اجبارنكردن امام علي براي شركت مردم در جنگ بدون تعقل

وقتي كه خبر از تجمع اهل جمل در بصره و آماده شدن آنها براي هجوم به حكومت ، به امام علي(ع) رسيد ، دست به اقداماتي از قبيل اعزام افرادي براي مذاكره زده كه به نتيجه نرسيده و تصميم به جنگ با آنها گرفتند .

در اين راستا ، امام به هيچوجه كسي را مجبور به شركت در جنگ نكرده ولي از آنها خواستند كه با حساسيت نشان دادن نسبت به موضوع تعرض به حاكميت مركزي ، آن را بررسي دقيق كرده و با آگاهي و استدلال كامل تصميم به اقدام بگيرند ، چه تصميم به حضور در جنگ و چه تصميم به كناره گيري از آن ، كه لازم است دلايل آن را به امام اعلام و ايشان را در صورت اشتباه ، از آن بر حذر دارند .

دليل مطلب فوق كه از بارزترين وبژگيهاي حكومت باز و آزاد و عقلاني ايشانست در نامه اي كه براي اهل كوفه و فراخوان آنها مي نويسند بخوبي هويداست :

" پس از ياد خدا و درود! من از جايگاه خود در مدينه بيرون آمدم ، يا ستمکارم يا ستم‏ديده ، يا سرکشي کردم يا از فرمانم سر باز زدند ، همانا من خدا را به ياد کسي مي‏آورم که اين نامه به دست او رسد، تا به سوي من کوچ کند ، اگر مرا نيکوکار يافت ياري کند ، و اگر گناهکار بودم مرا به حق باز گرداند .

عند مسيره من المدينة إلي البصرة

أَمَّا بَعْدُ، فَإِنِّي خَرَجْتُ مِنْ حَيِّيٍ هذَا: إِمَّا ظَالِماً، وَ إِمَّا مَظْلُوماً، وَإِمِّا بَاغِياً، وَ إِمَّا مَبْغِيّاً عَلَيْهِ. وَ أني أُذَکِّرُ اللهِ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِي هذَا لَمَّا نَفَرَ إِلَيَّ، فَإِنْ کُنْتُ مُحْسِناً أعَانَنِي، وَ إِنْ کُنْتُ مُسْيئاً استَعْتَبَنِي.

نامه 57 – نهج البلاغه

محمد صالحي – 27/1/95

@beshnofekrkon

http://mahsan.rasekhoonblog.com