چکیده: ایده بانکداری و تامین مالی اسلامی که نخستین بار در دهه 1950 مطرح شد، بر یک اصل کلی استوار بوده و آن تحریم ربا است. در حقیقت، شارع مقدس اسلام به وضوح معامله های ربوی را در آیه ها و روایت های متعدد نفی می کند. حال پرسش این است که آیا نظام بانکداری اسلامی که بر مبنای حرمت ربا بنا نهاده شده، مزیتی نسبت به نظام متعارف دارد؟ پاسخ به این پرسش در دوره اخیر اهمیت دوچندانی یافته است. علت این امر نیز بحران هایی است که نظام اقتصاد متعارف به صورت فزاینده با آن روبه رو شده است؛ جدیدترین آنها بحران اعتباری در بخش مسکن اقتصاد امریکا است. بحران اخیر فرصتی مناسب برای فعالان حوزه بانکداری اسلامی پدید آورده است تا بتوانند توانمندی های نظام بانکداری اسلامی را مورد ارزیابی مجدد قرار دهند.
این مقاله به صورت نظری بر روی دو مورد از منافع اقتصادی که از اطاعت از قانون الاهی درباره تحریم ربا (بهره) مورد انتظار است، یعنی ثبات و کارایی، تمرکز می کند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تامین مالی اسلامی نسبت به تامین مالی متعارف با ثبات تر و کاراتر بوده، و به علل گوناگون رشد بیشتری را نیز نوید می دهد. در کل می توان گفت یک محیط اقتصادی اسلامی که به جای استفاده از بهره، به میزان مناسب از عقدهای مشارکتی و مبادله ای استفاده می کند، به علل گوناگون پیشرفت و توسعه اقتصادی بیشتری را در پی خواهد داشت و با بحران های کمتر و کوتاه تری روبه رو خواهد بود.

کلمه های کلیدی:
• ثبات
• کارایی
• بانکداری اسلامی

 

پیوست(ها):
 20120328125907-2003-115.pdf (نوع: PDF  حجم: 268KB)
 
منابع:


نظرات 0
تاريخ : سه شنبه 29 فروردین 1391  | 10:22 PM | نویسنده : قاسمعلی

چکیده: در این مقاله ساختار مدیریت دارایی و بدهی و ابزارهای مربوط به آن در بانکداری اسلامی بررسی و تحلیل می شود. از آنجا که در بانکداری اسلامی سپرده گذاران در منافع بانک شریک هستند لذا می توان گفت که بانکداری اسلامی به دنبال حداکثر سازی منافع ذی نفعان از جمله سپرده گذاران است، از این رو، تفاوت هایی در شیوه های مدیریت دارایی و بدهی در بانکداری اسلامی در مقایسه با بانکداری متعارف مشاهده می شود. این تفاوت اول آنکه ناشی از متفاوت بودن نظام حسابداری بانکداری اسلامی با بانکداری متعارف است و دوم آنکه حرمت ربا و ویژگی های فقهی آن مبین آن است که عامل زمان به تنهایی عامل تعیین کننده افزایش بازدهی سرمایه نیست و مشارکت در سود و یا زیان ناشی از سرمایه گذاری در بخش حقیقی اقتصاد، رکن اساسی معاملات پولی تلقی می شود. این دو عامل مهم در مدیریت دارایی و بدهی بانکداری اسلامی قابل توجه هستند. ویژگی های اثر این عوامل در این دو نوع بانکداری در ایجاد ارزش افزوده اقتصادی بررسی می شود و در نهایت، با مقایسه شاخص های مالی در این دو نوع بانک به کارایی بانکداری اسلامی نسبت به بانکداری متعارف می رسیم.

کلمه های کلیدی:
• مدیریت دارایی و بدهی
• مشارکت در سود و زیان؛
• بانکداری؛
• بانکداری اسلامی؛

 

منابع:




نظرات 0
تاريخ : سه شنبه 29 فروردین 1391  | 10:22 PM | نویسنده : قاسمعلی

چکیده: کنترل پول پرقدرت و حجم نقدینگی در چارچوب سیاست های پولی در اختیار بانک مرکزی کشورها قرار دارد و بانک مرکزی نیز با استفاده از ابزارهایی نظیر عملیات بازار باز، تغییر نرخ ذخیره قانونی، تغییر نرخ تنزیل مجدد به اهداف خود نایل می آید. در عین حال، در این مجموعه ابزارها، عملیات بازار باز قدیمی ترین، شناخته شده ترین و در عین حال مهم ترین ابزار شمرده می شود. در جمهوری اسلامی ایران با توجه به ممنوعیت ربا (بهره) و به تبع آن عدم امکان به کارگیری اوراق قرضه که بر بهره مبتنی است، قانون عملیات بانکی بدون ربا امکان استفاده از این ابزار را به نظام بانکی کشور نداده است.
این مقاله با معرفی عقد استصناع و شکل دهی اوراق استصناع به صورت ابزاری برای اعمال سیاست پولی، به بررسی چگونگی تامین مالی خرید اوراق استصناع به وسیله بانک مرکزی می پردازد و بیان می دارد با اولویت دادن به تنزیل مجدد اوراق استصناع به طور کلی یا تنزیل مجدد در چارچوب «اضافه برداشت» می توان از اوراق استصناع کنار اوراق مشارکت بانک مرکزی برای اعمال سیاست های انبساطی و انقباضی استفاده، و خلا اوراق قرضه و عملیات بازار باز را تا حدودی پر کرد.

