه كوچك» به داد و ستد اشتغال داشت و تجارت او بيشتر با انواع كاغذ و مقوا بود. در حريق بازار به سال ۱۲۹۸ هجري شمسي حجره او و همسايگانش طعمه آتش شد و ناگزير به سراي گلشن تغيير مكان داد كه بعدها به «گلشني» شهرت يافت. به نوشته شادروان ابراهيم فخرايي، در اين آتش سوزي كه ظاهراً عمدي بوده و به قصد غارت اموال بازرگانان صورت گرفت، بسياري از تاجران اموال خود را از دست دادند. تحصيلات رسمي و حرفه اي : عبدالكريم گلشني تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در مدارس زادگاه خود، قاآني، اميد، تربيت و شاهپور، همزمان با تعليمات دوره اي خارج مدرسه، به پايان برد. تابستان ۱۳۲۰ در مكتب سراي مرحوم شيخ محمدرضا انشايي، راسته علاقبندان، به مشق خط مشغول شد. سال بعد در كلاس دوم دبيرستان به آموختن زبان روسي پرداخت و تا اخذ شهادت نامه و برگزاري جشن فارغ التحصيلي از طرف انجمن روابط فرهنگي ايران و شوروي به مدت هفت سال در رشت و تهران ادامه داد در سال ۱۳۳۵ براي ادامه تحصيلات دانشگاهي به آلمان رفت. قبل از ثبت نام در دانشگاه، مقدمات آلماني را در كلاس هاي زبان آموخت تا سال ۱۳۴۸ در دانشگاه هامبورگ به تحصيل و تحقيق و تدريس اشتغال داشت. در سال ۱۳۴۷ به دريافت درجه دكتراي تاريخ و شرق شناسي «Dr.phil» نايل شد. فعاليتهاي ضمن تحصيل : عبدالكريم گلشني سال ۱۳۲۹ در دانشكده افسري ثبت نام كرد و خدمت وظيفه را در گارد گمرك مشهد به پايان برد و در سال ۱۳۳۰ هفته نامه سياسي - انتقادي «هفگز» را با همكاري تني چند از دوستان آزاده و صاحبنظرش در رشت منتشر كرد كه جمعاً هفده شماره (از آذر ۱۳۳۰ تا خرداد ۱۳۳۱) به چاپ رسيد. بعد از كودتاي ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مدت سه سال در وزارت فرهنگ به شغل معلمي روي آورد و در سال ۱۳۳۵ براي ادامه تحصيلات دانشگاهي به آلمان رفت. استادان و مربيان : عبدالكريم گلشني تا سال ۱۳۴۸ در دانشگاه هامبورگ به تحصيل و تحقيق و تدريس اشتغال داشت و از محضر استاداني چون برتولد اشپولر، ولفگانگ لنتس، هريبرت بوسه و هلموت براون بهره ها برد. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : عبدالكريم گلشني در شهريور ۱۳۴۸ به دعوت رسمي دانشگاه به وطن بازگشت و به عنوان استاد قراردادي و سرپرست بخش تاريخ دانشكده ادبيات وعلوم دانشگاه شيراز به تدريس و پژوهش مشغول شد. در سال ۱۳۵۵ پس از انتقال به دانشگاه تهران به عنوان مدير گروه تاريخ دانشگاه تهران ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۴ و رئيس كميته تخصصي تاريخ در همكاري با شوراي عالي برنامه ريزي ستاد انقلاب فرهنگي از ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ مشغول به كار بوده است.و همچنين با سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاه ها (سمت) همكاري داشته است. فعاليتهاي آموزشي : بعد از كودتاي 28 مرداد 1332 عبدالكريم گلشني به مدت سه سال در وزارت فرهنگ به كار معلمي پرداخت. در شهريور ماه 1348 به دعوت رسمي دانشگاه (سابق) به وطن بازگشت و به عنوان استاد قراردادي و سرپرست بخش تاريخ دانشكده ادبيات و علوم دانشگاه شيراز به كارهاي علمي و اداري مشغول شد. در سال 1355 به تهران انتقال يافت و به جمع استادان و اعضاي هيئت علمي گروه تاريخ دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران پيوست و مديريت گروه تاريخ دانشگاه تهران را بر عهده گرفت. دكتر گلشني ضمن اشتغال به امور آموزشي و تدريسي در دانشگاههاي هامبورگ، شيراز، تهران، شهيد بهشتي (ملي سابق)، تربيت معلم و آزاد اسلامي، به كارهاي پژوهشي نيز پرداخته است. ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : عبدالكريم گلشني در مطبوعات سابقه بسيار طولاني دارد و در اين راه عمر بسيار صرف كرده است در آن ايام يعني پس از جنگ جهاني دوم بين سال هاي ۱۳۳۲ - ۱۳۲۰ كه روزنامه ها بدون محابا حقايق اخبار و اطلاعات را در اختيار مردم مي گذاشتند. او كه جواني پرشور و آزاديخواه بود و فارغ از قيد و بند و سرشار از روحيه مردم سالاري بود در انتشار «هفگز» در رشت همكاري داشته است. فريدون نوزاد -شاعر و پژوهشگر گيلاني در نشريه گيلان ما - در وصف ويژگي هاي عبدالكريم گلشني مي گويد: «در چنين حال و هوايي، جواني پرشور و هيجان، عاشق آزادي و رهايي مردم از قيد بند، سرشار از روحيه مردم سالاري با گردآوري چند نوجوان نوخيز و ضد استبدادي و قلدري به دور خويش، هفته نامه طنزپرداز هفگز را در رشت بنياد نهاد. عبدالكريم گلشني از زنده ياد محمدصادق غنچه صاحب امتياز و مدير هفته نامه صفدر خواست تا اجازه دهد به صورت ضميمه صفدر با شعار: «هفگز بلاي جان عدوي وطن بود» منتشر شود و او نيز با سعه صدري كه داشت، بدون هيچ شرطي موافقت خود را اعلام داشت و بدين سان نخستين شماره اين نشريه را با سرمقاله پرمحتوا انتشار داد.» انتشار هفگز درست همزمان با هفدهمين دوره انتخابات مجلس شوراي ملي ايران صورت گرفت و در ميان مردم گيلان آنچنان محبوبيتي يافت كه فريدون نوزاد مي گويد: «بازار داغي در ميان مردم يافته و به راستي غوغا مي كرده است و موجبي فراهم آورده بود كه هفگز بلافاصله پس از انتشار ناياب مي شد.» حضور عبدالكريم گلشني در نشريه هفگز باعث جلا و ارتقاي آن نشريه بود. او با احاطه بر اصول شعري و ادبيات موجب صلابت بيشتر اشعار به چاپ رسيده در آن نشريه شد. فريدون نوزاد درباره عبدالكريم گلشني مي گويد: «عبدالكريم گلشني كه امروزه از فضلاي افتخارآفرين جامعه ماست بشدت از بيگانگي پرستي نفرت داشت و هنوز هم اين ويژگي را در نهاد خود حفظ كرده است. به همين علت همان گونه كه با رهبران فرمانبردار بعضي از احزاب اشتباه كار مي جنگيد. از مبارزه با مسئولان زورگو و مردم ستيز هم بازنمي ايستاد، براي او جمال امامي، سيدشوشتري يا رئيس قدرتمند شهرباني هاي گيلان، علي بني آدم فرماندار رشت و همچنين سرتيپ مغروري فرمانده تيپ منطقه به خاطر خصلت مردم ستيزي كه داشتند، با آن گروه اول تفاوتي وجود نداشت، هر دو گروه بد مي كردند، و بدي را نمي بايد بدون جزا و مكافات گذاشت. چگونگي عرضه آثار : از عبدالكريم گلشني پنجاه مقاله تحقيقي در زمينه تاريخ و فرهنگ ايران و اسلام در مجلات علمي آلمان و ايراني به جاي مانده است.عبدالكريم گلشني در بسياري از جشن نامه ها مانند يادگار نامه فخرايي به كوشش رضا رضازاده لنگرودي، جشن نامه استاد دكتر عبدالحسين زرين كوب به كوشش علي دهباشي، ستوده نامه به كوشش ايرج افشار و يادنامه و جشن نامه دكتر محمدامين رياحي مقالات با ارزش و گرانقدر ارائه كرده اند. مقاله هاي ارزشمندي كه در نگارش آنها از جان مايه گذاشت و عمر خود را در اين مسير صرف كرد تا دانشجويان و استادان تاريخ بتوانند از آنها بهره ببرند. در مقاله اي از او با عنوان «جمال الدين شرواني» كه در «دانشنامه جهان اسلام» منتشر شده است؛ مي خوانيم: «جمال الدين شرواني، وزير موسي خان از شوال تا ذيحجه ۷۳۶ وزير اميرعلي پادشاه، وي پسر تاج الدين علي بود. با مرگ سلطان ابوسعيد بهار در ۱۳ ربيع الآخر ۷۳۶ و فقدان فرمانروايي لايق اقتدار دولت ايلخاني وسيله اي براي قدرت طلبي اميران با نفوذ شد. پس از جلوس اَرپاخان ‎/ اَرپاي گائون، به جانشيني ابوسعيد، اين كه غياث الدين محمد، وزير سلطان ابوسعيد، امرا را به اتحاد دعوت كرده بود، اميرعلي پادشاه، دايي سلطان ابوسعيد و حكمران دياربكر، به سلطنت ارپاخان رضايت نداد و موسي خان مغول نواده بايدو را به شاهي برگزيد...» «.... ايلخانيان مغول در بيش از يك قرن فرمانروايي در ايران (۶۵۳ ، ۷۵۶) به رغم حفظ وحدت دولت، نتوانستند حدود مسئوليت صاحبان مناصب و وزيران را مشخص كنند و نفوذ هر ايلخان يا وزير در قلمرو حاكميتش، به شخصيت خود او بستگي داشت و همين موضوع يكي از عوامل انقراض اين سلسله شد.» -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 - طبقات ابن سعد ويژگي اثر : نخستين ترجمه، تصحيح و چاپ، نشريه تاريخ (مجله تخصصي گروه تاريخ دانشگاه تهران) 2 ابوحنيفه دينوري گياه شناس. از فؤاد سزگين. ويژگي اثر : ترجمه عبدالكريم گلشني. به كوشش دكتر مهدي محقق. تهران .«ز بلبر برگ كتاب النبات را، از نظر ريخت شناسي گياهي (مورفولوژي) «جالب ترين قسمت گياه شناسي آن روزگار يافته است» و در آن يك نظريه ريخت شناسي نسبتاً فوق علمي پيدا كرده كه اصطلاحات به كار رفته و رايج براي اعضا و اندام هاي مختلف گياه و تعريف و تبيين واژه ها آن را تصديق و تأييد مي كند. (يك عامل با ارزش ديگر) اين تجسم جنبه هاي ريخت شناختي (مورفولوژيكي)، ارائه اشكال پيچيده نبات از طريق مقايسه با نمونه هاي معلوم و مشهور است. اين همان واقعيتي است كه برتسل Bretzl در بررسي هاي گياه شناختي يونان، در كارتئو فراست، Theophrast، بازشناخته است و در تحقيقاتش در زمينه گياه شناسي راه اسكندر، به طور ممتاز و پرمعنايي، توصيف ويژگي هاي گياه را از نظر ريخت شناسي و قيافه شناسي نشان داده است.» 3 ستوده نامه (دكتر منوچهر ستوده). پاسخ ابن عميد به پرسش هاي عضدالدوله. از پروفسور هانس داي بر. ويژگي اثر : ترجمه و تلخيص از عبدالكريم گلشني پژوهش هاي ايرانشناسي، نامواره دكتر محمود افشار، جلد ، به كوشش ايرج افشار با همكاري كريم اصفهانيان - محمدرسول درياگشت. تهران 4 فرهنگ ايران در قلمرو تركان 5 قيام گئومات مغ(ترجمه) 6 مقابله متن آلماني با ترجمه كتاب «تاريخ نگارش هاي عربي» تأليف فؤاد سزگين، جلد اول (علوم قرآني، حديث، تاريخ، فقه، عقايد و تصوف) و جلد دوم (شعر). ويژگي اثر : چاپ خانه كتاب 7 مقالات چاپ شده در دايرة المعارف بزرگ اسلامي، ويژگي اثر : زير نظر كاظم موسوي بجنوردي 8 مقالات در دانشنامه جهان اسلام ويژگي اثر : زير نظر غلامعلي حداد عادل، جلد تهران 9 نقد و معرفي كتاب تقويم التواريخ ويژگي اثر : تأليف حاجي خليفه كاتب چلبي. تصحيح مير هاشم محدث. آيينه ميراث، سال اول شماره ، تهران

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : فرهنگ فارسی معین (جلد پنجم)

