نگاهی به ترجمه زیبا و نسبتا متفاوت چند آیه در ترجمه قرآن مرحوم استاد صالحی نجف آبادی - 1
- اهدنا الصراط المستقیم ، صراط الذین انعمت علیهم ، غیر المغضوب علیهم و لا الضالین ( فاتحه آیات 5 تا 7 )
ما را به راه راست هدایت کن ، راه کسانی که به آنان نعمت داده ای ، که نه مورد غضب ( تو ) اند و نه گمراهند .
نکته : از این ترجمه ، چنین برمی آید که : آنهایی که در راه راست قرار دارند ، سه ویژگی دارند :
1- متنعم الهی اند ، 2- مورد غضب خدا نیستند ، 3- گمراه نیز نیستند
و این متفاوت است با ترجمه های دیگر از جمله مکارم : .. نه کسانی که بر آنان غضب کرده ای و نه گمراهان .
که از این ترجمه اخیر چنین فهمیده می شود که : خدا می تواند به راه مغضوبین و گمراهان هدایت کند ولی ما از او میخواهیم چنین نکند .
در حالیکه از ترجمه مرحوم صالحی چنین فهمیده می شود که : راه راست روندگان ، نه تنها متنعم الهی هستند که مورد غضب او نبوده و گمراه نیز نیستند .
2- لا تعجل بالقرآن من قبل ان يقضي اليك وحيه و قل رب زدني علما ( طه آیه 114 )
در ( خواندن) قرآن ، پيش از آنكه وحي آن بر تو پايان یابد ، شتاب مكن و بگو : پروردگارا ، بر دانش من بيفزاي .
نکته : از این ترجمه ، چنین برمی آید که : خداوند پیامبر را از عجله کردن در خواندن آیات ، در حین شنیدن وحی ، بر حذر می دارد ، و بنابراین دلیلی بر دانستن تمام قرآن توسط پیامبر در ابتدای بعثت ( بصورت نزول دفعی قرآن ) نمی باشد .
و این برخلاف ترجمه مکارم و علامه طباطبایی است که : نسبت به تلاوت قرآن عجله مکن ، پیش از آنکه وحی آن بر تو تمام شود و .. .
که آنها که معتقدند که ، پیامبر(ص) همه قرآن را از قبل می دانسته است و خداوند نهی میکند که موقع وحی ، عجله نکن که اندوخته های قبلی خود را به زبان بیاوری . ( به تفاسير الميزان و نمونه مراجعه شود .)
3- قل لا اسئلكم عليه اجرا الا المودة في القربي ) شوری آیه 23 )
من از شما بر این ( رسالتم ) هیچ مزدی طلب نمیکنم مگر مودت در خویشاوندی .
نکته : از این ترجمه و توضیح مرحوم استاد ( در کتاب قضاوت زن در فقه اسلامی ص ۱۵۵ ) چنین برمی آید که : پیامبر(ص) درخواستی که از مردم دارد اینست که رعایت قرابت و خویشاوندی بین خود و او را کرده و با او دشمنی نورزیده و ضمن مودت ورزی و خوش رفتاری با ایشان ، مانع ابلاغ پیام الهی او نشوند .
و این بر خلاف ترجمه مکارم است که : من هیچ پاداشی از شما برسالتم درخواست نمی کنم جز دوست داشتن اهل بیتم ..
چرا که در آیه " موده فی القربی " گفته است ، در حالیکه مکارم ، با توجه به پیش فرضهای خود " موده بالقربی " معنا کرده است .
محمد صالحي – 15/4/95
http://mahsan.rasekhoonblog.com
