درخت ممنوعه ( منهيه ) چه بود ؟ و چرا آدم و حوا عريان شدند ؟ - 3
3- نهي از ميوه يا منع از آن ؟
از آنجا كه خداوند ، رحمان بوده و خود نمي خواهد مخلوق عزيزش را ، در راه كمالي بسوي جنت قرب خود ، به راهي رهنمون كند كه از سختي دنيا و درد دوري خود مي گذرد ، او را از نزديك شدن به درخت مورد نظر نهي كرده و نتيجه آنرا ظلم آدم به خودش اعلام مي كند .
آنجا که حضرتش ميفرمايد :
" و لا تقربا هذه الشجره فتكونا من الظالمين ." 14 و 15
" ( اما ) نزديک اين درخت نشويد ؛ که از ستمگران خواهيد شد. "
و يا آنجا که می فرماید :
" و ناداهما ربّهما الم أنهكما عن تلكما الشجرة " 16
" و پروردگارشان آن دو را ندا داد كه : آيا شما را از آن درخت نهى نكردم "
و يا در آيه زير از زبان شيطان :
" قال ما نهاکما ربکما عن هذه الشجرة الا ... " 17
" و شيطان گفت : خداوند شما را از اين درخت نهي نكرد مگر ... "
همانطور كه در چهار آيه فوق ديده مي شود ، خداوند آدم را از نزديك شدن به آن درخت " منع " نكرده است ، بلكه او را " نهي " كرده و اين نهي هم ، نهي دستوري به عنوان ممنوع بودن نبوده است .
و البته اين نهي ، به عنوان مشخص كردن نتيجه تكويني عمل آدم و اتفاقي است كه با نزديك شدن به درخت خواهد افتاد .
( نهي ارشادي 18) . و شايد بتوان آيه را چنين مفهوم كرد :
" لاتقربا ... فتكونا من الظالمين = ان تقربا ... فتكونا من الظالمين " ؛
" نزديك نشويد .... پس از ظالمين خواهيد بود = اگر نزديك شويد .... پس از ظالمين خواهيد بود "
و در حقيقت ، خداوند ضمن بيان مقصود خلقت ، هزينه اي كه انسان بايد در گذر از مسير دنياي زميني تا رسيدن به اوج راه و حضور در محفل انس الهي بپردازد ( كه ظاهرا ظلمي است كه به آرامش خود مي كند ) را به او گوشزد مي كند.( تا خود انتخاب كند )
ادامه دارد :
درخت ممنوعه ( منهيه ) چه بود ؟ و چرا آدم و حوا عريان شدند ؟ - 4
درخت ممنوعه ( منهيه ) چه بود ؟ و چرا آدم و حوا عريان شدند ؟ - 1
محمد صالحي