على‏اكبر، از رجال دوره رضاشاه پهلوى (ف. 1315 ه.ش.). وى به وكالت مجلس شوراى ملى، وزارت عدلیه و وزارت مالیه رسید و در بهمن 1315 ه.ش.خودكشى كرد. از آثار او «حقوق جزائى» است كه توسط آقاى ساسان نماینده سابق مجلس شوراى و وكیل دادگسترى تدوین شده و به چاپ رسیده است. نماینده متنفذ مجلس شوراى ملى، رهبر حزب سیاسى، روزنامه‏نگار، وزیر فوائد عامه، وزیر دادگسترى، وزیر دارائى. على‏اكبر داور فرزند كلبعلى خازن‏خلوت در 1264 ش (1885 م) در تهران تولد یافت. پس از انجام تحصیلات مقدماتى با سعى و كوشش پدرش وارد مدرسه دارالفنون شد و به تحصیل در حرفه‏ى پزشكى پرداخت ولى پس از مدتى از رشته‏ى مزبور انصراف حاصل نموده ادبیات و فلسفه و تاریخ و سایر رشته‏هاى علوم انسانى را تحصیل نموده و در 1288 ش (1909 م) فارغ‏التحصیل شد و فعالیت سیاسى خود را در حزب دموكرات كه حزبى تندرو و انقلابى بود آغاز كرد و در همان سال با كمك حزب دموكرات وارد وزارت دادگسترى شد و اولین شغلى كه به او ارجاع شد عضویت شعبه چهارم دادگاه شهرستان بود. داور در این سمت جدیت زیادى به كار برد و خود را كارمندى لایق و جدى و پركار معرفى كرد و در نتیجه وزیر دادگسترى او را به ریاست اجرا كه از دشوارترین و پرمسئولیت‏ترین مقامات آن زمان بود، با ماهیانه 75 تومان حقوق تعیین كرد. داور در این سمت احكام دادگسترى را علیه زورمند و توانگر و اشراف و مالكین اجرا كرد و همین مسئله سر و صداى زیادى بلند نمود و وزیر دادگسترى ناچار شد تا شغل او را تغییر دهد و سرانجام داور دادستان تهران شد در حالیكه 25 سال بیشتر نداشت. او اكتفا به كار دادستانى نكرد و براى اینكه از پشتوانه‏اى هم برخوردار باشد عضو هیئت تحریریه روزنامه تندروى شرق كه مدیر آن سیدضیاءالدین طباطبائى بود گردید. داور قریب یك سال دادستان تهران بود كه از شغل خود استعفا داد و در ازاء سرپرستى فرزندان حاج ابراهیم پناهى بازرگان روشنفكر تبریز عازم سویس شد تا تحصیلات خود را تكمیل نماید. مدت توقف داور در اروپا یازده سال طول كشید و در این مدت علاوه بر دوره‏ى متوسطه، در رشته‏ى حقوق و علوم سیاسى و اقتصادى به اخذ درجه‏ى لیسانس نائل گردید و دوره‏ى دكتراى حقوق را نیز پایان داد ولى قبل از تصویب رساله‏ى دكترا به ایران بازگشت. داور در اروپا علاوه بر تحصیل به یك سلسله فعالیتهاى سیاسى به نفع كشور خویش دست زد و حزبى به نام حزب ملى ایرانى تاسیس نمود و هنگام انعقاد قرارداد اوت 1919 بین ایران و انگلیس كه منظور نظارت دولت انگلستان بر امور مالى و نظایم ایران بود، در مقام مبارزه با قرارداد برآمد و با نشر سلسله مقالات و مصاحبه با روزنامه‏هاى سویس، مخالفت شدید خود را با قرارداد ابراز مى‏كرد. پس از كودتاى 1299 (ژانویه 1921) داور به علت آشنائى و همكارى سابق با سیدضیاءالدین عامل سیاسى كودتا، عازم ایران شد تا سهمى از تغییرات و تحولات نیز نصیب او شود. ولى وقتى وارد ایران شد سیدضیاءالدین بركنار و از ایران تبعید شده بود. ناچار براى پیشرفت كار خود برنامه‏ریزى كرد و به وكالت دادگسترى پرداخت. در آبانماه 1300 ش (نوامبر 1921) داور وارد وزارت فرهنگ شد و اولین سمت وى ریاست تعلیمات عمومى بود و بعد رئیس كل معارف شد. در همین هنگام خود را كاندیداى نمایندگى مجلس نمود و سرانجام در تیرماه 1301 ش (ژوئیه 1922) از ورامین تهران به وكالت مجلس شوراى ملى انتخاب گردید و در همان ایام امتیاز روزنامه‏اى به نام مرد آزاد را از وزارت فرهنگ اخذ نمود و به انتشار آن مبادرت كرد و تنى چند از جوانان تحصیل‏كرده و اروپادیده را به یارى طلبید. روزنامه‏ى «مرد آزاد» در آن روز از بهترین روزنامه‏هاى تهران بود. علاوه بر سر مقاله‏هاى تند و آتشین كه توسط داور نوشته مى‏شد، غیر از اخبار كامل داخلى و خارجى و مذاكرات مجلس، چند رمان شیرین هم پاورقى روزنامه قرار داشت و این روزنامه در مدت كمى اسم و شهرت خوبى پیدا كرد به طورى كه تمام متجددین آن زمان، روزنامه را مى‏خواندند. تقریبا تمام نویسندگان عبارات ساده و كوتاه و روشن یادداشتهاى روزنامه‏ى داور را تقلید مى‏كردند. داور پس از رسیدن به مقام نمایندگى مجلس و دائر نمودن روزنامه معتبر، براى پیشبرد مقاصد خود به اقدام دیگرى دست زد و آن را تشكیل یك حزب سیاسى تندرو بود. داور براى تشكیل حزب خود متجاوز از پانصد نفر از جوانان پرشور و تحصیلكرده را به دور خود جمع كرد. مرامنامه و اساسنامه حزب را نوشت و نام رادیكال بر آن نهاد و منظور از این كلمه، اصلاح كلیه امور و شئون كشور از بن و ریشه بود. حزب رادیكال مدیر روزنامه هم بود مورد توجه قرار گرفت. داور در مجلس غیر از همكارى با گروه اصلاح‏طلبان با عده‏اى از دوستان خود هسته‏ى مستقلى براى كمك و مساعدت به رضاخان سردار سپه وزیر جنگ تشكیل داد و در حقیقت باید گفت تخم ترقى سریع را در مغز سردار سپه، داور كاشت. داور در انتخابات دوره‏ى پنجم مجلس شوراى ملى از دو منطقه كاندیدا شد. یكى ورامین و دیگرى شهرستان لار بود. سرانجام وكالت لار را پذیرفت در حالیكه پنج نفر هم از اعضاء حزب رادیكال به نمایندگى مجلس انتخاب شده بودند. در این مجلس داور با عبدالحسین تیمورتاش (سردار معظم خراسانى) و فیروز فیروز (نصرت‏الدوله) نزدیك شد و این نزدیكى به قدرى زیاد بود كه آن سه نفر نام مثلث سیاسى گرفتند. در نخستین روزهاى مجلس پنجم، قبل از آنكه اعتبارنامه‏ها به تصویب برسد، یكمرتبه در سرتاسر ایران طوفانى بلند شد. سیل تلگراف و نامه به سوى مجلس سرازیر گردید و همه‏ى مردم خواستار رژیم جمهورى شدند. چند روزى طرفداران رژیم جمهورى در تهران و شهرها تظاهرات كردند ولى یكمرتبه تظاهرات تغییر جهت داد. سید حسن مدرس و روحانیت در مقام مخالفت با جمهورى برآمدند و در نتیجه سردار سپه از آن فكر عدول نمود. داور در آغاز سال 1303 (مارس 1924) جزو آن عده‏اى بود كه با جمهورى موافقت نكردند و در سفر جنگى سردار سپه به خوزستان نیز از مخالفین بود و در مجلس نطقى كه پایه‏ى آن مخالفت بود ایراد كرد و از جمله گفت سردار سپه باید كلیه عملیات خود را از صلح و جنگ در خوزستان به تصویب مجلس برساند. نطق داور به اندازه‏اى تند و علیه سردار سپه بود كه سرتیپ مرتضى یزدان‏پناه حاكم نظامى تهران طى مخابره تلگراف رمز تقاضا كرد اجازه‏ى اعدام داور و دوستان او داده شود. وقتى سردار سپه موفقانه از سفر خوزستان بازگشت، داور به تلاش افتاد تا موجبات رضایت خاطر او را فراهم آورد و در نتیجه به فكر افزایش قدرت او افتاد. سرانجام طرح فرماندهى كل قوا را تهیه و زمینه را براى تصویب آن فراهم ساخت و در بهمن‏ماه 1303 ش (فوریه 1925) فرماندهى كل قوا از سلطان احمدشاه منتزع و به سردار سپه رضاخان نخست‏وزیر داده شد. داور یكى از طراحان خلع سلطان احمدشاه و پادشاهى رضاشاه پهلوى بود. او طرحى به عنوان ماده واحده تهیه كرد و به امضاء اكثر نمایندگان مجلس رسانید. طرح مزبور خلع سلطان احمدشاه و واگذارى حكومت موقت به رضاخان پهلوى و تشكیل مجلس موسسان براى تصمیم‏گیرى نهائى درباره‏ى سلطنت دائمى بود. طرح مزبور در 9 آبان 1304 ش (اول نوامبر 1925) در جلسه‏ى علنى مجلس مطرح گردید. مدرس لیدر اقلیت در مقام مخالفت برآمد و داور پاسخ او را داد به طورى كه مدرس از جلسه خارج شد. مخالفین طرح هر كدام كه صحبت كردند یكى از نمایندگان پاسخ مى‏داد تا نوبت به دكتر محمدمصدق رسید. وى نطقى مفصل و مستدل ایراد كرد و با پادشاهى رضاخان پهلوى مخالفت نمود. داور به نطق مفصل مصدق پاسخ داد و ایرادات او را پاسخ گفت و سرانجام طرح انقراض قاجاریه به تصویب رسید. پس از تصویب طرح، داور مسئول تشكیل مجلس موسسان شد تا مجلس مزبور چند اصل از اصول قانون متمم اساسى را تغییر دهد و سلطنت ایران را به رضاشاه و اعقاب او تفویض نماید. مجلس موسسان در آذرماه 1304 (دسامبر 1925) تشكیل شد و داور مخبر كمیسیون رسیدگى به موضوع اصلاح قانون اساسى شد و این وظیفه‏ى دشوار را انجام داد و این مسئله بر نفوذ و شهرت او افزود. وقتى رضاشاه به سلطنت رسید، محمدعلى فروغى را نخست‏وزیر كرد و على‏اكبر داور در آن كابینه وزیر فوائد عامه و تجارت شد و در همان روزهاى نخست، مقدمات راه‏آهن را در ایران فراهم كرد و مدرسه‏اى به نام مدرسه‏ى تجارت تاسیس نمود. در انتخابات دوره‏ى ششم مجلس، داور مجددا از لار به وكالت تعیین شد و همزمان با افتتاح مجلس، محمدعلى فروغى از نخست‏وزیرى كنار رفت و حسن مستوفى جاى او را گرفت و وزارت داور هم منتفى شد. داور چند ماهى در مجلس باقى ماند تا اینكه در بهمن‏ماه 1305 ش (فوریه 1927) حسن مستوفى نخست‏وزیر، كابینه‏ى خود را ترمیم كرد و در ترمیم، على‏اكبر داور به سمت وزیر دادگسترى تعیین شد. داور وزیر جدید عدلیه، روز بیستم بهمن‏ماه 1305 ش كلیه تشكیلات قضائى را در تهران منحل كرد و یك هفته بعد نیز تشكیلات قضائى را در شهرها تعطیل نمود. روز 27 بهمن‏ماه 1305 ش (18 فوریه 1927) لایحه امتیازات خود را طى یك ماده واحده و یك تبصره به قید دوفوریت به مجلس شوراى ملى تقدیم نمود و پس از یك بحث طولانى در همان جلسه تصویب شد. اختیارات حاصله شامل قانونگزارى، اصول تشكیلات و استخدام بود. روز پنجم اردیبهشت 1306، دادگسترى جدید در كاخ برلیان در حضور رضاشاه افتتاح شد. شاه طى نطق كوتاهى اهمیت دادگسترى را بیان كرد و فرامین عده‏اى از قضات جدید را توزیع نمود. آنگاه فرمانى خطاب به حسن مستوفى نخست‏وزیر صادر نمود و فرمان مزبور حاكى از الغاء كاپیتولاسیون براى حفظ شئون و اخلاق مملكت بود. داور وزیر جدید دادگسترى براى گردش كارهاى قضائى به سه ابزار كار احتیاج داشت. اصول تشكیلات قضائى بود، بعد به قضات مطلع و پاكدامن و تحصیلكرده نیاز داشت، دیگر آنكه بایستى به سرعت قوانینى تهیه و به مرحله‏ى اجرا بگذارد. داور كمیسیون‏هائى براى تدوین قوانین جدید از افراد مطلع و برجسته كه تحصیلات عالى داشتند تشكیل داد و به سرعت قوانین مورد لزوم را تهیه و به موجب اختیارات داور به تصویب كمیسیون دادگسترى مجلس رسانید و مورد عمل قرار مى‏دادند. داور مجموعا در دادگسترى 120 قانون به تصویب رسانید. اولین اقدام وى قبل از افتتاح دادگسترى نوین، تهیه و تصویب قانون استخدام قضات و صاحب‏منصبان پاركه (دادسراها) و مباشرین ثبت اسناد بود كه در اسفند 1306 ش (مارس 1928) در 5 ماده آماده و تصویب شد و به موجب همین قانون به استخدام قضات و دادسراها و ثبت اسناد پرداخت. داور، قضات را به چند طریق انتخاب نمود: 1- عده‏اى از قضات سابق دادگسترى را كه صلاحیت براى خدمت داشتند با رتبه‏هاى جدید به خدمت دعوت نمود. 2- عده‏ى زیادى از كارمندان تحصیلكرده دولت را كه تحصیلات عالى داخلى و خارجى داشتند به وزارت دادگسترى انتقال داد و در این انتقال سهم وزارت امور خارجه و سپس وزارت دارائى بیش از سایر وزارتخانه‏ها بود. 3- عده‏اى از نمایندگان ادوار مختلف مجلس را به خدمت دعوت كرد. 4- از میان روحانیون و مدرسین حوزه‏ى علمیه، جمعى را به خدمت پذیرفت مشروط بر اینكه از لباس روحانیت خارج شوند و بعد براى تربیت قاضى و مامور ثبت اسناد كلاسهائى تشكیل داد كه حقوق مختلف در آن تدریس مى‏شد. داور در نخستین روزهاى افتتاح دادگسترى، ویژگیهاى دادگسترى نوین را چنین توجیه كرد: 1- تشكیلات جدید دادگسترى روى اصلى بنا شد كه حتى‏الامكان تمام كاركنان آن از اشخاص پاكدامن و آشنا به علوم جدید باشند ولى ممكن است بعضى از آنها صددرصد كمال مطلوب نباشد بنابراین ممیزى در آن منتفى نیست. 2- انحصار قوه قضائیه و حكومت به دست دولت و تمركز آن در تشكیلات مملكت است تا تامین حقوق مختلفه عمومى بلامانع امكان‏پذیر شود. براى اجراى این منظور حق حكومت از محاضر شرع خارج از دادگسترى سلب شده و به جاى آن محاكم رسمى شرعى مركب از حكام شرعى كه مستخدم دولت و موظف به رعایت نظامات دولتى هستند تشكیل گردیده است. 3- در قوانین جدید وسائل جلوگیرى از ایجاد دعاوى و نیز تهیه موجبات تسهیل كار محاكم كه بتوانند به موجب اسناد صحیح حق را از باطل تمیز دهند پیش‏بینى شده و به موجب قانون ثبت املاك اجبارى است. با این ترتیب از طرفى معاملات غیرمنقول در نتیجه ثبت اسناد، چنان اعتبارى خواهد یافت كه تاكنون در ایران سابقه نداشته است. همینكه سندى به ثبت رسید هیچ ادعائى از هیچكس نسبت به آن سند پذیرفته نیست. از طرفى به واسطه‏ى ایجاد دفاتر (ثبت اسناد رسمى) استیفاى حقوق انواع قراردادها و معاملات ثبت شده در این دفترها بدون مراجعه به دادگاه به عمل مى‏آید. 4- براى اعتبار دعاوى مدت و زمان قائل شده و قانون مرور زمان كه از اهم قوانین قضائى است مورد اجرا واقع خواهد شد. 5- چون تامین آسایش افراد منوط به مجازات مجرمین است، این منظور مهم نیز به وسیله دادگاههاى جزا و دیوانهاى جنائى دادگسترى عمل مى‏شود. 6- عدلیه قوانین جامع و مفیدى تهیه كرده كه هر قاضى موظف است بر مبناى آن حكم صادر كند. قضات نمى‏توانند عقاید فقهى را ملاك صدور حكم قرار دهند. داور هنگامى كه به وزارت دادگسترى تعیین شد، اختیاراتى از مجلس براى مدت چهارماه گرفت ولى در مدت مزبور نتوانست محاكم دادگسترى را در سطح كشور دائر كند، لذا در خرداد ماه 1306 از مجلس تقاضاى تمدید اختیارات نمود و براى مدت چهار ماه دیگر اختیارات او تمدید شد. از قوانین مهمى كه داور به تصویب رسانید، جلد اول قانون مدنى بود كه در 955 ماده تهیه و پس از تصویب مورد اجرا واقع شد. از دیگر قوانین، قانون اصول تشكیلات، قانون محاكمات نظامى، قانون محاكمه وزراء، قانون تشكیل دیوان كیفر، قانون تشكیل دادگاه انتظامى قضات، قانون تشكیل دفاتر اسناد رسمى، قانون ثبت اسناد و املاك، قانون مجازات عمومى، قانون تجارت و قانون محاكم شرع را باید نام برد. مهمترین اقدام داور در دادگسترى، لغو كاپیتولاسیون بود كه در روز 20 اردیبهشت 1307(11 مه 1928) ملاك عمل قرار گرفت. داور مجموعا در كابینه‏هاى حسن مستوفى و مهدیقلى هدایت نزدیك به هفت سال وزیر دادگسترى بود و غیر از تاسیس دادگاه‏ها و دادسراها در سطح كشور، سازمان ثبت اسناد و املاك را به وجود آورد؛ دفاتر رسمى ازدواج و طلاق و دفاتر اسناد رسمى تشكیل داد؛ مدرسه عالى حقوق و كلاس قضائى تاسیس نمود ؛ وكالت دادگسترى را در چهارچوب قانون تعیین نمود و مبادرت به این شغل موكول به اخذ پروانه از وزارت دادگسترى گردید ؛ براى قضات لباس متحدالشكل و نشان تعیین كرد ؛ هیئت بازرسى براى رسیدگى به كار وزارتخانه‏ها و شهرداریها تعیین نمود ؛ عده‏ى زیادى از قضات را براى تكمیل تحصیلات به اروپا فرستاد؛ تمام كسانى كه جزو محصلین دولتى به اروپا اعزام شده و علم حقوق تحصیل نموده بودند به خدمات قضائى منصوب نمود. داور در بهمن‏ماه 1311 در راس یك هیئت عازم اروپا شد تا به شكایت دولت انگلستان به جامعه ملل پاسخ دهد. توضیح آنكه دولت ایران قرارداد خود را با شركت نفت ایران و انگلیس به طور یكطرفه لغو نمود و دولت انگلستان از این اقدام ایران به جامعه ملل شكایت برد. داور در جامعه ملل در مقابل سر جان سیمون وزیر امور خارجه انگلیس قرار گرفت و ضمن نطق مفصلى حقانیت ایران را در لغو قرارداد توجیه كرد و سرانجام جامعه ملل بدون رسیدگى از لحاظ ماهوى قرارى صادر نمود كه طرفین قرارداد موضوع را دوستانه و خارج از جامعه ملل حل و فصل نمایند. داور در این ماموریت قدرت بیان و استدلال خود را ثابت كرد و سرانجام پس از مذاكرات مكرر و متوالى بین شركت نفت ایران و انگلیس و نمایندگان ایران، قرارداد 1933 براى مدت شصت سال جانشین قرارداد دارسى شد. داور در این مذاكرات نقشى برجسته داشت. كابینه‏ى مهدى‏قلى هدایت در شهریور 1312 ش (12 سپتامبر 1933) سقوط كرد و محمدعلى فروغى به ریاست دولت تعیین گردید. در كابینه‏ى جدید شغل داور تغییر كرد و از وزارت دادگسترى به وزارت دارائى تعیین و معرفى گردید. نخستین اقدام داور در وزارت دارائى، انتقال عده‏اى از قضات دادگسترى به وزارت دارائى و انتصاب آنها به مشاغل حساس و كلیدى بود و از این طریق شریان وزارت دارائى را به دست گرفت و مشغول مطالعه در سازمان و رویه دارائى كشور شد. داور پس از مطالعه به این نتیجه رسید كه براى متعادل كردن بودجه و درآمد بیشتر رویه بازرگانى دولتى را اعمال نماید و انحصارات را توسعه دهد. لذا شروع به ایجاد سازمانهائى به سبك شركتهاى سهامى كرد و یك قسمت از فعالیت اقتصادى كشور را كه معمولا بایستى بخش خصوصى انجام دهد توسط همین شركتها به دست گرفت. وقتى این شركتها قوام گرفت، به فكر معاملات پایاپاى افتاد و براى این منظور دو كشور را انتخاب كرد و آن دو كشور عبارت بودند از شوروى و آلمان. در نتیجه با آن دو كشور قراردادهاى تهاترى منعقد نمود و قرار شد شوروى به ایران قند و شكر، قماش، آهن‏آلات، سیمان و ماشینهاى كشاورزى بدهد و متقابلا ایران به آن كشور پنبه، پشم، پوست، برنج، كتیرا و خشكبار صادر نماید. در مورد معاملات با آلمان به علت استقرار حكومت هیتلر، مشكلاتى به وجود آمد كه بعدها حل شد. داور براى انجام صحیح معاملات پایاپاى، یك شركت مركزى تاسیس كرد تا صادرات ایران را استاندارد نموده و واردات را نیز به نحو صحیح توزیع نماید. داور در سال دوم وزارت دارائى خود، به خدمت مستشاران بلژیكى در گمرك ایران خاتمه داد و امور آن را به دست ایرانیان سپرد. داور در دوران وزارت دارائى دست به یك سلسله اقدامات اصلاحى زد مانند افزایش سرمایه بانك ملى ایران، ایجاد سیلو در تهران و شهرستانها، توسعه‏ى صادرات تریاك، تشكیل شركت بیمه و بالاخره امضاى امتیاز نفت خاور و شمال خاورى ایران به یك شركت آمریكائى بود. در آذرماه سال 1314 ش (دسامبر 1935) حوادثى در مشهد به وقوع پیوست كه ناشى از تغییر كلاه بود و در نتیجه اسدى نایب‏التولیه آستان قدس رضوى مسبب حوادث شناخته شد و به اعدام محكوم گردید و محمدعلى فروغى نخست‏وزیر هم به علت قرابت و وساطت از اسدى، مغضوب و خانه‏نشین شد. در این هنگام داور تنها بازمانده بازیگران خلع قاجاریه و سلطنت رضاشاه پهلوى كه ارشد وزیران كابینه بود، على‏القاعده با توجه به سوابقى كه داشت مى‏بایستى از طرف شاه به نخست‏وزیرى منصوب شود ولى شاه محمود جم را به داور ترجیح داده و مقام نخست‏وزیرى را به او تفویض نمود و داور كماكان در كابینه‏ى جدید متصدى وزارت دارائى شد. این موضوع در روحیه‏ى داور اثر نامطلوبى گذاشت و احساس كرد شاه با او میانه‏اى ندارد و قریبا به سرنوشت دوستان سابق خود مانند تیمورتاش، فیروز فیروز و جعفر قلى اسعد دچار خواهد شد. این فكر از یك طرف و فشار شاه براى برنامه‏هاى تازه اقتصادى كه داور مبتكر آن بود، او را از پاى درآورد و سرانجام تصمیم به خودكشى گرفت و فكر خود را در شب 21 بهمن‏ماه 1315(10 فوریه 1937) به مرحله‏ى اجرا درآورد و با خوردن مقدارى تریاك به زندگى خود خاتمه داد. (ح 1315 -1267 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در تهران متولد شد. در مدرسه‏ى دارالفنون به تحصیل پرداخت و پس از گرفتن دیپلم به خدمت عدلیه درآمد و به جهت اینكه در شغل خود به مقاطع بالاترى دست یابد براى ادامه‏ى تحصیل (به همت حاج ابراهیم پناهى) به سویس رفت و در رشته‏ى حقوق، موفق به دریافت دكترى شد. وى حدود ده سال در اروپا تحصیل كرد و در ضمن آن به فعالیتهاى سیاسى نیز مشغول بود. وى با رضا شاه پهلوى معاصر بود. داور در اروپا اعلامیه‏هایى را كه به نام حزب ملى ایرانى در مخالفت با قرارداد 1919 م منتشر مى‏شد با تیتر عین- لام- بر امضاء مى‏كرد. او در 1300 ش به ایران بازگشت و به سمت رییس وزارت عدلیه و مالیه منصوب شد و پس از آن حزب رادیكال را پایه‏گذارى كرد و با انتشار روزنامه‏ى «مرد آزاد» به طور جدى وارد معركه‏ى سیاست شد. او در دوره‏هاى چهارم تا ششم نماینده‏ى مجلس شد. در مجلس پنجم یكى از تهیه كنندگان ماده‏ى واحده‏ى خلع قاجاریه از سلطنت بود و از جمله كسانى بود كه تلاش بسیارى براى به سلطنت رساندن سردار سپه كرد. داور با خوردن مقدار زیادى تریاك خودكشى كرد، در حالى كه روزنامه‏ها علت مرگ او را سكته اعلام كردند. وى دو روز قبل از خودكشى مورد عتاب و تهدید رضاشاه واقع شده بود. جنازه‏ى وى را در صفاییه‏ى تهران دفن كردند. آثار وى: «اصول محاكمات اصلاح شده به موحب ماده‏ى واحده»؛ «حقوق جزایى»؛ «قانون جزا».[1]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1272/ 1270 ق)، نویسنده و ادیب. ملقب به نظام‏العلماء. وى معلم ناصرالدین میرزا ولیعهد (ناصرالدین شاه) و از علماى شیخیه آذربایجان بود. او در مجلسى كه در 1263 ق در حضور ولیعهد براى مناظره و مباحثه و محاكمه‏ى سید على‏محمد باب در تبریز انعقاد یافت شركت داشت و بعدها صورت محاكمات این مجلس را به ضمیمه‏ى مطالبى دیگر در رساله‏اى مرتب و منتشر كرد. از دیگر آثارش: «الشهاب الثاقب»، در رد نواصب؛ «اخلاق نظام‏العلماء».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 8 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س هشتم و نهم ق)، مورخ، نویسنده و شاعر. معروف به نظام شنب غازانى. از محله‏ى شنب غازان یا شام غازان تبریز بود. در جوانى به بغداد رفت. مدتى در ملازمت سلطان اویس جلایر (776 -757 ق) و سلطان احمد بن شیخ اویس (813 -784 ق) به سر برد و زمانى كه امیر تیمور سلطان جلایر را شكست داد و بغداد را گشود، نظام‏الدین اولین شخصى بود كه به خدمت تیمور رسید و مورد التفات او قرار گرفت. تیمور در 804 ق از او خواست كه كتابى در تاریخ سلطنت وى بنویسد و نظام كتاب «ظفرنامه» یا «ظفرنامه شامى» را كه شامل شرح حال تیمور تا وقایع 806 ق بود، نگاشت. او در 806 ق به اجازه تیمور به تبریز بازگشت. از دیگر آثار وى: تلخیصى از ترجمه‏ى فارسى كتاب «بلوهر و بوذاسف» یا «بلوهر و بوداسف» كه به نام سلطان احمد جلایر نوشته یا چنان كه در «دایرةالمعارف فارسى» آمده، این كتاب را ترجمه كرده است، «ریاض‏الملوك فى ریاضات السلوك»، ترجمه‏ى فارسى كتاب «سلوان المطاع فى عدوان الاتباع» یا «سلوان المطاع فى عدوان الاطباع» ابن الظفر الصقلى الملكى در 768 ق، مشتمل بر یك دیباچه و یك مقدمه و پنج باب و یك خاتمه، به نام سلطان اویس جلایر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 0 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س پنجم م)، فیلسوف، نویسنده و شاعر. در شیراز به دنیا آمد. در مدرسه رها در شمال غربى الجزیره به تحصیل پرداخت، كه این مدرسه به علت اینكه بیشتر ایرانیان و به ویژه نسطوریان در آن تحصیل مى‏كردند به دبستان ایرانیان شهرت یافته بود. در اواخر قرن پنجم میلادى كه این مدرسه بسته شد شاگردان ایرانى آن، از جمله مئناى پارسى، به ایران بازگشتند. آنان پس از بازگشت به میهن چندین مدرسه تأسیس نمودند و در این مدارس همان روش دبستان ایرانیان (كه به آثار ارسطو اهمیت بسیار مى‏داد)، را دنبال مى‏كردند. به همین علت كتاب‏هاى زیادى به سریانى تألیف شد و عده‏اى از كتب فلسفى و منطقى را هم به پهلوى ترجمه نمودند. مدرسه ریواردشیر یا بیت اردشیر در ناحیه‏ى ارجان یكى از این مدارس بود كه مئنا ریاست آن را بر عهده داشت. مئناى پارسى، طبق همان روش، ترجمه‏هایى از سریانى به پهلوى داشته و اشعارى نیز براى اجراى مراسم دینى سروده است. تألیفات او در كشورهاى دور دست، حتى هندوستان رواج داشت. به دلیل توجه صاحب عنوان به فلسفه ارسطو، همچون دیگر نسطوریان، و تعلیم علوم یونانى در حوزه‏ى دینى ریواردشیر این مكان داراى اهمیتى خاص شد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1329 -1265 ش)، روزنامه نگار، مترجم و شاعر، متخلص به مایل. وى در تویسركان به دنیا آمد و علوم ادبى و عربى را در همان شهر فراگرفت. در اوان مشروطیت به فراگرفتن علوم جدید پرداخت و زبان فرانسه را فراگرفت. سپس وارد خدمت فرهنگ شد و نخستین بار در تویسركان آموزشگاهى دایر كرد و خود سرپرستى آن را به عهده گرفت و پس از چندى به مدیریت یكى از مدارس متوسطه‏ى اراك منصوب گردید. سپس به تهران آمد و به تدریس در مدرسه‏ى اقدسیه پرداخت و پس از مدتى، از طرف وزارت فرهنگ، به ریاست فرهنگ و اوقاف بابل منصوب گردید. بعد به مدت دو سال و نیم سردبیر روزنامه‏ى «ستاره‏ى ایران» بود. سپس به مدیریت مدرسه‏ى اتحاد ایرانیان در باكو برگزیده شد. مایل در 1349 ق مدیریت و سردبیرى روزنامه‏ى «شفق سرخ» را كه بعد از كناره‏گیرى على دشتى در 1309 ش، به او واگذار شده بود بر عهده گرفت و این خدمت را چهار سال ادامه داد. از دیگر آثار وى: «قرارداد اجتماعى»، ترجمه؛ «میكرو میگاس»، ترجمه؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 11 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س دهم و یازدهم ق)، نویسنده. در دوره‏ى شاه‏عباس اول (1038 -996 ق) مى‏زیست. وى در سال 1000 منظومه‏اى حماسى در ستایش حضرت على علیه‏السلام و جنگهاى شگفت‏انگیز آن حضرت به نام «فارغ‏نامه» در بحر خفیف سروده است و در آن از شاه‏عباس نام برده است و این همان «دیوان» مشهور وى مى‏باشد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1286 ق)، عالم دینى، استاد، محقق، مفسر و نویسنده. در مزینان متولد شد و تا هفده سالگى در زادگاهش، و در مدرسه‏ى مزینان، نزد پدر و عمویش به تحصیل پرداخت. سپس براى ادامه‏ى تحصیل به مشهد رفت و در مدرسه فاضل خان سكنى گزید. نخستین استادش در این مدرسه ادیب نیشابورى اول بود كه دنباله‏ى مقدماتى را كه نزد پدر و عمویش آموخته بود، در محضر ایشان فراگرفت. بعد از فوت ایشان در خدمت ادیب ثانى رسید و در محضر این دو استاد توانست مقدمات و ادبیات را به پایان برساند. فقه، اصول و فلسفه را نیز نزد اساتید معروف مشهد مانند: آقا شیخ هاشم قزوینى ارتضا، میرزا ابوالقاسم الهى، حاج شیخ محمود حلبى فراگرفت. شریعتى قوانین را نزد حاج شیخ كاظم دامغانى و «شرح لمعه» را نزد ارتضا و حاج میرزا احمد مدرس یزدى معروف به حاج میرزا احمد نهنگ فراگرفت. از دیگر استادان وى آیت‏اللَّه میرزا مهدى اصفهانى بود كه فضلاى مشهد همه به محضر درس وى مى‏رفتند. از حدود 1310 ش فعالیت خود را در دبیرستان در سمتهاى مختلف آغاز كرد و تا آخرین دم از تدریس و ارشاد دانش‏آموز و دانشجو باز نایستاد... از آثار وى: «فایده و لزوم دین»؛ «تفسیر نوین»؛ «وحى و نبوت در پرتو قرآن»؛ «خلافت و ولایت»؛ «امامت در نهج‏البلاغه»؛ «اصول عقاید و اخلاق شریعتى»؛ «تاثیر هنرهاى مسلمین بویژه ایرانیان در اروپا»؛ «عباسه خواهر هارون‏الرشید».[1] محقق، استاد. تولد: 1286، قریه مزینان. درگذشت: 31 فروردین 1366. استاد محمدتقى شریعتى مزینانى، فرزند محمود روحانى، دوران طفولیت و نوجوانى را در روستاى خود گذرانید و در همان جا فراگیرى منطق، فلسفه و فقه و اصول پرداخت. در مدرسه‏ى فاضل‏خان، هم حجره‏ى برادرش شیخ قربانعلى شریعتى بود و به تحصیل علوم اسلامى مشغول شد. از جمله اساتید وى باید به آیت‏الله هاشم قزوینى و آیت‏الله محمدتقى ادیب ثانى اشاره كرد كه نزد ادیب ثانى دوره مطول و مغنى را به پایان رساند، قوانین را نزد حاج شیخ كاظم دامغانى، شرح لمعه را نزد ارتضا و حاج میرزا احمد مدرس خواند، از اساتید دیگر آن زمان وى میرزاى اصفهانى بود. از سال 1311 به تدریس در مدارس جدید مشهد پرداخت. معلمى را از مدرسه‏ى ملى شرافت آغاز كرد و تا سال 1313 ادامه داشت. بر طبق مقررات ادارى، صلاحیت علمى و شایستگى تدریس ایشان از سوى اداره فرهنگ تأیید مى‏شود و از این پس (1314) در دبیرستان ابن یمین، به تعلیم مى‏پردازد. چون فعالیت‏هاى ثمر بخش داشت، نظامت دبیرستان نیز به عهداش محول میشود و كلاسهاى جدید دبیرستان را تأسیس مى‏كند. طبیعى است در آن زمان یك دبیر یا مسئول دبیرستان كه پاى‏بند موازین شرعى بود، نمى‏توانست بعضى برنامه‏هاى خاص دولتى را اجرا كند و با دشواریهایى مواجه مى‏شد. در همین زمان شروع به ترجمه كتاب از عربى به فارسى نمود. پس از شهریور سال 1320 كه فعالیت‏هاى سیاسى آزاد شده بود و حزب توده تبلیغاتى را در ترویج كمونیسم بین جوانان آغاز كرده بود، وى نیز مبارزه با آنها را از كلاس درس (در دبیرستان شاهرضا و سپس فردوسى) شروع كرد و حتى ساعاتى بدون دریافت اضافه كار به تدریس ادبیات فارسى و عربى و شرعیات مى‏پرداخت. در همان سال‏ها بود كه به تدریس در دانشسرا- كه مركز فعالیت آن حزب شده بود- نیز مشغول گشت. از دیگر مراكز آموزشى دولتى كه استاد شریعتى در آنجا به تدریس پرداخت، دانشكده‏ى الهیات و معارف اسلامى مشهد است كه از سال 1327 تأسیس شد، و بنا به دعوتى كه از وى به عمل آمد، تفسیر سوره قرآن و نهج‏البلاغه را تدریس مى‏كرد و تا سه سال ادامه داشت. سرانجام بنابر حكم اداره‏ى آموزش و پرورش خراسان، استاد محمدتقى شریعتى مزینانى در تاریخ بیست و دوم آبان 1341 پس از سى سال تدریس در دبیرستان‏هاى مشهد بازنشسته شد. از دیگر فعالیت‏هاى ایشان مبارزه با اندیشه‏هاى سید احمد كسروى بود. استاد مجالسى را برگزار مى‏نمود. (سخنرانى‏ها، جلسات تفسیر قرآن) ولى با افزایش برنامه‏ها، به پیشنهاد او و با توجه به نیاز موجود از سال 1323 منزلى در كوچه چهارباغ مشهد براى تشكیل جلسات اجاره كردند. با نصب تابلوى «كانون نشر حقایق اسلامى» بر سر در آن، این مركز تبلیغى رسمیت و تمركز یافت و برنامه آن منتشر شد. (كارنامه‏ى كانون در اسفند 1326 منتشر شد). در سال 1327 سخنرانى‏هاى فرهنگى در رادیو مشهد داشت كه درباره‏ى «فایده و لزوم دین» بود كه بعدها با همین نام منتشر شد. در سال 1330 با «جمعیت‏هاى مؤتلفه‏ى اسلامى مشهد» همكارى داشت و در این مسیر در انتخاب وكلایى براى دوره هفدهم مجلس شوراى ملى تلاش خود را نمود. در سال 1336 به اتهام همكارى با نهضت مقاومت ملى به مدت یك ماه و اندى دستگیر و بازداشت شد. به این ترتیب جلسات كانون تشكیل شد. پس از آزادى جلسات تفسیر و سخنرانى وى در منزل آیت‏الله العظمى سید محمدهادى میلانى (1337 الى 1339) تشكیل مى‏شد. از سال 1337 الى 1340 در دانشكده الهیات و معارف اسلامى مشهد و نیز در مؤسسه وعظى و تبلیغ به تدریس تفسیر قرآن و نهج‏البلاغه مى‏پرداخت. در سال 1339 كانون نشر حقایق اسلامى دوباره شروع به فعالیت نمود. در عاشوراى 1381- برابر با سوم تیر 1340- براى عده‏اى از عزاداران، استاد سخنرانى نمود و اهداف قیام حسین (ع) را شرح داد. ولى سال بعد، پس از رسیدن دسته راه پیمایان به صحن عتیق، از سخنرانى استاد ممانعت به عمل آمد. و در سال 1342 قبل از محرم 1383 از شهربانى به وى تلفن زدند كه سازمان امنیت با این برنامه موافق نیست. به این ترتیب كانون تعطیل شد. در سال 1342 نامه‏اى از طرف هیئت مدیره‏ى حسینیه‏ى ارشاد و مكتوب به خط استاد مرتضى مطهرى فرستاده شد (و با واسطه قرار دادن آیت‏الله میلانى) كه وى براى سخنرانى به تهران روند. این دعوت چنان بود كه چند شب سخنرانى تبدیل به چهار سال و اندى شد. علاوه بر حسینیه ارشاد، دو سه سال- هنگام حبس آیت‏الله سید محمود طالقانى- در ماه رمضان اداره مجلس وعظ و تفسیر مسجد هدایت به عهده وى بود و به اصرار جمعیتى به نام احباب الحسین (ع) به گفتن تفسیر قرآن و ارشاد آنان پرداخت. كتاب خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت كه شامل بحث‏هاى تحقیقى است، ثمره سخنرانى‏هاى هفتگى ایشان است كه طى بیست و سه جلد در حسینیه‏ى ارشاد ایراد كرده است (در این كتاب آقایان استاد مرتضى مطهرى، محمدتقى شریعتمدارى نیز مطالبى دارند، 1339). تجدید طبع تفسیر نوین، وحى و نبوت در قرآن و آثار قلمى دیگر نیز از ثمرات دوران اقامت در تهران است. استاد محمدتقى شریعتى در ادبیات عرب و فارسى تبحر داشت و در گفتارش نكات فراوانى وجود داشت. آخرین سخنرانى استاد شریعتى در حسینیه ارشاد در هفده آبان 1351 (عید فطر 1392) بود كه پس از آن حسینیه توسط سازمان امنیت تعطیل شد. استاد در سال 1352 دستگیر شد و یك سال و اندى در حبس بود. فرزند وى دكتر على شریعتى در بیست و نه خرداد 1356 در لندن درگذشت. پس از پیروزى انقلاب اسلامى براى اولین بار در شانزده فروردین 1358 در حسینیه‏ى ارشاد سخنرانى نمود. بین سال‏هاى 1358 الى 1360 به مناسبت‏هاى خاص سخنرانى‏هاى وى از رادیو پخش مى‏شد. از آثار اوست: آغاز وحى با تفسیر سوره علق (تاریخ مقدمه 1340)؛ اصول عقاید و اخلاق شریعتى (چاپ اول 1321، چاپ هفدهم 1333) امانت در نهج‏البلاغه (1357)؛ تأثیر هنرهاى مسلمین به ویژه ایرانیان در اروپا (زكى محمدحسین، ترجمه)، تعلیمات دینى (قسمت اول، مخصوص كلاس اول دبیرستان، 1325)؛ تفسیر نوین؛ جز سى‏ام قرآن (1346)؛ چرا حسین قیام كرد؟ (نشریه كانون نشر حقایق اسلامى، 1341)؛ ز نیرو بود مرد را راستى (نشریه كمیته دبیران تعلمیات دینى مشهد، به مناسبت اولین سمینار دبیران تعلمیات دینى در مشهد، مرداد 1349؛ استاد در نشریه مقاله‏اى دارند)؛ عباسه، خواهر هارون الرشید یا خوارى برمكیان (تألیف جرجى زیدان ترجمه استاد، بى. تا)؛ فایده و لزوم دین (نشریه دوم كانون نشر حقایق اسلامى مشهد، آذر 1329)؛ مبانى اقتصادى در اسلام (عبدالحمید جودةالتجار؛ ترجمه استاد، ششمین نشریه كانون نشر حقایق اسلامى مشهد، 1325)؛ مقدمه‏ى كتاب نیایش (دكتر آلكسیس كارل، ترجمه دكتر على شریعتى، 1339)؛ وحى و نبوت در پرتو قرآن (1349)؛ متن دو سخنرانى استاد به نام‏هاى «مهدى موعود امم» و «على شاهد رسالت» در دومین نشریه انجمن اسلامى دانشجویان مشهد در دى 1339 به چاپ رسیده است. استاد محمدتقى شریعتى مزینانى عصر دوشنبه سى و یك فروردین 1366- برابر با بیست و یك شعبان 1407 ق. درگذشت. پیكرش در جوار امن الهى در مشهد حرم امام رضا (ع) درون غرفه‏اى از صحن آزادى به خاك سپرده شد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1283 ش)، نویسنده. در كرمانشاه متولد شد. تصحیلات مقدماتى را در موطن خود به پایان رساند؛ سپس براى ادامه تحصیل عازم بیروت شد و در دانشگاه فرانسوى آنجا به تحصیل رشته‏ى مهندسى پرداخت و به اخذ دیپلم نایل آمد. پس از مراجعت به ایران در سال 1312 ش در وزارت راه به خدمت وارد شد، ولى پس از دو سال ترك خدمت دولتى نمود و به شغل آزاد پرداخت. از آثار وى: «اسرار امواج رادار»؛ «اصول رادیو»؛ «پیدایش و تحول حیات»؛ «جهان اتم»؛ «در خلقت چه خبر است».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1309 ق)، نویسنده. ملقب به معظم‏السلطنه. در تهران متولد شد پس از تحصیلات مقدمات وارد دارالفنون گردید. ادبیات و علوم قدیمى را نزد حاج فاضل تهرانى (عموزاده‏ى خود) فراگرفت. سپس به استانبول رفت و به تكمیل مراتب علمى و ادبى كوشید. خدمات دولتى او در وزارت خارجه و مستشارى سفارت استانبول بود. غزلیات شیوایى او بیشتر در روزنامه‏ى «جهان» درج مى‏شد. اثر وى: «فرمانروایان ایران».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

(1318 -1241 ش)، روزنامه‏نگار، نویسنده، مورخ، شاعر. در دولت‏آباد اصفهان متولد شد و در همان جا نشو و نما یافت. در پنج سالگى به تحصیل خط و سواد مشغول شد از سال 1251 ش كه یازده ساله بود به اتفاق خانواده‏اش چندین سفر به عراق عرب، خراسان و تهران كرد و در سال 1260 ش به اصفهان بازگشت و در همین شهر با میرزا آقاى كرمانى و شیخ احمد روحى ملاقات كرد. مجددا به عراق رفت و در حوزه درس میرزاى شیرازى و محمدتقى شیرازى شركت كرد و بعد از بازگشت به ایران در اصفهان و تهران نیز در محضر میرزا ابوالحسن زواره‏ى اردستانى، معروف به میرزاى جلوه به تحصیل پرداخت. در سال 1276 ش به استانبول رفت و در آنجا با میرزا حسن خان دانش اصفهانى و حاجى زین‏العابدین مراغه‏اى آسنا شد و در همین شهر به همكارى دهخدا روزنامه فارسى «سروش» را دایر كرد. دولت‏آبادى در سال 1287 ش به تهران آمد و در چند دوره به نمایندگى مجلس شوراى ملى انتخاب شد، وى مسافرتهایى نیز به كشورهاى اروپایى داشت. در تهران به سكته‏ى قلبى درگذشت. دولت‏آبادى از پیشروان معارف جدید ایران است كه هم شعر مى‏گفت و هم رمان و داستان مى‏نوشت. از آثار وى: داستن «شهرناز»؛ «شجره طیبه»؛ «دوره زندگانى یا غصب حق اطفال»؛ «تاریخ معاصر یا حیات یحیى»؛ «حقیقت راجع به قرارداد مجلس»؛ «نهال ادب»؛ «ارمغان یحیى»؛ «شرح حال میرزا تقى خان امیركبیر».[1] سال تولد: 1241 فوت: 1318 آثار: كتاب شجره طیبه؛ كتاب على؛ دوره زندگانى یا غضب حق اطفال؛ ارمغان یحیى؛ نهال ادب ایران (شعر)؛ راهنماى انتخاب حقایق؛ تذكر حقیقت؛ داستان شهر ناز؛ سرگذشت درویش چنته؛ لبخند فردوسى؛ كنگره نژادى؛ كتاب اردیبهشت- دو جلد (شعر)؛ شرح احوال قائم‏مقام فراهانى؛ اصفهان و بیگانگان؛ مكتوب به آكادمى تربیت (ترجمه)؛ اراده (ترجمه)؛ آئین در ایران؛ زندگانى على بن ابى‏طالب؛ حیات یحیى، 4 جلد؛ لاوره پرس (كنفرانس)؛ حقایق؛ حقیقت راجع به قرارداد مجلس مناصب: كارمند دولت- نماینده مجلس شوراى ملى- رئیس نشریات وزارت معارف- سرپرست محصلین ایرانى در بلژیك- نماینده ایران در كنگره بین‏المللى نژادى در لندن میرزا یحیى بن حاج سید هادى دولت‏آبادى در سال 1241 هجرى شمسى در قریه دولت‏آباد متولد شده و بعد از تحصیلات مقدماتى به عراق، مصر و حجاز رفته و در انقلاب مشروطه از پیش‏قدمان تغییر رژیم بود. در ظهور استبداد صغیر به استانبول تبعید شد بعداً به تهران آمد و در دوره دوم مجلس شوراى ملى به وكالت نامزد شد. وى نماینده ایران در كنگره بین‏المللى نژادى در لندن بود و در مدت توقف سه ساله در اروپا به تحصیل زبان فرانسه پرداخت و در مراجعت به ایران به عضویت وزارت معارف منصوب گردید. وى در تأسیس مدارس جدید خدماتى كرده و از پیشروان معارف جدید شمرده مى‏شود، ایشان در سال 1318 در تهران وفات یافت. یحیى (حاج میرزا)، از رجال دوره اخیر(ف. 1318 ه.ش.). وى از پیشقدمان آزادى و مروج فرهنگ جدید بود و چند دوره در مجلس شوراى ملى سمت نمایندگى داشت. از آثار اوست: كتاب «على» براى كودكان، «حیات یحیى» در تاریخ معاصر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 10 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س دهم ق)، نویسنده و مترجم. وى قسمتى از كتاب «بابرنامه» را از زبان جغتایى، در 994 ق ترجمه كرده است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1292 ش)، نویسنده و مترجم. از مردم شیراز است. پس از گذراندن تحصیلات مقدماتى در شیراز به انگلستان رفت و موفق به دریافت درجه‏ى لیسانس در رشته‏ى تاریخ عمومى و فوق لیسانس در رشته‏ى تعلیم و تربیت شد. پس از دریافت درجه‏ى فوق لیسانس رشته‏ى علوم سیاسى و اقتصادى از دانشگاه آكسفورد به آمریكا رفت و در رشته‏ى تعلیم و تربیت دكترا گرفت. دكتر پازارگادى پس از بازگشت به ایران به امر تدریس پرداخت. برخى از آثار او: «انشاء انگلیسى»؛ «پیروزى در دست من»؛ «دستور زبان انگلیسى»؛ «گرامر زبان انگلیسى»؛ «یك بحث جدى درباره‏ى خنده و شوخى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1317 ق)، نویسنده، روزنامه‏نگار و شاعر. در شیراز متولد شد. پس از پایان تحصیلات ابتدایى و متوسطه، در مدرسه‏ى نظامى به تحصیل فنون نظامى پرداخت و سپس به تدریس علوم طبیعى و ریاضى در دوره‏ى متوسطه مشغول شد و مدیریت مدرسه‏ى ابتدایى و متوسطه‏ى فارس نیز به او محول گردید. وى مؤسسه‏ى ورزش و باشگاه فوتبال و پیشاهنگى را تأسیس كرد، و به علت آشنایى با علم موسیقى و نت اروپایى سرودهاى وطنى كه برخى از آهنگهایش نیز ساخته خود او، و بعضى مطابق نغمه‏هاى اروپایى بود، براى محصلان ساخت. پازارگاد با گرفتن امتیاز مجله‏ى «پازارگاد» یك سال و نیم به انتشار این مجله در شیراز پرداخت، و روزنامه‏ى «خورشید ایران» را كه قبلا در سال 1302 ش منتشر كرده و در سال 1303 ش توقیف شده بود، مجددا در سال 1321 ش انتشار داد. پازارگاد، علاوه بر نشر روزنامه و مجله، كتابهایى را هم منتشر كرد. برخى از آنها عبارت‏اند از: «سرود و ورزش»؛ «پنج قصیده»؛ «میكروسكوپ و میكروسكوپى»؛ «تعلیم و تربیت پیشاهنگى- اصول پیشاهنگى»؛ «آینده‏ى باختر»؛ «تاریخ فلسفه‏ى سیاسى»؛ «مكتبهاى سیاسى»؛ «فلسفه‏ى نوین تاریخ»؛ «باده‏ى بى‏خمار».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1307 ق)، روزنامه‏نگار و نویسنده. از مردم تهران بود. پدرش از نوادگان ملا احمد نراقى و از طلاب بود. پارساى تحصیلات ابتدایى را در مدارس افتتاحیه و شرف و ادب تهران به پایان رساند و سپس براى تكمیل تحصیلات خود به كربلا و نجف رفت و در محضر آیت الله یزدى و آخوند خراسانى به تحصیل پرداخت. پس از بازگشت به تهران به جرگه‏ى مشروطه‏طلبان پیوست و در كمیته‏ى جهانگیر نام‏نویسى كرد. فعالیتهاى عمده‏ى وى در زمینه‏ى نشر روزنامه و خبرنگارى بود، چنان كه مدتى با سمت خبرنگارى در روزنامه‏هاى «پلیس تهران»؛ «نوبهار مشهد»؛ «راه نجات اصفهان»؛ «مظفرى بوشهر»؛ «كمال همدان» و «رعد» خدمت كرد و همچنین براى اداره‏ى روزنامه‏ى «نوبهار» با ملك الشعراى بهار همكارى داشت. علاوه بر اینها، وى مجله‏ى «جهان زنان» را با مدیریت همسرش، خانم فخر آفاق پارسا، و پس از آن مجله‏ى «عصر جدید» را با كمك نظام‏الدین نورى تأسیس كرد. مدتى در غیاب شیروانى اداره‏ى روزنامه‏ى «میهن» را (بعد از شهریور 1320 ش) به عهده داشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

