آيا شهربانو دختر يزدگرد ، بعنوان مادر امام سجاد حقيقت دارد ؟ 4
نتيجه :
- با توجه به دلايل فوق الذكر ، وجود شهربانو شاهزاده ايراني فرزند يزدگرد سوم ، به عنوان مادر امام سجاد(ع) مردود مي باشد .
- هیچ بعید نیست که در فتحهای خراسان و شرق ایران زنانی اسیر شده باشند . و دور نیست که یکی از این کنیزان به عادت مألوف خود را بزرگ زاده یا شاهزاده خوانده باشد، و دور نیست که امام حسین (ع) یکی از این دختران را به زنی گرفته و امام علی بن الحسین از او متولد شده باشد .
اما اگر چنین حادثهای رخ داده باشد، در خلافت عثمان بن عفان بوده است نه در خلافت عمر بن الخطاب، و آن زن بزرگ زادهای ایرانی بوده است نه دختر یزدگرد پادشاه ایران . چه شمار دختران یزدگرد معلوم است. و ظاهر عبارت مسعودی نشان میدهد که آنان سالها در مرو بسر بردهاند و فرزندانی از آنان بجای مانده است. 26
- چنان كه بلاذري مينويسد: « گفتهاند مادر علي بن الحسين(ع) سجستاني (سيستاني) است.»27 و احتمال دارد كه امام حسين(ع) يكي از اين زنان را به همسري گرفته و امام علي بن الحسين(ع) از او متولد شده باشد.
زيرنويسها :
- اصول کافى، ج ۱، ص ۴۶۷٫
- دائرة المعارف فرهنگ و هنر، ص 773 منتهي الامال، ج 2، ص 2
- فتوح البلدان ص 322 و نگاه کنید به تجارب الامم. نسخه عکسی ج 1 ص 388.
- زندگانى على بن الحسین(ع)، ص ۱۲٫
- بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۹، ح ۲۰٫
- الشیخ الکلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۶۶٫
- براى آگاهى از سیر تاریخى شهربانو در منابع ر. ک: شعوبیه ناسیونالیسم ایرانى، ص ۲۸۹-۳۳۷٫
- سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص 10 و 11
- مقاله «حول السیده شهربانو» نوشته شیخ محمد هادى یوسفى، مندرج در مجله رساله الحسین(ع)، سال اوّل، شماره دوّم، ربیعالاول ۱۴۱۲٫
- علامه المجلسی، بحار الأنوار، ج ۴۶، ص ۸-۱۳٫
- افتخار زاده، محمودرضا، شعوبیه ناسیونالیسم ایرانی، ص۳۰۵٫
- شهيدي : زندگانی علی ابن الحسین(ع)، ص۱۲
- مروج الذهب،ج۱،ص:۳۱۴
- شهيدي زندگانی علی ابن الحسین(ع)، ص 32
- بحار ج 46 ص 10.
- سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص 18
- همان
- طبری بخش 3 ص 213 و رجوع به انساب الاشراف بلاذری ج 3 ص 101 شود.
- ابن اثیر. الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ج ۲، ص ۵۷۰٫
- سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص 18
- شهیدی، زندگی علی بن حسین، ص ۲۷
- آیت الله خویى، معجم رجال الحدیث، ج ۱، ص ۲۰۲ و ج ۱۳، ص ۱۰۶٫
- همان.
- شهید مطهری. خدمات متقابل اسلام و ایران، ص۱۰۸-۱۰۹٫
- قابوس نامه باب ۲۷ ص۱۴۴
- مروج الذهب 1 ص 177
- انساب الاشراف، بلاذري، ج 3، ص 325.
تذكر : بهترين منبع مورد استفاده ، بجز منابع اصلي ، كتاب زندگاني علي بن الحسين(ع) مرحوم دكتر شهيدي بوده است .
محمد صالحی 18/8/94