اعتراض ملايك به خداوند در خلقت آدم و پاسخ مهربانانه خداوند به آنها

روزگارانی از خلقت هستی گذشته بود و مخلوقات موجود ، خدای را تسبیح می کردند ، اما خداوند ، خود را در نهانی می دید که کسی او را نمی شناخت ، هر چند خطا و تخلفی نیز از کسی سر نمی زد .

لذا با وجود آن همه ، حقیقت گنجینه خداوند بر کسی مکشوف نگشته بود و گاه زمانی بود که این " گنج " ، " مخفی " بود . تا آنگاه بود که حضرتش قصد کشف و تجلی خود و نمایش آن کردند .

       " كنت كنزاً مخفياً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لكي أعرف " ¹

       " من گنج پنهان بودم . دوست داشتم كه آشكار شوم . پس خلق را آفريدم تا شناخته شوم "  ²

تصمیم بر خلقت مخلوقی متفاوت با موجودین به نام آدم گرفتند و با ملایک که همنشینان عرش ربوبی او بودند در میان گذاشتند .

آنها یا به حسادت ، که قرار است مخلوقی خاصتر از آنها به پهنه هستی وارد شود و یا به نگرانی از اینکه نافرمانی خداوند خواهد کرد ، با خدای به جدال پرداخته و هم زشت کاریهای آن مخلوق را به زبان آوردند و هم خدمات خود را به رخ کشیدند ، شاید از اینکار منصرفش کنند .

و اذ قال ربك للملائكة اني جاعل في الارض خليفة قالوا ا تجعل فيها من يفسد فيها و يسفك الدماء و نحن نسبح بحمدك و نقدس لك . ³

و چون پروردگارت به فرشتگان گفت : من در زمين خليفه اي مي آفرينم ، گفتند : آيا كسي را مي آفريني كه در آنجا فساد كند و خونها بريزد ، و حال آنكه ما به ستايش تو تسبيح مي گوييم و تو را تقديس مي كنيم ؟

و خداوند اما ، چوب تنبیه بر آنها نزد که چرا بر من معترضید ، بلکه سخنی گفت که شما از قصد من و آنچه قرار است با آن مخلوق اتفاق افتد ، مطلع نیستید و من نیز نمی توانم برایتان بگویم ؛ چرا که شما را در آن مقام نمی بینم که بتوانید بفهمید ، مگر آنکه با وقوعش ، متوجه شوید .

قال اني اعلم ما لا تعلمون ⁴

گفت : آنچه من مي دانم شما نمي دانيد .

و آنگاه بود که شرایط را برای تحقق استدلال خود فراهم کرد تا خود به حکمت او پی ببرند .

و علم آدم الاسماء كلها ثم عرضهم علي الملائكة فقال انبئوني باسماء هؤلاء ان كنتم صادقين ⁵

و نامهاي چيزها را به آدم بياموخت سپس آنها را به فرشتگان عرضه كرد و گفت : اگر راست مي گوييد مرا به نامهاي اين چيزها خبر دهيد .

و اینجا بود که فرشتگان معترض ، با روبرو شدن با مهربانی و برهان خداوند و قانع شدن به آن ، سر بر آستان او فرود آوردند .

قالوا سبحانك لا علم لنا الا ما علمتنا انك انت العليم الحكيم ⁶

زیرنویسها :

1. بحارالانوار، ج 84 ، ص 198
2. آيت الله شاه آبادي ، استاد عرفان حضرت امام خميني(س)، در كتاب گرانقدر خويش ، شذرات المعارف ، در توضيح حدیث فوق می فرمایند که :

« حق متعال از جهت وحدت و دوري از كثرت ، مخفي است و آنچه باعث شد اين گنج نهفته تجلي نمايد ، حب ذات به شناخته شدن در آينه وجود بود و مقصود اصلي حق نيز ، استظهار يا اظهار كمال و جمال خود بوده است .»

1. – بقره 30
2. همان
3. بقره 31
4. بقره 32

محمد صالحي – 3/11/96

https://telegram.me/beshnofekrkon

http://mahsan.rasekhoonblog.com