دكتر سعيد نجفي اسداللهي در سال 1318 در شهر بغداد عراق بدنيا آمد.ايشان داراي مدرك دكتري رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران در سال 1342 است.او عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبائي مي باشد.گروه : علوم انسانيرشته : زبان و ادبيات عربيگرايش : زبان و ادبيات فارسي و عربيوالدين و انساب : پدر سعيد نجفي اسداللهي مرحوم آيه الله شيخ احمد نجفي (موسس داراعلوم العربيه در تهران ) و نام مادر محترمشان مرحومه ليلي اسدالله شوشتري فرزند حاج محمد از خانواده تجار شهر كاظمين و داراي تحصيلات قديم ديني است.جد بزرگشان شيخ اسدالله تستري (شوشتري) است كه از علماي بزرگ اماميه در قرن سيزدهم و صاحب كتاب " مقابس الانوار"بودند.دكتر نجفي داراي 5 برادر و يك خواهر است.خاطرات کودکي : سعيد نجفي اسداللهي در سن 4 سالگي در سال 1325 در ذهن خود تصوراتي از وجود و ورود اشغال گران به داخل كشور و ارتش متفقين (در جنگ جهاني دوم) داشت.پدرش امامت مسجد محله پامنار تهران را بعهده داشت و با تعدادي از روشنفكران و تحصيلكرده در مسجد به تشكيل جلسات قرآن مبادرت مي ورزيد.ايشان هم در آن جلسات شركت مي كرد. و اين امر تاثير بسزايي در زندگي دكتر نجفي داشت.پس از تاسيس دارالعلوم العربيه تهران در سال 1326 توسط پدرش ،ايشان عملا فعاليت آموزشي در آنجا آغاز كرد .او پس از ساعات مدرسه در آنجا حضور مي يافت و به امر تعلم و تعليم زبان عربي به طبقات مختلف سني و اجتماعي مي پرداخت.اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : سعيد نجفي اسداللهي در خانواده اي اهل علم و تقوي و مروج فرهنگ بدنيا آمد.خانواده وي كثير اولاد بود و از نظر مالي و سطح زندگي در حد متوسط جامعه بودند.تحصيلات رسمي و حرفه اي : سعيد نجفي اسداللهي تحصيلات ابتدايي را از سال 1325 تا 1330 در مدارس امير معزي ، ادب و اميدي تهران گذراند متوسطه را در دبيرستان علميه تهران در سال 1331 شروع و در سال 1336 به پايان رسانيد.تحصيلات دانشگاهي را در داشگاه تهران با رشته زبان و ادبيات فارسي آغاز كرده و تا سطح دوره دكتري ادامه داد و در سال 1342 موفق به اخذ درجه دكتري رشته مذكور گرديدو در سال 1348 از رساله دكتري خود دفاع كرد.خاطرات و وقايع تحصيل : از خاطرات دوران تحصيل سعيد نجفي اسداللهي به سال 1323 برميگردد."در آن سال در مدرسه ملي (خصوصي) مرحوم "وثوق" كه شخصي معلم و روحاني بود در محله پامنار در منزل شخصي خود مدرسه اي برپا كرده بود كه اين مدرسه تقريبا حالتي بين مكتبخانه هاي قديمي و مدارس جديد را داشت به تحصيل پرداختم."فعاليتهاي ضمن تحصيل : سعيد نجفي اسداللهي در كنار تحصيل در دارالعلوم العربيه حاضر مي شد و به تعلم و تعليم مي پرداخت.استادان و مربيان : مرحومان بديع الزمان فروزانفر ، جلال الدين همايي ،ذبيح الله صفا و ابراهيم پورداود از استادان سعيد نجفي اسداللهي بودند.ايشان از نظم و ترتيب و دقت نظر و موشكاف در تعليم و تعلم مرحوم استاد دكتر محمد معين به نيكي ياد ميكند و از او به عنوان شخص تاثير گذار در زندگي خود عنوان ميكند.هم دوره اي ها و همکاران : دكتر محمد استعلامي ،دكتر حسن انوري ، دكتر يدالله ثمره ،آقاي رسول شايسته ،دكتر علي اشرف صادقي ،دكتر مهدي ماجوذي از همدوره ايهاي سعيد نجفي اسداللهي هستند و از همكاران وي مي توان به دكتر محمد دبير سياقي ،دكتر سيد جعفر شهيدي ،مرحمان ،دكتر محمد معين ،محمد پروين گنابادي ،شهيدان باهنر و بهشتي و سيد كاظم موسوي اشاره كرد.همسر و فرزندان : سعيد نجفي اسداللهي در سال 1341 با سركار خانم آذر همايون پزشكي (فرزند استاد كاظم پزشكي و دبير بازنشسته ادبيات فارسي و عربي ) ازدواج كردند.ايشان داراي دو فرزند دختر بنامهاي هنگامه ،داراي مدرك كارشناسي ارشد مهندسي نفت و گازهاي طبيعي از دانشگاه تگزاس امريكا و هديه ،دانشجوي دكتري رشته ادبيات انگليسي در دانشگاه تهران مي باشد.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : - مديريت گروه زبان و ادبيات عرب در دانشگاه علامه طباطبائي از سال 1349 - مشاركت در مديريت دارالعلوم العربيه از سال 1330 و به تنهايي از سال 1352فعاليتهاي آموزشي : سعيد نجفي اسداللهي شروع تدريس زبان و ادبيات عربي را از سال 1330 در دارالعلوم العربيه تهران آغاز كرد و به دنباله آن از سال 1348 در مدرسه عالي ترجمه (سابق)و سپس با ادغام مدرسه عالي ترجمه در مجتمع دانشگاهي ادبيات و علوم انساني و با ادغام مجتمع در دانشگاه علامه طباطبائي بدون انقطاع در اين موسسه به تدريس زبان و ادبيات عربي در سطوح مختلف پرداخت.مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : - موسسه دارالعلوم العربيه ،پايه گذار تحقيق و تدريس زبان و ادبيات معاصر عربي در ايران - گروه زبان و ادبيات عرب دانشگاه علامه طباطبائي ،قويترين گروه آموزشي در كشور در نوع خود - پايه گذاري آموزش زبان و ادبيات عرب عنوان يك زبان زنده و معاصر از اول راهنمايي تا سطح تحصيلات عاليه دانشگاهي (در دفتر تحقيقات وزارت آموزش و پرورش و سنجش آموزشي كشور و دانشگاه علوم طباطبائي ) - پايه گذار روش صحيح مقايسه بين دو زبان فارسي و عربي مخصوصا در نقل از زباني به زبان ديگر (در دايره المعارف بزرگ اسلامي و موسسه لغت نامه هنر)ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : سعيد نجفي اسداللهي در كنار تدريس به تحقيق در دانشگاه عامه طباطبائي و موسسه لغت نامه دهخدا و غيره مي پردازدشاگردان : اكثر كساني كه در نيم قرن اخير به انگيزه مختلف با زبان و ادبيات عربي سرو كار داشتند به نحوي بطور مستقيم يا غير مستقيم با سعيد نجفي اسداللهي در تماس بوده اند. ________________________________________ آثار : 20جلد از لغت نامه دهخدا و سه جلد تا كنون از لغت نامه فارسي  2 الطريقه الجديده من دروس دارالعلوم العربيه الطريقه الجديده من دروس دارالعلوم العربيه ويژگي اثر : تاليف با همكاري احمد نجفي - اين كتاب در امر تعليم م تعلم زبان قرآن به فارسي زبانان بعوان يك زبان زنده و معاصر و پويا ،پيشقدم و پايه گذار ساده ترين و عملي ترين روش ها بشمار مي ورد.3 دستور الاخوان ويژگي اثر : قاضي خان بدر محمد دهار- در اواخر دهه چهل از طرف بنياد فرهنگ ايران به چاپ رسيده است.4 مائه قاعده و قاعده ويژگي اثر : در بيان دستور زبان براي عرب زبابان و مقايسه آن با زبان عربي

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

استاد محمد محمدي‌ ملايري‌ در سال‌ 1290 ش بدنيا آمد.وي تخصص رشته زبان‌ و ادبيات‌ عرب‌ و تدريس‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ را از دانشگاه آمريكايي بيروت اخذ نمود.وي تحقيقات خود را در زمينة‌ نقش‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ در گسترش‌ و نمو زبان‌ و فرهنگ‌ عربي‌ ادامه‌ داد كه‌ بيش‌ از پنجاه‌ سال‌ ادامه‌ يافت. وي‌ در سال‌ 1346، پس از تدريس در لبنان(بمدت ده سال) به‌ تهران‌ بازگشت‌ و تا زمان‌ بازنشستگي، رياست‌ دانشكدة‌ معقول‌ و منقول‌ (ادبيات‌ و معارف‌ اسلامي) را به‌ عهده‌ داشت. كتاب " تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ در دوران‌ انتقال‌ از عصر ساساني‌ به‌ عصر اسلامي " تايف محمد محمدي ملايري ، در دوره بيست و دوم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد.گروه : علوم انسانيرشته : زبان و ادبيات عربيتحصيلات رسمي و حرفه اي : محمد محمدي‌ ملايري‌ در سال‌ 1313 با تأسيس‌ دانشگاه‌ تهران‌ در رشتة‌ ادبيات‌ در امتحانات‌ ورودي‌ دانشكدة‌ معقول‌ و منقول‌ مقام‌ اول‌ را احراز نمود و در سال‌ 1316 با كسب‌ رتبة‌ اول‌ در امتحانات‌ نهايي‌ از سوي‌ وزارت‌ معارف‌ براي‌ كسب‌ تخصص‌ در زبان‌ و ادبيات‌ عرب‌ و تدريس‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ به‌ دانشگاه‌ آمريكايي‌ بيروت‌ اعزام‌ گرديد و پس‌ از پنج‌ سال‌ به‌ ايران‌ بازگشت‌مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : محمد محمدي ملايري پس‌ از پنج‌ سال‌ تحصيل در لبنان (دانشگاه آمريكايي بيروت)به‌ ايران‌ بازگشت‌ و مطالعات‌ خود را در زمينة‌ نقش‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ در گسترش‌ و نمو زبان‌ و فرهنگ‌ عربي‌ ادامه‌ داد كه‌ بيش‌ از پنجاه‌ سال‌ ادامه‌ يافت‌ و در قالب‌ دورة‌ پنج‌ جلدي‌ كتاب‌ تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ انتشار يافت. در سال‌ 1333 نيز دو رساله‌ از ايشان‌ تحت‌ عنوان‌ فرهنگ‌ ايراني‌ پيش‌ از اسلام‌ و آثار آن‌ در تمدن‌ اسلامي‌ و ادبيات‌ عربي‌ از سوي‌ دانشگاه‌ تهران‌ منتشر شد. دكتر محمدي‌ در سال‌ 1336 از طرف‌ دانشگاه‌ تهران‌ براي‌ تأسيس‌ مؤ‌سسة‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ در دانشگاه‌ دولتي‌ لبنان‌ به‌ بيروت‌ اعزام‌ گرديد و پس‌ از تأسيس، مدت‌ ده‌ سال‌ آن‌ را اداره‌ كرد. وي‌ در سال‌ 1346 به‌ تهران‌ بازگشت‌ و تا زمان‌ بازنشستگي، رياست‌ دانشكدة‌ معقول‌ و منقول‌ (ادبيات‌ و معارف‌ اسلامي) را به‌ عهده‌ داشت.جوائز و نشانها : كتاب " تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ در دوران‌ انتقال‌ از عصر ساساني‌ به‌ عصر اسلامي " تايف محمد محمدي ملايري ، در دوره بيست و دوم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد.چگونگي عرضه آثار : از دكتر محمدي، مقالات‌ و كتابهاي‌ متعددي‌ انتشار يافته‌ كه‌ برخي‌ از آنها به‌ شرح‌ زير است: - «بدء ظهور عناصر اًيرانية‌ في‌ الأ‌دب‌ العربي» بخش‌ دوم‌ از كتاب‌ دروس‌ في‌ آداب‌ اللغة‌ العربية‌ و تاريخها «و الأ‌دب‌ الفارسي‌ في‌ أهم‌ أدواره‌ و أشهر أعلامه»، دانشگاه‌ لبنان. بيروت، 1967 ميلادي‌ - «ادب‌ و اخلاق‌ در ايران‌ پيش‌ از اسلام‌ و آثار آن‌ در دوران‌ اسلامي»، تهران‌ وزارت‌ ارشاد 1352. ________________________________________ آثار : تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ در دوران‌ انتقال‌ از عصر ساساني‌ به‌ عصر اسلامي ويژگي اثر : تاليف،اين كتاب ، در دوره بيست و دوم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال معرفي و برگزيده شد. آشنايي‌ با كتاب‌: تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ در دوران‌ انتقال‌ از عصر ساساني‌ به‌ عصر اسلامي ‌تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ در دوران‌ انتقال‌ از عصر ساساني‌ به‌ عصر اسلامي‌ / محمد محمدي‌ ملايري. - تهران: توس، 1375 - 1382. 5 ج‌ كتابنامه‌ مندرجات: ج‌ 1. - ج. 2. بخش‌ اول. دل‌ ايرانشهر. - ج. 3. دل‌ ايرانشهر. بخش‌ دوم. پاياني. بهرانيان‌ و اعراب‌ قبل‌ از فتوحات‌ اسلامي. - ج. 4. زبان‌ فارسي‌ همچون‌ مايه‌ و مددكاري‌ براي‌ زبانهاي‌ عربي‌ در نخستين‌ قرنهاي‌ اسلامي. - ج. 5. نظام‌ ديواني‌ ساساني‌ در دولت‌ خلفا. يكي‌ از موضوعاتي‌ كه‌ همچنان‌ مبهم‌ و تاريك‌ يا دست‌ كم‌ نيم‌ تاريك‌ در تاريخ، خاصه‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ ايران، باقي‌ مانده، دو سدة‌ اول‌ و دوم‌ هجري‌ است‌ كه‌ بدان‌ دورة‌ فترت‌ يا انقطاع‌ گفته‌اند. اين‌ كتاب‌ در واقع‌ كوششي‌ است‌ موفق‌ در پاسخ‌ به‌ اين‌ پرسش‌ مهم‌ كه‌ در اين‌ دوره‌ بر فرهنگ‌ و تمدن‌ كهن‌ ايران‌ (از زبان‌ و ادبيات، آيين‌ها، نهادهاي‌ فرهنگي، علمي، اداري‌ و...) چه‌ گذشته‌ است. موضوع‌ كتاب‌ و ضرورت‌ تحقيق‌ در يافتن‌ پاسخ‌ اين‌ پرسش‌ حكايت‌ از اهميت‌ و ارزش‌ بالاي‌ اين‌ اثر دارد كه‌ حاصل‌ حدود نيم‌ قرن‌ تتبع‌ در منابع‌ اصيل‌ و معتبر است. نويسندة‌ پژوهشگر كتاب‌ با روش‌ علمي‌ و تحليل‌ و استدلال‌هاي‌ سنجيده‌ و با شيوه‌اي‌ پژوهشگرانه‌ و به‌ دور از داوري‌هايي‌ كه‌ نشاني‌ از شتابزدگي‌ و به‌ كار آوردن‌ احياناً‌ نگرش‌هاي‌ عاطفي‌ و احساسي‌ در آن‌ باشد، جستجو در موضوع‌ تحقيق‌ را به‌ انجام‌ رسانده‌ و نتيجة‌ پژوهش‌ را در هر مرحله‌ به‌ روشني‌ براي‌ خواننده‌ بيان‌ كرده‌ است. غالب‌ منابع‌ كتاب، متون‌ تاريخي، جغرافيايي‌ و ادبي‌ اصيل‌ و معتبر سده‌هاي‌ سوم‌ و چهارم‌ هجري‌ و نزديك‌ به‌ اين‌ سده‌ها و نيز مطالعات‌ و تحقيقات‌ دانشمندان‌ نامدار مسلمان‌ و خاورشناسان‌ مشهور است. تتبع‌ دقيق‌ و مستمر حدود نيم‌ قرن‌ مؤ‌لف‌ در يافتن‌ و ارائة‌ اطلاعات‌ باارزشي‌ كه‌ مستقيم‌ يا غير مستقيم‌ پرتوي‌ بر تاريكي‌هاي‌ اين‌ دوره‌ از تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌ مي‌افكند. جامعيت‌ آن‌ در مباحث‌ مختلف‌ موضوع‌ مهم‌ و ارزشمند مورد نظر و استناد و تأكيد بر عين‌ نصوص‌ در متون‌ اصيل‌ و معتبر و ارائة‌ آنها از ويژگي‌هاي‌ شاخص‌ اين‌ كتاب‌ است. كتاب‌ در شش‌ جلد تنظيم‌ شده‌ است. جلد اول‌ به‌ منزلة‌ مدخل‌ ورود به‌ بحث‌ است‌ و در آن‌ كليات‌ مباحث‌ مربوط‌ به‌ موضوع‌ مجموع‌ مجلدات‌ ارائه‌ شده‌ است. جلد دوم‌ دربارة‌ نظام‌ ديواني‌ ايران‌ در دولت‌ ساساني‌ به‌ ويژه‌ در دورة‌ انوشيروان‌ است. جلد سوم‌ مربوط‌ به‌ نخستين‌ سالهاي‌ فتوحات‌ اسلامي‌ و مواجهة‌ ايرانيان‌ با اعراب‌ است. جلد چهارم‌ دربارة‌ مسألة‌ نقش‌ زبان‌ فارسي‌ در ارتباط‌ با زبان‌ عربي‌ و مددكاري‌ آن‌ نسبت‌ به‌ اين‌ زبان‌ در نخستين‌ قرنهاي‌ اسلامي‌ است. جلد پنجم‌ نظام‌ ديواني‌ يا سازمانهاي‌ مالي‌ اداري‌ و مالي‌ ساساني‌ در دولت‌ خلفا را مورد بررسي‌ قرار مي‌دهد و جلد پاياني‌ مشتمل‌ بر برخي‌ پيوست‌ها و مطالب‌ ايضاحي‌ است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 10 منبع :

