انسان مومن ، بدون عمل صالح ره بجایی نخواهد برد !
مرجع اصلی و منبع غنی اعتقادات اسلامی ما که پاسخی است به سوالهای هستی شناسی ما و رهیافتی است به عبور از تاریکیهای جهل و سرگردانی ، قرآن بوده و بی شک در آنچه که برای امر هدایت آورده نقصانی وجود ندارد 1 .
یکی از سوالات و نگرانی های بشر در طول تاریخ ، چگونگی و شرایط رستگاری او در پس این عمر کوتاه دنیوی بوده است .
خداوند در رهنمونی انسان به پاسخ این سوال ، دو شرط اساسی زیر را ، بدون وابسته کردن آن به شریعتی شناسنامه ای ، بیان داشته است :
ایمان ( به خدا و جهان پس از مرگ ) و عمل صالح 2 .
و رسما اعلام می کند که جهان هستی سراسر بهشت آفرین است و انسان را چنین بهشتی داده است مگر آنکه خود او با عدول از دو شرط فوق ، آن را از دست بدهد و با سرمایه گذاریهای زیان ده دنیوی ، در زمره زیانکاران قرار گیرد 3 .
حال سوال اینست که اگر کسی مومن باشد ولی صرفا دربند فرم و قالب عبادات آئینی از قبیل نماز و روزه و حج باشد بگونه ای که منجر به صفای درون و جوشش رفتار اخلاقی در بیرون نشود آیا به رستگاری نایل خواهد شد ؟
خداوند در پاسخ به این سوال اساسی بشر ، از زبان آنان که دنیا را بی عمل صالح تمام کرده و پای به عالم برزخ گذاشته ، فریاد حسرتشان را اینگونه بیان می دارد :
چون يكيشان را مرگ فرا رسد ، گويد : اي پروردگار من ، مرا بازگردان شايد ، كارهاي شايسته اي را كه ترك كرده بودم به جاي آورم.. 4
و اینجاست که خداوند به صراحت بیان می کند که حتی برای مومنان و بجای آورندگان اعمال آئینی ، عمل صالح و زیست اخلاقی است که ضامن رستگاری آنهاست و در غیر آن صورت ، بقول معلم بزرگ قرآن امام علی(ع) در پس این دنیا ، راهی بس طولانی ولی بدون توشه را پیش رو خواهند داشت . 5
و قطعا انسانی که توشه ای از خدمت به مردم و زیستن اخلاقی برنداشته باشد ، با انبان خالی پای در آستان الهی گذارده و در ورود به بهشت برین ، بهایی بدست نخواهد داشت و زیان کارانه راهی بجز دره حسرت جهنم گونه خود نخواهد گزید 6 ، ولی آنان که با هر خدمت انسانی و عمل اخلاقی ، سکه ای به انبان خود فرستاده اند ، جز بهشت شادمانی نمی یابند 7 .
زیرنویسها :
- نزلنا عليك الكتاب تبيانا لكل شي ء و هدي و رحمة – نحل 89
- ان الذين آمنوا و الذين هادوا و النصاري و الصابئين من آمن بالله و اليوم الآخر و عمل صالحا فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف عليهم و لا هم يحزنون – بقره 62
- ان الانسان لفي خسرالا الذين آمنوا و عملوا الصالحات – عصر 2 و 3
- حتي اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون لعلي اعمل صالحا فيما تركت – مومنون 99 و 100
- آه من قلة الزاد و طول الطريق و بعد السفر و عظيم المورد – حکمت 77
- و من خفت موازينه فاولئك الذين خسروا انفسهم – مومنون 103
- فمن ثقلت موازينه فاولئك هم المفلحون – مومنون 102
محمد صالحی – 2/9/96