در رثاي استاد صالحي

سلام بر دوستان

روز 16 اردیبهشت  یازدهمین سال روز  رحلت بزرگمردی است که در زهد وتحقيق وعفت بیان وقلم وژرفنگری درپژوهش وبي اعتنایی به جاه و مقام در طول این 43سالی که پس از دوران دبیرستان صِرفاً به درس وبحث وتدریس و تحقیق درحوزه گذرانده ام، چون او جز آیت الله العظمی منتظری ( با تفاوت ها ومشترکاتی چند)ندیده ام.

من  این بزرگمرد تحقیق را یکه تاز میدان خرافه زدایی به شیوه اصولی اش دیده ام.

 اگر بگویم اندک هوسی به شهرت خواهی ودنيا داری ومرید پروری نداشت دقیقاً بی هیچ گونه مبالغه ای درست گفته ام.

اگر بگویم او با تمام وجود به دنبال حق و حقیقت ونشان دادن چهره واقعی قرآن وپیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به دور از پیشفرض های ذهنی تلقینی و تقلیدی بود، بی گمان، عین واقع را گفته ام.

اگر بگویم او مصداق یک عالم حوزوی معتدل وبه دور از افراط و تفریط درعقیده وأخلاق  وعمل بود، به حقیقت سوگند درست گفته ام.

اگر بگویم مجموعه آثار مکتوب ومخطوط او بهترین شیوه نامه وروش تحقیق برای هر تازه کار وارد  به عرصه تحقیق است، سخنی به گزاف نگفته ام.

واگر بگویم اویکی از شکیباترین، بردباترین واستوار ترین اندیشمندان عصرما در مقابل هجمه های گوناگون فکری، قلمی وخطابی دیگران بود وبلکه از جهاتی بی نظیر،  بی گمان، ادعایی دور از واقع ننموده ام.

تفاوت صالحی نجف آبادی با بیشتر همگنانش در این بود که او پنجاه سال جلوتر از اندیشه های زمان خویش بود!

او درسختی ها رشد کرد وباسختی ها دست وپنجه نرم کرد وباسختی ها زندگی کرد وبا قناعت کم نظیری گذران معاش نمود.

صالحی ذرّه ای مرید پرور نبود وهرگز درصدد نام ونانی با نام دین بر نیامد.

او دین سمحه ی سهله ای که دیگران آن را از روی فهم درست بشناسند وبپذیرند تبلیغ می کرد نه دین عبوس و خشک  و پر از خشونت ونفرت را.

صالحی،  انسان را به بزرگی ووسعت جهانی می دید که با عقلانیت و اتصال به وحی ودر یافت صحیح از آن ، فرزندآگاه زمان  ومكان خویش باشد.

صالحی، فهم اساس دین را درمعرفت موحدانه وبه دور از هر شرکی منتج نتیجه می دانست، و رهایی از تلقین و تقلید را شرط درستِ دستیابی به حق ارزیابی می کرد.

روزگار  هرچند چونان او کسانی را در برهه های گوناگون کم و بیش دستخوش طوفان های حوادث و نامهرباني های فراوان نموده ،  ولی ازهمین قماش افراد نخبه، الگوهای  ارزنده ای برای الگو خواهان برجای نهاده است.

مردمی که قدردان چنین اندیشمندان دلسوز و انسان پروری نباشند ، در واقع جور وجفایی که از این خودمحرومیتی برخود روا داشته اند بیش از جفایی است که در حق آنان نموده اند!

رضوان الهی بر آن محقق آگاه ومجتهد فقه شناس ومفسر با درایت وحدیث شناس فهیم که بُعد زمان،  او و آثارش را به درستی به اهلش خواهد شناسانید.

( شاگرد کوچک ایشان:محمدعلی کوشا ) 

16/2/96

http://mahsan.rasekhoonblog.com/