بهاء الدين محمد بن عزالدين حسين بن عبدالصمد بن شمس الدين محمد بن حسن بن محمد بن صالح حارثي همداني عاملي جبعي (جباعي) معروف به شيخ بهائي در سال 953 ه.ق 1546 ميلادي در بعلبك متولد شد. او در جبل عامل در ناحيه شام و سوريه در روستايي به نام "جبع" يا "جباع" مي زيسته و از نژاد "حارث بن عبدالله اعور همداني" متوفي به سال 65 هجري از معاريف اسلام بوده است. ناحيه "جبل عامل" همواره يكي از مراكز شيعه در مغرب آسيا بوده است و پيشوايان و دانشمندان شيعه كه از اين ناحيه برخاسته اند، بسيارند. در هر زمان، حتي امروزه فرق شيعه در جبل عامل به وفور مي زيسته اند و در بنياد نهادن مذهب شيعه در ايران و استوار كردن بنيان آن مخصوصاً از قرن هفتم هجري به بعد ياري بسيار كرده و در اين مدت پيشوايان بزرگ از ميان ايشان برخاسته اند و خاندان بهائي نيز از همان خانواده هاي معروف شيعه در جبل عامل بوده است. بهاءالدين در كودكي به همراه پدرش به ايران آمد و پس از اتمام تحصيلات، شيخ الاسلام اصفهان شد. چون در سال 991 هجري قمري به قصد حج راه افتاد، به بسياري از سرزمينهاي اسلامي از جمله عراق، شام و مصر رفت و پس از 4 سال در حالي كه حالت درويشي يافته بود، به ايران بازگشت. وي در علوم فلسفه، منطق، هيئت و رياضيات تبحر داشت، مجموعه تأليفاتي كه از او بر جاي مانده در حدود 88 كتاب و رساله است. وي در سال 1031 ه.ق در اصفهان درگذشت و بنا بر وصيت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مرقد مطهر حضرت علي بن موسي الرضا عليه السلام جنب موزه آستان قدس دفن كردند. شخصيت ادبي شيخ بهايی: ـ بهائي آثار برجسته اي به نثر و نظم پديد آورده است. وي با زبان ترکي نيز آشنايي داشته است. عرفات العاشقين (تأليف 1022ـ 1024)، اولين تذکره اي است که در زمان حيات بهائي از او نام برده است. بهترين منبع براي گردآوري اشعار بهائي، کشکول است تا جائي که به عقيده برخي محققان، انتساب اشعاري که در کشکول نيامده است به بهائي ثابت نيست. از اشعار و آثار فارسي بهائي دو تأليف معروف تدوين شده است؛ يکي به کوشش سعيد نفيسي با مقدّمه اي ممتّع در شرح احوال بهائي، ديگري توسط غلامحسين جواهري وجدي که مثنوي منحول « رموز اسم اعظم » (ص 94 ـ 99) را هم نقل کرده است. با اين همه هر دو تأليف حاوي تمام اشعار و آثار فارسي شيخ نيست. اشعار فارسي بهائي عمدتاً شامل مثنويّات، غزليّات و رباعيّات است. وي در غزل به شيوه فخرالدين عراقي و حافظ، در رباعي با نظر به ابو سعيد ابوالخير و خواجه عبدالله انصاري و در مثنوي به شيوه مولوي شعر سروده است. ويژگي مشترک اشعار بهائي ميل شديد به زهد و تصوّف و عرفان است. ازمثنوّيات معروف شيخ مي توان از اينها نام برد: «نان و حلوا يا سوانح سفر الحجاز»، اين مثنوي ملمّع چنانکه از نام آن پيداست در سفر حج و بر وزن مثنوي مولوي سروده شده است و بهائي در آن ابياتي از مثنوي را نيز تضمين کرده است. او اين مثنوي را به طور پراکنده در کشکول نقل کرده و گردآورندگان ديوان فارسي وي ظاهراً به علت عدم مراجعه دقيق به کشکول متن ناقصي از اين مثنوي را ارائه کرده اند. «نان و پنير»، اين اثر نيز بر وزن و سبک مثنوي مولوي است؛ «طوطي نامه» نفيسي اين مثنوي را که از نظر محتوا و زبان نزديکترين مثنوي بهائي به مثنوي مولوي است، بهترين اثر ادبي شيخ دانسته و با آنکه آن را در اختيار داشته جز اندکي در ديوان بهائي نياورده و نام آن را نيز خود براساس محتوايش انتخاب کرده است. «شير و شکر»، اولين منظومه فارسي در بحر خَبَب يا مُتدارک است. در زبان عربي اين بحر شعري پيش از بهائي نيز مورد استفاده بوده است. « شير و شکر » سراسر جذبه و اشتياق است و علي رغم اختصار آن (161 بيت در کليات، چاپ نفيسي، ص 179 ـ 188؛ 141 بيت در کشکول، ج 1، ص 247 ـ 254) مشحون از معارف و مواعظ حکمي است، لحن حماسي دارد و منظومه اي بدين سبک و سياق در ادب فارسي سروده نشده است؛ مثنويهايي مانند «نان و خرما»، «شيخ ابوالپشم» و «رموز اسم اعظم» را نيز منسوب بدو دانسته اند که مثنوي اخير به گزارش مير جهاني طباطبائي (ص 100) از آنِ سيد محمود دهدار است. شيوه مثنوي سرايي بهائي مورد استقبال ديگر شعرا، که بيشتر از عالمان اماميّه اند واقع شده است. تنها نثر فارسي بهائي که در ديوان هاي چاپي آمده است، « رساله پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش » است. بهائي در عربي نيز شاعري چيره دست و زبان داني صاحب نظر است و آثار نحوي و بديع او در ادبيات عرب جايگاه ويژه اي دارد. مهمترين و دقيقترين اثر او در نحو، « الفوائد الصمديّه » معروف به صمديّه است که به نام برادرش عبدالصمد نگاشته است و جزو کتب درسي در مرحله متوسط علم نحو در حوزه هاي علميّه است. اشعار عربي بهائي نيز شايان توجه بسيار است. معروفترين و مهمترين قصيده او موسوم به « وسيله الفوزوالامان في مدح صاحب الزّمان عليه السلام » در 63 بيت است که هر گونه شبهه اي را در اثناعشري بودن وي مردود مي سازد. بهائي در ارجوزه سرايي نيز مهارت داشت و دو ارجوزه شيوا يکي در وصف شهر هرات به نام « هراتيه يا الزّهره » (کشکول، ج1،ص 189 ـ 194) و ديگر ارجوزه اي عرفاني موسوم به « رياض الارواح » (کشکول، ج1، ص225 ـ 227) از وي باقي مانده است. دوبيتيهاي عربي شيخ نيز از شهرت و لطافت بسياري برخوردار بوده که بيشتر آنها در اظهار شوق نسبت به زيارت روضة مقدّسه معصومين عليه السلام است. شيخ محمدرضا فرزند شيخ حرّعاملي (متوفي 1110) مجموعه لطيفي از اشعار عربي و فارسي شيخ بهائي را در ديواني فراهم آورده است. اشعار عربي وي اخيراً با تدوين ديگري نيز به چاپ رسيده است. بخش مهمي از اشعار عربي بهائي، لُغَز و معمّاست. از بررسي شيوه نگارش بهائي در اکثر آثارش، اين نکته هويداست که وي مهارت فراواني در ايجاز و بيان معمّا آميز مطالب داشته است. وي حتي در آثار فقهي اش اين هنر را به کار برده که نمونه بارز آن «رسائل پنجگانه الاثناعشرّيه »، است. اين سبک نويسندگي در « خلاصه الحساب، فوائد الصمّديه، تهذيب البيان و الوجيزه في الدرايه » آشکاراتر است. بهائي تبحّر بسياري در صنعت لغز و تعميه داشته و رسائل کوتاه و لغزهاي متعدّد و معروفي به عربي از وي بر جا مانده است. مانند: « لغزالزبده » ( لغزي است که کلمه زبده از آن به دست مي آيد )، « لغزالنحو »، « لغزالکشّاف »، « لغزالصمديه »، « لغزالکافيه » و « فائده ». نامدارترين اثر بهائي الکشکول، معروف به «کشکول شيخ بهائي» است که مجموعه گرانسنگي از علوم و معارف مختلف و آينه معلومات و مشرب بهائي محسوب مي شود. بهائي در شمار مؤلفان پر اثر در علوم مختلف است و آثار او که تماماً موجز و بدون حشو و زوايد است، مورد توجه دانشمندان پس از او قرار گرفته و بر شماري از آنها شروح و حواشي متعدّدي نگاشته شده است. خود بهائي نيز بر بعضي تصانيف خود حاشيه اي مفصّل تر از اصل نوشته است. از برجسته ترين آثار چاپ شده بهائي مي توان از اينها نام برد: «مشرق الشمسين و اکسير السعادتين» ( تأليف 1015)، که ارائه فقه استدلالي شيعه بر مبناي قرآن (آيات الاحکام) و حديث است. اين اثر داراي مقدمه بسيار مهمي در تقسيم احاديث و معاني برخي اصطلاحات حديثي نزد قدما و توجيه تعليل اين تقسيم بندي است. از اثر مذکور تنها باب طهارت نگاشته شده و بهائي در آن از حدود چهارصد حديث صحيح و حسن بهره برده است؛ «جامع عباسي»، از نخستين و معروفترين رساله هاي علميّه به زبان فارسي؛ « حبل المتين في اِحکام احکام الدّين » (تأليف 1007) در فقه که تا پايان صلوه نوشته است و در آن به شرح و تفسير بيش از يکهزار حديث فقهي پرداخته شده است؛ « الاثنا عشريه » در پنج باب طهارت، صلات، زکات، خمس، صوم و حج است. بهائي دراين اثر بديع، مسائل فقهي هر باب را به قسمي ابتکاري بر عدد دوازده تطبيق کرده است، خود وي نيز بر آن شرح نگاشته است. «زبده الاصول» اين کتاب تا مدتها کتاب درسي حوزه هاي علمي شيعه بود و داراي بيش از چهل شرح و حاشيه و نظم است. « الاربعون حديثاً » (تأليف 995) معروف به اربعين بهائي ؛ « مفتاح الفلاح » (تأليف 1015) در اعمال و اذکار شبانه روز به همراه تفسير سورة حمد. اين اثر کم نظير که گفته مي شود مورد توجه و تأييد امامان معصوم عليه السّلام قرار گرفته است. «حدائق الصالحين» (ناتمام)، شرحي است بر صحيفة سجاديه که هر يک از ادعية آن با نام مناسبي شرح شده است. از اين اثر تنها الحديقه الهلاليّه در شرح دعاي رؤيت هلال (دعاي چهل و سوم صحيفة سجاديه) در دست است. «حديقة هلاليّه » شامل تحقيقات و فوائد نجومي ارزنده است که ساير شارحان صحيفه از جمله سيّد عليخان مدني در شرح خود موسوم رياض السالکين از آن بسيار استفاده کرده اند. همچنين فوائد و نکات ادبي، عرفاني، فقهي و حديثي بسيار در اين اثر موجز به چشم مي خورد. بنا بر قـول کلیة کسـانی که در احوال شیخ سخن گفته اند. وی نزد پدر تفسیر ، حدیث و عربیت و امثال این ها راآموخت و پس از محضر استادان دیگر از جمله مولانا عبدالله مدرس(1) یزدی حکمت و کلام و بعضی علوم منقول را نزد ملاعلی مذهّب و ملا افضل قاضی مدرس و ملا محمد باقرین زین العابدین یزدی ریاضی را آموخت و در طب از حکیم عماد الدین مسعود کسب فیض نموده ». (نفیسی : 1368 ، ص 17 ) بهاءالدین محمّد عاملی در عصر خود ، چه در دانش و چه در اخلاق از مردان بزرگ جهان به شمار می رفت . وی در علوم ریاضی و نجوم و هیأت استاد مسلم عصر خود بود وپس از یکصد سال که این علم در ایران رواجی نداشت . برای نخستین بار در اواخر قرن دهم و ابتدای قرن یازدهم هجری قمری این علوم را درهرات آموخته است و بار دیگر در ایران رواج داد . خدمات شيخ بهائي: در عرف مردم ايران، شيخ بهائي به مهارت در رياضي و معماري و مهندسي معروف بوده و هنوز هم به همين صفت معروف است، چنانكه معماري مسجد امام اصفهان و مهندسي حصار نجف را به او نسبت مي دهند. و نيز شاخصي براي تعيين اوقات شبانه روز از روي سايه آفتاب يا به اصطلاح فني، ساعت آفتاب يا صفحه آفتابي و يا ساعت ظلي در مغرب مسجد امام (مسجد شاه سابق) در اصفهان هست كه مي گويند وي ساخته است. در احاطه وي در مهندسي مساحي ترديد نيست و بهترين نمونه كه هنوز در ميان است، نخست تقسيم آب زاينده رود به محلات اصفهان و قراي مجاور رودخانه است كه معروف است هيئتي در آن زمان از جانب شاه عباس به رياست شيخ بهائي مأمور شده و ترتيب بسيار دقيق و درستي با منتهاي عدالت و دقت علمي در باب حق آب هر ده و آبادي و محله و بردن آب و ساختن ماديها داده اند كه هنوز به همان ترتيب معمول است و اصل طومار آن در اصفهان هست. ديگر از كارهاي علمي كه به بهائي نسبت مي دهند طرح ريزي كاريز نجف آباد اصفهان است كه به نام قنات زرين كمر، يكي از بزرگترين كاريزهاي ايران است و از مظهر قنات تا انتهاي آبخور آن 9 فرسنگ است و به 11 جوي بسيار بزرگ تقسيم مي شود و طرح ريزي اين كاريز را نيز از مرحوم بهائي مي دانند. ديگر از كارهاي شيخ بهائي، تعيين سمت قبله مسجد امام به مقياس چهل درجه انحراف غربي از نقطه جنوب و خاتمه دادن به يك سلسله اختلاف نظر بود كه مفتيان ابتداي عهد صفوي راجع به تشخيص قبله عراقين در مدت يك قرن و نيم اختلاف داشته اند. يكي ديگر از كارهاي شگفت كه به بهائي نسبت مي دهند، ساختمان گلخن گرمابه اي كه هنوز در اصفهان مانده و به حمام شيخ بهائي يا حمام شيخ معروف است و آن حمام در ميان مسجد جامع و هارونيه در بازار كهنه نزديك بقعه معروف به درب امام واقع است و مردم اصفهان از دير باز همواره عقيده داشته اند كه گلخن آن گرمابه را بهائي چنان ساخته كه با شمعي گرم مي شد و در زير پاتيل گلخن فضاي تهي تعبيه كرده و شمعي افروخته در ميان آن گذاشته و آن فضا را بسته بود و شمع تا مدتهاي مديد همچنان مي سوخت و آب حمام بدان وسيله گرم مي شد و خود گفته بود كه اگر روزي آن فضا را بشكافند، شمع خاموش خواهد شد و گلخن از كار مي افتد و چون پس از مدتي به تعمير گرمابه پرداختند و آن محوطه را شكافتند، فوراً شمع خاموش شد و ديگر از آن پس نتوانستند بسازند. همچنين طراحي منار جنبان اصفهان كه هم اكنون نيز پا برجاست به او نسبت داده مي شود. استادان شيخ بهائي: آن طور كه مؤلف عالم آرا آورده است، استادان او بجز پدرش از اين قرار بوده اند: "تفسير و حديث و عربيت و امثال آن را از پدر و حكمت و كلام و بعضي علوم منقول را از مولانا عبدالله مدرس يزدي مؤلف مشهور حاشيه بر تهذيب منطق معروف به حاشيه ملا عبدالله آموخت. رياضي را از ملا علي مذهب ملا افضل قاضي مدرس سركار فيض كاشاني فرا گرفت و طب را از حكيم عماد الدين محمود آموخت و در اندك زماني در منقول و معقول پيش رفت و به تصنيف كتاب پرداخت." مؤلف روضات الجنات استادان او را پدرش و محمد بن محمد بن محمد ابي الطيف مقدسي مي شمارد و گويد كه صحيح بخاري را نزد او خوانده است. علاوه بر استادان فوق در رياضي، بهائي نزد ملا محمد باقر بن زين العابدين يزدي مؤلف كتاب مطالع الانوار در هيئت و عيون الحساب كه از رياضي دانان عصر خود بوده نيز درس خوانده است. شاگردان شیخ بهایی : براى پى بردن به مقام علمى و میزان دانش شیخ، كافى است‏ بدانیم كه متجاوز از چهل تن از دانشمندان و بزرگان قرن یازدهم هجرى قمرى از وى علم آموخته و بهره ‏برده‏اند و بعضى از آنان، اشخاص زیر هستند: 1- صدرالدین محمد ابراهیم شیرازى، معروف به ملاصدرا، فیلسوف معروف. 2- ملا محمد محسن بن مرتضى بن محمود، معروف به فیض كاشانى، صاحب ‏تفسیر صافى. 3- ملا عزالدین فراهانى مشهور به علینقى كمره‏اى، شاعر معروف قرن یازدهم . 4- ملا محمدباقر بن محمد مؤمن خراسانى، معروف به محقق شیخ الاسلام. 5- شیخ جواد بغدادى، مشهور به فاضل جواد، صاحب شرح خلاصة الحساب و زبدة فی الاصول. 6- ملا محمدتقى بن مقصود على مجلسى، صاحب روضة المتقین(م 1070) . 7- سید عزالدین حسینى كركى عاملى، مشهور به مجتهد مفتى اصفهانى. سخنى در تاریخ وفات شیخ در مورد تاریخ وفات شیخ بهایى اقوال گوناگونی وجود دارد، صاحب‏ «تاریخ ‏عالم آراى عباسى‏» كه از مآخذ مورد اعتماد است، مى‏گوید كه در شب چهارم شوال سال‏1030 ه.ق بیمار شد و هفت روز رنجور بود، تا این كه در شب 11 شوال درگذشت، و چون وى رحلت كرد، شاه عباس در ییلاق بود و اعیان شهر جنازه او را برداشتند و ازدحام مردم به اندازه‏اى بود كه در میدان نقش جهان جا نبود كه جنازه او را حركت‏ دهند. در مسجد جامع عتیق به آب چاه غسل دادند و علماء بر او نماز گزاردند و در بقعه‏اى منسوب به امام زین العابدین(علیه السلام) كه مدفن دو امامزاده است، گذاشتند و از آنجا به مشهد بردند و به وصیت‏ خود او در پائین پا، در جایى كه هنگام توقف در مشهد در آنجا درس مى‏گفت، به خاكش سپردند. صاحب روضات الجنات مى‏گوید كه چون شیخ درگذشت، پنجاه هزار نفر بر جنازه وى نماز گزاردند و در تاریخ فوت وى گفته‏اند: «بى ‏سر و پا گشت و شرع و افسر فضل اوفتاد.» مقصود از «بى‏سر و پا گشت‏ شرع‏» این است كه شین و عین از آغاز و آخر شرع مى‏افتد، و «راء» مى‏ماند كه 200 باشد، و «افسر فضل اوفتاد»، یعنى ‏«فاء» از آغاز آن ساقط مى‏شود و «ضاء» كه 800 و «لام‏» كه 30 باشد مى‏ماند و روى هم رفته،1030مى‏شود. صاحب كتاب تنبیهات مى‏گوید كه سال یك هزار و سى هجرى، مریخ در عقرب ‏راجع شد، و شیخ پس از یك هفته مریضى به رحمت ایزدى پیوست. اعتماد الدوله میرزا ابو طالب در تاریخ رحلت وى گفته است: رفت چون شیخ از این دار فناى گشت ایوان جنانش ماواى دوستى جست ز من تاریخش گفتمش ‏«شیخ بهاء الدین واى‏» كه از جمله آخر بدون همزه‏ «بهاء»، عدد 1030 به دست مى‏آید. صاحب مطلع الشمس مى‏گوید كه در چهارم شوال سال 1030 هجرى شمسى‏ مریض گشت و در سه‏شنبه دوازدهم رحلت نمود و جسد شریفش به مشهد نقل شد. صاحب امل الآمل در مورد تاریخ وفات شیخ گوید كه از مشایخ خود شنیدم كه ‏در سال 1030 هجرى قمرى درگذشت. ولى صاحب قصص العلماء تاریخ درگذشت وى را سال 1031 هجرى قمرى ‏ذكر كرده است. صاحب سلافة العصر، تاریخ وفات شیخ را دوازده روز مانده از شوال سال ‏1031 هجرى قمرى نوشته است، و در كتاب دیگر خویش موسوم به حدائق الندیه فی‏ شرح الفوائد الصمدیه در دوازدهم شوال سال 1030 هجرى قمرى ذكر كرده است و ممكن است در چاپ كتاب اول تحریفى شده باشد. به طور كلى آنچه از این اقوال برمى‏آید، وفات شیخ در دوازدهم شوال سال‏1030 یا 1031 هجرى قمرى اتفاق افتاده است و چون صاحب تاریخ عالم آراى عباسى‏ كه نظرش معتبرتر از دیگران است، و همچنین كتاب تنبیهات كه تالیف خود را چند ماه بعد از آن واقعه نوشته است، سال 1030 را ذكر كرده‏اند، از این رو گفته كسانى كه وفات‏ شیخ را در این سال نوشته‏اند، صحیح‏تر به نظر مى‏رسد. در این صورت وفات شیخ در دوازدهم ماه شوال سال 1030 ه.ق در شهر اصفهان روى داده است. وقتی شیخ بهایی رحلت كرد، شاه عباس در ییلاق بود و اعیان شهر جنازه او را برداشتند و ازدحام مردم به اندازه‏اى بود كه در میدان نقش جهان جا نبود كه جنازه او را حركت‏ دهند. در مسجد جامع عتیق به آب چاه غسل دادند و علماء بر او نماز گزاردند و در بقعه‏اى منسوب به امام زین العابدین(علیه السلام) كه مدفن دو امامزاده است، گذاشتند و از آنجا به مشهد بردند و به وصیت‏ خود او در پائین پا، در جایى كه هنگام توقف در مشهد در آنجا درس مى‏گفت، به خاكش سپردند. نمونه اشعار : تا کی به تمنای وصال تو یگانه اشکم شود از هر مژه چون سیل روانه خواهد که سرآید غم هجران تو یا نه ای تیره غمت را دل عشاق نشانه جمعی به تو مشغول و تو غایب زمیانه رفتم به در صومعه عابد و زاهد دیدم همه را پیش رخت راکع و ساجد در میکده رهبانم و در صومعه عابد گه معتکف دیرم و گه ساکن مسجد یعنی که تو را می طلبم خانه به خانه روزی که برفتند حریفان پی هر کار زاهد سوی مسجد شد و من جانب خمار من یار طلب کردم و او جلوه گه یار حاجی به ره کعبه و من طالب دیدار او خانه همی جوید و من صاحب خانه هر در که زنم صاحب آن خانه تویی تو هر جا که روم پرتو کاشانه تویی تو در میکده و دیر که جانانه تویی تو مقصود من از کعبه و بتخانه تویی تو مقصود تویی ...کعبه و بتخانه بهانه بلبل به چمن زان گل رخسار نشان دید پروانه در آتش شد و اسرار عیان دید عارف صفت روی تو در پیر و جوان دید یعنی همه جا عکس رخ یار توان دید دیوانه منم ..من که روم خانه به خانه عاقل به قوانین خرد راه تو پوید دیوانه برون از همه آئین تو جوید تا غنچهء بشکفتهء این باغ که بوید هر کس به بهانی صفت حمد تو گوید بلبل به غزل خوانی و قمری به ترانه بیچاره بهایی که دلش زار غم توست هر چند که عاصی است ز خیل خدم توست امید وی از عاطفت دم به دم توست تقصیر "خیالی" به امید کرم توست یعنی که گنه را به از این نیست بهانه نصایح شیخ بهایی به فرزندش اگر پیامبر هم باشد از زبان مردم آسوده نیست. اگر بسیار كار كند، می‌گویند احمق است. اگر كم كار كند، می‌گویند تنبل است. اگر بخشش كند می‌گویند افراط می‌كند. اگر ثروت اندوزی كند، می‌گویند بخیل است. اگر ساكت و خاموش باشد می‌گویند لال است. اگر زبان‌آوری كند، می‌گویند وراج و پر روست. اگر روزه بدارد و شب‌ها نماز بخواند می‌گویند ریاكار است. و اگر نماز نخواند می‌گویند كافر و بی دین است. پس فرزندم نباید به حمد و ثنای مردم اعتنا كرد و جز از خداوند نباید از كسی ترسید . منبع : سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سایت مشاهیر ، سایت شهید آوینی کشکول شیخ بهایی فقهاى نامدار شیعه، عقیقى بخشایشى، ص 211

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15

غلامعلی حدادعادل درسال 1324 درتهران متولد شد. و پس از اخذ دیپلم از دبیرستان علوی در 1342، لیسانس فیزیک از دانشگاه تهران (1345)و فوق لیسان از دانشگاه شیراز (1347ه.ش)گرفت اما توسط ساواک از دانشگاه اخراج شد. اما از سال 1348 دوباره به تحصیل در رشته علوم اجتماعی در دانشگاه تهران پرداخت. و در سال 1354 درفلسفه دکتری گرفت .

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد سوم)

فرزند محمد همایونفر ملقب به معزز دیوان، در 1290 در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدائى را در دبستان تربیت و شرف مظفرى و تحصیلات متوسطه را در دارالمعلمین باتمام رسانید و براى ادامه تحصیلات عازم اروپا شد و در پاریس ادامه تحصیل داده در رشته‏ى معدن درجه‏ى مهندسى گرفت و سپس دیپلم مهندسى نفت را دریافت كرد و مدتى نیز در امریكا در زمینه‏هاى تخصصى خود كارآموزى نمود. در 1318 به ایران بازگشت و در وزارت پیشه و هنر مشغول كار شد و در هنرسراى عالى نیز به تدریس نفت و متالوژى پرداخت. از جمله مشاغل وى عبارتند از: ریاست كارخانه گلیسیرین و صابون، ریاست اداره اروپائى بانك صنعتى و معدنى، ریاست اداره كل معان فلز، ریاست قسمت بازرگانى سازمان برنامه، ریاست مناطق نفت‏خیر شركت ملى نفت ایران پس از خلع ید، ریاست هیئت مدیره و مدیر عامل شركت سهامى شیمیائى ایران، مدیر عامل بنگاه مستقل آبیارى، سرپرست جلب حمایت سرمایه‏هاى خارجى. مهندس همایونفر در سال 1343 در كابینه حسنعلى منصور به معاونت فنى نخست‏وزیرى تعیین گردید و پس از آن به سمت استاندار آذربایجان غربى منصوب شد و بعد به استاندارى اصفهان منصوب گشت. وى آثارى در رشته‏هاى تخصصى خود انتشار داده است كه مهمترین آنها كتاب «طرح آب و برق و اصلاحات ارضى» است. (تو 1290 ش)، نویسنده. در تهران به دنیا آمد. وى تحصیلات ابتدایى را در مدارس تربیت و شرف مظفرى و متوسطه را در دارالمعلمین و شرف مظفرى به پایان رساند. او در 1310 ش براى ادامه‏ى تحصیل به فرانسه رفت و پس از شش سال موفق به اخذ دیپلم در رشته‏ى مهندسى از مدرسه‏ى عالى معدن سنت اتین گردید. او همچنین موفق به دریافت دیپلم مهندسى نفت از دانشگاه استراسبورگ فرانسه شد. وى پس از اتمام تحصیلات عالى به آمریكا رفت و در امور مهندسى معادن و كارخانجات مخصوصا نفت مشغول كار شد و در 1319 ش به ایران بازگشت و عهده‏دار مشاغلى از جمله: ریاست اداره‏ى معادن و اكتشافات بانك صنعتى، ریاست بازرگانى در سازمان برنامه، عضو كمیسیون نفت، ریاست مناطق نفت‏خیز و مدیرعامل بنگاه مستقل آبیارى بود. وى به زبان‏هاى فرانسه و انگلیسى تسلط داشت و مدتى استاد رشته نفت و متالوژى در هنرسراى عالى بود. از آثارش: «دردهاى صنایع ایران و طرح اداره‏ى امور آن»؛ «نفت در دنیا و ایران»؛ «طرح آب و برق و اصلاحات ارضى».[1]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1384 -1306/ 1305 ق)، نویسنده و شاعر، متخلص به نظام. نسبش به صباحى بیدگلى شاعر معروف مى‏رسد و مادرش نیز از زنان شاعر بود كه حیا تخلص مى‏كرد. نظام در بیدگل كاشان به دنیا آمد. پس از تحصیلات مقدماتى به تحصیل علوم ادبى و عربى پرداخت. او ادبیات فارسى و عربى را از محضر سید محمد كاشانى و فقه، اصول و كلام را از محضر سید محمدرضا مجتهد فراگرفت و فلسفه را نزد پدرش آموخت. وى چندى هم در سلك طلاب حوزه‏ى علمیه قم به تحصیل مشغول شد و مدتى نیز به تحصیل طب قدیم نزد میرزا محمدعلى آقا جمال كه از اطباء معروف زمان خود بود، پرداخت. سپس جهت تكمیل تحصیلات به نجف رفت و پس از بازگشت در تهران اقامت گزید و زبان فرانسه را در مدرسه‏ى آلیانس فراگرفت. بعد وارد فعالیت‏هاى سیاسى شد و هنگام به توپ بستن مجلس به همراه مجاهدین در باغ سپهسالار مشغول دفاع بود، اما سرانجام دستگیر و زندانى شد. پس از آزادى از زندان و استقرار مشروطیت، از فعالیت‏هاى سیاسى دست كشید و به كار تدریس و تعلیم و تربیت از جمله تدریس در مدرسه‏ى سن‏لویى اشتغال ورزید. او همچنین مدتى در وزارت فواید عامه و سپس در وزارت فلاحت به عنوان رئیس بازرسى مشغول شد و تا مدیركلى ارتقا یافت. وى در 1302 ش ماهنامه‏ى «وفا» را به مدیریت عبدالحسین میكده در تهران تأسیس و منتشر كرد. نظام وفا بر اثر سكته‏ى مغزى در تهران درگذشت. از آثار منظوم وى: «حبیب و رباب»، در شرح خودكشى حبیب‏اللَّه میكده؛ «حدیث دل»؛ «گذشته‏ها»؛ «دیوان» شعر. از آثار منثور وى: «ستاره و فروغ»؛ «فروز و فرزانه»؛ «یادگار سفر اروپا».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 5 منبع : فرهنگ فارسی معین (جلد ششم)

(410/ 408- مقتول 485 ق)، نویسنده و شاعر. ملقب به نظام‏الملك و رضى امیرالمؤمنین. مشهور به خواجه نظام‏الملك طوسى. در نوغان، از دهات رادكان طوس، به دنیا آمد و دوران كودكى و تحصیلات مقدماتى را در زادگاهش گذراند. در یازده سالگى قرآن آموخت و سپس در طوس، نیشابور و مرو فقه شافعى و حدیث را فراگرفت. او با ابوسعید ابوالخیر (م 440 ق) معاصر بود. چندى نیز در شهر بلخ به خدمت ابوعلى بن شاذان درآمد و به دبیرى وى منصوب شد. ابوعلى بعد از اینكه در زمان سلجوقیان به وزارت رسید، نظام‏الملك را به دبیرى الب‏ارسلان گماشت و نظام‏الملك در 451 ق به وزارت الب‏ارسلان رسید. مجموع وزارت نظام‏الملك در دربار الب‏ارسلان و ملكشاه بیش از سى سال بود. وى در 485 ق بر اثر اختلاف با تركان خاتون بر سر جانشینى ملكشاه و ترجیح بر كیارق بر محمود و دشمنى مخالفان، به قولى از وزارت بر كنار شد. خواجه نظام‏الملك داراى مذهب شافعى بود و از باب ارادتى كه به فقها و متصوفه داشت، مدارس معتبرى به نام نظامیه و همچنین خانقاه‏هاى بسیارى بنا نهاد. او عاقبت در راه بغداد در نزدیكى‏هاى نهاوند یا بروجرد به دست یكى از فداییان و پیروان حسن صباح به نام ابوطاهر اران به قتل رسید. قبر وى در اصفهان مى‏باشد. در مورد همدرس بودن او با حكیم عمر خیام و حسن صباح نیز نقل قول‏هایى وجود دارد كه به تصریح دكتر صفا، نمى‏تواند درست باشد. وى گاهى نیز شعر مى‏سرود. از آثار وى: «سیاست‏نامه» یا «سیر الملوك» یا «پنجاه فصل»، كه به درخواست سلطان ملكشاه نوشته شد؛ «وصایاى نظام‏الملك» یا «دستور الوزارة»؛ «قانون الملك» كه به آورده‏ى «تاریخ ادبیات در ایران» به وى نسبت داده‏اند و ظاهراً قسمتى از «سیاست‏نامه» مى‏تواند باشد.[1] قوام‏الدین، ابوعلى حسن بن ابى‏الحسن على بن اسحاق بن عباس طوسى، ملقب به رضى امیرالمؤمنین (و. 408 یا 410- مقت. 485 ه.ق)، وزیر و دانشمند دوره‏ى سلجوقیان. در نوغان طوس ولادت یافت. در طوس و نیشابور و مرو فقه و حدیث آموخت، آنگاه در بلخ به خدمت ابوعلى بن شاذان درآمد و به دبیرى وى اشتغال جست و چون ابوعلى بعد از استیلاى سلجوقیان بر بلخ به وزارت چغرى‏بیك رسید، نظام‏الملك را به دبیرى الب‏ارسلان گماشت. چون الب‏ارسلان به جاى پدر حكومت خراسان یافت، نظام‏الملك را به وزارت برگزید (451 ه.ق) چون چهار سال بعد، پس از مرگ عم خود طغرل (455) به سلطنت رسید، عمیدالملك كندرى را خلع كرد و نظام‏الملك را به جاى او وزارت ممالك سلجوقى داد و از این پس وى در وزارت باقى بود تا در 485 به سبب اختلاف با تركان خاتون بر سر جانشینى ملكشاه و ترجیح بركیارق بر محمود و سعایت مخالفان، به قولى از وزارت بركنار شد و بنا به بعضى اقوال دست او را از كارها كوتاه كردند، و اندكى بعد در راه بغداد، در صحنه، به دست یكى از فدائیان حسن صباح به قتل رسید (رمضان 485 ه.ق). مجموع مدت وزارت نظام‏الملك سى سال بود، و در این مدت وى در حل و عقد امور مملكت دخالت كامل داشت و بسیارى از فتوحات سلجوقیان و پیشرفتهاى آنان در امور داخلى مملكت مدیون كاردانى و كفایت او بود. نظام‏الملك به سبب ارادتى كه به فقیهان داشت، مدارس بسیار بنا نهاد كه پس از وى به مدارس نظامیه معروف شد. خواجه از نویسندگان چیره‏دست نثر فارسى به شمار مى‏رود و كتاب سیاستنامه‏ى (ه.م) او از جمله‏ى كتب فصیح زبان فارسى است. علاوه بر آن مكتوبى از وى به پسرش در دست است كه به نام وصایاى نظام‏الملك یا دستورالوزراء معروف است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1281 ش)، نویسنده. از خاندان نقیب خراسانى بود. در مشهد به دنیا آمد و بعد در تهران اقامت نمود. از آثار وى: «اسرار گیتى»؛ «فرخ یا نمایشگاه طبیعت»؛ «فلسفه ماوراء طبیعت»؛ «نماى زندگى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1291 ش)، نویسنده، روزنامه‏نگار و شاعر، متخلص به فارسانى. مشهور به مرتضویان. وى از سادات حسینى پاقلعه‏ى اصفهان است كه در فارسان از توابع چهار محال اصفهان به دنیا آمد. در 1317 ش در شركت نفت مسجد سلیمان مشغول به كار شد. وى مدتى روزنامه‏ى «كارگران خوزستان» را منتشر مى‏كرد. او در سرودن شعر داراى قریحه‏ى سرشار بود و به زبان انگلیسى و علوم ادبى نیز آشنایى كامل داشت. از آثارش: «اعجب العجائب و اغرب الغرائب»؛ «امثال و واژه‏هاى محلى»؛ «انتقادات فارسانى»، شعر؛ «اندرزهاى فارسانى»، شعر؛ «تأثیر نگاه»؛ «ترانه‏هاى فارسانى»، شعر؛ «داستانهاى امثال»؛ «دوبیتى‏هاى فارسانى»، شعر؛ «رباعیات فارسانى»؛ «زن‏شناسى»؛ «كمال الصغیر»؛ «مكر زنان»؛ «نفت ملى گشت»؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1348 -1270 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در شیراز به دنیا آمد. در كودكى به همراه پدر به تبریز رفت و چندى در آنجا ماند و به تحصیلات ابتدایى پرداخت. سپس به همراه پدر به تهران آمد و پس از چندى به زادگاه خود بازگشت. در این زمان كه مصادف بود با زمزمه‏هاى نهضت مشروطیت ضیاءالدین نیز به نوشتن مقالاتى در روزنامه‏هاى محلى پرداخت و پس از مدتى روزنامه‏اى به نام «نداى اسلام» در شیراز منتشر ساخت. پس از انتشار روزنامه‏ى مذكور به تهران آمد و وارد محفل مشروطه‏خواهان شد و پس از فتح تهران توسط مشروطه‏خواهان روزنامه‏ى «شرق» را به اتفاق چند تن از دوستانش انتشار داد. سید ضیاءالدین در این روزنامه مقالات تندى مى‏نوشت در نتیجه چند تن از وكلاى مجلس علیه او اقامه‏ى دعوا كردند و روزنامه بسته شد. وى پس از این قضیه به اروپا رفت و بعد از مدتى بازگشت و به ترتیب روزنامه‏هاى «برق» و «رعد» را منتشر كرد، البته در روزنامه‏هاى فوق مطالبى را مى‏نوشت كه مورد نظر و حمایت دولت انگلستان باشد. سید ضیاءالدین در 1299 ش به نخست وزیرى رسید و پس از صد روز از این مقام كنار گذاشته شد و به اروپا رفت و سرانجام در 1322 ش به ایران بازگشت. سید ضیاءالدین در 1325 چند ماهى بازداشت بود. بعد از كودتاى 28 مرداد 1332 از معتمدین محمد رضا پهلوى شد و سرانجام در تهران درگذشت. از آثار قلمى او: «شعائر ملى»؛ «تلیمات مدنى»؛ «قرآن شریف»؛ «تفسیر روشن».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1342 ش)، نویسنده. تحصیلات خود را در برلن انجام داد و بعد به ایران آمد و به كارهاى فرهنگى پرداخت و تا 1313 ش رئیس دبیرستان فردوسى مشهد بود. پس از آن در سمت‏هاى مختلفى از جمله: ریاست دارالفنون، ریاست فرهنگ آذربایجان و بازرس عالى وزارت فرهنگ به خدمت اشتغال داشت و در 1328 ش بازشنسته شد. وى برادر مزین السلطان حسین طاهرزاده‏ى بهزاد بود. از آثارش: «سرآمدان هنر یا نام نامى هنرمندان ایران»؛ «قیام آذربایجان در انقلاب مشروطیت ایران»؛ «سرگذشت لوله‏كشى تهران».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 9 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س هشتم و نهم ق)، نویسنده. از مشایخ بنام كرمان بود و كتابى در مقامات پدرش كه از اولیاى كرمان بوده تألیف كرده است. طاهر كتابى نیز در تاریخ بم به نام «بم‏نامه» نوشته است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1280 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در طى دوران تحصیل در مدرسه‏ى سن‏لویى و مدرسه‏ى علوم سیاسى و دانشكده‏ى حقوق در انجمن ادبى دانشكده عضویت داشته است. در سال 1304 ش در مجله‏ى «نداى قدس» و چندى بعد به سردبیرى روزنامه‏ى «جنت» كه به مدیریت حسن كسرائى اداره مى‏گردید اشتغال داشت. بعدها وارد خدمات دولتى گردید و عهده‏دار مشاغل مختلف شد. از آثار وى: «تئاتر مكتب عشق»؛ «خونبهاى ایران یا عشق و كشیبائى»؛ «مكتب عشق»؛ «ممانعت از حق مظاهر تصرف عدوانى و رفع مزاحمت»؛ «نازبخت»؛ «نواى نى»؛ «نوشكفته‏ها»؛ «هماى و همایون».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1374 -1286 ق)، عالم، ادیب، نویسنده و شاعر، متخلص به تائب. معروف به مساله‏گو. او در مشهد رضوى ساكن بود. علم و ادب را فراگرفت و یكى از فضلاى بنام زمان خود شد. شیخ اسماعیل به تالیف و تصنیف در فنون مختلف پرداخت و آثار بسیارى به نظم و نثر از خود به جاى گذاشت. در مشهد درگذشت و در باغ رضوان دفن شد. از آثار وى: «عقاید الاسلام»، در اصول خمسه، كه گویا ترجمه‏ى «عقاید الاسلام» تركى منسوب به مقدس اردبیلى است؛ «مرآه المتقین»؛ «مجلات المحققین»؛ «البلاغ المبین»؛ «معیار الفهم و منشار الوهم»؛ «تذكره المتقین»؛ مثنویهاى «انصاف نامه»؛ «بلبل نامه»؛ «تحفه نامه»؛ «تزویج نامه»؛ «توحید نامه»؛ «ثمره‏ى فوادیه»؛ «حیرت نامه»؛ «سعادت نامه»؛ «محبت نامه»؛ «نماز نامه» و مثنویهاى مختلف دیگر؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 9 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س نهم ق)، نویسنده و طبیب. وى در اصل از مردم آذربایجان بود كه به خاك عثمانى (تركیه كنونى) رفته و در آنجا ساكن شد. شروانى در طب و معدنیات دست داشته است. از آثار وى: «مختصرى در طب»؛ «كمال نامه»؛ «تحفه مرادى» در جواهر كه به تركى و براى سلطان مراد آل عثمان نوشته است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 10 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س دهم ق)، نویسنده، ادیب. معروف به افلاطون. وى مولف رساله‏اى به نام «حل ما لا ینحل» در شرح قصیده ابوالمفاخر رازى شاعر قرن ششم در مناقب امام هشتم (ع) كه مولف به خطا آن را از امام فخرالدین رازى دانسته است.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س سیزدهم ق)، نویسنده. وى در روزگار ناصرالدین شاه مى‏زیست. از آثار وى: «رساله‏ى سید مهدى دهجى»، در تاریخ باب و بها.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1317 -1256 ش)، نویسنده. ملقب به حكیم اعظم. در تهران به دنیا آمد. وى پس از پایان تحصیلات مقدماتى در دارالفنون، تحصیلات متوسطه خود را در طب به پایان رساند و سپس به اروپا رفت و در همان رشته ادامه‏ى تحصیل داد و دكترا گرفت. بعد از بازگشت به ایران علاوه بر سالها استادى دانشكده‏ى طب، نماینده‏ى دوره‏ى دوم مجلس شوراى ملى نیز بود. همچنین مشاغل دیگرى مانند ریاست بهدارى شهردارى، كفالت و معاونت وزارت فرهنگ و ریاست مدرسه‏ى علوم سیاسى را به عهده داشت. از جمله آثارش: «تاریخ طبیعى»؛ «خلاصه عملیات بلدیه‏ى تهران»؛ «شیمى»؛ «گنجینه‏ى دارو و درمان، اصول تداوى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1322 -1270 ش)، نویسنده. تحصیلات ابتدایى خود را در كاشان گذراند و سپس در تهران در مدرسه‏ى الیانس به ادامه تحصیل پرداخت. ولى به علت مشكلات زندگى، ترك تحصیل كرد و در اداره‏ى كل شهربانى مشغول به كار شد. به علت علاقه به تحصیل در حین خدمت دولتى، به مطالعه پرداخت و در رشته‏ى تاریخ، جغرافیا، فلسفه و زبانهاى بیگانه مطالعاتى انجام داد. پارسا، ضمن خدمت در قسمتهاى مختلف شهربانى، مدیر و نویسنده نشریه «نامه شهربانى»، و مدتى هم رییس اداره‏ى نگارش شهربانى بود. وى در هنگام مرگ، سمت ریاست شهربانى مشهد را داشت. آثار او عبارت‏اند از: «تبهكاران»؛ «دسته جنایتكاران»؛ «شبح مرموز»؛ «شهوت پرست»؛ «مى پرست»؛ «مهمانخانه مرگ»؛ ترجمه كتاب «واترلو».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 8 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف ح 822 ق)، مفسر، فقیه، نویسنده و صوفى. وى اهل بخارا و از اصحاب درجه‏ى اول خواجه بهاءالدین نقشبند و از اولاد عبدالله بن جعفر طیار بود. او نسبتش به حافظالدین كبیر، محمد بخارى مى‏رسد. از مشاهیر عرفاى سلسله‏ى نقشبندیه است. چون مردى پارسا و دانشمند بود، بهاءالدین وى را پارسا لقب داد. پارسا، كتب بسیارى در تصوف دارد كه به شیوه‏ى تفكر و تحلیل ابن‏عربى از مسائل عرفانى، نزدیك است. وى همچنین در نقل حدیث نیز دست داشت و كرامات بسیارى را به او نسبت داده‏اند. در هنگام بازگشت از سفر حج، در مدینه درگذشت و او را در جوار مزار حضرت عباس (ع) به خاك سپردند. وى پسرى داشت به نام خواجه حافظالدین ابونصر پارسا كه او هم از مشایخ معروف نقشبندیه به شمار مى‏رود. از آثارش: «فصل الخطاب لوصل الاحباب»، در محاضرات؛ «الفصول الستة»؛ «اربعون حدیثا»؛ «تفسیر القرآن العظیم»، در یكصد مجلد؛ «رساله‏ى قدسیه»؛ «عقاید حكیم ابوالقاسم اسحق بن محمد بن اسمعیل بن ابراهیم بن زید سمرقندى»؛ «انیس الطالبین و عدة السالكین»؛ «تفسیر سوره‏ى فاتحة الكتاب»؛ «رساله‏ى كشفیه».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

