نظریه امام محمد غزالی در مورد موسيقي با استناد به نظر پيامبر(ص)

امام محمد غزالی شافعی از کسانی است که به مباح بودن موسیقی و غنا فتوا داده است .

او در کتاب احیا علوم الدین بحثی را تحت عنوان ( کتاب آداب السماع و الوجد) مطرح کرده و پس از اشاره به اقوال مختلف بزرگان سنت درباره  (سماع  : شنیدن  موسیقی و غنا) و نقل خواب و رویای بعضی از اهل سنت در تمجید (سماع ) می گوید:

معنای سخن کسانی که می گویند : سماع حرام است این است که خدای تعالی مرتکب آن را عذاب می کند و این چیزی است که از طریق عقل و نقل نا شناخته است .

زیرا شناخت شرعیا ت منحصر است به نص و قیاس .

وقتی که درباره چیزی نه نصی وجود  داشته باشد نه قیاس ، قول به تحریم  آن باطل می گردد و  آن عمل جز  مباحات خواهد بود ودرباره (سماع ) نیز هیچ نصی و قیاسی  دلالت بر حرمت نمی کند . 1

ایشان برای اثبات مدعای خود دلایلی آورده است :

الف ) عایشه می گوید : روزی دو کنیز خواننده درمنزل آواز خوانی می کردند ، پیامبر وارد شد ( اعتراضی  نکرد) خوابید و صورت خود را پوشاند .

دراین حال ابوبکر وارد شد و مرا از این کار منع کرد .

پیامبر صورت خود را باز کر د و به ابوبکر فرمود : بگذار بخوانند ایام عید است . 2

ب) عایشه می گوید: عده ای از سودان آمده بودند و بازی رقص و پای کوبی می کردند .

پیامبر به من فرمود می خواهی تماشا کنی ؟

گفتم :  آری .

پیامبر مرا در پشت خود قرار داد به گونه ای که سرم را به شانه پیامبر گذارم و صورتم درکنار او قرارگرفت .

آن قدر تماشا کردم تا خسته شدم .

پیامبر فرمود : بس است ؟

گفتم : آری  .

فرمود : پس برو به خانه . 3

1- الموسوعه الفقهیه ج 2 ص 431  
2- احیاءعلوم الدین ج 2 ص 442
3- احیاءعلوم الدین ج 2 ص 443 – 444

محمد صالحي – 10/5/95

http://mahsan.rasekhoonblog.com