فعل يا ذكر ؟ پاداش يا اتصال ؟
آنچه که از قرآن برای پاداش میابیم :
فعل است نه ذکر .
من يؤمن بالله و يعمل صالحا يکفر عنه سيئاته و يدخله جنات تجري من تحتها الانهار خالدين فيها ابدا ذلک الفوز العظيم - سوره تغابن ، آیه 9
الا من تاب و امن و عمل عملا صالحا فاولئک يبدل الله سيئاتهم حسنات و کان الله غفورا رحيما – فرقان ، آيه 70
من جاء بالحسنة فله عشر امثالها و من جاء بالسيئة فلا يجزى الا مثلها و هم لا يظلمون – انعام ، آيه 160
اما ذکر ، برای ایجاد ارتباط ایمانی با خداوند است ، تا فعل را جهت دار کند و معنای الهی بدهد .
فاذکروني اذکرکم و اشکروا لي و لا تکفرون – بقره ، آيه 152
محصول ذکر ، آرامش است ، نه پاداش ، چون یک اتفاق درونی است نه بیرونی .
الذين امنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب – رعد ، آيه 28
اما ، محصول فعل ، پاداش است و عقاب .
من یعمل مثقال ذره خیرا یره و من يعمل مثقال ذره شرا يره - سوره زلزال آيات 7 و 8
بنابراين :
فعل است كه منجر به ظهور ملكات اخلاقي و يا عينيت رذائل اعمالي در روح انساني شده و با عريان شدن آن از جسم ، نمايان ميگردد .
يَومَ تَجِدُ كُلُّ نَفس مّا عَمِلَت مِن خَير مُحضَرًا و ما عَمِلَت مِن سوء تَوَدُّ لَو اَنَّ بَينَها و بَينَهُ اَمَدَا بَعيدًا . آل عمران ، 30
و ذكر ، منجر به درك حضور خداوند در هر لحظه و هر جايي از اين هستي شده بگونه اي كه شخص ديگر خود را در اين جهان پر از تنهايي و اضطراب ، تنها نميابد و در بودنش اينجا و از رفتنش به تنهايي بسوي ابديت ، خدايي را در كنار خود ميابد كه همه رنجها و سختيها و نواقص را معناي الهي يافته و او را آرامشي دروني ميدهد .
الا بذکر الله تطمئن القلوب – رعد ، آيه 28
با رنگ و معناي الهي گرفتن اعمال توسط ذكر ، انسان ، خدايي را در درون خود ميابد كه مبدا و مقصد حياتٍ اوست و آنگاه است كه به حقيقت آفرينش نائل شده است .
یا ایتها النفس المطمینه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی – فجر ، آيات 27 تا 30
محمد صالحي – 22/4/95