عبدالحسين آذرنگ در سال 1325 در كرمانشاه زاده شد، تحصيلات ابتدايي را تا ديپلم در آنجا به انجام رساند. سپس در رشته تاريخ از دانشگاه اصفهان فارغ التحصيل شد. آذرنگ در ضمن كار در موسسه از تحصيل غافل نماند، در سال 1354 ش، دوره فوق ليسانس علوم كتابداري و اطلاع رساني را در دانشگاه تهران به پايان برد. آذرنگ دوباره در دوره دكتري اين رشته به تحصيل پرداخت ولي موفق به اتمام آن نشد. از مسئوليت هاي وي مي توان به ويراستاري انتشارات فرانكلين، عضويت در هيئت علمي موسسه تحقيقات و برنامه ريزي آموزشي، همكاري با مركز اسناد فرهنگي آسيا و غيره اشاره كرد.گروه : علوم انسانيرشته : نويسندگيوالدين و انساب : پدر عبدالحسين آذرنگ (د 1370ش) كارمند دادگاه استيناف بود و چند كتاب در حقوق به رشتۀ تحرير درآورده است. داستانهايي نيز نوشته است كه در مطبوعات محلي به چاپ رسيده است. تأليفي ناتمام در مورد تاريخ كرمانشاه نيز از وي به جاي مانده است (فرهنگ ناموران..، زندگي‌نامۀ خود نگاشته). خاطرات کودکي : عبدالحسين آذرنگ، از همان دوران كودكي، به آموختن و حفظ كردن اشعار و لطايف ادب فارسي پرداخت.تحصيلات رسمي و حرفه اي : عبدالحسين آذرنگ دورۀ تحصيلات دبيرستان را در 1344ش در زادگاهش به پايان رساند و وارد دانشگاه شيراز شد و بنا بر سفارش خانواده، در رشتۀ اقتصاد به تحصيل پرداخت، اما چون به آن علم علاقه نداشت، رشتۀ تاريخ را برگزيد و در 1349ش از دانشگاه اصفهان ليسانس تاريخ دريافت كرد. آذرنگ در ضمن كار در موسسه از تحصيل غافل نماند، در سال 1354 ش، دوره فوق ليسانس علوم كتابداري و اطلاع رساني را در دانشگاه تهران به پايان برد. آذرنگ دوباره در دوره دكتري اين رشته به تحصيل پرداخت ولي موفق به اتمام آن نشد.فعاليتهاي ضمن تحصيل : عبدالحسين آذرنگ ضمن تحصيل در دانشگاه اصفهان، در پي آشنايي با نويسندگاني چون ابوالحسن نجفي و هوشنگ گلشيري و ضياء موحد، به ادبيات جديد علاقه‌مند شد (همان). پس از خدمت نظام (1349 تا 1351ش) گرديد. وي با گذرانيدن چند دورۀ آموزشي نويسندگي خلاق و كامپيوتر، به تكميل تحصيلات پرداخت.استادان و مربيان : ابوالحسن نجفي و هوشنگ گلشيري و ضياء موحد از استادان عبدالحسين آذرنگ بودند.هم دوره اي ها و همکاران : از همكاران عبدالحسين آذرنگ در مركز اسناد فرهنگي آسيا، چنگيز پهلوان و ناصر پاكدامن و محمد حسين دانشي بودند.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : عبدالحسين آذرنگ با معرفي ابوالحسن نجفي به سمت ويراستار در انتشارات فرانكلين مشغول به كار شد. در مدت فعاليت در آن موسسه طي سالهاي 1351 تا 1355 ش با نوسندگان و مترجماني چون كريم امامي و نجف دريابندري و محمد حيدري ملايري همكاري داشت. آذرنگ در سال 1355 به عضويت هيئت علمي موسسه تحقيقات و برنامه ريزي آموزشي (وابسته به وزارت علوم) كه سمت رياست آن را احسان نراقي داشت، در آمد. در اين موسسه اذرنگ علاوه بر فعاليت هاي پژوهشي، مسئوليت هاي برنامه ريزي و سازماندهي مراكز اسناد و اطلاعات دانشگاهها و موسسات پژوهشي را عهده دار گرديد. در سال 1355-1357 ش با مركز اسناد فرهنگي آسيا نيز همكاري داشت.پس از پيروزي انقلاب اسلامي، آذرنگ به مديريت مركز مدارك علمي موسسه تحقيقات و برنامه ريزي علمي و آموزشي منصوب گرديد. در اين مركز، وي با پيشنهاد طرح هاي جديد در اطلاع رساني و انتشار منابع جديد و مديريت مشاركتي و همكاري با مركز مشابه و به مورد اجرا نهادن انها ،به تغيير اسامي در نحوه كار مركز مبادرت كرد.ولي با بركناري او در 1360 از آن سمت اجراي آن برنامه ها نيز متوقف گرديد. پس از آن، سه سالي به طور آزاد به كار نگارش مقاله، تاليف، ترجمه و ويرايش پرداخت. در سال 1363 به جمع مولفان دانشنامه جهان اسلام پيوست. بنا بر سابقه علمي، از همان آغاز به عضويت شوراي علمي بنياد در آمد و در تربيت دهي امور آن حسن فعاليت بسيار داشت. همكاري وي با اين موسسه تاكنون ادامه دارد. او در امور برنامه ريزي و آموزش و پژوهش بنياد نيز همكاري داشته است.آذرنگ از سال 1353 ش با تنظيم كتابشناسي كتابهاي جديد در مجله كتاب امروز آغاز گرديد و تاكنون ادامه دارد. او هم اكنون عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي است. وي همچنين درسال‌هاي 1366 تا 1370 مدير بخش كتابشناسي و بخش انتشارات دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي بوده است و عضو علمي دانشنامه ايران از سال 1381 و مدير بخش مفاهيم جديد از ديگر تلاش‌هاي اين مولف، مترجم و ويراستار بوده است كه اكنون نيز ادامه دارد. آذرنگ هم اينك نيز به عنوان نويسنده، مترجم، ويراستار ‌و آموزش‌گر و مشاور در برخي از دانشنامه‌ها همكاري مي‌كند.فعاليتهاي آموزشي : عبدالحسين آذرنگ در سال‌هاي 1370 تا1381 مدرس مباحث تاريخ تمدن و تاريخ علم و نشر دانشگاه آزاد بوده است. وي همچنين مدرس مباحث نظري نشر و ويرايش ساختاري - محتوايي در مركز نشر دانشگاهي، اتحاديه ناشران و برخي مراكز ديگر بوده است كه اين فعاليت از سال 1378 شروع شده و هم اكنون نيز ادامه دارد.آرا و گرايشهاي خاص : عبدالحسين آذرنگ نشر كتاب را مهم‌ترين ركن فعاليت فرهنگي ايران مي‌داند. به عقيدۀ وي تكنولوژي اطلاع‌رساني، از طريق كتاب متحول شده است؛ و چنانچه برنامه‌ريزان فرهنگ به پيشرفت آن كمك نكنند، اين صنعت فرهنگي، آسيبهاي جبران‌ناپذيري خواهد ديد.چگونگي عرضه آثار : عبدالحسين آذرنگ در گردآوري خرد و آزادي؛ يادنامۀ دكتر اميرحسين جهانگلو شركت داشته و يك كتاب نيز ويرايش كرده است. حوزه اصلي تحقيقات شخصي آذرنگ مسائل نظري نشر و كتاب و رابطه آنها به ويژه با مباحثي از علوم وارتباطات، حوزه تحقيقات مرتبط با وظايف دانشنامه‌نگاري و نيز تاريخ معاصر ايران در قرن چهاردهم (1300 به بعد) است. وي علاوه بر تاليف و ترجمه كتب فراوان عبدالحسين آذرنگ همچنين مقالات فراوان ديگري نيز ترجمه يا تاليف كرده است كه تعداد آنها چند صد مقاله در زمينه‌هاي مختلف ونيز شمار زيادي مقالات دانشنامه‌اي را شامل مي‌شود. ويرايش بيش از 100 كتاب و بيش از 1000 مقاله از ديگر تلاش‌هاي اين فرهنگ پژوه به شمار مي‌رود. ________________________________________ آثار : آشنايي با چاپ و نشر ويژگي اثر : تهران، سمت، 1375ش2 اصطلاحنام? علم اطلاع‌رساني و دكومانتاسيون ويژگي اثر : ترجمه-1357ش3 اصطلاحنام? فرهنگ ارتباط و اطلاعات ويژگي اثر : ترجمه-گردآورنده جين آچسن، با همكاري عباس حري، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1375ش4 اطلاعات و ارتباطات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ويژگي اثر : 1371ش (ترجمه و تأليف).5 انتقال تكنولوژي: راهبري براي خوداتكايي علمي و فني كشورهاي خاورميانه ويژگي اثر : ترجمه -كاووس محنك، تهران، وزارت فرهنگ و اراد اسلامي، مركز مطالعات و تحقيقات فرهنگ، 1373ش.6 باز انديشي در مباحثي از نشر و ويرايش ويژگي اثر : تاليف7 تاريخ تمدن و فرهنگ جهان(4ج، گروه نويسندگان)، ويژگي اثر : ترجمه8 تاريخ تمدن، از كهن‌ترين روزگار تا سد? ما ويژگي اثر : ترجمه -هنري لوكاس، ج 1 و 2، تهران، كيهان، 1366 و 1369ش9 تاريخ شفاهي نشر ايران ويژگي اثر : تاليف10 تاريخ علم ويژگي اثر : ترجمه -ويليام سيسيل دامپي‌ير، تهران، سمت، 1371ش11 تاريخ فلسفه غرب و تاريخ فلسفه معاصر از من دبيران تا سارتر ويژگي اثر : ترجمه12 تاريخ و فلسف? علم ويژگي اثر : ترجمه -لويس ويليام هانري هال، تهران، سروش، 1363ش13 تاريخچ? جغرافيا در تمدن اسلامي ويژگي اثر : ترجمه-احمد تشنر مقبول، با همكاري محمدحسن گنجي، تهران، بنياد دائره‌المعارف اسلامي و مركز نشر دانشگاهي، 1368ش14 تكنولوژي و بحران محيط زيست ويژگي اثر : تهران، اميركبير، 1364ش (ترجمه و تأليف).15 تكوين علم جديد (وستفال) ويژگي اثر : ترجمه16 چند بحث و نظر دربار? تكنولوژي ويژگي اثر : تهران، دريا، 1369ش (ترجمه و تأليف).17 چند نوشتار و گفتار در نشر و ويرايش ويژگي اثر : تاليف18 چون و چرايي در باب سياست نشر ويژگي اثر : تاليف19 در قلمرو نشر، ويرايش و دانش‌نامه‌نگاري ويژگي اثر : تاليف20 راهنماي سازماندهي و ادار? اسناد و اطلاعات ويژگي اثر : ترجمه -1366ش21 راهنماي نمايه‌سازي مدارك و گسترش اصطلاحنامه ويژگي اثر : ترجمه - با همكاري محمدحسين دانشي، تهران، 1356ش22 راهي نو در منطق ويژگي اثر : ترجمه -ويلفريد هاجز، تهران، اطلاعات، 1364ش.23 شبك? اطلاع‌رساني در كشورهاي اسلامي ويژگي اثر : ترجمه - اكمل‌الدين احسان اعمر و ديگران، با همكاري چند تن ديگر، تهران، دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1369ش.24 شبكه براي انتقال دانش فني و حرفه‌اي ويژگي اثر : تهران، دبيرخانه شوراي عالي هماهنگي آموزش فني و حرفه‌اي كشور، 1363ش،25 شمه‌اي از اطلاعات و ارتباطات ويژگي اثر : تهران، كتابداري، 1378ش (ترجمه و تأليف).26 شمه‌اي از انتشار كتاب در ايران ويژگي اثر : تاليف27 شمه‌اي از كتاب، كتابخانه و نشر كتاب ويژگي اثر : تاليف-تهران، كتابدار، 1378ش28 فرهنگ اصطلاحات دكومانتاسيون ويژگي اثر : تاليف-تهران، مؤسس? تحقيقات و برنامه‌ريزي علمي و آموزشي، مركز مدارك علمي، 1359ش29 گام‌هاي اصلي نشر كتاب ويژگي اثر : تاليف30 گزارش اجمالي از وضعيت اطلاع‌رساني در ايران، ويژگي اثر : تاليف-1370ش31 مباني نشر كتاب ويژگي اثر : تاليف32 مباني و تاريخ فلسف? عرب ويژگي اثر : ترجمه-وجينلد جان هالينگ ديل، تهران، كيهان، 1364ش

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

محمد روشن به سال 1312 ش. در رشت زاده شد.تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در رشت به پايان برد و به تحصيل در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران پرداخت. وي دوره فوق ليسانس را در پژوهشكده فرهنگ ايران گذرانيد. محمد روشن از سال 1337 تا 1348 به دبيري در دبيرستانهاي رشت اشتغال داشت. و از سال 1350 به هيئت علمي پژوهشكده فرهنگ ايران پيوست. از اسفندماه 1348 كه به تهران منتقل گرديد با بنياد فرهنگ ايران همكاري كرد كه تا انقلاب اسلامي همكاري خودرا در بخش ‹‹ فرهنگ تاريخي زبان فارسي›› اين موسسه ادامه داد. وي به سال 1350 از وزارت آموزش و پرورش به فرهنگستان ادب و هنر منتقل گشت.و از آن پس دربيشتر فعاليتهاي فرهنگي داخلي و خارجي اعم از كنگره ها ، سمينارها ، بزرگداشت ها و....حضور داشته است . كتاب"جامع التواريخ"تصحيح ،محمد روشن ، در دوره سيزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي تحصيلات رسمي و حرفه اي : محمد روشن تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در رشت به پايان برد و بر اثر تشويقهاي استاد پورداود به تحصيل در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران پرداخت. وي دوره فوق ليسانس را در پژوهشكده فرهنگ ايران گذرانيد. استادان و مربيان : محمد روشن از محضر استاداني همچون استاد پورداود و دكتر محمد معين استفاده برد. هم دوره اي ها و همکاران : محمد روشن با سيدمحمد تقي مدرس رضوي از روزگار دانشجويي همكاري داشت. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : همكاري محمد روشن پس از انتقال به تهران از اسفند1348 آغاز گرديد و اين همكاري با بنياد فرهنگ ايران همكاري آغاز كرد كه تا انقلاب اسلامي در آن موسسه، در بخش ‹‹ فرهنگ تاريخي زبان فارسي›› ادامه داشت. وي به سال 1350 از وزارت آموزش و پرورش به فرهنگستان ادب و هنر منتقل گشت. از سال 1350 به پيشنهاد استاد شادروان مجتبي مينوي در شمار 5 تن پژوهشگران نخستين بنياد شاهنامه فردوسي: آقايان دكتر زرياب خويي، دكتر شفيعي كدكني و دكتر علي رواقي برگزيده شد. محمد روشن از نخستين دوره كنگره تحقيقات ايراني كه از سوي دانشگاه تهران به سال 1349 بر پا گرديد تا هشتمين دوره آن كه هريك از سوي دانشگاههاي فردوسي مشهد، تبريز، اصفهان، شيراز و ملي سابق (دكتر بهشتي) و بنياد فرهنگ ايران و فرهنگستان ادب و هنر در كرمان عضويت موثر داشت چنان كه 5 دفتر از خطابه هاي كنگره هاي بنياد فرهنگ ايران و فرهنگستان ادب و هنر با نظارت و ويراستاري وي منتشر گرديد. وي همچنين در كنگره جهاني هزارمين سال تدوين شاهنامه فردوسي كه از سوي يونسكو در دانشگاه تهران به سال 1369 بر پا گرديد عضويت داشت و براي نخستين بار خدشه دار بودن نسخه خطي شاهنامه فلورانس را كه تاريخ مجعول 614 دارد و خود توفيق بررسي عين نسخه را در كتابخانه ملي فلورانس يافته بود اعلام داشت. محمد روشن در كنگره جهاني بزرگداشت نهمين سده نظامي در دانشگاه تبريز (تير ماه 1370) و نيز كنگره خواجوي كرماني در دانشگاه كرمان ( مهرماه 1370) عضويت داشت. وي در كنگره بزرگداشت استاد دكتر معين كه از سوي دانشگاه گيلان در ارديبهشت 1370 برگزار گرديد ، عضو هيئت اجرائي كنگره را بودو نيز در كنگره گيلان شناسي دانشگاه گيلان، در شهريور 1372 مشاركت داشت. فعاليتهاي آموزشي : محمد روشن از سال 1337 تا 1348 به دبيري در دبيرستانهاي رشت اشتغال داشت. و از سال 1350 به هيئت علمي پژوهشكده فرهنگ ايران پيوست و در دوره هاي فوق ليسانس و دكتراي زبان و ادبيات فارسي و دوره فوق ليسانس رشته تاريخ و زبان شناسي تدريس كرد. ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : محمد روشن در گردآوري مقالات استاد پورداود افتخار همكاري با وي را داشت و درهمان اوان فهرستهاي دوازده گانه چهار مقاله نظامي عروضي مصحح دكتر محمد معين و ‹‹ ايران از آغاز تا اسلامي›› ترجمه آن روانشاد را فراهم ساخت . در تمهيد مقالات ‹‹ فرهنگ معين›› از همكاران نخستين آن بزرگوار بود. پس از‹‹ داستان رستم و سهراب ›› مصحح استاد مينوي، ‹‹ داستان فرود›› مصحح روشن در بنياد شاهنامه به مناسبت جشنواره طوس در 1354 منتشر گرديد.محمد روشن پس از انتقال به تهران با مجلات ادبي و تحقيقي پيوندي نزديكتر يافت، چنان كه سر دبيري سال 13 مجله ‹‹ راهنماي كتاب›› با وي بود و نيز ستون نقد و بررسي كتابها و مجله هاي دانشگاهي در مجله سخن را نيز بر عهده داشت. جوائز و نشانها : كتاب"جامع التواريخ"تصحيح ،محمد روشن ، در دوره سيزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد. چگونگي عرضه آثار : نخستين اثر آقاي محمد روشن با عنوان تصحيح «تفسير سور? يوسف» در سال 1345 منتشر شد. تصحيح «منشآت خاقاني»، «لمعة السراج» ، «محضرة التاج» ، «مرزبان نامه»، «جنگنامه حضرت سيد جلال الدين اشرف» و «بخشي از تفسيري كهن» را در سالهاي بعد به طبع رساند. تصحيح بخش نخستين «تاريخنام? طبري» و همچنين «شاهنام? فردوسي» با شرح واژگان از آخرين آثار آقاي روشن است. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 بخشي از تفسيري كهن ويژگي اثر : تصحيح 2 تاريخنام? طبري ويژگي اثر : تصحيح 3 تفسير سوره يوسف ويژگي اثر : اين كتاب به تشويق دكتر محمد معين تاليف شدو به سال 1345 از سوي بنگاه ترجمه و نشر كتاب منتشر گرديد. اين اثر در چاپ سوم بر مبناي متن كتاب ‹‹ قصه يوسف›› نام گرفت كه به سال 1367 از سوي شركت انتشارات علمي و فرهنگي منتشر گرديد.[ كتاب گيلان ،گروه پژوهشگران ، به سرپرستي سيد ابراهيم اصلاح عرباني، ص 705 ] 4 جامع التواريخ ويژگي اثر : تصحيح،اين كتاب در دوره سيزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است. آشنايي با كتاب:«جامع التواريخ»: جامع التواريخ (4 جلد)؛ رشيدالدين فضل الله همداني؛ تصحيح و تحشيه محمد روشن، مصطفي موسوي، تهران: نشر البرز، 1373. يكي از آثار گرانبها و ارجمند زبان فارسي در زمينه تاريخ كه خوشبختانه از چنگال حوادث روزگار مصون مانده و به دست ما رسيده جامع التواريخ است. بخش بزرگي از اين كار سترگ، بي مانند و بخشهاي ديگري از آن نادر و كم نظير به شمار مي آيد. مانند قسمتهايي از جلد اول كه مؤلف به شرح وقايعي كه خود در دوران اقامت در دربار مغولان شاهد آن بوده پرداخته. همچنين بخشهاي مهمي از جلد دوم مانند تاريخ اغوزان، چين، هند و بودا، فرنگ و پايان، اسماعيليان و نزاريان كه در جاي خود از نظر شيو? تاريخ نگاري در جهان اسلام بديع و بي نظير است. مجلد اول و دوم كتاب به اصل متن جامع التواريخ و تمامي مجلد سوم به انعكاس نسخه بدلها اختصاص يافته است. فهرست آيه هاي قرآن، عبارتها و اشعارعربي و فارسي، واژه ها و تركيبات و نام كسان و مكانها نيز در مجلد چهارم منعكس شده است. از ويژگيهاي اين كتاب اين است كه مصححان، با اعراب گذاري روي نامها و واژه هاي تركي، مغولي، عربي و فارسي تاريكيها و ابهامات را براي خوانندگان كتاب از ميان برده اند. همچنين ارائ? تصاويري ازنسخه هاي قديمي «جامع التواريخ رشيدي» و نيز وجوه مختلف زندگي اجتماعي و هنري مغولان، بر اعتبار و گيرايي كتاب افزوده است 5 جنگنامه حضرت سيد جلال الدين اشرف ويژگي اثر : تصحيح 6 حديقه الحقيقه سنائي 7 ديوان سيد حسن غزنوي 8 شاهنام? فردوسي ويژگي اثر : تصحيح 9 شجره طيبه 10 مثنويهاي حكيم سنائي 11 محضرة التاج ويژگي اثر : تصحيح 12 مرزبان نامه ويژگي اثر : تصحيح 13 معة السراج ويژگي اثر : تصحيح 14 منشات خاقاني -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1www.ketabesal.ir2كتاب گيلان ،گروه پژوهشگران ، به سرپرستي سيد ابراهيم اصلاح عرباني، ص 704

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

علي رواقي در سال 1320 ، در شهر مشهد متولد شد.در سال 1339 تحصيلات دوره ي كارشناسي خود را در دانشكده ادبيات دانشگاه مشهد آغاز نمود. آنگاه در سال 1344 به تهران مهاجرت نمود و تحصيلات كارشناسي ارشد و دكترا را تا سال 1353 در دانشگاه تهران گذراند. دكتر رواقي ، از سال 1349 تدريس متون زبان فارسي شامل شاهنامه ، تاريخ بيهقي و آثار ناصرخسرو را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران آغاز كرد. سپس در سال 1354 با استفاده از يك فرصت مطالعاتي به فرانسه رفت و در زمينه ي فرهنگ نويسي به تحقيق پرداخت و سال 1356 در دانشگاه پل والري مون پليه ، زبان فارسي را تدريس كرد. دكتر رواقي ، مؤسسه اي فرهنگي به نام برادر شهيدش محمد رواقي بنياد نهاده است كه در طبع و نشر آثار مختلف فعاليت دارد. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي تحصيلات رسمي و حرفه اي : علي رواقي، در سال 1339 تحصيلات دوره ي كارشناسي خود را در دانشكده ادبيات دانشگاه مشهد آغاز نمود. آنگاه در سال 1344 به تهران مهاجرت نمود و تحصيلات كارشناسي ارشد و دكترا را تا سال 1353 در دانشگاه تهران گذراند. استادان و مربيان : علي رواقي تحت تعليم استاداني چون : دكتر احمدعلي رجايي بخارايي ، دكتر غلامحسين يوسفي ، بديع الزمان فروزانفر ، همايي ، خانلري ، معين ، مجتبي مينوي ، دكتر علي اكبر فياض و محمد پروين گنابادي قرار داشت. فعاليتهاي آموزشي : علي رواقي، از سال 1349 تدريس متون زبان فارسي شامل شاهنامه ، تاريخ بيهقي و آثار ناصرخسرو را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران آغاز كرد. سپس در سال 1354 با استفاده از يك فرصت مطالعاتي به فرانسه رفت و در زمينه ي فرهنگ نويسي به تحقيق پرداخت و سال 1356 در دانشگاه پل والري مون پليه ، زبان فارسي را تدريس كرد. مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : علي رواقي، مؤسسه اي فرهنگي به نام برادر شهيدش محمد رواقي بنياد نهاده است كه در طبع و نشر آثار مختلف فعاليت دارد. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 پژوهش و ويرايش قرآن مترجم قدس 2 تصحيح ترجمه ي مقامات حريري 3 تصحيح تفسير قرآن پاك ويژگي اثر : با مقدمه ي استاد مجتبي مينوي. 4 تصحيح جلد اول بصاير يميني 5 تصحيح فرهنگ تكمله الاصناف 6 تصحيح مقاصد اللغه و تفسير 6 جلدي بصائر يميني 7 ذيلي بر فرهنگ هاي فارسي 8 زبان فارسي در ماوراءالنهر ويژگي اثر : در 2 مجلد. 9 سبك شناسي يا گونه شناسي ترجمه هاي قرآن ويژگي اثر : بر پايه ي بيش از پانزده ترجمه ي قرآن كه به حوزه هاي زباني گوناگون پيوند دارند. 10 فراهم كردن گزيده ي شاهنامه 11 فرهنگ فارسي تاجيكي 12 فرهنگ مصدر در زبان فارسي ويژگي اثر : در 2 مجلد. 13 فرهنگواره ي واژگان قرآني - فارسي ويژگي اثر : در 4 مجلد. 14 همكاري در چاپ ديوان ناصرخسرو 15 ويرايش ترجمه ي قرآن موزه پارس شيراز ويژگي اثر : دربردارنده ي ترجمه اي از نيمه ي دوم قرآن از سوره ي مريم تا پايان قرآن. -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1آينه ي ميراث ، سال اول ، شماره ي اول ، دي 1376

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

اصغر رستگار در سال 1328 ش. در تهران پا به عرصه هستي گذاشت .وي يكي از مترجمان معاصر است او در طول تحصيلات دانشگاهي به فعاليتهاي هنري و ادبي در زمينه هاي تئاتر، بازيگري، كارگرداني و نويسندگي مي پرداخت ترجمه را از دوران تحصيل در دانشگاه شروع كرد .وي در حال حاضر مقيم اصفهان و عضو شوراي دبيران فصلنامه زنده رود مي باشد. كتاب"جنايت و مكافات" ترجمه اصغر رستگار، در دوره نوزدهم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي گرايش : ترجمه تحصيلات رسمي و حرفه اي : اصغر رستگار تحصيلات ابتدايي و دبيرستان را در تهران گذراند. ايشان در سال 1353 در رشته رياضي از دانشگاه فردوسي مشهد فارغ التحصيل شد. خاطرات و وقايع تحصيل : اصغر رستگار در آستان? فارغ التحصيلي از دانشگاه، در تير 1350 توسط ساواك بازداشت شد و به 3 سال حبس محكوم گرديد. در فاصله سالهاي 53-1350 در زندان چند كتاب ترجمه و آماده چاپ نمود كه به غير از يك كتاب (سيستم وروشهاي هنر خلاق) بقيه توسط ساواك ضبط شد. همچنين حرفهاي داستان بلند «آباديهاي ويران» كه در دست چاپ بود اجاز? انتشار نيافت و تلاش مترجم براي پس گرفتن آنها و ساير كتب به جايي نرسيد. فعاليتهاي ضمن تحصيل : اصغر رستگار در طول تحصيلات دانشگاهي به فعاليتهاي هنري و ادبي در زمينه هاي تئاتر، بازيگري، كارگرداني و نويسندگي مي پرداخت. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : رستگار در حال حاضر مقيم اصفهان و عضو شوراي دبيران فصلنامه زنده رود مي باشد. جوائز و نشانها : كتاب"جنايت و مكافات" ترجمه اصغر رستگار، در دوره نوزدهم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 آتشي كه نگرفت، داستان بلند، جك لندن ويژگي اثر : ترجمه 2 آفرينندگان جهان نو ويژگي اثر : ترجمه،مجموعه مقالات درباره زندگي و تحليل آثار 93 انديشمند معاصر، با همكاري گروهي از مترجمان 3 از عشق و سايه ها، رمان، ايزابل آلنده ويژگي اثر : ترجمه 4 باد در بيدزاران، رمان نوجوانان، كنت گراهام ويژگي اثر : ترجمه 5 تئوري بنيادي هنر تئاتر ويژگي اثر : ترجمه،كنستانتين استانيسلاوسكي و تعداد زيادي نمايشنامه از اين مترجم محترم آثار ديگري در دست چاپ مي باشد. 6 جنايت و مكافات ويژگي اثر : ترجمه،اين كتاب ، در دوره نوزدهم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال معرفي و برگزيده شد. آشنايي با كتاب: «جنايت و مكافات» جنايت و مكافات/ فيودور ميخائيلو ويچ داستايوسكي؛ ترجمه اصغر رستگار.- اصفهان: نشر فردا، 1379. اثر حاضر ترجم? يكي از رمانهاي بزرگ نويسند? بلندآواز? روس است. داستايوسكي در شمار آن نويسندگاني است كه خواندن آثارش براي هر نسل ضروري است. جنايت و مكافات در آغاز رمان تباهي اخلاقي به نظر مي آيد، ولي اين تباهي در عمق خود روشنايي مي يابد كه آن را جبران مي كند. در هم? شخصيتهاي اين داستان پيشرفت پوسيدگي در نيك نهادي انسان را مشاهده مي كنيم، و ، با اين همه، در لحظه اي كه به نظر مي آيد همه گونه نور اميدي در وحشت و اشمئزاز به خاموشي مي گرايد، ناگهان جرقه اي دوباره جستن مي كند. انسان كه همانند حيوان درنده اي شده است، ناگهان سرشت فرشته اي خود را باز مي يابد. ناتوراليسم مخصوصاً دقت اين رمان را در تحليل رواني به ستايش گرفت. البته داستايوسكي در نوشتن اين رمان فارغ از تأثيرات ناتوراليستي نبوده است، ولي او در اين رمان مسئله اي را پيش كشيده بود كه نويسندگان روس از اندك زماني پيش به مطالعه آن دست برده و آن را از سنت اروپايي اقتباس كرده بودند، و آن مسأل? جاودانه اي بود كه در نظري? اومانيستي انسان را در برابر نظري? صرفاً مذهبي انسان قرار مي داد. اگر تولستوي اين تقابل دو انديشه را از درون به حوز? جهان هستي برون مي افكند، و در آنجا تقابل، در عالم نظر، محلي براي فروكش كردن مي يابد، داستايوسكي، به عكس، آن را به روح آدمي مي برد و در دام دروني فرد مجزا و محصور مي كند؛ و در آنجاست كه تقابل با شدت تب آلودي به جوش و خروش در مي آيد. جنايت و مكافات رماني است كه در آن شخصيتها به گونه اي اند كه در اطراف آنها جايي براي هيچ چيز ديگر وجود ندارد. هرازگاهي، گوش? كوچه اي، اضطراب درونيي، و توصيف جزئي دهكده اي، در جهاني كه هم? آن از انديشه و احساس تشكيل يافته است، طرح وار ترسيم شده است. شايد هيچ گاه باطن پنهان انسان، آن گونه كه در اين اثر مي بينيم، به خلوتي چنين كامل و چنين نوميدانه دست نيافته باشد. ولي اگر در دو كران? اين خلوت، هم يك آرمان قدرت مطلق و هم يك آرمان عشق مطلق وجود دارد. اين دو هدف بيرون از انسان است. مترجم محترم ضمن وفاداري به اصل متن، ترجمه اي رسا و سليس و زيبا و درخور اين اثر بزرگ فراهم آورده است. استفاده از زبان محاور? متناسب با فضاي داستان و كاربرد اصطلاحات عاميانه، و تفاوت نمايان آن با بقي? متن از امتيازات ترجم? حاضر است. تلاش مترجم در انتقال مضامين كتاب به زبان فارسي با معاني روشن و دلنشين ستودني است. -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1www.ketabesal.ir