کلمه های کلیدی:
• سیاست پولی
• بانکداری بدون ربا
• عقد استصناع
• اوراق استصناع
• عملیات بازار باز

 

پیوست(ها):
 20120328125751-2003-48.pdf (نوع: PDF  حجم: 449KB)
 
منابع:


نظرات 0

چکیده: امروزه مهمترین ابزار کنترل و افزایش نقدینگی در کشورهای توسعه یافته استفاده از «عملیات بازار باز» است که طی آن، بانک مرکزی به خرید و فروش دارایی های خود (به طور عمد اوراق بهادار) در بازارهای ثانویه می پردازد. اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به علت عدم توسعه بازارهای سرمایه بانک های مرکزی نمی توانند در بازارهای ثانویه به خرید و فروش اوراق اقدام کنند؛ بنابراین، برخی از این کشورها برای کنترل نقدینگی به خرید و فروش این اوراق در بازارهای اولیه اقدام کرده اند که در برخی نوشته های اخیر به آن «علمیات شبه بازار باز» گفته می شود. از آنجا که این عملیات مستلزم محذور «ربای قرضی» است، بانک های مرکزی سودان و ایران، اوراق جایگزینی را مبتنی بر مشارکت و تنزیل ارایه و آزموده اند که با بررسی و تحلیل کارامدی آنها می توان از برخی از آنها در این عملیات بهره جست.

کلمه های کلیدی:
• عملیات بازار باز
• عملیات شبه بازار باز
• اوراق بانک مرکزی

 

پیوست(ها):
 20120328125857-2003-109.pdf (نوع: PDF  حجم: 248KB)
 
منابع:


نظرات 0
تاريخ : سه شنبه 29 فروردین 1391  | 10:21 PM | نویسنده : قاسمعلی

چکیده: قرض الحسنه از روش های تامین مالی مورد تاکید اسلام به ویژه در برآوردن نیازهای ضرور مسلمانان است. با تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا، قرض الحسنه به صورت یکی از روش های جذب و تخصیص منابع، مورد استفاده نظام بانکی کشور قرار گرفت. امروزه بعد از گذشت بیش از بیست سال از اجرای قانون پیش گفته فرصت مناسبی است که عملکرد عقد قرض الحسنه را در نظام بانکی کشور بررسی کرده، و نقاط قوت و ضعف شبکه بانکی را در اجرای آن بهتر بشناسیم.
طی دوره مورد بررسی سهم سپرده های قرض الحسنه پس انداز از کل سپرده ها از 25 درصد به تدریج کاهش یافته و طی چند سال اخیر در حدود 10 درصد ثابت مانده است که علت آن را می توان به طور عمده در کاهش ارزش مداوم سپرده های بانکی در اثر تورم و تمایل مردم به سپرده گذاری در حساب های سرمایه گذاری مدت دار جهت کسب سود جویا شد. از سویی سهم تسهیلات قرض الحسنه از کل تسهیلات پرداختی نظام بانکی به طور میانگین 6 درصد بوده است. به عبارت روشن تر، نظام بانکی کشور طی سال های مورد بررسی با احتساب ذخایر قانونی به طور میانگین حدود 60 درصد سپرده های قرض الحسنه را صرف پرداخت تسهیلات قرض الحسنه کرده است.
یکی دیگر از علل کاهش سهم سپرده های قرض الحسنه پس انداز در نظام بانکی، رونق گرفتن صندوق های قرض الحسنه ارزیابی می شود؛ به طوری که این صندوق ها موفق شده اند معادل 60 درصد ارزش سپرده های قرض الحسنه در نظام بانکی را طی این سال ها تجهیز کنند.

