دنیا در نگاه و کلام امام علی(ع)
خبر دادند که شخصی در حضور مردم دنيا را نکوهش مىکند ( شاید از اهل صفه که دنیا را جایی برای خداطالبان نمی دانستند و زهد را دوری از آن می پنداشتند و یا شاید کسی برای تملق خدمت امام چنین می گفت ) .
امام برآشفت و اینگونه فرمود :
اى نکوهش کننده دنيا، که خود به غرور دنيا مغرورى و با باطلهاى آن فريب خوردى ، خود فريفته دنيايى و آن را نکوهش مىکنى ؟
آيا تو در دنيا جرمى مرتکب شدهاى يا دنيا به تو جرم کرده است ؟
کى دنيا تو را سرگردان کرد و در چه زمانى تو را فريب داد ؟
آيا با گورهاى پدرانت که پوسيدهاند (تو را فريب داد) يا آرامگاه مادرانت که در زير خاک آرميدهاند؟
آيا با دو دست خويش بيماران را درمان کردهاى و آنان را پرستارى کرده و در بسترشان خواباندهاى ؟ درخواست شفاى آنان را کرده، و از طبيبان داروى آنها را تقاضا کردهاى ؟
در آن صبحگاهان که داروى تو به حال آنان سودى نداشت، و گريه تو فايدهاى نکرد، و ترس تو آنان را سودى نرساند، و آنچه مىخواستى به دست نياوردى، و با نيروى خود نتوانستى مرگ را از آنان دور کنى .
دنيا براى تو ، حال آنان را مثال زد، و با گورهايشان، گور خودت را به رخ تو کشيد.
همانا دنيا :
سراى راستى براى راست گويان،
و خانه تندرستى براى دنيا شناسان،
و خانه بىنيازى براى توشهگيران،
و خانه پند، براى پندآموزان است.
دنيا :
سجدهگاه دوستان خدا،
نمازگاه فرشتگان الهى،
فرودگاه وحى خدا،
و جايگاه تجارت دوستان خداست،
که در آن رحمت خدا را به دست آوردند،
و بهشت را سود بردند.
چه کسى دنيا را نکوهش مىکند و جدا شدنش را اعلام داشته، و فرياد زد که ماندگار نيست، و از نابودى خود و اهلش خبر داده است و حال آن که (دنيا) :
با بلاى خود ، بلاها را نمونه آورد،
و با شادمانى خود، آنان را به شادمانى رساند.
در آغاز شب به سلامت گذشت،
امّا در صبحگاهان با مصيبتى جانکاه بازگشت،
تا مشتاق کند، و تهديد نمايد، و بترساند، و هشدار دهد،
پس مردمى در بامداد با پشيمانى، دنيا را نکوهش کنند، و مردمى ديگر در روز قيامت آن را مىستايند،
(آنانکه وقتی)دنيا حقائق را به يادشان آورد، ياد آور آن شدند، از رويدادها برايشان حکايت کرد، او را تصديق کردند، و اندرزشان داد، پند پذيرفتند.
حکمت 131 نهج البلاغه
131: و قال ع و قد سمع رجلا يذم الدنيا- ايها الذام للدنيا المغتر بغرورها- المخدوع باباطيلها ا تغتر بالدنيا ثم تذمها- انت المتجرم عليها ام هي المتجرمة عليک- متى استهوتک ام متى غرتک- ا بمصارع آبائک من البلى- ام بمضاجع امهاتک تحت الثرى- کم عللت بکفيک و کم مرضت بيديک- تبتغي لهم الشفاء و تستوصف لهمالاطباء- غداة لا يغني عنهم دواؤک و لا يجدي عليهم بکاؤک- لم ينفع احدهم اشفاقک و لم تسعف فيه بطلبتک- و لم تدفع عنه بقوتک- و قد مثلت لک به الدنيا نفسک و بمصرعه مصرعک- ان الدنيا دار صدق لمن صدقها- و دار عافية لمن فهم عنها- و دار غنى لمن تزود منها- و دار موعظة لمن اتعظ بها- مسجد احباء الله و مصلى ملائکة الله- و مهبط وحي الله و متجر اولياء الله- اکتسبوا فيها الرحمة و ربحوا فيها الجنة- فمن ذا يذمها و قد آذنت ببينها و نادت بفراقها- و نعت نفسها و اهلها فمثلت لهم ببلائها البلاء- و شوقتهم بسرورها الى السرور- راحت بعافية و ابتکرت بفجيعة- ترغيبا و ترهيبا و تخويفا و تحذيرا- فذمها رجال غداة الندامة- و حمدها آخرون يوم القيامة- ذکرتهم الدنيا فتذکروا و حدثتهم فصدقوا- و وعظتهم فاتعظوا .
محمد صالحي – 15/9/96 – بمناسبت میلاد پیامبر(ص)