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

غلامرضا رحمدل در سال 1330 در لاهيجان بدنيا آمد. وي داراي دكتري رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تربيت مدرس در سال 1371 و عضو هيئت علمي و استاد پايه 28 دانشگاه گيلان است. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي گرايش : زبان و ادبيات فارسي والدين و انساب : نام پدر غلامرضا رحمدل مرتضي رحمدل و نام مادرشان خانم بزرگ موسي پور است كه هردو به دار فاني را وداع گفتند. خاطرات کودکي : غلامرضا رحمدل قبل از دوره دبستان بمدت 2 سال به يادگيري قران در مكتب خانه پرداخته است.دوره دبستان را در روستا گذراند.مدرسه ايشان توسط يك معلم در شش پايه اداره مي شد كه اين معلم از سواد بيشتري برخوردار نبود. اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : غلامرضا رحمدل در خانواده اي از نظر اقتصادي ضعيف بدنيا آمد.پدرو مادر وي سواد خواندن و نوشتن نداشتند.وي قبل از دوران سربازي كار مي كرد و بعد از سربازي در سال 1353 يكسال به آموزگار پرداخت و شبانه به تحصيل خود در دانشگاه تربيت معلم ادامه دادند. تحصيلات رسمي و حرفه اي : غلامرضا رحمدل تحصيلات ابتدايي را در روستاي محل زادگاهش گذراند .مقطع متوسطه را در دبيرستان مهدويه لنگرود ،كارشناسي زبان و ادبيات فارسي را در دانشگاه تربيت معلم (بسال 1357) ،كارشناسي ارشد رشته زبان و ادبيات فارسي را در دانشگاه تهران (در سال 1364) و دكتري رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تربيت مدرس در سال 1371 گذراند. خاطرات و وقايع تحصيل : غلامرضا رحمدل از اين دورا چنين مي گويد: دبستان روستاي ما با بخاري هيزومي گرم مي شد و دانش آموزان موظف بودند در اولين روز هر هفته يك پشته هيزم و يك بطري نفت با خود به مدرسه بياورند. فعاليتهاي ضمن تحصيل : غلامرضا رحمدل در حين تحصيل به شغلي معلمي در روستاي چوشل لاهيجان و دبيرستان هاي منطقه 13 تهران مي پرداخت استادان و مربيان : معلمان و استادان غلامرضا رحمدل در مقاطع مختلف تحصيل به شرح زير است: مكتب خانه : طالقاني دبستان : دكتر شفيعي كد كني ،كياني ، انصاري دبيرستان : حاج محمدي ،حاج تقواي دانشگاه : دكتر زرين كوب ، دكتر شعار ، دكتر ضيا الدين سجادي ، دكتر آموزگار ،دكتر حاكمي ،دكتر رنجبر ،دكتر احمدي بهنام ،دكتر احمدي ، دكتر حريرچي ،دكتر تجليل ،دكتر سادات ناصري و دكتر بحرالعلومي هم دوره اي ها و همکاران : از همدوره ايهاي غلامرضا رحمدل در دوره كارشناسي ،خانم اعظم طالقاني (دختر مرحئم آيه الله طالقاني) و در مقطع دكتري ،دكتر منوچهر اكبري و دكتر كي منش بوده است. همسر و فرزندان : غلامرضا رحمدل متاهل و داراي همسر بنام دكتر آذركوشا (پزشك)و 4 فرزند بنامهاي سمانه ،دانشجوي معماري -ساره دانشجوي شيمي - صادق محصل مقطع پيش دانشگاهي و علي محصل كلاس سوم ابتدايي است. وقايع ميانسالي : از وقايع بوقوع پيوسته در اين دوران از زندگي غلامرضا رحمدل فوت پدر ، مادر و خواهرش و همچنين به شهادت رسيدن چند نفر از دوستانش مي باشد. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : فعاليتهاي اجرائي: رييس آموزش و پرورش لنگرود 1360-1363 معاون اداري و مالي دانشگاه آزاد واحد رشت 1364-1366 رييس آموزش وپرورش بندر انزلي 1363-1365 معاون جنگ دانشگاه گيلان 1365-1366 رييس دانشكده ادبيات وعلوم انساني 1370-1376 معاون دانشجوئي و فرهنگي دانشگاه گيلان 1374-1375 مسئول بسيج اساتيد استان گيلان از 1380 تا كنون عضو شوراي فرهنگي عمومي استان گيلان عضو شوراي فرماندهي سپاه لنگرود در سال 1359 عضو مسئول حزب جمهوري اسلامي لنگرود 1361-1363 مربي دانشگاه گيلان 1365-1371 استاديار دانشگاه گيلان 1371-1380 دانشيار دانشگاه گيلان 1380 استاد دانشگاه گيلان از سال 1385 تا كنون مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : غلامرضا رحمدل مركز پژوهشي گيلان شناسي دانشگاه گيلان را راه اندازي كرده است. ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : غلامرضا رحمدل در كنار تدريس به سرودن شعر و تحقيق مي پردازد.ايشان رسيدگي به امورات زندگي و خانواده را در اولويت كاري خود قرار مي دهد. شاگردان : اساتيد فعلي گروه ادبيات دانشگاه هاي گيلان و آزاد رشت از شاگردان غلامرضا رحمدل هستند. آرا و گرايشهاي خاص : زمينه هاي مورد علاقه: نقد ادبي - ادبيات معاصر - تاريخ اسلام جوائز و نشانها : كسب مقامهاي علمي 1- برنده مسابقه شعر جنگ و دريافت نامه افتخار از وزير وقت فرهنگ وارشاد اسلامي مهر ماه 1360 2 - دريافت ديپلم افتخار 8 سال دفاع مقدس از معاونت فرهنگي ستاد فرماندهي كل قوا 1368 3 - احراز مقام نخست در دومين جشنواره سراسري دانشگاهيان ايران ويژه عزت وافتخار حسيني بهمن ماه 1381 4 - احراز مقام سوم در مسابقه سراسري عباس(ع) باب الحوائج در بخش مقاله خرداد ماه1383 بر گزار كنندگان: صدا وسيما - نهاد نمايندگي ولي فقيه در دانشكاهها 5- برگزيده كتاب سال دفاع مقدس در سال 1386 كتاب گذاره هاي چاه و آه 6- برگزيده مسابقه نقد كتاب سال در 1386 با نام نگاهي به نقد ادبي - از سوي سراي اهل قلم چگونگي عرضه آثار : غلامرضا رحمدل داراي 5 كتاب در زمينه تاريخ اسلام و 5 كتاب در زمينه ادبيات فارسي است.وي داراي 28 مقاله چاپ شده دارد.ايشان داراي سه طرح پژوهشي مي باشند. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 از زمزمه تا فرياد ( مجموعه شعر ) ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 2 از كربلا تا حره (سه سال بعد از عاشورا ) ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 3 بال بال ثانيه ها ويژگي اثر : مجموعه شعر-انتشارات دهسرا - رشت 1386 4 تذكره شهداي كربلا (شهداي انصار ) ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 5 تذكره شهداي كربلا (شهداي بني هاشم ) ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 6 تذكره شهداي كربلا1و2 ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان (چاپ دوم -1385)-1386 7 چشيدن دريا 50 مقاله پيرامون تاريخ اسلام ويژگي اثر : انتشارات حرف نو رشت 1384 چاپ دوم 8 حماسه آب ويژگي اثر : در دست چاپ- عاشورا شناسي 9 حماسه عطش ويژگي اثر : عاشورا شناسي-پژوهشاهي موضعي پيرامون عاشورا شناسي-انتشارات دهه رشت سال 1386 10 ديدگاههاي حكومتي سعدي ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 11 رجزهاي يورشي در كلام حماسه آفرينان كربلا چاپ اول و دوم ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان 12 رنگ و درنگ اب ويژگي اثر : پژوهشهاي قراني سال 1385-زير چاپ 13 سي دي شعر گيلكي بجار كار ويژگي اثر : تكثير بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس رشت 14 شكفتن توفان ويژگي اثر : (مجموعه شعر ) چاپ اول -انتشارات موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني-تهران 1386 15 صخره در گلوگاه آب ويژگي اثر : در دست چاپ - مجموعه شعر 16 عروض ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان چاپ سوم 1385 17 گدازه هاي چاه و آه ويژگي اثر : ادبيات انقلاب - مجموعه شعر-انتشارات بنياد شهيد گيلان -1385.كتاب سال دفاع مقدس در كشور -يازدهمين همايش معرفي كتاب سال دفاع مقدس 1386 18 گزيده ادبيات معاصر (مجموعه شعر ) ويژگي اثر : انتشارات نيستان 19 ما ايستاده ايم ويژگي اثر : مجموعه اشعار دوران دفاع مقدس-انتشارات بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس -رشت 1386 20 مجموعه مقالات گيلان شناسي ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه گيلان -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1http://staff.guilan.ac.ir/ViewFInfo.asp?vID=310E0C081704012پرسشنامه تكميل شده فرهيختگان توسط دكتر غلامرضا رحمدل بنا به درخواست بنياد ايرانشناسي - زمستان 1385

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

نصرت الله رحماني در سال 1308 ، در تهران به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي را در مدرسه ناصر خسرو ، و متوسطه را در دبيرستان اديب به پايان رسانيد و سپس وارد مدرسه پست و تلگراف شد و تحصيلات خود را در آنجا پي گرفت. پس از اتمام تحصيلات، در آن وزارتخانه مشغول به كار شد. و ضمن آن سالها در چند مجله و روزنامه قلم زد و اين شاعر نوپرداز در سال هاي آخر عمر، به شهر رشت كوچ كرد و سرانجام در تابستان 1379 ، درهمين شهر درگذشت. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي والدين و انساب : نصرت الله رحماني در تهران و در خيابان عين الدوله بزرگ متولد شد. او در يكي از كتاب هايش مي نويسد:«نام پدرم گويا اسدالله است!» تحصيلات رسمي و حرفه اي : نصرت رحماني تحصيلات ابتدايي را در مدرسه ناصر خسرو و متوسطه را در دبيرستان اديب به پايان رسانيد و سپس وارد مدرسه پست و تلگراف شد و تحصيلات خود را در اين مدرسه پي گرفت. خاطرات و وقايع تحصيل : نصرت رحماني از دوران تحصيل خود چنين تعريف مي كند: « ... از هنركده نقاشي به خاطر پاره اي بحران ها بيرونم كردند. من هم به مدرسه پست و تلگراف رفتم. روزهاي شلوغي بود. مدير مدرسه ما «پژمان بختياري» شاعر، استعداد مرا زود درك كرد و روزنامه ي ديواري مدرسه را دراختيار من گذاشت. آغاز كار روزنامه نويسي از همين جا شروع شد... » فعاليتهاي ضمن تحصيل : نصرت الله رحماني در طول تحصيلات رسمي، مدتي نيز وارده دانشكده نقاشي شد و زير نظر « عباس كاتوزيان » به فراگيري نقاشي پرداخت. استادان و مربيان : نصرت رحماني هنر نقاشي را نزد عباس كاتوزيان فرا گرفت. وقايع ميانسالي : محمود آزاد تهراني شاعر معاصر و يكي از دوستان نصرت رحماني ، از عصيان او پس از سالهاي كودتاي 28 مرداد ياد مي كند و مي گويد: « نصرت رحماني شاعري بود كه در يك دوره تاريخي خاص سربرآورد و نماينده يك جنبش شد.» م. آزاد در مورد اين دوره چنين مي گويد: « دوره پرشور جنبش ملي شدن نفت تمام ملت را سياسي كرده بود ، كودتاي 28 مرداد ضربه اصلي را به اين جنبش زد ولي ضربه وقتي كاري شد كه روشنفكران و مبارزان را زنداني كردند ، به تبعيد فرستادند و يك دوره خفقان و تاريك به وجود آوردند. در اين دوره رژيم سعي مي كرد تا تمام ارزش هايي را كه مايه افتخار ملت بود نفي كند و رمز موفقيت شعر رحماني در اين بود كه اين شعر در دوره خفقان ، عليه ارزش هاي حاكم سربرداشت... پيام رحماني عصيان بود ؛ عصيان عليه ارزش هاي بورژوازي كه پس از كودتا شكل تقدس به خود مي گرفت... نثرت در آن دوره به طور مسقيم از زوال ، فروپاشيدگي و انحطاط گفت و در در مقدمه يكي از كتاب هايش نوشت شعر من از آنجا موفق شد كه شعر اعتراض بود عليه اشرافيت ... اگر بخواهيد دردمندي و فريادي كه در شهر رحماني هست توجه كنيد ، همين معني عصيان و اعتراض است. رحماني يك آدم سياسي بود و قبلاً شعرهايش در روزنامه هاي حزبي چاپ مي شد. » نصرت درمجله ي سپيد و سياه اعلام كرده بود كه مي خواهد شعر را به ميان مردم ببرد، به همين منظور به همراه مينا اسدي شاعر ديگري از نو پردازان به قهوه خانه اي در جنوب شهر تهران « ميدان شوش » رفتند و هنگام شعر خواني با بدخويي و مخالفت و عدم پذيرش قهوه خانه نشينان روبرو شدند. زمان و علت فوت : نصرت رحماني در تابستان 1379 ، در شهر رشت درگذشت. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : نصرت رحماني، پس از به پايان بردن تحصيلاتش در وزارت پست و تلگراف مشغول به كار شد. او در مورد وضعيت اشتغال خود چنين مي گويد: « ... آن روزها به وزارت پست وتلگراف مي گفتند وزارت شازده ها ، راست هم مي گفتند چون اولين وزارتخانه ي ايران بود ، شاهزاده ها هم به اصطلاح با سواد بودند ، تخم و تركه ي قاجار هم كه خودتان مي دانيد ، هركس از تخم و تركه ي آنها بود به كارمندي استخدام مي شد يا با معرفي آنها. اتفاقاً يكي از همين شازده ها معرف من به مدرسه شد وگرنه راهم نمي دادند آخر سوابق مشعشانه اي داشتم! باري از همان جا به راديو راه يافتم اما پس از چند سال كه كار نكردم و حقوق گرفتم ... پس از چند سال درگيري با رييس قسمتم ، مرا به سرپرستي پست و تلگراف كاشان تبعيد كردند ، من هم چون به عقرب علاقه نداشتم ، نرفتم. آنها هم يكي دو سال حقوق مرا پرداختند ، وقتي مطمئن شدند كه آدم شدني نيستم آن شندر غاز را هم قطع كردند. » ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : نصرت رحماني سالها در چند مجله و روزنامه قلم زد.او علاوه بر نوشتن قصه و رپرتاژ، مسوول صفحات ادبي آن مجلات نيز بود. از مجلاتي كه وي با آنها به همكاري مي پرداخت مجله فردوسي، اميد ايران و سپيد و سياه ، اطلاعات هفتگي و با چند مجله ي ديگر بود. آرا و گرايشهاي خاص : نصرت رحماني نخست تحت تاثير سبك و شيوه سرايش فريدون توللي بود، ، اما بعد ها به شيوه زباني ويژه خود دست يافت. شعرهايش به لحني تلخ از دردها ، پليديها و تباهي هاي دامنگير اجتماعي، و از عشقي كه در ميان به لجن كشيده شده است ، سخن مي گويد. از ديدگاه او زندگي سرتاپا سياه و چركين است؛ خود وي شعرش را سياه و چركين مي نامد. اما شايد تعبير « شعر تلخ » براي آن برازنده تر باشد. شعرش از احساسي نيرومند برخوردار است. زبانش زباني ساده و گاه حتي تا حد زبان كوي و برزن خودرا همسان مي سازد وي نخستين كسي است كه واژه ها و اصطلاحات كوچه و بازار را وارد شعر نو كرده است. محمود آزاد تهراني در باره زبان شعر رحماني چنين مي گويد: « او كلمات عادي را وارد شعر كرد و از به كار گرفتن كلمات مجلل و مطنطن پرهيز داشت و همين ويژگي سبب شد تا نيما بعد از خواندن يكي از شعرهاي رحماني به وجد بيايد و مقدمه اي بر كتابش بنويسد. در آنجا نيما يادآوري مي كند كه رحماني با جرات تمام كلماتي را در شعر به كار مي برد كه ديگران تصورش را هم نمي كنند. » -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 پياله دور دگر زد 2 ترمه 3 حريق باد 4 داستان مردي كه در غبار گم شد 5 درجنگ باد 6 درو 7 شمشير معشوقه قلم 8 كوچ 9 كوير 10 گزينه اشعار 11 ميعاد در لجن -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1روزنامه مردم سالاري ، سه شنبه 28 اسفندماه 1380 ، شماره 712شاعران تهران از آغاز تا امروز ، تاليف: مجيد شفق ، ج1 ، تهران: سنايي ، ص 387

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15 منبع :

آقاي مصطفي رحماندوست در سال 1329 در همدان متولد گرديد. پس از پايان تحصيل دوران ابتدائي و متوسطه، تحصيلات عالي خود را در رشت? زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران به پايان رساند، و از سال 1349 تحقيق و نوشتن در مورد ادبيات كودكان را شروع نمود. رحماندوست تابحال مسئوليتهاي مختلفي را در برنامه كودك صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و نشريه پويه بعهده داشته و هم اكنون نيز مدير مسئول مشريات رشد (آموزش و پرورش) است.ترجمه كتاب "نگهبان چشمه " مصطفي رحماندوست بعنوان كتاب سال در دوره اول انتخاب شده است. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي تحصيلات رسمي و حرفه اي : مصطفي رحماندوست پس از پايان تحصيل دوران ابتدائي و متوسطه، تحصيلات عالي خود را در رشت? زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران به پايان رساند، و از سال 1349 تحقيق و نوشتن در مورد ادبيات كودكان را شروع نمود. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : مصطفي رحماندوست تابحال مسئوليتهاي مختلفي را در برنامه كودك صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و نشريه پويه بعهده داشته و هم اكنون نيز مدير مسئول مشريات رشد (آموزش و پرورش) است. جوائز و نشانها : ترجمه كتاب "نگهبان چشمه " مصطفي رحماندوست بعنوان كتاب سال در دوره اول انتخاب شده است. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 اسم من علي اصغر است ويژگي اثر : قصه براي نوجوانان 2 انتظار را د ركوه، درخت و چشمه مي بينم گرد آوري سرودهاي بچه ها در بار? امام زمان عليه السلام مي بينيم 3 بازگشت قصه تاريخي براي كودكان 4 بسوي خانه 5 بلبل خوش آواز 6 جوانه هاي اميد گرد آوري سرودها دربار? انقلاب و جنگ 7 چشمه نور مجموعه شعرهاي سال 55 تا 61 براي كودكان 8 خاله خودپسند دو قصه براي كودكان 9 درسي براي گنجشك ويژگي اثر : قصه منظومه براي كودكان 10 سربداران نمايشنامه 11 علي كوتوله بالاي كمد ويژگي اثر : قصه منظومه براي خردسالان 12 نگهبان چشمه ويژگي اثر : ترجمه يك قصه فلسطيني-برگزيده كتاب سال-اين كتاب قصه اي فلسطيني است. داستان كتاب، فداكاري دختري است بنام سماء كه پاهايش قدرت حركت نداشته و براي خدمت به مردم نگهباني چشمه اي را كه آب ده را تأمين مي كند بعهده مي گيرد و سرانجام براي آگاه ساختن مردم به از حمله دزدان (بوسيله بصدا در آوردن زنگي كه نزديك چشمه آويخته شده)، جان خود را از دست مي دهد و مردم نيز پاس اين فداكاري پرچمي چهار رنگ (پرچم فلسطيني) به ياد او تهيه مي نمايند كه بر بالاي خانه ها نصب مي شود و نشاني از مبارزه با بيگانگان است. -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1www.ketabesal.ir

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)

فرزند منظم‏السلطنه از ملاكین گیلان است. در 1277 در لاهیجان تولد یافت. پس از انجام تحصیلات مقدماتى براى ادامه‏ى تحصیل در رشته‏ى نظام به اروپا رفت. چندى در روسیه و مدتى در فرانسه به تحصیل علوم نظامى اشتغال ورزید و به ایران بازگشت و وارد قزاقخانه شد. بعد از كودتاى 1299 كه كریم‏آقاخان بوذرجمهرى متناوبا ریاست بلدیه تهران را عهده‏دار گردید، نایب‏اول محمدعلى صفارى معاون او بود و در توسعه‏ى شهر تهران و تعریض خیابانها و ایجاد پاركها و میادین، سهمى به سزا دارد. در سال 1311 با درجه‏ى سلطانى، فرمانده نیروى دریائى شد. در حقیقت قرار شد نیروى دریائى را تاسیس كند. پس از آن به اداره‏ى املاك رضاشاه منتقل شد و چندى در صفحات شمال به توسعه‏ى املاك رضاشاه و آبادانى آنها پرداخت. در سال 1318 فرماندار كل گرگان شد و شهر را توسعه داد و در همین سمت درجه‏ى سرهنگى گرفت. در سال 1320 بعد از رفتن رضاشاه به تهران منتقل شد و مدیركل انتظامات وزارت كشور گردید. یك سال بعد كه قوام‏السلطنه رئیس‏الوزراء شد، به مناسبت دوستى و نزدیكى با منظم‏السلطنه، فرزندش سرهنگ صفارى را به ریاست اداره كل نان تهران گماشت. در آن تاریخ نان در تهران و سایر شهرها جیره‏بندى بود و در مقابل كوپن كه به هر كسى داده مى‏شد با زحمت و مرارت زیاد نیم‏كیلو شبیه نان به او مى‏دادند. صفارى تا حدى توفیق یافت وضع نان را در تهران سر و صورت بدهد و از مرگ مردم در اثر گرسنگى جلوگیرى كند. در سال 1322 به مدیركلى غله كشور رسید. در سال 1325 كه قوام‏السلطنه براى بار چهارم به نخست‏وزیرى منصوب شد، صفارى را به ریاست شهربانى گمارد و براى او درجه‏ى سرپاسى گرفت. در پانزدهم بهمن 1327 موقعى كه شاه در مقابل آمفى تئاتر دانشكده‏ى حقوق مورد اصابت چند گلوله واقع شد، صفارى رئیس شهربانى بود و او به سوى ضارب تیراندازى كرد و او را از پاى درآورد. صفارى یك بار دیگر هم رئیس شهربانى شد، بعد به استاندارى مازندران منصوب گردید، مدتى هم شهردار تهران شد. او در ادوار هیجدهم، نوزدهم و بیستم وكیل مجلس شوراى ملى بود. پس از انحلال مجلس بیستم، به استاندارى خوزستان برگزیده شد و چندى بعد تغییر سمت داد و به استاندارى آذربایجان ماموریت یافت و بعد مجددا شهردار تهران گردید. او مجموعا دو بار رئیس شهربانى، دو بار شهردار تهران، سه دوره نماینده‏ى مجلس، سه بار استاندار، و سه دوره سناتور بوده است. و درست 60 سال مصدر كارهاى مختلف و مهم بوده و تمام دولتها از وجود او استفاده كرده‏اند. وى مردى شوخ و محافظه‏كار، پرحرف و سالم بود. نسبت دزدى احدى به او نداد و در كارها سرسختى و مبارزه نشان نمى‏داد. در هیچ یك از مشاغل خود منشاء اثرى نشد. وى در 1367 در تهران درگذشت. (تو 1280 ش)، نویسنده. در لاهیجان به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتى را در مدرسه‏هاى محلى گذراند و بعد در مدرسه‏هاى تربیت و ایران و آلمان تحصیلات خود را به اتمام رساند. سپس وارد مدرسه‏ى بریگاد تیراندازى دیویزیون قزاق گردید و پس از خروج از آن مدرسه، در 1300 ش در ارتش و وزارت كشور عهده‏دار مشاغل مختلفى از جمله: ریاست شهردارى تهران، ریاست كل شهربانى، وكالت مردم لاهیجان در دوره‏هاى هجدهم و نوزدهم و بیستم شد. از آثار وى: «خانى گلیلانى- شرح حال خان احمد»؛ «قربانیهاى محیط».[1]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)

در 1290 ش در شهمیرزاد از قراء سمنان متولد شد. دوران اولیه را در شهر بابل به سر برد و در همانجا گواهینامه دوره‏ى ابتدائى را دریافت كرد. تحصیلات متوسطه را در تهران به اتمام رسانید و در 1312 دیپلم ادبى گرفت و وارد دارالمعلمین عالى شد و در 1315 لیسانس فلسفه و ادبیات فارسى گرفت. پس از انجام خدمت سربازى به دبیرى زبان و ادبیات فارس پرداخت. در عین حال در دوره‏ى دكتراى ادبیات به تحصیل اشتغال ورزید و دكترا دریافت كرد و رساله‏ى خود را تحت عنوان حماسه‏سرائى در ایران نوشت و با درجه‏ى ممتاز مورد تصویب واقع شد و به عنوان دانشیار به تدریس در دانشكده‏ى ادبیات پرداخت و پس از پنج سال توفف در رتبه‏ى دانشیارى به مقام استادى كرسى زبان و ادبیات فارسى منصوب گردید. دكتر صفا از سال 1320 به سمت معاونت و بعد كفالت اداره دانشسراهاى مقدماتى در وزارت فرهنگ برگزیده شد و در 1322 به ریاست اداره تعلیمات عالیه و تعلیمات متوسطه و ریاست دانشسراها منصوب گردید. در همان زمان عضو هیئت مدیره شیر و خورشید سرخ و دبیركلى كمیسیون ملى یونسكو را در ایران عهده‏دار شد و در این سمتها ماموریتهاى زیادى به اروپا پیدا كرد. وى از جوانى شوق و ذوق مطبوعاتى داشت. در 1312 معاون سردبیر مجله‏ى مهر شد و در 1315 سردبیر مجله‏ى مذكور گردید. در 1320 امتیاز مجله‏ى سخن را گرفت و یك سال آن را انتشار داد و بعد از یك سال امتیاز سخن را به دكتر خانلرى واگذار نمود و خود امتیاز روزنامه‏ى شباهنگ را دریافت كرد و چهارسال متوالیا روزنامه را منتشر كرد. مدتى نیز مدیریت مجله‏ى ارتش با او بود و بعد مدیر مجله‏ى ادبى دانشكده ادبیات شد. دكتر صفا مدتى نیز ریاست دانشكده ادبیات را بر عهده داشت. از آثار و تالیفات او مى‏توان كتب زیر را نام برد: حماسه‏سرائى در ایران، تاریخ مختصر تحول نظم و نثر فارسى، تاریخ علوم عقلى در تمدن اسلامى، تاریخ ادبیات در ایران (سه جلد)، گنج سخن، یادنامه خواجه نصیر طوسى، جشن‏نامه ابن‏سینا، ترجمه‏ى مرگ سقراط از آثار لامارتین، مزداپرستى در ایران قدیم، آئین سخن در معانى و بیان فارسى و چندین آثار و تصحیح دیگر. صفا در سال 1378 در خارج از كشور درگذشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : گلزار مشاهیر