کلمه های کلیدی:
• قانون عملیات بانکی بدون ربا
• عقد قرض الحسنه
• سپرده قرض الحسنه پس انداز
• سپرده قرض الحسنه جاری
• تسهیلات قرض الحسنه

 

پیوست(ها):
 20120328125750-2003-47.pdf (نوع: PDF  حجم: 1059KB)
 
منابع:


نظرات 0
نظرات 0
استاد راهنما: سیدکاظم صدر

چکیده: حذف بهره از معاملات مالی و بانکی و اجرای نظام بانکداری بدون ربا یک سلسله مسایل اسامی را در ابعاد نظری و کاربردی مطرح می‌کند که از جمله می‌توان به اثر حذف بهره از فعالیت بانکی بر ثبات بخش پولی اقتصادی اشاره کرد. خان در سال 1986 با ارائه الگویی از بانکداری مشارکتی فرضیه‌ای را مطرح می‌کند مبنی براینکه اجرای نظام بانکداری بدون ربا به دلیل حذف بهره و بورس بازی بر روی ابزارهای مالی موجب ثبات بیشتر نظام بانکی و بخش پولی اقتصاد می‌گردد. در مطالعه حاضر برای آزمون ادعای خان رفتار دو متغیر مهم بخش پولی یعنی سرعت گردش پول و توابع تقاضای پول در سه مفهوم حجم پول، شبه پول و نقدینگی در طی دوره‌های قبل و بعد از اجرای قانون بانکداری بدون ربا در ایران مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است . برای این منظور از ضریب تغییرات برای بررسی ثبات رفتار سرعت گردش پول و از چهار آزمون مبتنی بر حداقل مربعات عطفی برای بررسی ثبات ضرایب و ساختار توابع تقاضای پول استفاده شده است . نتایج حاصل نشان می‌دهند که سرعت گردش پول و توابع تقاضای پول در دوره بعد از اجرای قانون بانکداری بدون ربا از ثبات بیشتری نسبت به دوره قبل از آن برخودار بوده‌اند

کلمه های کلیدی:
• ایران
• بهره
• پول
• عرضه و تقاضا
• بانک


منابع:




نظرات 0
تاريخ : سه شنبه 29 فروردین 1391  | 10:16 PM | نویسنده : قاسمعلی

چکیده: این مقاله*** با مدل سازی توابع تقاضای پول برای ایران که از اواسط دهه 50 طرح تقسیم سود در نظام بانکداری را اجرا کرده، در صدد گسترش ادبیات مربوط به نظام های بانکداری بدون ربا است. با استفاده از داده های فصلی دوره 1380- 1345، دو تابع تقاضای جایگزین را برای M1 و سپرده های مشارکت در سود تخمین می زنیم. برخلاف تحقیق گذشته، این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا توابع برآورد شده، افزون بر این که به طور موقت در کوتاه مدت و بلندمدت پایدارند، در برابر تغییرهای سیاستی نیز ثبات دارند یا نه. نتیجه های حاصل از این کار تجربی، قویاً نشان می دهد که هر دو مدل تقاضای پول و به ویژه تقاضا برای سپرده های مشارکت در سود، هم از نظر ساختاری باثباتند و هم به رغم وجود تکانه های متعدد ایران در سال های اخیر، در برابر تغییرهای سیاستی دارای ثبات هستند. از طرف دیگر، این نتیجه های شواهدی بر تایید شایستگی نظام بانکداری بدون ربا است و نشان می دهد که انباشته های پولی برای مشارکت در سود، ابزار معتبری را در اختیار سیاست گذاران پولی ایران می گذارد.

کلمه های کلیدی:
• نظام بانکداری بدون ربا
• سپرده های مشارکت در سود
• ثبات در برابر تغییرات سیاسی
• برون زایی قوی
• ثبات بلند مدت

 

پیوست(ها):
 20120328125811-2003-67.pdf (نوع: PDF  حجم: 417KB)
 
منابع:


نظرات 0
تاريخ : سه شنبه 29 فروردین 1391  | 10:16 PM | نویسنده : قاسمعلی

چکیده: نظر به ممنوعیت و الغای بهره در اقتصاد اسلامی و به تبع آن تغییر قانون عملیات بانکی ایران، عملکرد سیاست بازار باز که بر خرید و فروش مبتنی است، کارایی نداشته و اساسی ترین ابزار سیاست پولی برای کنترل نقدینگی از اختیار بانک مرکزی خارج شد.
اوراق بهادار استصناع می تواند ابزاری جایگزین برای اوراق قرضه تلقی شود و بانک مرکزی می تواند با خرید و فروش این اوراق در بازار اولیه و ثانویه و با اعمال سیاست های پولی مناسب، به اهدافی نظیر ایجاد اشتغال، تثبیت سطح عمومی قیمت ها، بهبود موازنه پرداخت های خارجی و رشد اقتصادی دست یابد. مقاله حاضر ضمن تبیین عقد استصناع و بیان ماهیت آن از نظر فقهی به تصحیح آن پرداخته، سپس کیفیت به کارگیری آن در اقتصاد کشور و چگونگی به کارگیری بانک مرکزی از اوراق استصناع برای اهداف اقتصادی را تبیین می کند.

کلمه های کلیدی:
• سیاست پولی
• بانکداری بدون ربا
• اوراق استصناع

 

پیوست(ها):
 20120328125739-2003-35.pdf (نوع: PDF  حجم: 404KB)
 
منابع:


نظرات 0

تعداد کل صفحات : 167 :: 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 >