شرعمداران با ذکر دلایل فتاوایشان باید تقلید های مرده را احیاء کنند.

🖍 آیت الله محمد صادقی تهرانی در نقد اجتهاد و تقلید مرده موجود در میان شیعه و سنی این چنین می نگارند :

«... جاى بسيار شگفتى است كه شرعمداران ما نوعا مسائل دشوار عقلى را در ديد و دسترس عموم مردم مى ‏نهند، با آن‏كه بسيارى از آن‏ها كشش دريافتش را ندارند، چون داراى چنان تخصصى نيستند، ولى مسائل فقه عملى را كه عموما عُرفياتى بيش نيستند، و فهمشان در اختصاص همان عُرف است، از دست رسشان دور نگه مى ‏دارند. در صورتى كه خودشان براى دريافت مفاهيم عرفيه ‏ى آيات و روايات به ‏همان فهم عرفى نيازمندند، و چرا اينطور وارونه عمل مى ‏كنند؟ خدا مى‏ داند و اهلش.

با آن‏كه روش پيامبر بزرگوار صلى‏ الله‏ عليه‏ و ‏آله ‏و سلم و ائمه ‏ى اطهار عليه السلام همين بوده كه حقايق اسلامى و به‏ خصوص احكام شرعيه را در حد امكان با براهينش در دسترس عموم مى‏ نهادند، تا هر كس به ‏اندازه‏ى توان و استعدادش از اين معارف بیكران بهره گيرد، و حتى‏ المقدور در دريافت حقايق دين خودكفا گردد. 

و به ‏استثناى امامان معصوم عليهم‏ السلام كه دريافت ‏كننده ‏ى تمامى رسالت پيامبر (ص) بوده‏ اند. ساير مسلمين همه بايد بدون هيچ امتيازى به ‏منبر شرع گوش فرا داشته و در تفّهم احكام دينى خود و اتخاذ رأى بر مبناى كتاب و سنت همواره در طول زمان و عرض مكان مطيع و منقاد و آزاد باشند.

و چون كتاب‏ اللّه‏ و سنت رسول ‏اللّه‏ (ص) كه هر دو احكام اسلامى رابه‏ گونه ‏اى مستدل بيان مى‏ كنند و مخاطب آيات و روايات نيز همه مكلفان هستند بنابراين فهمش هم در انحصار گروه ويژه‏اى نيست ، زيرا «هدىً لِلنّاس» است ، بنابراين شرعمداران وظيفه دارند تا سرحد امكان نارسايى ‏هاى «ناس» را در فهم كتاب و سنت برطرف سازند، و در اين زمينه به ‏آن‏ها پر و بال دهند، و آن‏چه به‏ آن‏ها مى ‏گويند حتى ‏الامكان با دليل و برهان باشد، تا اين تقليدهاى موجود خشك بى ‏مغز از ميان برود، و آگاهى مردم مسلمان نغز، پر مغز و روز افزون گردد، كه شارع مقدس نيز از ما همين انتظار را دارد، كه سعى كنيم اين تقليدهاى مرده موجود را زنده و اجتهادى نماييم ـ و به ‏عباد خدا بياموزيم كه تقليد بايد از روى دليل و اجتهاد باشد، نه تقليدِ صرفِ بى ‏روح و مرده، كه اگرتقليد مرده در فقه اسلامى باطل است منظور همين تقليدها و تَقَلُّدهايى است كه درجامعه اسلامى شيعتاً وسنّتاً رواج دارد كه نه تنها از روى دليل و اجتهاد نيست، بلكه كلاً از روى جهل و بى ‏اطلاعى و مرده است، والّا تقليد از مجتهدى كه در علم و تقوا از همگان برتر بوده و هم‏ اكنون از دنيا رفته و مرده و در علماى حىّ و زنده اعلم و اتقاى از او را نداريم و كسى هم مطابق او نيست، تقليد چنين مجتهدى نه تنها جايز كه واجب نيز هست ـ همان‏طورى كه بيان داشتيم در آيه‏ ى شريفه «فَبَشِرْ عبادِ. الَّذينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أحْسَنَهُ أولئكَ الَّذينَ هَداهُمُ اللّه‏ وَ أولئكَ هُمْ أولُواالألْبابِ» (سوره‏ ى زمر، آيه‏ ى 18)  شاهد و دال برهمين مطلب است.

و به‏ همين مناسبت، ما در تفسيرالفرقان و تبصره ‏الفقها ادله‏ ى تفصيلى احكام را در پرتو آيات احكام به ‏ميان آورده‏ ايم، و در اين رساله نيز ـ چنان كه مشاهده مى ‏كنيد ـ حتى‏ المقدور بى ‏دليل سخنى نداريم، چنان‏كه در كتاب‏هاى مناسك حج، مسافران، سپاه نگهبانان، مفسدين فى ‏الارض، مفت‏خواران، پاسخ استفتائات، حقوق زنان، مفت‏خواران، فقه گويا، حكومت صالحان يا ولايت فقيهان و مانند اين‏ها همين روش را دنبال كرده‏ ايم ...»

📚 منبع : مساله شماره ۲۳ کتاب رساله توضیح المسائل نوین آیت الله محمد صادقی تهرانی 📚

ID : @rasoulan

https://telegram.me/beshnofekrkon

http://mahsan.rasekhoonblog.com