روزنامه‏نگار، داستانسرا، مترجم. تولد: 1292، نجف‏آباد. درگذشت: 18 مرداد 1363. ابوالقاسم نجف‏آبادى مشهور به ابوالقاسم پاینده، فرزند رضا، در اصفهان از سال 1301 تا 1309 به تحصیل علوم قدیم (صرف و نحو عربى، فقه اسلامى و فلسفه یونان) پرداخت. خدمت مطبوعاتى خود را از سال 1308 در روزنامه‏ى «عرفان» (اصفهان) آغار كرد. از سال 1311 به تهران آمد و روزنامه‏نگارى را ادامه داد مدت‏ها با روزنامه‏هاى «شفق سرخ» و «ایران» همكارى داشت. مدتى نیز مدیر مجله‏ى «تعلیم و تربیت» بود. در سال 1321 مجله «صبا» را بنیاد نهاد و تا سال 1330 انتشار داد. ضمنا با مجلات دیگر از جمله مجله‏ى «معارف اسلامى» نیز همكارى مى‏كرد. ابوالقاسم پاینده در سال 1336 به سبب ترجمه‏ى قرآن مجید به دریافت جایزه نایل آمده است. از ترجمه‏هاى دیگر او مى‏توان به این عنوان‏ها اشاره نمود: التنبیه و الاشراف (على بن حسین مسعودى، 1349)؛ تاریخ طیرى یا تاریخ الرسل و الملوك (اثر محمد بن جریر طبرى در شانزده جلد، 1352)؛ اسرار نیك‏بختى (اوریزان ماردن، 1333)؛ تاریخ سیاسى اسلام از آغاز ظهور تا انقراض دولت اموى (دكتر حسین ابراهیم حسن، سه جلد، 1318)؛ چرا فرانسه شكست خورد (آندره موروآ، 1319)؛ در آغوش خوشبختى (لرد آورى بورى، 1313)؛ زندگانى محمد (ص) (دكتر محمد حسنین هیكل، دو جلد، 1317)؛ مروج الذهب (از مسعودى، دو جلد، 1344)؛ تاریخ عرب (از فیلیپ حتى، دو جلد، تبریز، 1344)؛ نهج الفصاحه (س) (كلمات قصار حضرت رسول، جلد اول: 1326)؛ سخنان محمد (ص) (كلمات قصار با ترجمه، 1318)؛ عشق و زناشویى (نیكلا حداد، 1335). در سال 1326 به ریاست اداره‏ى تبلیغات برگزیده شد و در دوره‏ى دوم مجلس مؤسسان نامزد نجف‏آباد بود. ابوالقاسم پاینده داستان هم مى‏نوشت. داستان‏هایش تركیبى از خاطره و موعظه‏اند و بیشتر به انتقاد از زندگى ادارى در سال‏هاى پیش از 1320 اختصاص دارند. در چند داستان نیز به نشان دادن جنبه‏هاى مضحك زندگى روستایى و خاطرات دوران كودكى مى‏پردازد. از جمله آثار داستان وى مى‏توان به این عنوان‏ها اشاره نمود: رمان قاتل (اصفهان، 1313)؛ در سینماى زندگى (مجموعه داستان، 1337)؛ دفاع از ملا نصرالدین (1347)؛ جناب آقاى دكتر ریش (1348)؛ مرده كشان جوزان و هفده داستان دیگر (1357)؛ داستان‏هاى برگزیده (1352)؛ و ظلمات عدالت (1354).از آثار دیگر او مى‏توان به دستور نوشتن (اصفهان، 1309) و تمدن اسلام (از مجلدات تاریخ ویل دورانت) اشاره نمود. در 1290 در نجف‏آباد اصفهان متولد شد. تحصیلات جدید و قدیم را به خوبى ادامه داد و به ادبیات زبان فارسى و عربى تسلط پیدا كرد. زبان فرانسه را هم فراگرفت. به خدمت دولت درآمد، ولى كار اصلى او ترجمه و نویسندگى بود و كارهاى ادبى و علمى اولیه‏ى او نشانگر ذوق و تسلط او به زبان فارسى است. چندى در مطبوعات اصفهان به كار ترجمه و نویسندگى اشتغال داشت، بعد به تهران آمد و مدتى به اتفاق على دشتى و عبدالرحمن فرامرزى در اداره‏ى راهنماى نامه‏نگارى شهربانى اشتغال داشت. بعد از 1320 مستقلاً به انتشار مجله‏ى هفتگى صبا كه روزهاى چهارشنبه منتشر مى‏شد مبادرت نمود. این مجله در نوع خود جالب بود و در آن مسائل اجتماعى براى اولین بار در ایران به طور عریان مطرح مى‏شد. حتى از لحاظ چاپ عكس‏هاى لخت و نیمه‏لخت نیز بى‏سابقه بود. داستان‏هاى عشقى كه تحریك‏كننده‏ى جوانان است، هر هفته با آب و تاب تمام انتشار مى‏یافت. مخصوصاً عكس‏هاى ستارگان معروف سینما همه هفته روى جلد و داخل صفحات، و اخبار سینمایى جلب توجه مى‏كرد. این مجله خیلى زود با استقبال روبرو شد و تیراژ آن سرسام‏آور بالا رفت و مدیر آن از لحاظ اجتماعى موقعیتى پیدا كرد؛ مخصوصاً تبلیغات مجله هم بى‏سابقه و جالب بود. مجله‏ى صبا در عین حال مخالفین سرسختى هم داشت و با تمام قدرت مى‏خواستند از انتشار آن جلوگیرى كنند، ولى میسر نمى‏شد. مجله‏ى صبا چندین سال انتشار مى‏یافت تا تدریجاً تازگى خود را از دست داد و تعطیل شد. پاینده در بین مردم وجهه‏ى زیادى نداشت و دشمنان سرسختى پیدا كرده بود. نسبت‏هائى به او دادند. هرچه تلاش كرد بدنامى مجله را از خود دور كند، نشد. سرانجام به ترجمه‏ى قرآن پرداخت و ترجمه‏اى از قرآن به دست داد كه در زمان خود بهترین ترجمه‏ى فارسى بود. در دوره‏ى بیست و یكم پس از چندین سال تلاش، نماینده‏ى نجف‏آباد شد. در مجلس تك‏روى كرد. گاهى عوام‏فریبى مى‏كرد. پس از آن دوره، دیگر به مجلس راه نیافت، از او كتاب‏هاى زیادى انتشار یافته است كه هر یك در حوزه‏ى خود درخور توجه است. ترجمه‏هاى او روان است. ترجمه‏ى كتاب در آغوش خوشبختى یكى از ترجمه‏هاى سلیس اوست. حیات محمد (ص) و ترجمه‏ى كلمات حضرت رسول (ص) تحت عنوان نهج‏الفصاحه از دیگر كارهاى علمى و ادبى او مى‏باشد. مهمترین كار پاینده، ترجمه‏ى قرآن و ترجمه‏ى تاریخ طبرى در 16 مجلد است. پاینده قصه و طنز نیز مى‏نوشت. در 73 سالگى در تهران درگذشت. از وى كتابخانه‏ى معظمى باقى ماند كه غالب كتب آن به زبان‏هاى فرانسه و عربى بود. ظاهراً این كتابخانه از طرف وراث به فروش رفت و گویا على‏رغم میل صاحب آن، در اختیار مؤسسات دانشگاهى و علمى قرار نگرفت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 8 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 697 ق)، نویسنده، مورخ و شاعر. در ولایت شبانكاره‏ى فارس به دنیا آمد و پس از كسب كمالات به شاعرى پرداخت. وى مداح خواجه غیاث‏الدین محمد بن رشیدالدین فضل‏اللَّه، وزیر سلطان ابوسعید بهادرخان (آخرین پادشاه مغول) بود و قصایدى در مدح او سرود. از آثار وى مى‏توان از كتابى به نام «مجمع الانساب» نام برد كه تألیف آن را در 733 ق آغاز نمود و در 736 ق به پایان برد و آماده‏ى تقدیم به سلطان ابوسعید (م 736 ق) كرد و به همین قصد كتاب را در اختیار خواجه غیاث‏الدین محمد نهاد در همین زمان سلطان ابوسعید درگذشت و با دگرگونى دولت ایلخانى، خواجه غیاث‏الدین نیز به قتل رسید و ربع رشیدى به غارت رفت كه در این میان كتاب محمد شبانكاره‏اى هم مفقود شد. به همین سبب او دوباره به تألیف كتاب پرداخت و در 743 ق آن را به اتمام رساند و وقایع مربوط به اواخر عهد ابوسعید را نیز بر آن افزود.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1289 ش)، مترجم و نویسنده. وى قبل از مسافرت به آمریكا مدت ده سال در وزارت فرهنگ به معلمى و خدمات فرهنگى مشغول بود. در آمریكا به تكمیل تحصیلات خود در رشته‏ى آموزش و پرورش پرداخت و از دانشگاه كلمبیا فارغ‏التحصیل شد و در ضمن در دبیرخانه‏ى سازمان ملل متحد به كار مشغول گشت. وى سپس به دانشگاه تهران منتقل شد و به استادى رسید و مدتى نیز ریاست دانشگاه مشهد را عهده‏دار بود. از آثار وى: «تاریخ صنایع ایران، باستانشناسى،ترجمه؛ «جرج واشنگتن كارو»، ترجمه؛ «راهنماى صنایع اسلامى»، ترجمه؛ «طوفان»،ترجمه؛ «فسلفه‏ى تاریخ»، ترجمه؛ «روش آموزش و پرورش در چند كشور: انگلستان، سویس و مصر»؛ «كتاب انگلیسى»، براى دوره‏ى دبیرستان، به مشاركت على پاشا صالح.[1] مترجم. تولد: 1298. درگذشت: مرداد 1363. عبدالله فریار، میرزا آقاخان عصر انقلاب (وكیل مجلس از اردبیل در دوره‏هاى پنجم و ششم از خلخال)، بود كه روزنامه‏اى به همین نام یعنى «عصر انقلاب»، منتشر مى‏كرد. تحصیلات وى در ایران و آمریكا صورت گرفته است. وى قبل از مسافرت به آمریكا مدت ده سال در وزارت فرهنگ به معلمى و خدمات فرهنگى مشغول بود. در آمریكا به تكمیل تحصیلات خود در رشته‏ى فارغ‏التحصیل شد و در ضمن در دبیرخانه‏ى سازمان ملل متحد كار مى‏كرد. در موقعى كه سازمان مزبور خواست اداره‏ى اطلاعات را تأسیس كند، او را به ریاست آن انتخاب كرد. از آثار اوست: تاریخ صنایع ایران (كریستى ویلسن، 1317)؛ دكتر جرج واشنگتن كارو (شرلى گراهام و جرج لیپكم، 1332)؛ راهنماى صنایع ایران (م. س. دیماند، 1336)؛ روش آموزش و پروش در چند كشور؛ انگلستان و سوییس و مصر (ترجمه، 1320)؛ طرز اداره آموزشگاه (1317)؛ طوفان (جرج ر. استوارت)؛ فلسفه تاریخ (امرى نف، 1340)؛ كتاب انگلیسى (با مشاركت على پاشا صالح براى سال ششم دبیرستان‏ها، 1323)؛ تخت جمشید (رایش اشمیت، ترجمه با همكارى دیگران، 1342)؛ مردم‏شناسى ایران (هنرى فیلد، 1343)؛ معمارى اسلامى ایران در دوره‏ى ایلخانان (دونالد ویلبر، 1346). فرزند میرزا آقاخان عصر انقلاب، در 1288 متولد شد. تحصیلات ابتدائى و متوسطه را در تهران به پایان رسانید و براى ادامه تحصیلات به انگلستان رفت. ابتدا لیسانس زبان و ادبیات انگلیسى و اقتصاد از دانشگاه لندن گرفت، سپس عازم آمریكا گردید و از دانشگاه كلمبیا فوق‏لیسانس در علوم‏تربیتى دریافت كرد. آنگاه تحصیلات خود را در همان دانشگاه ادامه داد و درجه‏ى دكتراى علوم تربیتى گرفت و به ایران بازگشت. چندى در دانشسراى عالى به استادى اشتغال داشت، مدتى هم بازرس فنى وزارت فرهنگ بود. در سال 1334 در حكومت علاء مدیركل اداره تبلیغات و معاون نخست‏وزیر شد. پس از سقوط كابینه‏ى علاء به دعوت سازمان ملل به آمریكا رفت و ریاست اداره‏ى آموزش را در سازمان ملل عهده‏دار شد. از مشاغل دیگر وى نمایندگى سازمان ملل با سمت دبیركلى در پاكستان بود. در آفریقاى شرقى و نیجریه نیز داراى همان سمت بود. پس از این ماموریت به ایران بازگشت و به معاونت وزارت علوم و آموزش عالى منصوب گردید. مدتى هم ریاست دانشگاه فردوسى را عهده‏دار بود. آخرین سمت وى در ایران قائم مقامى دبیركل كمیته‏ى ملى پیكار جهانى با بیسوادى بود. آثار زیادى از اعلم از تالیف و ترجمه از او باقى مانده است كه بخشى از آنها عبارتند از: تاریخ صنایع ایران، تخت جمشید، راهنماى صنایع اسلامى، مردم‏شناسى ایران و روش آموزش در چند كشور. دكتر عبدالله فریار در سال 1356 درگذشت.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1347 -1254 ش)، نویسنده و مترجم. مشهور به مترجم همایون. در اصفهان به دنیا آمد. پس از فراگیرى مقدمات، در زادگاهش، براى تحصیل عربى و مبانى طب به تهران آمد. وى سفرى به استانبول كرد و پس از بازگشت در مدرسه‏ى دارالفنون به فراگیرى زبان فرانسه و ریاضیات پرداخت و بعد وارد وزارت فرهنگ شد و كار خود را با سرپرستى دبستان دانش و آموزگارى زبان و ریاضى در مدرسه‏ى كمالیه شروع كرد. او مدارس بسیارى را تأسیس نمود. عمده مشاغل وى عبارتند از: ریاست معارف زنجان، بازرسى عالى فرهنگ، ریاست مدرسه‏ى معقول و منقول چهارباغ اصفهان، سرپرستى مدرسه‏ى ارامنه در جلفا و سرپرستى آموزشگاههاى زرتشتیان تهران. او سرانجام در تهران درگذشت. از آثار وى: «اصول جبر و مقابله»؛ «حساب مقدماتى»؛ «حساب سال اول»؛ «حساب مظفرى»؛ «حساب نوین»؛ «حل المسائل جبر»؛ «هندسه»؛ «علم الاشیاء»؛ «جغرافیاى رهنما»؛ «دستور دانش»؛ «باستان‏نامه»؛ «ایرانى كه من شناخته‏ام»، ترجمه؛ «ربنسن سویس»، ترجمه؛ «سفرنامه از خراسان تا كشور بختیارى»، ترجمه؛ «سفرنامه مادام دیو لافوآ»، ترجمه.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)

(تو 1285 ش)، مورخ، مترجم و نویسنده. در تهران به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات عالى در مدرسه‏ى علوم سیاسى و دانشكده‏ى حقوق در 1314 ش وارد خدمت وزارت فرهنگ شد و چند سال بعد ریاست فرهنگ مازندران را به عهده گرفت. بعد از آن مشاغل مختلفى را عهده‏دار شد، از جمله: ریاست دبیرستان، كفالت اداره‏ى اوقاف، ریاست دفتر وزارتى، ریاست دانشكده‏ى كشاورزى. در 1322 ش به نمایندگى ملجس انتخاب گردید. از آثار وى: «تاریخ قرن نوزدهم»، ترجمه؛ «دوره‏ى تاریخ عمومى»؛ «راههاى پیشرفت اقتصادى»، ترجمه؛ «فروغ زندگى، پرورش افكار سالمندان و دانش‏آموزان».[1] در 1285 تولد یافت. پس از انجام تحصیلات مقدماتى وارد مدرسه‏ى عالى سیاسى شد و درجه‏ى لیسانس گرفت. خدمات ادارى را از وزارت فرهنگ آغاز كرد. چندى رئیس دفتر وزارتخانه بود، بعد رئیس اداره تعلیمات سالمندان و رئیس تعلیمات عمومى شد. در تالیف كتب درسى هم مداخله داشت. در دوره‏ى چهاردهم در 1322 از دزفول به نمایندگى مجلس انتخاب گردید. در دوره‏ى پانزدهم توفیقى پیدا نكرد. چندى سمت مشاورى در وزارت فرهنگ داشت تا اینكه در 1326 هنگام نخست‏وزیرى ابراهیم حكیمى، به معاونت پارلمانى و ادارى نخست‏وزیر تعیین گردید. در انتخابات دوره‏ى شانزدهم مجددا از دزفول انتخاب گردید و در تصمیمات خود در مجلس از دكتر مصدق پیروى مى‏كرد و در آراء خود نظر استصوابى او را مى‏گرفت. به همین دلیل مورد توجه او قرار گرفت و به دوران نخست‏وزیرى‏اش او را با سمت وزیرمختار رایزن اقتصادى ایران در ایتالیا نمود. فرهودى در این سمت با حكومت مصدق همراهى و همكارى داشت مقالاتى در تایید دكتر مصدق در مطبوعات خارج و داخل انتشار مى‏داد. در اواخر حكومت مصدق، با كسب مرخصى به تهران آمد. روزنامه‏هاى باختر امروز و اطلاعات را اداره مى‏كرد. تمام مقالات تند روزنامه‏ها به قلم او بود. پس از 28 مرداد از شغل خود به طور موهن و زننده‏اى بركنار شد. به تهران آمد و به حال انزوا مى‏زیست. سرانجام سوراخ دعا را پیدا كرد. دولت از سر تقصیرات او گذشت و به وى شغلى دادند و به معاونت پارلمانى وزارت كشور منصوب شد. چند سالى در آنجا بود تا كنار رفت. چندى بیكار ماند تا اینكه در انتخابات انجمن شهر تهران با كمك حزب ایران‏نوین به عضویت انجمن برگزیده شد. در نخستین جلسه به اتفاق‏آراء رئیس انجمن شهر شد و بین وى و شهردار وقت تهران نزدیكى و دوستى زیادى ایجاد شد و به غالب كشورهاى درجه اول دنیا مسافرت كردند. فرهودى از زمانى كه در اروپا اقامت داشت، در دانشگاه سورین ثبت‏نام نمود و دكتراى اقتصاد دریافت كرد. وى مردى دانشمند و محقق بود. از جوانى با مطبوعات همكار داشت. عباس مسعودى مدیر روزنامه‏ى اطلاعات در روزهاى آخر زمامدارى دكتر مصدق، روزنامه را به فرهودى سپرده بود و خود در اروپا به سر مى‏برد. فرهودى مقالات تندى علیه شاه و به نفع مصدق انتشار مى‏داد. بعد از 28 مرداد 1332، فرهاد دادستان فرماندار نظامى وقت، عباس مسعودى را براى اداى توضیحات به دفتر خود احضار كرد و علت انتشار آن مقالات را جویا شد. چون جواب قانع‏كننده‏اى نتوانست دریافت كند، او را مورد ضرب و شتم قرار داد و اهانتها به او كرد. از تالیفات ایشان تاریخ عمومى ایران را در سه جلد، ترجمه‏ى تاریخ قرن نوزدهم در دو جلد، و ترجمه‏ى كتاب راه‏هاى پیشرفت اقتصادى را مى‏توان نام‏برد. وى مدتها در دانشسراى عالى جغرافیاى اقتصادى تدریس مى‏كرد. فرهودى داماد وحیدالملك شیبانى بود.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 11 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1121 ق)، نویسنده، طبیب و شاعر، متخلص به عالى. ملقب به نعمت‏خان و بعد مقرب‏خان و سرانجام دانشمندخان. وى در هندوستان به دنیا آمد و در كودكى به همراه پدر خویش به شیراز رفت و در آن جا به تحصیل پرداخت. پس از چندى به هندوستان بازگشت و در خدمت ملا شفیعاى یزدى به تلمذ پرداخت. عالى كه از طب و دیگر دانشهاى زمان سررشته داشت، در بدو امر، خكیم تخلص مى‏كرد ولى به اشاره استاد خود، ملا شفیعا، عالى تخلص نمود. وى در نظم و نثر نیز توانا بود و به سفارش بهادرشاه، فرزند اورنگ زیب، به تحریر «شاهنامه» مشغول شد، ولى اجل مهلتش نداد كه آن را به اتمام برساند. از آثارش: «مثنوى من و سلوى»،به فارسى، در اخلاق؛ مثنوى «سخن عالى»، در 4200 بیت؛ تفسیر «نعمت عظمى»؛ به فارسى؛ «روزنامه محاصره‏ى حیدرآباد»؛ «جنگ‏نامه‏ى» اعظم‏شاه و بهادرشاه، دو فرزند اورنگ زیب؛ منشآت «حسن و عشق»؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1288 ش)، نویسنده و استاد دانشگاه. در تهران به دنیا آمد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایى و متوسطه و مدرسه حقوق، در 1311 ش به فرانسه اعزام و در آنجا به دریافت لیسانس حقوق و درجه‏ى دكترى در رشته‏ى اقتصاد و حقوق عمومى نایل شد. عالمى در ضمن تحصیل حقوق، مدرسه‏ى علوم سیاسى پاریس را نیز طى كرد و پس از آن به ایران مراجعت نمود و در 1320 ش تدریس علم اقتصاد به وى محول گردید. اثرش: «علم مالیه»، برنامه سال اول دانشكده‏ى حقوق و علوم سیاسى و اقتصادى.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1371 -1285 ش)، نویسنده و شاعر، متخلص به شهره. در شهر قم به دنیا آمد. علوم جدید و قدیم را در زادگاهش فراگرفت. از جوانى به مطالعه‏ى طریقتها و مذاهب مختلف پرداخت و در این باره تحقیقات بسیار كرد. در بیست و یك سالگى نتیجه‏ى مطالعات خود را در این زمینه به رشته تحریر كشید و آن را به نام «اندرزنامه» موسوم ساخت كه تاكنون طبع و نشر نشده است. وى در اداره‏ى پست قم به خدمت مشغول شد و سرانجام بازنشسته شد. شهره، شاعرى باذوق بود كه در شعر بیشتر به جنبه‏ى رآلیست آن توجه داشت. همچنین با قرآن و مفاهیم آن آشنایى داشت و به قول صاحب «سخنوران نامى معاصر ایران» بیشتر قرآن را از حفظ داشته است. از آثار وى: «نسرین و آزاد»، شعر؛ «عالم انتقام»، شعر؛ «اندیشه‏هاى من یا دامنه‏هاى خیال»، شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1288 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. در كاشان متولد شد، پس از پایان تحصیلات ابتدایى، دوره‏ى متوسطه را در دارالمعلمین خواند. مدتى مسئولیت اداره‏ى روزنامه‏ى «اتحادیه» را به عهده داشت. اثر او: «دختران بدبخت»، در دو مجلد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س چهاردهم ق)، نویسنده، روزنامه‏نگار و شاعر، متخلص به ایراندخت. وى در كاشمر متولد شد. تحصیلات خود را تا اخذ گواهینامه‏ى دكترا ادامه داد و مدت سه سال «روزنامه‏ى رستاخیز» را در تهران منتشر كرد و به عنوان وابسته فرهنگى و مطبوعاتى ایران در پاریس، به خدمت مشغول شد. ایراندخت از طبعى موزون بهره‏مند بود و به نیكى شعر مى‏سرود. از آثار او: «آب على»؛ «دختر تیره‏بخت».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 11 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(ز 1103 ق)، نویسنده. از معاصران شاه سلیمان بود كه در سال 1103 ق از تالیف كتاب مشروح فارسى در داروشناسى به اسم «مصباح الخزائن و مفتاح الدفائن» فراغت یافت و آن را به نام آن پادشاه درآورد. این كتاب از یك مقدمه و پنج مقاله و یك خاتمه تشكیل شده و هر یك از آنها چند فصل است. البته این كتاب غیر از كتاب دیگرى به همین نام از حاج زین‏العطار صاحب «اختیارات بدیعى» است. از آثار دیگر وى: «عین الحیوه»، به فارسى در شناخت سودمندیهاى چوب چینى؛ «تحفه سلیمانى»، به فارسى در پزشكى كه آن را در یك مقدمه و دو مقاله به سال 1079 ق به نام شاه سلیمان تالیف كرد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1302 ق)، ادیب و نویسنده. وى در مشهد متولد شد. بعد از فراگیرى مقدمات عربى و ادبى به حوزه‏ى درس میرزا عبدالجواد ادیب نیشابورى وارد شد و به مدت چهار الى پنج سال از محضر وى بهره گرفت. همچنین در محضر آخوند ملاعلى تونى علم فقه و اصول را نیز آموخت. ادیب هروى پس از اتمام تحصیلات در سال 1325 ق با سمت معلمى در مدارس مشهد به كار پرداخت. آثار به جاى مانده از او: «احسن القصص»؛ «تاریخ انقلاب طوس»؛ «حدیقة الرضویه» «دستور حسن»؛ «صرف متوسط»؛ «نحو مقدماتى»؛ «تاریخ پیدایش مشروطیت».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

عبدالله رازي, نويسنده, روزنامه نگار و شاعر در سال 1273 هجري شمسي در همدان به دنيا آمد.پس از تحصيلات مقدماتي در ايران, به هندوستان و از آنجا به پاريس رفت و موفق به دريافت ليسانس در رشته حقوق شد, سپس به مصر عزيمت كرد و به نشر مجله هاي «رستاخيز», «سودمند» و «عصر پهلوي» پرداخت. او پس از مراجعت به ايران, به استخدام وزارت كشور درآمد و به تدريس تاريخ ايران پرداخت .رازي در اوشان تهران در سال 1334 هجري شمسي درگذشت و در ابن بابويه دفن شد. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي گرايش : نويسنده, روزنامه نگار و شاعر والدين و انساب : عبدالله رازي, فرزند ابراهيم است. تحصيلات رسمي و حرفه اي : عبدالله رازي پس از تحصيلات مقدماتي در ايران, به هندوستان و از آنجا به پاريس رفت و موفق به دريافت ليسانس در رشته حقوق شد, زمان و علت فوت : عبدالله رازي در اوشان تهران در سال 1334 هجري شمسي درگذشت و در ابن بابويه دفن شد. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : عبدالله رازي پس از اخذ ليسانس خود از پاريس ،به مصر عزيمت كرد و به نشر مجله هاي «رستاخيز», «سودمند» و «عصر پهلوي» پرداخت. وي با روزنامه‌هاي «حبل‌المتين», «ايرانشهر», و «فرهنگستان» نيز همكاري ميكرد. پس از مراجعت به ايران, مجله «سودمند» و روزنامه «آزاد شرق» را براي مدت كوتاهي منتشر كرد. او به استخدام وزارت كشور درآمد و به تدريس تاريخ ايران پرداخت مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : آزاديِ شَرْق، نشريه‎اي هفتگي، به مديريت عبدالله رازي كه از سال 1324ش در تهران منتشر مي‎شد. شماره‎هاي سال اول آن (1-30، به استثناي شماره‎هاي 15 و 20) و سال دوم (31-51) و سال سوم (56-78) در آرشيو كتابخانة مركزي دانشگاه تهران باقي است. در آخرين شمارة موجود، نام اكبر مسعودي شيرازي به عنوان مديرمسئول آن ياد شده است. آزادي شرق بيان‎كنددة نظرات سياسي و اجتماعي رازي است كه در مجموع، نوعي التقاط افكار سوسياليستي و سلطنت‎طلبي بود. اين نشريه مدتي توقيف شد و يك چند به نام آزادي خلق منتشر گرديد چگونگي عرضه آثار : عبدالله رازي شعر نيز ميسرود; اشعار وي در كتابهاي ادبي و مجلات آن روزگار چاپ شده است.عبدالله رازي داراي تأليفاتي در تاريخ و ادبيات (شعر و نمايشنامه‎نويسي) است. وي قبلاً مجلة سودمند را در قاهره به زبان فارسي منتشر مي‎كرد كه بعدها به رستاخيز، و سپس عصر پهلوي تغيير نام داد.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 15 منبع :

دكتر حسن ذوالفقاري در سال 1345 در دامغان بدنيا آمد.وي داراي دكتري رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران در سال 1375 و استاديار دانشگاه تربيت مدرس مي باشد.ايشان برگزيده رتبه دوم پژوهشهاي كاربردي در نوزدهمين جشنواره بين المللي خوارزمي سال 1384 است. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي گرايش : زبان و ادبيات فارسي والدين و انساب : حسن ذوالفقاري از نوادگان ذوالفقارخان حاكم منطقه قومس و از فرماندهان و معتمدان فتحعلي شاه قاجار است. خاطرات کودکي : دوران كودكي حسن ذوالفقاري مثل تمام كودكان با بازي سپري شد.كتاب و كتابخاني را با راهنمايي هاي معلم كلاس سوم ابتدايي ،سركار خانم كلانتري شروع كرد.دوران راهنمايي و متوسطه ايشان با وقوع انقلاب اسلامي مقارن بود از آن جهت به سوي كتابهاي مذهبي سوق يافت .دكتر ذوالفقاري از ماندگارترين خاطرات كودكي همان بازي هاي كودكانه و سرخوشي هاي آن دوران ياد مي كند. اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : حسن ذوالفقاري در خانواده اي متوسط و مذهبي متولد شد. پدرش داراي شغل آزاد بود. تحصيلات رسمي و حرفه اي : حسن ذوالفقاري تحصيلات ابتدايي ، راهنمايي و متوسطه را در شهر محل زادگاهش به پايان رساندو در رشته فرهنگ و ادب ديپلم خود را اخد كرد.تحصيلات دانشگاهي ايشان به ترتيب زير است: - كارشناسي رشته زبان و ادبيات فارسي(دبيري) از دانشگاه بين المللي امام خميني در سال 1368 - كارشناسي ارشد رشته زبان و ادبيات فارسي(پژوهشي و آموزشي) از پژوهشگاه علوم انساني در سال 1370 - دكتري رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران در سال 1375 عنوان پايان نامه كارشناسي ارشد وي با استاد راهنمايي دكتر مظاهر مصفا به شرح زير است: " بحر طويل فارسي و بحر طويل سرايان" عنوان پايان نامه دكتري دكتر ذوالفقاري با استاد راهنمايي دكتر مظاهر مصفا : " شرح احوال آثار و افكار معروف كرخي" خاطرات و وقايع تحصيل : دوران تحصيل حسن ذوالفقاري مصادف با وقوع انقلاب اسلامي و همراه با راهپيمايي هاي شكوهمند مردم بود.وي همچنين شاهد جنگ تحميلي حق بر باطل بوده و در اين جبهه ها حضور فعال داشته است. فعاليتهاي ضمن تحصيل : حسن ذوالقاري ضمن تحصيل در انجمن هاي اسلامي ، علمي و دانشجويي عضويت داشتند.وي همچنين در راه اندازي نمايشگاههاي كتاب همكاري مي كرد.در دوران تحصيلات تكميلي با بنياد دايره المعارف اسلامي همكاري مي كرد و كم كم به مطبوعات رو آورد و نگارش مقاله ،سردبيري هفته نامه كوير در استان سمنان را بر عهده گرفت. استادان و مربيان : دكتر شفيعي كدكني ،دكتر مظاهر مصفا،دكتر علي شيخ الاسلامي ،دكتر زرين كوب ، دكتر محمدعلي اسلامي ندوشن ، دكتر اسماعيل حاكمي ، دكتر جليل تجليل ،دكتر سيد جعفر شهيدي ،دكتر غلامحسين يوسفي ( از استادان دانشگاه ) ،حسين معلم و پرويز ارسطو (دبير دبيرستان) از دبيران و استان حسن ذوالفقاري مي باشد. هم دوره اي ها و همکاران : دكتر محمد رضا شندي ، دكتر محمد عزوم، دكتر حسين داودي ، دكتر ابراهيم خدايار ،دكتر ناصر نيكوبخت،دكتر روح الله هادي، دكتر غلامحسين زاده، دكتر حسين پاشيده ،دكتر قبادي و دكتر بيگدلي و غيره از همدوره ايهاو همكاران حسن ذوالفقاري هستند. همسر و فرزندان : حسن ذوالفقاري در سال 1370 با سركار خانم فرحناز مفيدي (كارشناسي رشته زبان و ادبيات انگليسي و همكارش) ازدواج كردو حاصل اين ازدواج دوفرزند يكي پسر بنام سينا (17 ساله) و ديگري زهرا (13 ساله) است. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : سوابق شغلي حسن ذوالفقاري : 1. دبير آموزش و پرورش دامغان ( از سال 1368 تا سال 1370) 2. انتقال به سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي كتب درسي ( از سال 1371 – 1383) 3. عضويت هيأت علمي دانشگاه تربيت مدرس عضويت در مجامع علمي : 1- عضو مدخل نگاران بنياد دايرة المعارف اسلامي 2- عضو شوراي پژوهشي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي تا سال 1381 3- عضو كميتة علمي المپياد ادبي 4- عضو هيأت علمي مجمع علمي آموزش زبان و ادبيات فارسي (از سال 1375 تاكنون) 5- عضو شوراي گسترش زبان و ادبيات فارسي -6 همكاري با شوراي بررسي متون (داوري) 7- عضو كميته كار شوراي زبان فارسي و فن‌آوري اطلاعات (معاونت پژوهشي وزارت ارشاد) 8 – عضو شوراي علمي مركز تحقيقات زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تربيت مدرس 9- عضو انجمن علمي ويراستاران ايران 10- عضو انجمن مطالعات ايران شناسي (كرمان) 11-عضو انجمن صنفي روزنامه نگاران 12-عضو هيأت رييسه انجمن استادان زبان و ادبيات فارسي 13-عضو انجمن روزنامه نگاران مسلمان 14-عضو صندوق هنرمندان،مصنفان،نويسندگان داوري مجلات علمي : 1- فصلنامه رشد آموزش زبان ادب فارسي 2- مجلة فرهنگ مردم به سردبيري سيد احمد وكيليان 3- دو، فصلنامه پژوهشي پژوهشكده علوم انساني و اجتماعي جهاد دانشگاهي 4- فصلنامه پژوهشي ادبي انجمن زبان و ادبيات فارسي فعاليتهاي آموزشي : دروس ارائه شده توسط حسن ذوالفقاري : 1- دروس تخصصي رشته ادبيات 2- فارسي عمومي 3- آموزش ويراستاري ، گزارش نويسي، مكاتبات اداري 4-ادبيات عامه مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : دكتر ذوالفقاري يكي از بانيان بنياد مطالعات زبان و ادب عامه (در حال تاسيس) و دفتر تدوين ضرب المثل هاي فارسي (تاسيس از سال 1380) مي باشد. ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : ساير فعاليتها حسن ذوالفقاري به شرح زير است: الف) همكاري با مطبوعات كيهان انديشه ، 1365 تا 1372 كيهان فرهنگي، آينده، ادبستان مجله ادبيات داستاني، كتاب ماه، اهل قلم، فرهنگ قومس مجله ادبيات داستاني، كتاب ماه، اهل قلم، فرهنگ قومس آيينه ميراث، مجلات رشد، كتاب ماه، ادبيات فلسفه، 1370 تاكنون عضو هيأت تحريريه هفته نامه كوير از سال 1378-1370 مدير داخلي رشد زبان و ادب فارسي از سال1371 تاكنون ب) توليد مواد كمك آموزشي و فن آوري آموزشي 1- مدير علمي و نويسندة CD شاهنامة فردوسي (شامل انيميشن، نقالي، موسيقي، داستان خواني، ساده سازي، بازنويسي و . . .) مؤسسه تبليغاتي حور –كانون انفورماتيك 2- نوارهاي آموزش زبان فارسي پيش دانشگاهي، نويسنده و مدير علمي، دفتر تكنولوژي آموزشي وزارت آموزش و پرورش(9 نوار صوتي) 3- گزارش نويسي، نوار ويدئويي 180 دقيقه آموزش اصول گزارش نويسي براي مديران سراسر كشور، 1376، سازمان مديريت دولتي 4- نويسندة متن و محقق فيلم (خورشيد برنيزه) گزارش عزاداري‌هاي دامغان، به سفارش شبكه سحر و دوم 5- محقق و مديرعلمي اطلس مصور دامغان شامل 2000 قطعه عكس با زيرنويس فارسي و انگليسي 6- مشاور توليد نرم افزار آموزش فارسي اول ابتدايي، شركت نرم افزار 7- مدير علمي و تهيه كننده نرم افزارهاي آموزشي كتاب هاي دوره دبيرستان (13 لوح فشرده) همفکران فرد : از همفكران حسن ذوالفقاري مي توان به افراد زير اشاره كرد: 1- دكتر مظاهر مصفا ، استاد گروه ادبيات ، دانشگاه تهران 2- دكتر شفيعي كدكني ، استاد گروه ادبيات ، دانشگاه تهران 3- دكتر تقي‌پور نامداريان ، استاد پژوهشگاه علوم انساني آرا و گرايشهاي خاص : زمينه هاي مورد علاقه تحقيقاتي حسن ذوالفقاري به قرار زير است : 1- فرهنگ مردم 2- ادبيات داستاني 3- آموزش زبان فارسي جوائز و نشانها : دكتر حسن ذوالفقاري تا كنون 17 جايزه و لوح تقدير از جشنواره ها ي داخلي و خارجي دريافت داشته است.از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره كرد: 1- برگزيده ي نوزدهمين جشنواره ي بين المللي خوارزمي،1384(فارسي بياموزيم) 2- برگزيده ي پنجمين جشنواره ي كتاب هاي رشد ،1384(كتاب كار و راهنماي زبان فارسي دوم دبيرستان) 3- برگزيده ي چهارمين جشنواره ي كتاب هاي رشد،1383(كتاب كار بخوانيم و بنويسيم اول دبستان) 4-برگزيده ي كتاب تقديري كتاب سال،1384(فارسي بياموزيم) 5- برگزيده سومين جشنواره كتابهاي كمك آموزشي ،تقدير از تاليف كتاب كار انشا و نگارش 6- برگزيده پنجمين جشنواره كتابهاي كمك آموزشي سپاس از تاليف كتاب زبان فارسي 1 7- برگزيده چهارمين جشنواره كتابهاي كمك آموزشي تقدير از تاليف كتاب كار بخوانيم و بنويسيم 8- برگزيده مؤلفان استان سمنان در سال 1386 براي تاليف كتاب زبان و ادبيات فارسي چگونگي عرضه آثار : مقالات علمي چاپ شده در مجلات علمي و پژوهشي : 111 مقاله مقالات ارائه شده در مجامع علمي : 8 مقاله طرحهاي تحقيقاتي اجرا شده و در دست اقدام :8 مقاله كتاب (نگارش يا ترجمه) :26 كتاب تعداد عناوين پايان نامه ها كارشناسي ارشد :9 پايانامه سفرهاي خارجي حسن ذوالفقاري : 1- سفر به اتريش، بازديد از فعاليتهاي مدارس ايراني، 1380 2- سفر به نيويورك ، شركت در پنجمين همايش شوراي گسترش زبان فارسي در آمريكاي شمالي ، نيوجرسي ، 1380 3- سفر به چين، بازآموزي استادان فارسي كرسي‌هاي فارسي دانشگاههاي چين، 1383 -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 ادبيات عاميانه ايران (مجموعه مقالات دكتر محجوب) ويژگي اثر : نشر چشمه، چاپ سوم، 1384 2 بديع الزمان نامه(تصحيح) ويژگي اثر : نشر چشمه(دردست چاپ) 3 بهرام و گلندام (تصحيح) ويژگي اثر : (در دست چاپ) 4 پيغام اهل راز ويژگي اثر : انتشارات پويش معاصر، 1380 5 چاه وصال (تصحيح و تحليل و پژوهش) ويژگي اثر : سراينده ميرزا احمد سند، تهران ، اهل قلم 1375 6 چهل داستان كوتاه از چهل نويسنده معاصر، ويژگي اثر : تهران، انتشارات نيما، 1378، چاپ سوم، 1384 7 حافظ به روايت شهريار ويژگي اثر : تهران ، چشمه ، 1381 8 حافظ قدسي ويژگي اثر : انتشارات پويش معاصر، 1380 9 حسن و دل (تصحيح) ويژگي اثر : (در دست چاپ) 10 خورشيد آفرين و فلك ناز(تصحيح) ويژگي اثر : نشر چشمه(دردست چاپ) 11 داستان‌هاب امثال ويژگي اثر : نشر مازيار، 1384 12 در قلمرو آموزش زبان وادبيات فارسي ويژگي اثر : تهران، مجمع علمي آموزش زبان و ادبيات فارسي ، سازمان پژوهش وزارت آموزش و پروش ، 1377 13 راهنماي درست نويسي ويژگي اثر : وزارت جهاد كشاورزي، 1383 14 زبان و ادبيات عمومي (فارسي عمومي مراكز تربيت معلم و دانشگاه‌هاي كشور) ويژگي اثر : چاپ اول 1378، چاپ سي و سوم، 1384، نشر چشمه 15 سردلبران ويژگي اثر : نشر مازيار، 1385 16 فارسي بياموزيم، (آموزش فارسي به ايرانيان خارج از كشور) ويژگي اثر : جلد، انتشارات مدرسه به همراه نوار و CD 17 فرهنگ جامع ضرب المثل‌هاي فارسي (موضوعي – كليد واژه‌اي) ويژگي اثر : انتشارات مازيار، ( در دست چاپ) 4 جلد 18 فرهنگ دانش آموز، ويژگي اثر : تهران، نشر استادي، 1378 19 قاف غزل ويژگي اثر : نشر چشمه، 1383 20 كتاب كار انشا و نگارش و ويرايش (2 جلد) ويژگي اثر : انتشارات اساطير، 1375،1375 چاپ دوم 1380 21 كتاب‌هاي درسي زبان و ادبيات فارسي (دوره دبستان، دبيرستان و پيش دانشگاهي)، 26 جلد، وزارت آموزش و پرورش (با همكاري) 22 كوه عجايب (بازنويسي افسانه‌هاي مردم دامغان) ويژگي اثر : انتشارات همراه، 1374 (چاپ سوم) 23 مجموعة كتابهاي راهنماي آموزش زبان و ادبيات فارسي ويژگي اثر : 9 جلد انتشارات فاطمي، 1383 24 معشوق بنارس (تصحيح) ويژگي اثر : (در دست چاپ) 25 مكاتبات اداري ويژگي اثر : وزارت جهاد كشاورزي، 1382 26 منظومه‌هاي عاشقانه ادب فارسي، ويژگي اثر : تهران، نيما، 1374، چاپ دوم ، 1383 27 مهارت هاي نگارشي ويژگي اثر : وزارت جهاد كشاورزي و در دست چاپ 28 هشت بهشت ويژگي اثر : كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان،1385 29 وامق و عذرا(تصحيح) ويژگي اثر : نشر چشمه(دردست چاپ) -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1http://www.ksabz.net/article.asp?AID=51062پرسشنامه تكميل شده فرهيختگان توسط دكتر حسن ذوالفقاري بنا به درخواست بنياد ايرانشناسي - بهار 13863مركز تحقيقات زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تربيت مدرس

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع :

محمدتقي دانش پژوه در 30 فروردين سال 1290 ، در شهر آمل متولد گرديد. پس از سپري كردن دوران كودكي ، تحصيلات مقدماتي را نزد پدر آغاز كردودر سن هجده سالگي با فوت پدر براي ادامه تحصيل راهي شهر مقدس قم گرديد تا از جلسات درس و بحث علماي حوزه علميه آن مركز علمي كسب فيض كند. بعد از دو سال رحل اقامت ، به سبب گرفتاري هاي زندگي نتوانست در قم بماند و به شهر آمل برگشت ودر نزد علماي اين شهر كسب فيض نمود. دانش پژوه در سال 1316 بار سفر بست و راهي تهران شد. چهار سالي در مردسه سپهسالار قديم به تحصيل پرداخت ، سپس دوره دانشكده معقول و منقول را در مدرسه سپهسالار جديد ( مدرسه عالي شهيد مطهري ) و دانشسراي عالي را طي كرد تا اينكه سر از دانشكده الهيات دانشگاه تهران درآورد و در سال 1320 به اخذ درجه ليسانس از اين دانشكده نائل آمد. پس از فارغ التحصيل شدن به عنوان كمك كتابدار در كتابخانه دانشكده حقوق دانشگاه تهران مشغول به كار شد. ليسانس حقوق دانش پژوه به او اجازه داد تا به عنوان رئيس كتابخانه دانشكده ادبيات موقعيت خود را تحكيم بخشد. در سال 1332 به رياست كتابخانه مركزي آن دانشگاه منصوب گرديد و در سال 1343 مشاور فني كتابخانه مركزي و در سال 1326 عضو كميته علمي آن شد. استادمحمدتقي دانش پژوه از سال 1334 در دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران به تدريس مشغول شد. وي سرانجام در روز 27 آذر سال 1375 ، در تهران درگذشت. گروه : علوم انساني رشته : زبان و ادبيات فارسي والدين و انساب : محمد تقي دانش پژوه، فرزند ميرزا احمد دركايي لاريجاني ، كه ار مجتهدان و فقهاي به نام آمل و لاريجان بوده است. اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : محمدتقي دانش پژوه روزگار كودكي و جوانيش را در رفت و آمد ميان روستاي ناندال و شهر آمل گذراند ، بين خانه پدري و شهري كه در آن به مدرسه مي رفت. خوشنويسي از دير باز يك حرفه فاميلي براي محمدتقي محسوب مي شد كه طي نسلها در خانواده او ادامه يافته بود . نياكان او به همين شغل در دربار شاهان قاجاريه اشتغال داشته اند ، و لذا از اين راه خانواده او از همان زمان آشنا به علم و معرفت و با نوشتن و كتابت مانوس بوده اند. تحصيلات رسمي و حرفه اي : محمدتقي دانش پژوه پس از سپري كردن دوران كودكي تحصيل آغاز كرد و مقدمات ادبي را پس از خواندن « عم جزء » ، « قرآن كريم » ، « ديوان حافظ » و « نصاب الصبيان » را فراگرفت و در اين راه از محضر پدر و ديگر عالمان آن بهره فراوان برد. در سن هجده سالگي با فوت پدر براي ادامه تحصيل راهي شهر مقدس قم گرديد تا از جلسات درس و بحث علماي حوزه علميه آن مركز علمي كسب فيض كند. بعد از دو سال رحل اقامت ، به سبب گرفتاري هاي زندگي نتوانست در قم بماند و به شهر آمل برگشت ودر نزد علماي اين شهر كسب فيض نمود. دانش پژوه در سال 1316 بار سفر بست و راهي تهران شد. چهار سالي در مردسه سپهسالار قديم به تحصيل پرداخت ، سپس دوره دانشكده معقول و منقول را در مدرسه سپهسالار جديد ( مدرسه عالي شهيد مطهري ) و دانشسراي عالي را طي كرد تا اينكه سر از دانشكده الهيات دانشگاه تهران درآورد و در سال 1320 به اخذ درجه ليسانس از اين دانشكده نائل آمد. خاطرات و وقايع تحصيل : يك روز حاجي ميرزا احمد دركايي ( پدر محمدتقي دانش پژوه ) دست پسرش را گرفت و او را به مدرسه جديدالتاسيسي در شهر آمل برد تا نامش را در آنجا بنويسد. اما شرط نام نويسي او را آموختن ‹‹ شرح الفيه سيوطي ›› به محمد تقي قرار داد. مدرسه نپذيرفت و ميرزا احمد هم فرزند جوانش را مجدداً به خانه آورد و همان دروس حوزه هاي قديم را به او توصيه نمود. در همين احوال و در شهر آمل بود كه محمدتقي شروع به آموختن زبان فرانسه كرد. استادان و مربيان : محمدتقي دانش پژوه تحصيلات مقدماتي را نزد پدرش حاج ميرزا احمد فراگرفت. او در همين دوران از محضر درس بزرگاني چون ميرزا عبدالله طبرسي حضور يافت كه موضوع درسش آثار فلسفي سبزواري بود. دانش پژوه در حوزه علميه قم از محضر استاداني همچون ميرزا ابوالفضل گلپايگاني در درس « القوانين المحكمه » ميرزاي قمي و حضرت آخوند ملا علي همداني و آيت الله مرعشي نجفي در درس « شرح لمعه » استفاده كرد. استاد در باره محضر درس آيت الله مرعشي نجفي زنجاني چنين مي گويد: « هنوز لذات نوادر اادبي را كه از آيت الله مرعشي مي شنيدم در كام ذهنم هست . او بعد از دوسال اقامت در قم ، به آمل برگشت و در نزد ابوالقاسم فرسيوي و آقا محمد عروي دينه اي « مكاسب » و « رسائل » شيخ مرتضي انصاري را فراگرفت. چهار سالي در مدرسه سپهسالار قديم از محضرميرزامهدي آشتياني در درس فلسفه بهره برد . همسر و فرزندان : محمد تقي دانش پژوه در سال 1307 ازدواج نمود. زمان و علت فوت : محمدتقي دانش پژوه در 27 آذر سال 1375 ، در تهران درگذشت. مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : محمدتقي دانش پژوه پس از فارغ التحصيل شدن به عنوان كمك كتابدار در كتابخانه دانشكده حقوق دانشگاه تهران مشغول به كار شد. ليسانس حقوق دانش پژوه به او اجازه داد تا به عنوان رئيس كتابخانه دانشكده ادبيات موقعيت خود را تحكيم بخشد. در سال 1332 به رياست كتابخانه مركزي آن دانشگاه منصوب گرديد و در سال 1343 مشاور فني كتابخانه مركزي و در سال 1326 عضو كميته علمي آن شد. فعاليتهاي آموزشي : محمدتقي دانش پژوه از سال 1334 در دانشكده الهيات و معارف اسلامي دانشگاه تهران به تدريس منطق و تاريخ فلسفه اسلامي و تاريخ خاورشناسان و روش تحقيق در دوره ليسانس و فوق ليسانس پرداخت و در دوره دكترا نيز تدريس عرفان اسلامي را آغاز كرد. ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : ورود محمدتقي دانش پژوه به دانشگاه سرآغاز ورود او به عرصه تحقيق و پژوهش بود. او در همين راستا و به منظور كسب اطلاعات كتاب شناسي و نسخه شناسي به دستور دانشگاه تهران به شهرهاي بغداد ، نجف ، كربلا و كاظمين در كشور عراق و شهرهاي مدينه و مكه در عربستان سعودي در سال 1345 و به شهرهاي مسكو ، لينگراد سابق ، تفليس ، دوشنبه ، تاشكند ، بخارا ، سمرقند و باكو در شوروي سابق و شهرهاي پاريس و مونيخ ، لين ، اترخت و استانبول در اروپا و شهرهاي كمبريج ، بوستون ، پرنيسول ، آن آربرميشيگان، شيكاگو و نيويورك در آمريكا سفر كرد. يادداشتهايي كه در اين سفرها برداشت آنچه مربوط به كشورهاي عربي بود در نشريه كتابخانه مركزي چاپ شده است و يادداشت هايش درباره نزديك به شش هزار كتاب در مجلد هشتم نشريه كتابخانه مركزي چاپ شده است. آرا و گرايشهاي خاص : در زمينه فهرست نگاري كار محمدتقي دانش پژوه فقط منحصر به اين نبوده است كه به معرفي ظاهري نسخه ها بپردازد بلكه سعي كرده با توجه همه جانبه به آنچه در يك صد سال اخير در غرب انجام شده و نيز عنايت و تجسس در ضوابط و شواهدي كه در خودمان و از ميان اصل نسخه ها بر مي آيد ، قواعد و فنون فهرست نگاري را تنظيم و حتي اسلوبي روشمند و متناسب را عرضه كند . او با توجه به مباني فهرست نويسي از ميان چهل پنجاه هزار نسخه متفاوت الشكل دقايقي را به دست آورده كه برخي از آنها بع نظر فهرست نگاران نيامده بود. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 « النهايه في مجرد الفقه و الفتاوي » شيخ طوسي 2 « معتقد الاماميه » صدرالدين شيرازي 3 «تاريخ الوزراء» قمي 4 «جامع الحكمه » كاشاني 5 «رساله امامت» خواجه طوسي 6 «كسراصنام الجاهليه» صدرالدين شيرازي 7 آثار درويش طبسي 8 آثار علوي 9 اخلاق محتشمي 10 اسرار شهرياري 11 الاقطاب القطبيه 12 المنطقيات الفارابي( جلد سوم ) 13 النجاه ابن سينا 14 بحرالفوائد 15 تاريخ اسماعيليه كاشاني 16 تاريخ نگاري فلسفه 17 تبصره مساوي 18 تحفه 19 ترجمه « ادب الوجيز و تولي و تبري »از خواجه نصير طوسي 20 ترجمه « مختصر نافع » محقق حلي 21 ترجمه «النكت الاعتقاديه» شيخ مفيد 22 ترجمه شرايع 23 تصحيح التواريخ رشيدي 24 تصحيح زبده التوارخ كاشاني 25 جام جهان نما 26 جامع التواريخ 27 جاويدان خرد 28 چند نسخه خصوصي ديگر 29 حل مشكلات رساله معينيه 30 دفتر 11 و 12 نشريه دانشگاه تهران 31 ذخيره شهاب الاخبار 32 رساله المعينيه 33 روزبهان نامه 34 سه گفتار خواجه طوسي 35 سوانح الافكار رشيدي 36 شرح شهاب الاخبار 37 شرح فارسي شهاب الاخبار 38 شرح فصوص 39 طب ابن هندو 40 فرمان مالك اشتر 41 فرهنگ ايران زمين ويژگي اثر : با مشاركت منوچهر ستوده ، مصطفي مقربي ، عباس زرياب خويي ، ايرج افشار 42 فصول خواجه نصير طوسي 43 فلسفه اشراق ( حيات النفوس ) 44 فهرست كتاب هاي خطي كتابخانه مجلس سنا 45 فهرست كتاب هاي خطي كتابخانه ملي ملك وابسته به آستا قدس رضوي ويژگي اثر : با همكاري محمد باقر حجتي ؛ احمد منزوي ، تهران 1352-1354 دوجلد ، دو جلد 46 فهرست كتب اهدايي مشكوه به دانشگاه 47 فهرست ملي ملل ( جلد نهم ) 48 فهرست موسيقي 49 فهرست نسخ خطي كتابخانه آستانه مقدسه قم 50 فهرست نسخه هاي خطي كتابخانه آستانه امامزاده عبدالعظيم -------------------------------------------------------------------------------- منابع : 1آينه ميراث ، سال اول ، شماره دوم ، پاييز 1377 ، ص 752روزنامه همشهري ، شماره 2058 ، 2 اسفند 13783گلزار مشاهير ، زندگي نامه درگذشتگان مشاهير ايران 1358-1376 ، انجمن آثار و مفاخر فرهنگي ، ص274

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : گلزار مشاهیر

شاعر. تولد: 1288، تویسركان. درگذشت: 2 فروردین 1369، تهران. عبدالرحمن پارسا تویسركانى متخلص به «پارسا» فرزند شیخ محمدرحیم رستگار (از نیاى پارسا مجنون تویسركانى)، علوم ابتدایى و متوسطه را در تویسركان و مازندران و تهران (فارغ‏التحصیل دارالمعلمین مركزى) به پایان رساند. سپس به تكمیل معلومات خود نزد استادان فن به تحصیل پرداخت. پس از پایان تحصیلات، چندى به شغل آموزگارى در دبیرستان‏هاى تهران و مدرسه عالى سپهسالار پرداخت. مدتى نیز رییس تحقیق امنیه‏ى غرب بود، سپس به شركت بیمه ایران رفت و تا زمان بازنشستگى (در سمت‏هاى مختلف و از جمله ریاست روابط عمومى شركت، مسئولیت مجله‏ى «بیمه» و فعالیت در اداره‏ى انتشارات و مطبوعات بیمه‏ى ایران) در این شركت كار مى‏كرد. از سال 1315 تا 1319 منشى و نایب رییس انجمن ادبى ایران بود. مدتى نیز رییس انجمن ادبى ایران بود. علاوه بر اینها عضو دائمى و عضو هیئت مدیره فرهنگستان ایران نیز بود. پس از كودتاى 1332 نیز مدت یك سال مشاور مطبوعاتى سپهبد اردشیر زاهدى (نخست وزیر) بود. فعالیت مطبوعاتى‏اش را از سال 1309 آغاز كرد. ضمن خدمت مطبوعاتى خود، سردبیرى مجله‏ى «معارف» و روزنامه‏ى «كرمانشاه» را به عهده داشت. با نام‏هاى «گل آقا»، «همشهرى» و «شیخ ابوالپشم» نیز مطالب خود را امضا مى‏كرد. وى به مناسبت‏هایى نشان‏هاى 28 مرداد و تاجگذارى دریافت داشت و به كشورهاى عربستان صعودى و كویت و بحرین و قطر و عراق نیز سفر كرد. پارسا شاعرى را از دوران جوانى آغاز كرد. شاعرى غزلسرا بود و به ساختن قطعه و رباعى نیز مى‏پرداخت. یكى از كارهاى پارسا به نظم درآودن حكایت‏ها و مثل‏هاى اقوام مختلف دنیاست كه قسمتى از آنها در مجله‏ى «گوهر» از سال 1352 تا 1357 به چاپ رسیده است. دیوان اشعار او كه در حدود ده هزار بیت است هرچند به چاپ نرسیده ولى بیشتر اشعارش در جراید كشور به ویژه در مجله‏هاى «ارمغان» و «وحید» و «گوهر» و در مجله‏هاى كشورهاى پارسى زبان افغانستان و پاكستان منتشر شده است. همچنین قطعه‏هایى از آثار منظم وى به وسیله پرفسور ایلسكى به زبان روسى و پرفسور مولوى به زبان انگلیسى ترجمه گردیده است. فهرست تألیفات او به شرح زیر است: تصحیح و چاپ دیوان شاهزاده افسر سبزوارى؛ تصحیح و چاپ دیوان رضى‏الدین آریتمانى؛ تصحیح دیوان عنصرى؛ تاریخ تویسركان؛ فهرست كتابخانه‏ى مدرسه‏ى عالى سپهسالار تهران؛ تصحیح مقدمه و چاپ قیصرنامه‏ى ادیب پیشاورى؛ رساله در شرح حال خاقانى و رساله در معرفت النفس و مقاله‏هاى انتقادى و اجتماعى در روزنامه‏ها و مجله‏هاى فارسى، مقدمه بر كتاب‏هاى مختلف از جمله كتاب رجال قم و بحثى در تاریخ آن. كتابى نیز درباره‏ى تاریخ تویسركان تألیف كرده است كه به چاپ نرسید. (1369 -1288 ش)، نویسنده و شاعر، متخلص به مجنون. در تویسركان متولد شد. پدر وى از شاعران و ادیبان نامور بود. پارسا علوم ابتدایى و متوسطه را در زادگاهش و مازندران و تهران به پایان برد. از آن پس چندى آموزگار و مدتى رییس تحقیق امنیه‏ى غرب بود و سپس به شركت بیمه‏ى ایران منتقل شد. از سال 1315 تا 1319 ش منشى و نایب رییس انجمن ادبى و عضو دایمى و عضو هیأت مدیره فرهنگستان ایران نیز بود. پارسا شاعرى اجتماعى و غزلسرا بود. غزل را نیكو مى‏سرود و در ساختن قطعه و رباعى توانایى داشت. آثارش در مجله‏ها و روزنامه‏ها چاپ مى‏شد. از آثار او: تصحیح و چاپ «دیوان» شاهزاده افسر سبزوارى؛ تصحیح و چاپ «دیوان» رضى‏الدین آرتیمانى؛ تصحیح «دیوان» عنصرى؛ «تاریخ تویسركان»؛ «تحریر هزار صفحه فهرست كتابخانه‏ى مدرسه سپهسالار تهران»؛ تصحیح و چاپ «قیصرنامه» ادیب پیشاورى و همچنین مقالات متعددى در مجلات ادبى كه به چاپ رسیده است. یكى از كارهاى مهم و قابل توجه پارسا به نظم درآوردن حكایتهاى آموزنده و مثل‏هاى اقوام مختلف دنیاست كه قسمتى از آنها در دوره‏ى شش ساله‏ى مجله‏ى «گوهر» به چاپ رسیده است. «دیوان» اشعار او حدود ده هزار بیت است كه تاكنون به چاپ نرسیده است.[1]

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1309 -1242 ق)، خطاط، ادیب، نویسنده و شاعر، متخلص به فرهنگ. وى چهارمین فرزند وصال شیرازى است. در شیراز به دنیا آمد. در آغاز جوانى به تحصیل علوم ادبى و فنون ریاضى پرداخت. علم جفر و رمل را نیز فراگرفت و زبان فرانسه را به تشویق حكیم قاآنى آموخت. فرهنگ شاعرى توانا و در آداب سخنورى استاد بود. وى هفت اقلیم را خوش مى‏نوشت و در خط ثلث مهارت خاصى داشت. او در شیراز درگذشت و در حرم سید میرمحمد، برادر شاهچراغ، به خاك سپرده شد.از آثار خطى وى: یك نسخه «حدائق السحر» رشید وطواط، به خط نسخ و شكسته كتابت خوش، با رقم: «حرره العبد الاقل... ابوالقاسم بن... وصال الشاعر...سنه 1278 ثمان و سبعین و مأتین بعد الالف». دیگر آثار وى: شرح «حدائق السحر» رشید وطواط، به طرز چهار مقاله‏ى نظامى عروضى، متجاوز از پانزده هزار بیت: كتاب لغتى به نام «فرهنگ فرهنگ»، شال لغات مصطلحه فارسى، عربى و تركى؛ رساله‏ى «طب البله» یا «سكنجبینیه»، در مطایبات؛ شرح و ترجمه‏ى كتاب «بارع»، در علم نجوم بالغ بر ده هزار بیت؛ «دیوان» شعر، نزدیك به دوازده هزار بیت، به فارسى و عربى.[1] (بخش 1) ابوالقاسم بن (میرزا) محمدشفیع وصال، شاعر و نویسنده‏ى دوره‏ى قاجاریه (و. 1242 ه.ق- ف. 1309 ه.ق). وى برادر وقار، داورى و یزدانى بود. فرهنگ در كودكى نزد پدر به تحصیل علم و خط پرداخت و پس از پدر نزد وقار برادر بزرگ خویش به تكمیل علوم و ادبیات مشغول گردید و گذشته از شعر و فنون ادبى در تحصیل رمل و جفر و اسطرلاب رنج بسیار كشید و در این فنون استاد شد در سال 1274 با وقار سفرى به تهران كرد و دو سال بعد با وى به همراهى حسام‏السلطنه به شیراز بازگشت. سفر دیگرى پس از مرگ وقار به شیراز نمود (حدود 1300). وى ناصرالدین شاه و حاج معتمدالدوله فرهاد میرزا، حسام‏السلطنه سلطان‏مراد میرزا، حاج معدل شیرازى را مدح نمود و مانند وقار و دیگر برادران نزد ممدوحان خویش اعزاز و احترام بسزا داشته است. فرهنگ در اشعار خویش مانند داورى و وقار یكى از پیروان سبك خراسانیست. مضامین بكر در اشعار او بسیار است و نوعى تجدد از آنها استنباط مى‏شود. برخى از قصاید وى مشحون از لغات فرانسه مى‏باشد. و شماره‏ى اشعار او را بالغ بر 20000 مى‏دانند.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(ز 1298 ق)، نقاش، مذهب، نویسنده و شاعر، متخلص به فرهنگ. وى شاعرى توانا و در انشاء نیز مسلط بود. در ابتدا بهار تخلص مى‏كرد ولى بعدها تخلص خود را به فرهنگ تغییر داد. شغلش تذهیب «كلام‏الله مجید» بود. از آثار امضادار او جلد روغنى مذهب و ممتازى است كه بهترین معرف او در امر طلاكارى است. رقم این اثر «محمدعلى مذهب» و سال اتمام آن 1298 ق است. وى در اصفهان درگذشت. از آثار قلمى او: «مدایح معتمدى»، در شرح حال شعرایى كه معتمدالدوله منوچهرخان گرجى حاكم اصفهان را مدح كرده‏اند؛ تذكره‏ى «یخچالیه»؛ «طرب الاحباب»؛ «دیوان» شعر.

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(تو 1297 ش)، نویسنده. در آمل به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتى را در آمل و دوره‏ى متوسطه را در تهران و رشته‏ى حقوق را در دانشكده‏ى حقوق و علوم سیاسى تهران بپایان رساند. سپس عهده‏دار مشاغل متعددى شد. از آثار وى: «تاریخ دیپلماسى در اوضاع سیاسى و اقتصادى افغانستان»؛ «در آغوش طبیعت»؛ «سیزده‏ى نوروز»؛ «عاشق زندانى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(س چهاردهم ق)، نویسنده. وى از دانشگاه لوزان سویس موفق به اخذ لیسانس در رشته‏ى حقوق شد. بعد از بازگشت به ایران، دبیر ادبیات فرانسه در دبیرستانهاى قزوین شد. اثر وى: «قوانین و تشكیلات محاكم نظامى و اصول و محاكمات و قوانین جزایى».

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1338 -1258 ش)، نویسنده. پس از تحصیلات مقدماتى در مدارس كلدانیان به تصحیل زبان فرانسه پرداخت. پس از آن در اداره‏ى كارگزارى سنندج به خدمت مشغول شد و بعد از چندى به همدان مهاجرت كرد و در اداره‏ى دارایى آنجا وارد خدمت شد. بعد از آن در وزارت فرهنگ كرمانشاهان به كار مشغول شد. اثر وى: «تاریخ ایران و عالم»، براى مدارس ابتدایى.